De wreedheid van het voetbal. Zowel Arsenal als Barcelona had dit seizoen nog geen enkele Europese nederlaag geleden. Een van beide teams moest de finale van de Champions League verliezen.

Die granaatrode uitrusting zullen de spelers van FC Barcelona nu nog wel een poos mogen dragen. Vorige zomer had het bestuur van de club besloten om de ploeg van tenue te laten veranderen. De supporters – zeer gehecht aan alles wat linkt aan de rijke traditie van Barcelona – pikten het niet dat het traditionele blauw werd opgegeven. Maar de nieuwe tuniek bracht de ploeg geluk. FC Barcelona veroverde de achttiende landstitel uit de geschiedenis van de club, bovendien werd het Spaans kampioen op basis van een altijd aantrekkelijk en bijwijlen ronduit wervelend voetbal. En het pakte vorige woensdag de Champions League. Voor de tweede keer verhuist de beker met de grote oren naar de Catalaanse hoofdstad. De vorige trofee dateert van 1992. In Wembley nam Barcelona toen de maat van Sampdoria, na een doelpunt van Ronald Koeman.

Veertien jaar moesten de fans van Barça op een nieuwe triomf van dit gehalte wachten. Hun geduld werd des te meer op de proef gesteld omdat erfrivaal Real Madid in de tussentijd wel geregeld als eindwinnaar uit de Champions League tevoorschijn kwam. Barcelona – de club, de stad, de regio – liet woensdag niet alleen zijn vreugde de vrije loop ; het loosde evenzeer veel opgestapelde frustratie.

Nooit getwijfeld

“Dit is ongelooflijk”, jubelde Samuel Eto’o vlak na de finale. De Kameroense aanvaller werd op de koop toe tot man van de match gekozen, een hogere eer kan een profvoetballer bezwaarlijk te beurt vallen. Vond ook Eto’o : “Dit is iets wat mijn zoon zich later nog zal herinneren en wat hij aan zijn kinderen zal vertellen.”

Schitteren deed FC Barcelona anders in een door stortregens overspoeld Parijs niet. Het bereikte in de finale niet het niveau van zijn vorige Europese optredens. Het draaide integendeel op een duur bevochten overwinning uit. “We wisten dat we met een moeilijk te bespelen tegenstander moesten afrekenen”, probeerde Eto’o het wat ingezakte spelpeil te verklaren. “Arsenal beschikt over een ijzeren defensie en het hanteert op een vrijwel perfecte manier het wapen van de tegenaanval. Op het vlak van balbezit hebben wij, zoals zo vaak, de wedstrijd gedomineerd, maar dan slikten we dat tegendoelpunt op een stilstaande fase – Titi ( Thierry Henry, nvdr) die de bal op het hoofd van Sol Campbell legde. Die goal maakte onze taak nog lastiger.”

Wanhopig werd Barcelona er niet van, beweert Eto’o. “We hebben nooit getwijfeld. Toen we bij de rust met die achterstand de kleedkamer opzochten, hebben we gedacht aan de finale van verleden jaar in Istanbul. Wat moet er toen tijdens de rust in de gedachten van de spelers van Liverpool zijn omgegaan. De Reds stonden met drie doelpunten achter. Ze hebben die scheve situatie in de tweede helft rechtgetrokken. Dus hebben we tegen elkaar gezegd : als zij drie doelpunten kunnen ophalen, wat zouden wij dan geen achterstand van één doelpunt kunnen goedmaken ? We hebben gezegd : we moeten blijven volharden en dan bezwijkt Arsenal ten slotte.”

De goede kleedkamer

Zou het ? Op het vlak van weerstand heeft de Londense club namelijk een en ander in huis. Arsenal had in de Champions League geen doelpunt meer geïncasseerd sinds de 2-2 tegen Ajax Amsterdam en die match was van in de poules geleden. Geen krimp had de verdediging van de Gunners nadien nog gegeven. Twee keer tegen Real Madrid in de achtste finale, twee keer tegen Juventus in de kwartfinale, twee keer tegen Villarreal in de halve finale : zes wedstrijden lang hield Arsenal de nul. Bijna namen de Engelsen de mythische kaap van duizend minuten zonder tegendoelpunt. Het scheelde welgeteld vijf minuten. Met andere woorden, toen Barcelona in Parijs de gelijkmaker scoorde, had Arsenal 995 minuten zonder tegendoelpunt op de teller staan.

De spelers van Barcelona mochten elkaar tijdens de rust oppeppen wat ze wilden, het was verre van vanzelfsprekend dat Arsenal met zijn ijzeren verdediging zich daadwerkelijk gewonnen zou geven. Al had Samuel Eto’o er nog voor de aftrap een goed oog in. “Toen we in het Stade de France aankwamen, was ik razend benieuwd naar de kleedkamer die ze ons zouden toewijzen. Ik herinnerde me dat we met Kameroen in 2003 in dit stadion de finale van de Confederatiebeker verloren tegen Frankrijk. Toen hadden we natuurlijk in de kleedkamer voor de bezoekers gezeten. Maar eerder had ik in dit stadion een wedstrijd gewonnen en zelfs een mooi doelpunt gemaakt nadat we in de kleedkamer van de thuisploeg waren ondergebracht. Toen ik vernam dat ze ons de kleedkamer gaven die gewoonlijk voor de Franse nationale ploeg werd gereserveerd, zag ik daar een gunstig voorteken in.”

Mocht er na afloop van de finale van woensdag voor het part van de Barçasupporters prompt een standbeeld voor Samuel Eto’o worden besteld, de aanwezige verslaggevers herinnerden de held toch ook even fijntjes aan zijn moeizame debuut in de Liga. Eto’o vatte zijn antwoord aan met een diepe zucht. “Welgeteld acht minuten heb ik gespeeld bij Real Madrid. Wat wil je ? Ik was nog piepjong, ik had net het opleidingscentrum verlaten en ik belandde in een milieu van allemaal wereldvedetten. In die omstandigheden moet je mentaal sterk staan om niet te zwichten onder de druk. Die dag begaf ik onder de druk. Bloednerveus was ik en ik vroeg me af of ik nog ooit een tweede kans zou krijgen. Die tweede kans is er gekomen. Eerst bij Mallorca, vervolgens bij Barcelona.”

Twee scharniermomenten

Ontgoocheling heerste woensdagavond in de gelederen van Arsenal. Tot diep in de wedstrijd geloofden de Gunners dat ze het voorbeeld van Liverpool – een ander voorbeeld dat de spelers van Barcelona tijdens de rust van de finale voor ogen hadden – zouden kunnen volgen : de eindzege in de Champions League koppelen aan een bleek seizoen in de competitie. Geruime tijd moest Arsenal vrede nemen met een vijfde plaats in het klassement. Pas in de slotfase kon het over Tottenham naar de vierde stek wippen : de positie waaraan een ticket voor de voorronde van de Champions League is verbonden.

De vorige jaren bleek Arsenal telkens vroeg uitgezongen op de Europese scène. Dit seizoen legde het wél een subliem Europees parkoers af, terwijl dat net nu totaal niet werd verwacht. Veel waarnemers keken sceptisch naar Arsenal : ze meenden dat het elftal het vertrek van Patrick Vieira naar Juventus niet zou kunnen opvangen. Maar coach Arsène Wenger timmerde in no time een nieuw topteam in elkaar met verse vedetten, genre de Spanjaard Cesc Fábregas, de Wit-Rus Alexandre Hleb en de Ivoriaan Emmanuel Eboué, die nog met Beveren in de Belgische competitie heeft gespeeld.

Al draait alles bij Arsenal natuurlijk rond de figuur van Thierry Henry. Speelde hij in Parijs zijn laatste wedstrijd voor Arsenal ? Verlaat hij de club net op het moment dat die Highbury de rug toedraait en enkele honderden meters verder naar het Emirates Stadium verkast ? “Ik weet het niet, ik denk het niet”, antwoordde Wenger tijdens de persconferentie. Maar er krulde een lichte glimlach rond zijn lippen, die deed uitschemeren dat hij meer wist. Vrijdag verlengde de speler uiteindelijk zijn contract.

De finale van woensdag bevatte twee kantelmomenten. Een eerste keerpunt was de uitsluiting van doelman Jens Lehmann. De Noorse scheidsrechter Terje Hauge had de voordeelregel kunnen toekennen, het doelpunt van Ludovic Giuly valideren en Lehmann op het veld houden. Op de persconferentie vocht Arsène Wenger deze beslissing van de referee niet aan. “Hij had geen andere keuze dan rood te trekken voor onze doelman. Natuurlijk verplichtte die ingreep me Robert Pirès van het veld te halen en mijn plannen te wijzigen. Ik denk niet dat die fase bepalend voor de match was. Ondanks onze numerieke minderheid hebben we goed gespeeld en hebben we belet dat Barcelona zijn normale spel ontwikkelde. Meer zelfs, we kwamen zelf op voorsprong en nadien kregen we nog een paar kansen om verder uit te lopen. Daar liep het fout. Ik wist : als er geen tweede goal voor ons valt, gaan we nog twintig helse minuten tegemoet.”

Aldus geschiedde en in de 76ste minuut stelde Barcelona gelijk : het tweede scharniermoment in de match. Arsène Wenger : “Ik aanvaard de uitsluiting van Lehmann maar ik vecht de geldigheid van de gelijkmaker van Barcelona aan. De goal van Eto’o, na die deviatie van Henrik Larsson, werd gemaakt vanuit buitenspel. Dat is enorm frustrerend. Wat baat het om een assistent-scheidsrechter te schorsen wegens het dragen van een shirt van Barcelona, als je Barcelona nadien laat scoren vanuit buitenspel ? Scheidsrechterlijke vergissingen maken deel uit van het voetbal, maar op dit niveau zijn ze moeilijk te accepteren en zou er iets op gevonden moeten worden.”

Waarop Arsène Wenger zijn spelers feliciteerde voor het prachtige Europese parkoers dat ze hadden afgelegd. “In de finale verloren we onze eerste Europese wedstrijd van het seizoen. Die ene nederlaag kost ons de Europese kampioenstitel. Maar ik moet er wel aan toevoegen : het zou ook voor Barcelona de eerste Europese nederlaag van het seizoen geweest zijn.”

DANIEL DEVOS

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content