De laatste keer dat Liverpool doorstootte tot de Europese finale, was twintig jaar geleden op de Heizel. Slaagt coach Rafael Benítez er vanavond in de Champions- Leaguefinale in om van een outsider een winnaar te maken ?
Wie in januari geloofde in Liverpool, kan straks gouden zaken doen. Na de poulewedstrijden voor de Champions League kon je bij de bookmakers wedden op de winnaar. Die geloofden niet in het team van Rafael Benítez, want ze plaatsten de Reds voor de eindzege 33 tegen 1. Alleen aan winst van Porto of PSV kon je toen meer verdienen. Maar Liverpool ging door – eerst voorbij Leverkusen, met een dubbele 3-1-zege, daarna in een emotioneel duel voorbij Juventus (2-1 thuis, 0-0 uit) en nog eens later voorbij Chelsea (0-0 uit, 1-0 thuis). Het eerste Engelse duel in de halve finale van EC1 kantelde in het voordeel van de Reds.
De bookmakers zijn niet de enigen die verrast werden, ook de Engelse voetballiefhebber kijkt verrast op. Net als stadsgenoot Everton, dat Wayne Rooney naar Manchester United liet vertrekken, was Liverpool een icoon kwijt : Michael Owen volgde vorige zomer David Beckham naar Real Madrid. Niet voor 35 miljoen euro, maar voor een schamele acht. Dat middenvelder Antonio Nuñez ook bij de deal werd betrokken, vonden de fans van de Reds maar een magere troost. Hun aanvoerder was weg en het bedrag achtten ze te laag. Maar Owen was op één jaar van het einde van zijn contract en het risico om hem gratis te laten vertrekken, wilde Liverpool niet lopen.
Bovendien hadden de Reds geld nodig. De jaarrekening vertoonde immers een gat van ruim 30 miljoen euro. Ongeveer de helft ervan was het gevolg van het ontslag van manager Gerard Houllier en zijn technische staf. Bovendien waren er de bouwplannen. Anfield is met zijn 45.000 plaatsen te klein, vinden ze bij Liverpool en dus moet er een nieuw stadion komen. De lokale overheid drong aan op een zogenaamde ground share, het delen van het stadion met de buren van Everton, maar die gesprekken sprongen af. En dus moet de club de 80 miljoen pond (120 miljoen euro) die de bouw van een nieuw Anfield met 60.000 zitjes in Stanley Park gaat kosten, alleen financieren.
Meer dan sportieve ambities was geld vorige zomer dus een zorg. Het gonsde dan ook van overnamegeruchten. Maar voor ieder voorstel was er wel een reden om het af te wijzen.
In dat klimaat van financiële onzekerheid begon Rafael Benítez aan de sportieve uitbouw van een team dat volgens Gerard Houllier, coach van 1998 tot 2004, “nooit verder dan tien wedstrijden van glorie af was.”
Het dient gezegd, Houllier was er inderdaad een paar keer dicht bij. Drie jaar geleden vooral, toen Liverpool zich ten koste van AS Roma plaatste voor de kwartfinale van de Champions League en in eigen land de kop nam van de rangschikking. Maar het echt afmaken kon Houllier, onsterfelijk populair in die dagen omdat hij ondanks hartproblemen en een operatie toch aan het werk bleef, niet. Arsenal werd dat jaar kampioen en Bayer Leverkusen stopte de Europese opmars.
Vorige zomer werd een einde gemaakt aan de verbintenis. Zes jaar Houllier had Liverpool geen titel – de laatste dateert al van 1990 – opgeleverd, wel vier bekersuccessen : drie in 2001 (twee nationale en de Uefacup na die onvergetelijke 5-4 tegen Alavés) en de ligabeker in 2003. Te weinig vond de club.
Benítez moest beter doen. Het dient gezegd : hij trainde zich in Spanje op korte tijd een heuse reputatie bij elkaar. Turnleraar van opleiding leerde hij de trainersstiel vooral bij Real Madrid, waar hij ook zes jaar (maar nooit in de A-ploeg) voetbalde, de jeugd en reserven trainde én assistent was van Vicente Del Bosque bij de A-ploeg. Nadien ging hij aan de slag als hoofdtrainer. Hij bracht onder meer Extremadura van tweede naar eerste. Toen hij er wegging, in 99, nam Benítez een jaar de tijd om in Italië en Engeland trainings- en werkmethodes te bestuderen. Zijn Engels is dan ook uitstekend. Terug in eigen land ging het vanaf 2000 steil bergop. Kampioen met Tenerife in de tweede klasse, daarna naar Valencia, waar hij in drie jaar tijd twee keer kampioen werd én de Uefabeker won.
Zijn credo is ook dat van Trond Sollied of Emilio Ferrera, een goeie vriend van hem : trainen, trainen, trainen. Football is like school, altijd maar herhalen. Nooit, getuigen spelers van Liverpool, werd er zo tactisch getraind, zelfs niet onder Houllier.
Het was de ploeg van Houllier die Chelsea in de halve finale uitschakelde. Van de elf spelers die toen op het veld stonden, werden er acht ( Jerzy Dudek, Steve Finnan, Sami Hyypiä, John Arne Riise, Dietmar Hamann, Djimi Traoré, Igor Biscan en Milan Baros) door de Fransman naar Anfield gehaald. Twee ( Steven Gerrard en Jamie Carragher) waren er al en alleen Luis García was nieuw. Maar Benítez maakte er een succesploeg van. Geen avontuurlijk team, maar dat was Liverpool onder Houllier ook al niet meer. En eigenlijk waren de Europese succesteams van Bob Paisley, Kenny Dalglish of Bill Shankly ook ploegen die het ritme van een wedstrijd konden bepalen en de match desnoods lam legden.
Dat deed ook het huidige Liverpool, dat vaak aantrad in een 4-5-1 formatie, omdat dit seizoen een rampjaar was voor de spitsen. De voor bijna 20 miljoen euro binnengehaalde DjibrilCissé brak in oktober zijn been en is nog niet zo lang terug. Ook Harry Kewell, de jonge Fransman Florent Sinama Pongolle en Neil Mellor vielen uit. En naast Owen was ook EmileHeskey verkocht. Om het tij te keren werd in januari inderhaast Fernando Morientes ingehaald, maar die heeft aanpassingsproblemen.
De bookmakers dachten in januari dan ook dat de Reds niet ver zouden komen omdat ze aanvallend nog amper wat hadden – Morientes was Europees niet inzetbaar omdat hij al met Real voetbalde – en defensief te kwetsbaar bleken. Hyypiä kende al betere seizoenen en keeper Dudek tastte een paar keer mis en lag onder vuur. Hij verloor trouwens zijn plaats een tijdje aan Chris Kirkland, in wie velen de toekomstige Engelse nummer één zien, maar die is vooralsnog te blessuregevoelig. Om aan de defensieve zorgen wat te doen, haalde Benítez trouwens in januari veteraan MauricioPellegrino, die hij nog kende van bij Valencia, naar Anfield.
Offensief zwak en defensief kwetsbaar. Europees bleek daar geen bal van te kloppen. Leverkusen scoorde in elk duel één keer, Liverpool maakte er zes. Juventus in twee duels één goal, Liverpool twee. Chelsea scoorde in twee wedstrijden niet, Liverpool één (omstreden) keer. Europees klopte het als een bus, nationaal minder. De afstand met de top was groot en daar zijn tien (!) uitnederlagen niet vreemd aan. Maar ook op Anfield werd drie keer verloren en vier keer gelijkgespeeld.
Wordt het weer een spectaculaire finale, zoals die tegen Alavés, of wordt het er één met veel speculaties, zoals in 2003 toen het op Old Trafford 0-0 bleef in het Italiaanse duel Milan-Juventus ? Wat Liverpool betreft, hangt het af van de keuzes van Benítez. Opteert hij voor een 4-5-1 met Baros in de spits en Luis García erachter – het experiment op Arsenal met Steven Gerrard als schaduwspits werd een miskleun – of kiest hij voor de kracht van Cissé vooraan, al dan niet gekoppeld aan Baros (in een 4-4-2 dan) of aan Luis García ? De Tsjech voelde de voorbije dagen alvast nattigheid en hekelde zijn coach die hem te veel wisselt. Resultaat : in de slotmatch van de competitie begon Baros op de bank en bedankte Cissé voor het vertrouwen met twee goals. Op het middenveld is Xabi Alonso terug van blessure, een combinatie met Gerrard noemt Benítez de beste van de wereld. De les van PSV-Milan is ook dat snelle spelers als Jefferson Farfán of Young-Pyo Lee het Milan heel moeilijk maakten en dat een aanvallende tactiek loont.
Voor een paar spelers is het straks misschien een afscheid. Vladimir Smicer krijgt geen nieuw contract en Dietmar Hamann wacht voorlopig nog met bijtekenen. Allicht zet Benítez in de komende zomer de club nog meer naar zijn hand. Allicht met Spanjaarden, waarvan hij er al vijf heeft. Naast Morientes, Xabi Alonso (ex-Real Sociedad), Luis García (ex-Barcelona) en Antonio Nuñez is er immers ook nog verdediger Josemi (ex-Málaga). De Spaanse armada, die in 1586 al een keer met honderd schepen opstoomde naar het noorden om er op bevel van Felipe II het rijk van QueenElisabeth te bekampen, is terug. Maar dit keer om de eer van Albion te verdedigen. Tijden veranderen…
door Peter T’Kint
Voor aanvang van de Champions League stond Liverpool bij de bookmakers 33 tegen 1.
Nooit, getuigen spelers van Liverpool, werd er zo tactisch getraind als onder Benítez.
