Alleen een doelpunt ontbrak bij de rentree van Sandy Martens in Gent. Op zoek naar de handleiding van een kwetsbare, maar o zo getalenteerde spits.

De ploegmaats

Tjörven De Brul, jij maakte eerder al de overstap van Club Brugge naar AA Gent. Heb jij Sandy overgehaald ?

Tjörven De Brul : “Nee, ik zit er voor niets tussen ! Hij sprak me wel eens over de moeilijke situatie waarin hij zat bij Club. Dan zei ik hem al lachend : je moet maar eens naar Gent terugkomen. En dan antwoordde hij dat hij wel aan Gent zou denken, als hij ooit bij Club zou vertrekken. Maar ik heb hem niet overgehaald, het was zijn keuze.”

Is het moeilijk, een stap terugzetten ?

“Je moet het ook bij Gent serieus aanpakken, hoor, anders lukt het ook hier niet. Sandy heeft veel vertrouwen nodig. Met Herman Vermeulen vindt hij iemand die hem dat kan geven. Want hij moet het van zijn acties hebben en als die een paar keer mislukken, mort het publiek. Hij kan een wedstrijd beslissen, maar het omgekeerde kan ook. Bij een kleinere club als Gent wordt je dat makkelijker vergeven dan bij een topclub. Gent zal hem weer spelvreugde geven.”

En wat kan hij Gent geven ?

“Gent heeft scorende spelers nodig. Dat kan hij : scoren. Als spits is het sowieso moeilijk om een ploeg op sleeptouw te nemen. Dat zal hij ook niet doen. Sandy is bovendien ook geen prater, al vind ik hem wel mentaal weerbaar. Hij gaat voor elke bal, ook al mislukken zijn acties wel eens. Ik zie hem toch altijd veel verdedigend werk opknappen. Sandy is zeker geen zweetdief.”

Fréderic Herpoel, jij bent de enige Gentenaar die nog met Sandy Martens samenspeelde voor hij naar Club ging. Is hij na vier en een half jaar erg veranderd ?

Fréderic Herpoel : “In de omgang niet. En als speler is hij sterker geworden in een topclub die in de Champions League sterke tegenstanders ontmoet. Voor Gent is zijn komst een versterking. Ik hoop vooral dat hij scoort, want dat is op dit moment het belangrijkste voor ons.”

De ontdekker

Dat Sandy Martens bijna elf jaar geleden bij AA Gent terechtkwam, is een beetje de schuld van Wim De Coninck. Die was toen hulptrainer bij AA Gent, dat toen noodgedwongen spelers volgde in derde en vierde klasse.

Is Sandy Martens nog altijd dezelfde speler als degene die je bij Gent in het eerste zag debuteren ?

Wim De Coninck : “Hij blijft typisch Sandy, vind ik.”

Wat is dat : typisch Sandy ?

“Als hij vertrouwen voelt, kan hij matchwinnaar zijn. Voelt hij om welke reden ook twijfels, dan speelt hij nog altijd vaak alibivoetbal. Dan voetbalt hij, met andere woorden, om de bal niet te krijgen. Bij Brugge mocht hij veel meespelen, omdat Trond Sollied elke dag op training zag wat hij allemaal kon. En dat is heel wat. In het systeem van Sollied kan hij op vijf van de zes posities voor de verdediging renderen – alleen niet als verdedigende middenvelder.

“Verder heeft hij geen groot ego en is hij geen luierik. Hij koppelt techniek aan conditie en snelheid. Die is met de jaren niet afgebot. Puur lichamelijk heeft Sandy de mogelijkheden om nog een heel lange carrière te maken. Hij is 31, maar ziet er hooguit 25 uit. Ik denk niet dat hij ooit één kilo is aangekomen. Hij had ook nooit zware letsels : qua spiergestel is hij begenadigd door de natuur. Hij beseft zelf niet voldoende wat hij allemaal kan, zodat hij nodeloos aan zichzelf gaat twijfelen.”

Bij Club werd hij vaak uitgefloten, bij Gent voordien ook af en toe. Waarom overkomt net hem dat ?

“Omdat zijn manier van voetballen inhoudt dat het publiek het meteen ziet als hij zijn dagje niet heeft. Door zijn lichaamstaal en gedrag op het veld valt dat dan heel hard op. Maar zelfs als hij het in de wedstrijd moeilijk heeft, toont hij de volgende dag op training meteen weer flitsen van grote klasse. Omdat daar de druk weg is. In moeilijke omstandigheden komt er niet altijd uit zijn lijf wat erin zit. Al bij al heeft hij er nog een mooie carrière uitgehaald, maar er zat méér in. Hij heeft het talent om een vaste waarde bij de nationale ploeg te worden, maar dan komt er meer bij kijken, zoals ook persoonlijkheid. Niet dat hij geen zelfkritiek heeft, hij weet heel goed waar de fout bij hem zit, alleen vindt hij de remedie niet.”

Tegenwoordig benadrukt hij dat hij op eigen benen staat en niet meer de speler is van wie de vader zijn voetbaltas droeg toen hij voor het eerst werd opgeroepen voor de Rode Duivels.

“Hij heeft wel iemand nodig waar hij met zijn twijfels terechtkan en die zijn opmerkingen ernstig neemt. Zijn vader speelde vroeger een zeer dominante rol, maar had ook een aandeel in het succes. Ik herinner me nog de eerste contractbesprekingen met Gent, waar ik bij mocht zitten. Toen er over geld werd gepraat, zei zijn vader nuchter : ‘Sandy, die moet hier gratis komen spelen, die heeft nog niets bewezen, die moet nog geen contract hebben.’ Waarop manager Michel Louwagie antwoordde : ‘Zoals gij zouden er meer moeten zijn !’ (Lacht.)”

Waarom is Gent een goede keuze voor hem ?

“Omdat hij in een typische 4-4-2 beter zal functioneren dan in het driespitsensysteem bij Club, waar hij vaak op de flank uitgespeeld werd. Niet dat hij dat niet kan, maar een echte buitenspeler is Sandy niet. Zijn keuze voor Gent houdt één gevaar in : er zal heel veel van hem verwacht worden. Leider spelen in een groep is niet zijn ding. Als hij voelt dat alles van hem afhangt, dat de anderen naar hem kijken, dan wordt het moeilijk. Heel veel druk moeten ze niet op hem leggen.”

De trainer

Herman Vermeulen was de assistent van Lei Clijsters toen Sandy Martens bij Gent debuteerde in de eerste klasse.

Twee weken geleden dacht je nog dat je geen spits meer zou krijgen.

Herman Vermeulen : “Al sinds november stond Sandy op onze verlanglijst voor volgend seizoen. Maar toen het scoringsprobleem tegen Westerlo acuut bleek, nam het bestuur contact op met Club. De zaak kwam in een stroomversnelling. Toen we merkten dat hij vrij kon komen, reageerden we alert om niet door andere gegadigden gedribbeld te worden.”

Is Sandy Martens als een andere speler teruggekeerd ?

“Hij lijkt me volwassener geworden, dominanter ook in zijn acties op het veld. Vroeger durfde hij mee te trainen, een beetje verscholen tussen de anderen. Nu eist hij de ballen op : op dat vlak staat hij een tikkeltje sterker dan wat we hier hebben rondlopen. Sandy is geen meeloper meer, ik verwacht dat hij zich laat gelden. Spelers die hem niet kenden van vroeger, zeggen me : trainer, daar gaan we een goeie aan hebben, iemand die veel beweegt en de bal vraagt. Die kwaliteiten had hij vroeger ook, maar ze zaten verstopt. Nu zie je ze.”

Wim De Coninck zegt : als ze maar niet te veel druk op hem leggen…

“Ik probeer de druk van hem weg te houden. We hadden iemand nodig die de aanval nieuw leven kon inblazen, maar we mogen niet de fout maken om een speler in zijn eerste wedstrijden te beoordelen op het al dan niet scoren. Ik vond Sandy vriendschappelijk tegen Lokomotiv Moskou niet slecht debuteren, maar wat lees ik na de 0-1 in de krant ? ‘Martens debuteert zonder goal.’ Daar gaan wij niet in mee. Ik kan wel al zeggen dat de ploeg voor volgend jaar wordt uitgebouwd in functie van Sandy Martens. Want Sandy is erg afhankelijk van de spelers rond zich.”

Talent heeft Martens, net als bijvoorbeeld Jurgen Cavens, in overvloed. Maar sommigen noemen hen wel de softies van het Belgisch voetbal.

“Daar klopt iets van. Ik heb dat ook tegen Jurgen gezegd : dat als hij hier niet kan aarden, het aan hemzelf ligt. De opdracht voor de spitsen is dat ze zich tonen. Sandy heeft een beetje dezelfde inborst als Jurgen : hij heeft warmte nodig, want je maakt hem niet beter door hem uit te fluiten. Maar ik denk wel dat hij er zin in heeft, dat hij niet aan faalangst ten onder zal gaan.”

De ex-ploegmaat

Peter Van der Heyden, als man uit Oost-Vlaanderen reed jij wel eens samen met Sandy naar de training. Mis je hem ?

Peter Van der Heyden : “Hij zal wel spijt hebben dat hij moest vertrekken. Bij Gent zal hij zich goed voelen en als Sandy zich goed voelt, is hij één van de beste spelers in België. De spanningen rond contractbesprekingen zijn voor niemand goed, maar zeker voor hem niet. Sandy is iemand die goed presteert als zijn omgeving hem rust geeft. Dat was niet meer het geval in Brugge. Club heeft soms rare supporters, die wel eens fluiten als je één slechte pass geeft. Dat is Sandy wel een paar keer overkomen.”

Konden jullie hem niet helpen ?

“We hebben hem toch schouderklopjes gegeven en bemoedigend toegesproken op het veld wanneer dat gebeurde.”

Praatte hij er met zijn ploegmaats over ?

“Hij verwerkte dat in stilte. Trouwens, hij had hier alleen problemen met de supporters, want van de trainer genoot hij wel absoluut het vertrouwen.”

Maakt hij Gent beter of maakt Gent hem beter ?

“Gent zal hem eerst beter maken, daarna maakt hij Gent beter.”

De ex-ploegmaat en sportief leider

In hoeverre had de speler die bij Club vertrok nog iets van degene met wie jij bij Gent samenspeelde ?

Marc Degryse : “Op het veld vond ik hem nog dezelfde als waar ik mee speelde. Als voetballer was hij niet geëvolueerd : wat ik zag bij Gent, zag ik bij Brugge nog steeds. Het klopt dat we bij Gent goed met elkaar konden opschieten. Ik voelde dat hij het aangenaam vond bij iemand met wie hij kon praten.”

Had hij als voetballer verder kunnen staan ?

“Ik denk dat hij veel aandacht nodig heeft. Bij een topclub is dat moeilijker wegens de grotere concurrentie. Ben je geblesseerd, dan moet je in je eentje terugkeren. Ben je niet in vorm, dan moet je je beste vorm alleen terugvinden.”

Kon jij hem door jullie vroegere band niet wat meer vertrouwen geven ?

“In mijn functie kan ik geen spelers voortrekken. Spelers vertrouwen geven is een taak voor de trainer. Mijn deur staat altijd open als spelers vragen hebben. Sommige jongens kwamen al eens binnen, hij niet.”

Vorig jaar lukte hem alles, nu niets meer.

“De eerste jaren had hij het ook moeilijk bij Club. Misschien was vorig jaar wel een uitschieter. Op bijna vijf jaar steekt er maar één seizoen bovenuit.”

Voelde je met hem mee toen hij door de eigen aanhang werd uitgefloten ?

“Je moet dat niet overdrijven. Hij was bij Club ook wel geliefd, hoor. Maar als er een negatieve reactie uit het publiek kwam, liet hij meteen zien dat hij daardoor aangeslagen was. Op zijn leeftijd moet hij zich daarover kunnen zetten.”

De ex-assistent

Toen hij nog trainer was van Lokeren, werd Chris Van Puyvelde, nu assistent-trainer van Club Brugge, getipt over de toenmalige aanvaller van Olsa Brakel. Namens AA Gent was Michel Louwagie hem net te snel af.

Met welk gevoel nam jij afscheid van Sandy Martens ?

Chris Van Puyvelde : “Sandy was iemand waar je zeer weinig problemen mee had, hij liep er altijd positief bij. Wel had hij geregeld een schouderklopje nodig. Vorig jaar bloeide hij open, dit jaar drukte de onzekerheid over het contract dat maar niet verlengd werd op hem : Sandy houdt namelijk van zekerheid.”

De reacties van het Brugse publiek maakten hem nog meer onzeker.

“Terwijl Sandy juist altijd paraat stond voor de supporters, want hij is een echte volksjongen. Maar door zijn manier van spelen weekt hij wel snel emoties los. Je kon bij hem vrij snel zien of hij goed of slecht in de wedstrijd zat. Hij zal altijd een controversiële speler blijven, die geniale flitsen afwisselt met dom balverlies.”

De ex-trainer

Trond Sollied trainde Sandy Martens zowel bij AA Gent als bij Club Brugge.

Vorig jaar vond u dat Martens nog een progressiemarge had. Geldt dat nog steeds ?

Trond Sollied : “Ja. Hij kan nog altijd beter worden, al was het maar omdat hij erg laat in het profvoetbal terechtkwam. Ook bij Gent kan hij nog beter worden, door stabieler te zijn op het veld.”

Wat bedoelt u daarmee ?

“Dat hij elke week toont wat hij zou moeten en kunnen tonen. Niet af en toe. Vorig jaar deed hij dat wél tijdens driekwart van het seizoen.”

Wat onderscheidt hem van andere spelers ?

“Hij heeft kwaliteiten waarmee hij in verschillende posities kan functioneren. Door die polyvalentie was hij voor het team altijd belangrijk. Ook als zijn acties niet lukten, hielp hij de ploeg omdat hij zijn verdedigende werk goed opknapte.”

Moest u hem extra vertrouwen geven ?

“Vertrouwen kreeg hij door te slagen in de acties die hij maakte op het veld. Als die lukten, was er niets met zijn vertrouwen aan de hand.”

Was het best voor hem dat hij bij Club vertrok ?

“Niemand van de technische staf wilde hem weg. Hij vertrok omdat hij elders betere voorwaarden kreeg.”

Wat moet hij bij Gent doen ?

“Hard zijn voor zichzelf. Gemakkelijk krijgt hij het niet, omdat een type als Sandy een team rond zich nodig heeft dat goed draait. Daardoor zal hij in Gent minder doelkansen krijgen dan hij op basis van zijn kwaliteiten mag beogen.”

door Geert Foutré

‘De ploeg zal verder worden uitgebouwd in functie van Sandy.’

(Herman Vermeulen)

‘Op zijn leeftijd moet hij zich over negatieve reacties kunnen zetten.’ (Marc Degryse)