Negen jaar na haar eerste wereldtitel wordt Caster Semenya (27), tweevoudig olympisch kampioene op de 800 meter, nog altijd opgejaagd.

Caster Semenya kwam uit het niets, toen ze in de zomer van 2009 als 18-jarig talentje op het WK in Berlijn naar het goud op de 800 meter snelde. Enkele maanden ervoor had ze op de Afrikaanse juniorkampioenschappen haar tijd met negen seconden verbeterd, in het olympisch stadion van Berlijn ging ze opnieuw sneller.

Haar snelle progressie en fysieke kenmerken – brede borstkas, gespierde schouders, smalle heupen, mannelijk gezicht – riepen vragen op, maar na een geslachtstest werd ze in de zomer van 2010 als vrouw aangemerkt. Uit een DNA-test bleek wel dat ze het mannelijk Y-chromosoom bezat, wat voor hoge testosteronwaarden zorgde en de Zuid-Afrikaanse daardoor een fysiek voordeel had op andere vrouwen.

Ook daarom besliste de Internationale Atletiekfederatie (IAAF) in 2011 om de beoordeling van het geslacht toe te spitsen op testosteronwaarden. ‘Vrouwen met een te hoog testosterongehalte worden uitgesloten van competitie.’ De regel stuitte op veel protest, waarna een andere hyperandrogene loopster – de Indiase Dutee Chand – naar het Hof van Arbitrage voor Sport trok. Het sporttribunaal gaf haar gelijk ‘omdat het niet bewezen is dat hoge testosteronwaarden automatisch een significant voordeel opleveren’.

Na een nieuwe studie besliste het IAAF onlangs toch dat vrouwen met een te hoog testosterongehalte vanaf 1 november niet meer mogen deelnemen aan de 400, 800 en 1500 meter. Een zware klap voor de 27-jarige Semenya, tweevoudig olympisch kampioene (2012, 2016) en drie keer wereldkampioene (2009, 2011, 2017) op de 800 meter. Op de 1500 meter pakte ze in Londen (2017) WK-brons.

In afwachting van een ongetwijfeld nieuwe zaak bij het internationaal sporttribunaal, staat Semenya voor de keuze: medicatie nemen om de waarden naar beneden te halen of opschuiven naar een langere afstand (5000 of 10.000 meter).