Het laat zich aanzien dat Mbark Boussoufa de eerste vertrekker in een lange rij is bij Anderlecht. De groepsdynamiek is weg, de selectie heeft behoefte aan vers bloed. Manager Van Holsbeeck kondigt een krachtig transferoffensief aan.
Welke leemte het vertrek van Mbark Boussoufa zou laten, zullen we nu wel nooit weten. Anderlecht moest het zaterdag in Eupen niet alleen zonder de naar Anzji Machatsjkala getransfereerde Marokkaan stellen, het miste ook Lucas Biglia, Matías Suárez, Jonathan Legear en Lucas Marecek. Na tien minuten viel ook Kanu geblesseerd uit. Op de bank zaten al maar zes wisselspelers meer, één minder dan de toegelaten zeven. Onder hen de onervaren Mwamba Kabasele, Garcia Calvete en winteraanwinst Ablaye Seck.
Wat overbleef, was een noodelftal en dat zou het ook zijn geweest met Boussoufa er nog bij. De matige prestatie aan zijn vertrek linken, doet de feiten geweld aan. Anderlecht miste te veel spelers. Ze lag bovendien helemaal in de lijn van wat de ploeg nu al wekenlang laat zien. Opnieuw: toen ook met Boussoufa er nog bij. Ironisch genoeg werd zijn afwezigheid zaterdag misschien nog het minst gevoeld: zijn vervanger Ziguy Badibanga ontpopte zich tot beste Brusselaar in Eupen. Aangezien zijn rechtstreekse concurrenten nog een tijdje in de lappenmand liggen, mag de negentienjarige buitenspeler zich aan nieuwe speelkansen verwachten. Ariël Jacobs recupereert vermoedelijk alleen Biglia zondag tegen AA Gent.
Jackpot!
Meer nog dan met het vertrek van Boussoufa werd Anderlecht in Eupen geconfronteerd met de pijnlijke beperkingen van zijn kern. Niet toevallig staat die naar alle waarschijnlijkheid voor een grondige facelift deze zomer. Het was maar één zinnetje en het viel een beetje tussen de plooien, maar op zijn persconferentie vorige week vrijdag beloofde Herman Van Holsbeeck een krachtig transferoffensief. Het geld is er nu. Anderlecht mag van Anzji een dikke acht miljoen euro tegemoet zien voor zijn Marokkaanse international.
Jackpot! En wel hierom.
Het lijkt een provocerende stelling, maar aan het afscheid van Boussoufa hangen vooral positieve kanten vast voor Anderlecht. Zeker financieel. Acht miljoen is meer, véél meer dan wat een Spaanse, Duitse of Engelse club ooit voor hem zou hebben neergeteld. Dus toen Van Holsbeeck donderdagochtend telefoon kreeg dat Bous niet naar Terek Grozny ging, sloeg zijn hart even over. Beide clubs waren het eerder eens geraakt over een transfersom tussen elf en twaalf miljoen euro. Na aftrek van wat Boussoufa en zijn neef/zaakwaarnemer toekwam, zou Anderlecht er de door zichzelf vooropgestelde acht miljoen aan overhouden.
Nadat hij van zijn eerste verrassing was bekomen, zocht Van Holsbeeck, via voormalig Anderlechtspeler en -scout Peter Ressel, meteen weer contact met Anzji Machatsjkala. Die piste was sinds enkele dagen verlaten omdat het er snel naar uitzag dat Boussoufa voor Grozny had gekozen. Uit beide kampen werden zelfs signalen de wereld ingestuurd dat alles in kannen en kruiken was. Niet dus.
Hand overspeeld
Voor de onverwachte wending bestaan twee mogelijke verklaringen. De eerste is dat Boussoufa niet meer naar Tsjetsjenië wilde toen het tot hem en zijn familie doordrong dat Grozny niet de veiligste plek op aarde is, de clubvoorzitter niet bepaald een vredelievende medemens en de negatieve media-aandacht kwalijk voor zijn eigen imago. Door onredelijke eisen te stellen hoopte hij dat Grozny zelf zou afhaken. Mogelijk dichter bij de waarheid is dat Boussoufa’s neef/zaakwaarnemer zijn hand een beetje heeft overspeeld door telkens nieuwe eisen aan Grozny te stellen. Toen de sky the limit niet bleek te zijn, bleef hij achter met lege handen en kwam hij onder druk te staan. Druk van Anderlecht en tijdsdruk.
Bijtekenen was voor Anderlecht geen optie meer. Om financiële redenen, maar ook omdat het vreesde met een ontevreden speler te blijven zitten in een kleedkamer die hem ook al niet meer moest. Waarop er vanuit het kamp van Boussoufa op werd geattendeerd dat hij na het volgende seizoen transfervrij weg zou kunnen. Waarop Van Holsbeeck er de speler op zijn beurt fijntjes op wees dat het tribunezitje van Jan Polák nog vrij was (toen Polák vorige zomer zijn laatste contractjaar inging en weigerde bij te tekenen, zette Anderlecht hem enkele weken in de tribune, waarna hij alsnog bijtekende en enkele maanden later een voor alle partijen lonende transfer naar Wolfsburg kreeg).
Op enkele uren van de transferdeadline stonden de zenuwen strak gespannen in een verhaal dat op dat moment alleen verliezers kende. Voor Boussoufa dreigde vooral imagoverlies, want voor alle duidelijkheid: hij was het die had aangegeven aan iets nieuws toe te zijn, niet de club. Van die gevoelige plek – zijn trots – maakte Anderlecht handig gebruik om hem naar Anzji te manoeuvreren, waarvan het wist dat het een transferbedrag van acht miljoen euro veil had. Precies het bedrag dat het ook aan de Groznydeal zou hebben overgehouden. Bous stond met de rug tegen de muur en bond in: hij zag af van zijn contractueel vastgelegde deel van de transfersom en het percentage voor zijn neef/zaakwaarnemer. Het was Anzji of met de billen bloot. In Dagestan zal hij nog altijd 3 miljoen netto per jaar opstrijken, maar de grote winnaar van dit verhaal is Anderlecht.
Vader en zoon
Financieel, maar ook sportief. Het Anderlecht dat Eupen partij gaf, hield de Brusselse beleidsmakers een spiegel voor van hoe de ploeg er over enkele maanden kan uitzien als niet gauw werk wordt gemaakt van een meer dan stevige kwaliteitsinjectie. Op Badibanga en Romelu Lukaku na stond er geen enkele speler tussen de lijnen zaterdag die nog symbool kan staan voor de Anderlechtstijl. Alle anderen hadden ruzie met zichzelf en de bal.
Met Biglia, en wie weet Lukaku, Suárez, Legear en/of Kanu, dreigt straks na Boussoufa nog meer kwaliteit te vertrekken. Biglia gaat zijn laatste contractjaar in en weigert te verlengen. Helaas geldt voor hem hetzelfde als voor Boussoufa: Europa zit niet op hem te wachten. Anderlecht betaalde ooit drie miljoen euro voor hem. Om dat bedrag te recupereren, moet het hopen dat Sergio Batista nog even Argentijns bondscoach blijft. Elke selectie drijft zijn waarde op.
Het vermoeden dat Lukaku Anderlecht straks inruilt voor de Premier League, neemt ook hand over hand toe. Vooral omdat zijn entourage zich van langsom minder gelukkig lijkt te voelen in Brussel. Vader Roger legde eerder een bommetje door te verklaren dat de vormcrisis van Romelu aan Anderlecht te wijten was. Daarmee zou hij naar verluidt op Boussoufa hebben gedoeld. Volgens Roger Lukaku eiste Bous te veel ballen op, wat ten koste ging van zijn zoon.
Los daarvan meent men in Brussel een toenemende invloed van de vader op het spel van de zoon te zien. Zonder dat het hem door de trainers is opgedragen, vraagt Romelu steeds vaker de bal in de voet. Meer dan wat anders komen zijn technische beperkingen ermee aan het licht. Weg is de onbevangen voetballer die met zijn voornaamste kwaliteit – zijn snelheid – de ruimte opzoekt en op doel afgaat. Lukaku lijkt Anderlecht te ontglippen.
Lijstje miskopen
Maar het probleem zit dieper. Dat Biglia en Boussoufa stilaan uitgekeken zijn geraakt op het Vanden Stockstadion, is niet abnormaal. Beiden kwamen in 2006 naar Brussel. Vijf jaar geleden. Roland Juhász is er zelfs al zes seizoenen, Olivier Deschacht en Jonathan Legear nog veel langer. Maar ook Marcin Wasilewski maakt zijn vierde contractjaar vol, Guillaume Gillet doet dat volgende winter. Matias Suárez en Kanu zijn bezig aan hun derde seizoen. De directie maakte er een erezaak van spelers te belonen met contractverlengingen – zie Wasilewski – maar die politiek heeft contraproductief gewerkt.
Het klinkt vreemd, maar het spelersverloop is te klein op Anderlecht. Stilstaand water gaat ook stinken. Gaandeweg is er gemakzucht en desinteresse in de paarswitte kleedkamer geslopen. Spelers raakten uitgekeken op elkaar. Getuige daarvan de opluchting bij het afscheid van Boussoufa. Toen Wasilewski en Polák vorig seizoen geblesseerd uitvielen, betekende dat ook kwaliteitsverlies, maar het zette wel een groepsdynamiek in gang die leidde naar de dertigste landstitel uit de clubgeschiedenis.
Onrustwekkend is dat Anderlecht er al een paar jaar niet in slaagt spelers te halen die goed genoeg zijn om de concurrentie aan te gaan. Vooral zijn Zuid-Amerikaanse transferbeleid faalt volkomen. Tot nog toe werd alleen Nicolás Pareja met financiële meerwaarde van de hand gedaan. Barrios, Chavarría, Bernárdez, Martínez voeren de lijst miskopen aan. Reynaldo heeft vooralsnog het voordeel van de twijfel. Of er ooit een meerwaarde kan worden gerealiseerd op Biglia, Suárez of Kanu, valt af te wachten, maar op Biglia na zijn de andere twee nog steeds geen onbetwiste titularis.
Nijpend gebrek
Tussen zijn laatste zes inkomende transfers – deze winter nog Veselinovic en Seck – zit bovendien geen enkele Belg. Als straks Lukaku en/of Tom De Sutter en/of Jonathan Legear het voor bekeken houden in Brussel, dreigt voor Anderlecht een nijpend gebrek aan Belgische spelers. De UEFA legt wat dat betreft steeds strengere eisen op. Na het vertrek van Jelle Van Damme vroeg Ariël Jacobs een linksvoetige middenvelder. Hij kreeg Sacha Kljestan, rechtsvoetig en buitenlander. Dat Garcia Calvete al een paar keer op de bank zat, zoals zaterdag in Eupen, dankt hij vooral aan zijn nationaliteit.
Anderlecht heeft afscheid genomen van Boussoufa en zal dat straks van nog meer spelers doen. Belangrijker wordt dan wat er in de plaats komt. Of onevenwichten in de selectie zullen worden weggewerkt, of het Belgische quotum zal worden gehaald, of scoutingrapporten en sportieve argumenten de bovenhand zullen nemen. Of dat het geld weer over de balk wordt gegooid in Zuid-Amerika. Wie daarvan beter wordt, is stilaan een intrigerende vraag geworden.
DOOR JAN HAUSPIE
Anderlecht maakte er een erezaak van spelers te belonen met contractverlengingen, maar die politiek heeft contraproductief gewerkt.
Anderlecht heeft afscheid genomen van Boussoufa en zal dat straks van nog meer spelers doen.
