Tempel van hoop en hunkering

© belgaimage

Als er érgens iets van een ziel van dit bij voorbaat vreemde EK kan rondwaren, dan is het op Wembley. Die voetbalkathedraal is straks het decor van de halve finales en de finale.

Het is zondagochtend, klokslag negen uur, als de eerste klant zich meldt bij het Fanpark Wembley. In die bar, aan de voet van de meest mythische sporttempel van Engeland, kunnen voetballiefhebbers terecht om EK-wedstrijden te bekijken op grote schermen. Of om zich in te drinken voor een bezoek aan het stadion, een rits traptreden hogerop. Dat is ook de insteek van Douglas, die deze zonnige zondagochtend al vroeg dorst heeft gekregen. De bankier uit Birmingham is de eerste die de bar betreedt, in z’n eentje. Twee vrienden zijn nog onderweg uit het midden van Engeland. Hijzelf sliep gisteravond in een hotel in Londen, om er zeker van te zijn dat hij hier op tijd een tafeltje zou kunnen scoren. ‘Er zijn alleen zitplaatsen en vol is vol’, legt Douglas uit, terwijl hij inschrijfformulieren vol persoonlijke informatie overhandigt aan een medewerker.

Het is vijf uur voor de wedstrijd van Engeland tegen Tsjechië, maar de kale en kogelronde vijftiger legt uit dat de effectieve voorbereidingstijd op de match veel korter is. Twee uur in de pub, daarna moeten Douglas en zijn vrienden al de tribune op. Tijdens de groepsduels is een kwart van de 90.000 stoeltjes van Wembley in gebruik, de toeschouwers worden in tijdvakken toegelaten tot het stadion. ‘Om elf uur moeten wij al naar binnen’, zegt Douglas, terwijl hij zijn eerste pint van de dag bestelt. Hij klaagt niet, welnee. Het stemt hem dolgelukkig dat hij erin is geslaagd tickets te bemachtigen. Douglas is optimistisch over de titelkansen van The Three Lions. Dat wordt ook gevoed door de route naar de eindwinst, met een halve finale én een finale op Wembley.

Eerst de kinderen en de honden

Als naar goede gewoonte heeft het Engelse publiek wel wat aan te merken op de nationale ploeg. Een deel van de supporters keerde zich vóór het EK al tegen het knielen van de internationals, die zo nog altijd hun afkeer van racisme willen demonstreren. Niet iedereen wil dat voetballers zich manifesteren als actievoerders, bleek uit de uitjouwende geluiden tijdens de symbolische knieval.

Het leidde een paar dagen voor de start van het EK tot een open brief van bondscoach Gareth Southgate. ‘Ik wil het over iets hebben wat veel groter is dan voetbal en wil wat dingen delen voordat we aan deze EK-reis beginnen’, begon de man die ooit een baan als journalist ambieerde, en die in de aanloop naar het WK van 2018 al zijn spelers en stafleden verraste met een persoonlijke, handgeschreven brief. ‘Dit is een speciale groep. Bescheiden, trots en vrij genoeg om zichzelf te zijn. De spelers zijn voorbeelden, we moeten oog hebben voor de impact die zij kunnen hebben op de samenleving. We moeten ze zelfvertrouwen geven, zodat zij kunnen opkomen voor zaken die voor hén waarde hebben.’

Southgate verstaat de Engelse kunst van het zichzelf niet te serieus nemen. ‘Ik weet dat mensen luisteren naar wat ik zeg. Niet door wie ik als persoon ben, maar door mijn baan. Thuis sta ik in de pikorde onder de kinderen en de honden. Maar voor het grote publiek ben ik de baas van de Engelse voetballers. Dat brengt verantwoordelijkheid met zich mee. En dus moeten mijn spelers en ik ons uitspreken over zaken als gelijkheid, inclusiviteit en racisme. Met onze stemmen moeten we het debat aanzwengelen, mensen bewust maken en opvoeden. Soms komen mijn vaderlijke gevoelens bovendrijven. Als ik spelers na een wedstrijd op social media zie kijken, vraag ik me af of dat een goed idee is. Beledigingen op Twitter of Instagram dragen niet bij aan goede prestaties. Sommige zaken zal ik nooit snappen. Waarom zou je iemand beledigen vanwege een huidskleur? Dat is ridicuul. Waaróm? Voor de mensen die dat doen, heb ik slecht nieuws: jullie horen bij de verliezende partij.’

Een bondscoach die duidelijk stelling durft te nemen, het kán. En nog sympathiek ook. Of zijn woorden ook daadwerkelijk voor wat meer saamhorigheid zullen zorgen, is zeer de vraag. Brexit, Black Lives Matter en covid-19 hebben veel verdeeldheid teweeggebracht.

Geen thee

De zondagmiddag nadert, Douglas en zijn vrienden zijn al lang opgegaan in de rood-witte zee die naar Wembley trekt. Alle kleuren, alle leeftijden, in groten getale naar het voetbal toe. De aanblik is verbazingwekkend, tegenwoordig. Alsof corona niet bestaat. Alsof Engeland niet in de ban is van de Deltavariant. Hier, rondom Wembley, lijkt het normale leven al teruggekeerd. Bijna dan. Omroepers manen iedereen zoveel mogelijk afstand te bewaren en de verplichte negatieve coronatest paraat te houden. Voorafgaand aan de wedstrijd krijgen journalisten wél rugzakjes en lunchpakketten uitgereikt, maar géén formulieren met de opstelling van de ploegen. Besmettingsgevaar. Nog veel erger voor de Engelse verslaggevers: ook thee wordt deze middag op Wembley niet geserveerd. Er breekt nog net geen opstand uit in de perskamer.

Maar dan, na het passeren van de zoveelste controlepost en de zoveelste handgelpomp, net als het cynisme de overhand dreigt te krijgen, klinkt de intro van het misschien wel mooiste voetballied ooit. Football’s coming home, klinkt het even later uit duizenden kelen. Krijg maar eens géén kippenvel, terwijl de hunkering van de tribunes golft. Terwijl de hartstocht door het Wembley Stadium gonst. Het moderne, verbouwde, maar nog altijd machtig mooie Wembley. Voetbal is thuis en het is weer even 1996. Gareth Southgate zal met weinig weemoed terugdenken aan het toernooi dat voor Engeland eindigde na zijn gemiste strafschop tegen Duitsland. In de halve finale, ook hier op Wembley.

Na de met 1-0 gewonnen wedstrijd zwermt de uitgelaten massa de stadionpoorten uit. Bij het Wembley Fanpark barst een volksfeest los. Er wordt gedronken, gedanst en gezongen. Corona verliest het van een ander virus. Het Ing-er-land, Ing-er-land, Ing-er-land, galmt door de straten. De verdeeldheid is even verdreven. De bal rolt, stadions komen tot leven, opgekropte emoties kunnen weer ergens naartoe, er is vreugde en hoop. Boven alles is Euro 2020 een zegen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content