In de aanloop naar het WK neemt Sport/Voetbalmagazine u elke week mee in de wondere wereld van een Rode Duivel. Vandaag: Thibaut Courtois (21), van bijna volleyballer/ afgeschreven doelman naar wereldkeeper bij Atlético Madrid.

12 mei 2010. Daags na zijn achttiende verjaardag nestelt Thibaut Courtois, derde keeper bij Racing Genk, zich thuis in de zetel voor de Europa Leaguefinale tussen Atlético Madrid en Fulham. Hij ziet hoe de pas een jaar oudere David de Gea schittert voor Los Colchoneros, die met 2-1 de beker veroveren. De Bilzenaar droomt weg: “Voor Atlético spelen, zou dát niet chic zijn?” Maar geen haar in zijn kuif die het op dat moment mogelijk acht dat hij amper twee jaar later, óók op zijn negentiende en als opvolger van De Gea, met die Spaanse topclub dezelfde cup zal binnenhalen. Of dat hij vandaag, op 9 april 2014, met Atlético tegen FC Barcelona op één match van de halve finale van de Champions League zou staan, als een van de beste doelmannen ter wereld.

Toeval? Mogelijk, want dat heeft, naast zijn immense talent, vaker een beslissende rol gespeeld in de carrière van de Limburger. Evengoed was hij nu zelfs een (top?)volleyballer of veldspeler in bevordering. Tien jaar geleden, toen Racing Genk hem verder als keeper wilde laten ontwikkelen maar de 12-jarige Courtois liever linksachter wilde blijven, stelde de club hem immers voor een dilemma: een statuut als doelman of vertrekken. De tiener, die in onmin leeft met een jeugdtrainer, kiest voor het laatste, maar wordt elders niet goed genoeg bevonden. Met voetbal is hij helemaal klaar. En dus richt Courtois zijn pijlen op het volleybal, de sport die vader Thierry en moeder Gitte op het hoogste niveau beoefend hebben en waarin hij – in beachtoernooien, als duo met zus (en latere volleybalinternational) Valérie – ook al actief was. Maar, beslist het toeval – of zou het toch het lot zijn? -: de transferperiode is net afgesloten. Courtois kan niet meer switchen en kiest er toch voor om zijn sportloopbaan voort te zetten als keeper.

Dat Racing Genk op die positie meer in hem zag, was logisch. Drie jaar ervoor had jeugdcoach Marcel Nies voor een toernooi met de U9 in Duitsland gevraagd of hij in de goal wilde staan. Courtois stemde in – zo kon hij alle matchen spelen – en werd meteen verkozen tot beste doelman van het toernooi. Hoewel hij daarna veld en doel afwisselt, ziet keeperstrainer Gilbert Roex een groot potentieel: “Rustig, juiste coördinatie, geweldige reflexen, snel alles oppikkend, inzet…”

Ondanks de definitieve positieswitch en het geloof van Roex staat Courtois’ toekomst bij Racing Genk echter op de helling wanneer hij op zijn veertiende zijn eerste groeispurt krijgt, met fysieke pijntjes sukkelt en in doel klungelachtig oogt. In fel contrast met de even oude, maar lichamelijk vroeger rijpere Koen Casteels, tegen wie de Bilzenaar die jaren steevast (vergeefs) opbokst. “Enkele veldtrainers wilden Thibaut zelfs doorsturen,” vertelt Roex, “maar ik stelde mijn veto. Gelukkig stond de jeugdcoördinator, Roland Breugelmans, toen pal achter mij.”

Een goeie keuze, want Courtois ontwikkelt zich razendsnel. Wanneer in april 2009, voor de competitiematch tegen AA Gent, eerste keeper Davino Verhulst geschorst is, de andere twee doelmannen, Sem Franssen en Casteels, wegens blessures niet helemaal fit zijn, trekt Pierre Denier, voor de zoveelste keer interim-coach, de kaart van de Limburger, dan net geen zeventien. Om druk te vermijden verbiedt Genk alle contact met de media en ook Courtois’ ouders schermen hem zo veel mogelijk af. Moeder Gitte: “In de krant stond een paginagrote foto, met als titel: ‘Jongen van 16 moet Genk redden.’ Ik heb Thibaut toen gezegd dat de krant niet in de bus zat.” (lacht)

Het werkt, want ondanks twee tegengoals (2-2) maakt haar zoon een prima debuut. Door de opgestapelde spanning moet de doelman achteraf wel braken, maar tijdens de wedstrijd keepte hij complexloos en met veel lef. Dan al valt zijn uitstekende traptechniek (met links en rechts), snelle relance en hoge positionering/anticipatievermogen op, het werk van gereputeerde keeperstrainers Jos Beckx en Guy Martens, in navolging van Gilbert Roex.

Bescheiden en sober

Na zijn eersteklassedebuut schuift de tiener door naar de A-kern, waar zijn schuchterheid verdwijnt en hij helemaal openbloeit. Courtois wordt geplaagd, maar plaagt even vaak terug met onschuldig kattenkwaad. Met zijn talent, respect voor de keepershiërarchie en professionele ingesteldheid – nooit uitgaan en alcohol drinken -, dwingt hij bovendien meteen respect af. Ook zijn soberheid valt op, tijdens het keepen, maar ook qua kledij. Wanneer Courtois geen zwarte schoenen in zijn maat vindt, maakt hij een grijs paar zelfs zwart met een viltstift. En als hij bij de beloften een helft zijn scheenbeschermers vastmaakt met tape óp de kousen – zoals veel voetballers -, haalt hij het tijdens de rust er al van. “Ik wil geen opmerkingen krijgen dat ik veranderd ben.”

Een bescheidenheid die vader en moeder hem al van kleins af hebben ingepompt. Net als de liefde voor sport, want dat is de totem waar alles in het gezin Courtois en in het ouderlijk huis rond draait: van een pooltafel in de woonkamer tot een basketring, pingpongtafel, trampoline, zwembad én een beachvolleybalterrein in de achtertuin. Daar organiseert de jonge Thibaut met zijn buurjongens en jongere broer Gaétan geregeld ‘Olympische Tuinspelen’, Wimbledontoernooien en veldritten op een zelfaangelegd parcours – een keer duikt hij met zijn fiets zelfs ongelukkig in het zwembad. En op YouTube maken Courtois en zijn vrienden ook een eigen kanaal waarop ze voetbalfilmpjes onder de naam de YardBrooz, de tuinbroers, posten.

Vader Thierry zwengelt de competitiegeest nog aan door zijn zoon mee te nemen naar beachvolleybaltoernooien en hem mentaal te bespelen in partijtjes tafeltennis. “Altijd een strijd op leven en dood”, vertelt hij. “Toen ik achter stond, probeerde ik Thibaut te intimideren: ‘Je kan de druk niet aan’, ‘Speel eens met links’ enzovoort…” Het staalt Courtois’ pantser, ondoordringbaar voor druk, van jongs af een van zijn grootste kwaliteiten. “Thibaut weet zelfs niet wat stress is”, zegt keeperstrainer Guy Martens dan al. “Hij heeft een je-m’en-foutisme over zich en kan foutjes waar andere doelmannen dagenlang over tobben makkelijk van zich afzetten, ook al tijdens de match.”

Mentale dip

Toch krijgt Courtois een mentale dip als hij in het seizoen 2009/10 onder coach Hein Vanhaezebrouck, maar ook na diens ontslag eind november, voelt dat Racing Genk meer in Casteels gelooft. Hij laat zich meeslepen door ‘negatievelingen’ binnen de spelersgroep, gooit er ook zelf met de pet naar, tot Martens hem terechtwijst. “Als je zo verder doet, gooi je je eigen ruiten in. Herpak je!” Dat doet de doelman, maar op de Topsportschool in Genk, waar hij Moderne Talen Sport (ASO) volgt, is de achterstand in zijn laatste jaar te groot. Resultaat: een C-attest.

Opmerkelijk genoeg kiest Courtois net daardoor – weer het toeval/het lot – het juiste pad in zijn voetbalcarrière. Die zomer van 2010 wil het Duitse Hoffenheim hem immers als derde keeper. Zijn ouders stellen hun zoon voor de keuze: in Genk blijven en zijn school afmaken, of vertrekken en examens afleggen voor de middenjury. Courtois wil absoluut een diploma, voelt zich bovendien prima in het begin van de voorbereiding met Genk onder nieuwe coach Frank Vercauteren en beslist nog een jaar te blijven. Een cruciale beslissing, zo blijkt al vlug. Door administratieve problemen bij de transfer van Laszlo Köteles wisselen hij en Koen Casteels nog af tijdens de voorbereiding, maar voor de heenmatch in de derde voorronde van de Europa League, bij het Finse Turku, kiest Vercauteren voor de 18-jarige Bilzenaar. Die beschaamt het vertrouwen niet (1-5), incasseert in de eerste drie competitiematchen slechts één goal en tekent half augustus een volwaardig profcontract tot juni 2014.

Vanaf dan is Courtois, zo omschrijft moeder Gitte later, een kastanjebolster die alsmaar verder opengaat. En alleen even dichtklapt als eind februari zijn grootvader, met wie hij heel close was, overlijdt. Tijdens de begrafenis legt de jonge doelman zijn gele keeperstrui op de kist, het shirt waarmee hij in het eerste elftal debuteerde, gaat mee in het graf. Na de koffietafel last de Limburger nog een korte training in, met het oog op de match op Anderlecht, de dag erna. Courtois houdt er tot in blessuretijd de 0-1 vast, maar moet zich dan gewonnen geven op een kopbal van Roland Juhász. Het weerhoudt hem er niet van om sindsdien, en nog altijd, voor elke wedstrijd het onzevader op te zeggen, ter nagedachtenis aan zijn opa.

En om in de nagelbijtende titelstrijd zijn niveau nóg op te trekken. Met als ultiem moment de gloire de intussen bijna legendarische match, de laatste van play-off 1, thuis tegen Standard. Net voor rust scoort Eliaquim Mangala nochtans de 0-1, maar in de tweede helft overvalt Courtois een gevoel van onoverwinnelijkheid. Met drie wereldsaves stuwt hij, samen met Kennedy Nwanganga die de 1-1 scoort, Racing Genk naar de titel.

Stap hoger

Zijn supermatch/seizoen doen het aandeel-Courtois op de internationale voetbalbeurs door het dak gaan. Tottenham, Manchester United, Liverpool, Newcastle, Schalke 04: allemaal geven ze een kooporder in, maar het is Chelsea dat het beste bod doet. Niet alleen financieel, maar ook met een welomlijnd vijfjarenplan. Drie seizoenen willen ze de Limburger laten rijpen bij een buitenlandse/Premier Leagueclub, om hem dan terug te halen en de strijd met Petr Cech te laten aangaan.

De keeper is helemaal overtuigd – “Ik wil de lat elke keer hoger leggen. En in België gaat dat niet meer” – maar de onderhandelingen slepen aan. Algemeen directeur Dirk Degraen wil volgens Courtois zijn tien procent op de transfersom afpakken, waarop die zijn kat stuurt naar de galamatch tegen Lyon. Twee uur later raakt de deal toch rond: 9 miljoen euro, de duurste transfer in de geschiedenis van Racing Genk.

Chelsea zet de doelman eind juli 2011 meteen op het vliegtuig naar Madrid, in de hoop dat hij er bij Atlético zo veel mogelijk wedstrijden kan meepikken. Daar verslikken Sergio Asenjo (21) en Joel Robles (20) zich in hun tortilla wanneer de Belgische reus neerstrijkt. De twee dachten onder elkaar uit te vechten wie, na het vertrek van David de Gea, de nieuwe nummer een zou worden, maar zien hoe Courtois eind augustus zijn officiële debuut maakt – in de Europa League op Vitória Guimarães – en daarna in de eerste vier competitiewedstrijden slechts één doelpunt binnenlaat. Coach Gregorio Manzano zwaait met lof en ook de Atléticofans zijn in de ban van de Belg, die ze al vlug enkele bijnamen geven: van het vanzelfsprekende Kuifje, over tarantula (omdat hij acht armen lijkt te hebben), tot schildpad (omdat hij altijd zo rustig is, maar tijdens wedstrijden wel uit zijn schild kruipt).

Courtois trekt de lijn door en ook de coacheswissel tussen Manzano en Diego Simeone tijdens de winterstop verandert niets aan zijn onbetwistbare titularisplaats. De keeper profiteert zelfs van de defensievere spelstijl van de Argentijn en zal na Nieuwjaar nog 9 op 21 keer de nul houden. Met dank aan de steile progressie die hij ook in Madrid maakt: balvaster, beter positiespel en coaching en nog meer gefocust – vooral tegen mindere tegenstanders. Plús zeven kilo spieren extra (van 83 naar 90) door kracht- en stabilisatieoefeningen op advies van Lieven Maesschalk.

Half mei 2012 volgt in Boekarest een nieuwe climax met eindwinst in de Europa League (na een 3-0-zege tegen Athletic Bilbao), vijftien jaar nadat Marc Wilmots als laatste Belg een Europabeker in de lucht stak (UEFA Cup 1997, met Schalke 04).

Geert De Vlieger roept in dit magazine Courtois dán al uit tot de beste Belgische doelman ooit. Drie maanden later, voor de oefeninterland tegen Nederland, maakt Wilmots de Limburger de nummer een van de huidige generatie. Keeperstrainer Philippe Vande Walle wil nochtans vasthouden aan SimonMignolet, maar de bondscoach weet uit ervaring welk vertrouwen een Europacupzege geeft. Courtois ontgoochelt niet en schittert nog meer begin oktober wanneer hij in de WK-kwalificatiewedstrijden op Servië (0-3) en thuis tegen Schotland (2-0) met enkele sublieme reddingen zijn netten schoon houdt.

Prijzen pakken

Alweer een extra boost voor de jonge keeper, die bij Atlético gebleven is. Chelseatrainer André Villas-Boas wilde hem nochtans al vlugger dan gepland terug naar Londen halen, ten nadele van Petr Cech, maar het ontslag van de Portugees, begin maart 2012, stak daar een stokje voor. Ook omdat Courtois zélf de voorkeur geeft aan een verlengd verblijf in de Spaanse hoofdstad. In de club en in het dagelijks leven heeft hij zich er razendsnel geïntegreerd en ook de taal kreeg hij opmerkelijk vlug onder de knie. In een taleninstituut mag hij zelfs uitleggen hoe hij dat zo vlug voor elkaar kreeg.

Ook op het veld blijft het prima gaan. Atlético wint de Europese supercup, pakt met een derde plaats een Champions Leagueticket en verovert voor het eerst sinds 1996 nog eens de Copa del Rey na 1-2-winst bij aartsrivaal Real. Met dank aan Courtois en de ijzeren verdediging van Los Colchoneros, die ook in de competitie stonden als een huis: amper 29 tegentreffers in 37 matchen. Het levert hem, als pas zevende buitenlander ooit, de prestigieuze Trofeo Zamora op, de prijs voor de minst gepasseerde keeper in de Primera División. Op het einde van het jaar wordt Courtois ook bekroond tot beste doelman van de Spaanse competitie. En een maand later creëert de Belg ongewild een wereldwijde internethype: Thibauting, waarbij voetbalfans zijn typische, voluit gestrekte save imiteren. Zelfs in het Afrikaanse Benin gaat iemand op een waterput liggen.

Na een tweede succesvolle seizoen bij Atlético kan de Bilzenaar weer naar Chelsea, maar omdat hij er allerminst zeker van is dat hij José Mourinho zal kunnen overtuigen om hem de voorkeur op Cech te geven, blijft hij in Madrid. Op de bank belanden bij The Blues, beseft Courtois, zou betekenen dat hij zijn basisstek bij de Rode Duivels aan Simon Mignolet moet laten. Met het oog op het WK in Brazilië geen goed idee, want Courtois, die onlangs in dit magazine zijn Belgische concurrent een gebrek aan respect voor zijn positie van nummer een verweet, wil dat absoluut niet missen.

Toch reikt zijn carrièreplanning op zijn 21e nog een stuk verder, geeft hij in september 2013 in HUMO aan. “Ik wil er komend WK bij zijn, maar het volgende ook, en dat dáárna ook. Als alles loopt zoals het nu in mijn hoofd zit, doe ik nog tien, twaalf jaar door aan de top en bol ik dan uit, in Amerika of in Genk.” Maar eerst prijzen pakken. Véél prijzen. Bij Atlético – daarvoor zit hij op koers in de Primera División én de Champions League – en vanaf volgend seizoen bij Chelsea? Of toch nog in Madrid? Courtois heeft het, na de deadline van dit magazine, al bekendgemaakt of zal dat van de week nog doen. Over één zaak was hij wél al duidelijk: “Ik wil de beste keeper ter wereld worden.” Aan hem om die woorden vanavond tegen Lionel Messi en FC Barcelona nogmaals kracht bij te zetten.

DOOR JONAS CRETEUR

“Thibaut kan foutjes waar andere doelmannen dagenlang over tobben makkelijk van zich afzetten.” Guy Martens, keeperstrainer

“Als alles loopt zoals het nu in mijn hoofd zit, doe ik nog tien, twaalf jaar door aan de top en bol ik dan uit, in Amerika of in Genk.” Thibaut Courtois

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content