TSAAR ZONDER RIJK

© © NIKE

Morgen voetbalt Nicolas Lombaerts (31) op Anderlecht, als hij tenminste niet vanaf de bank moet toekijken. Het laatste seizoen van zijn tien jaar in Sint-Petersburg is er één in mineur. Dat was nu ook weer niet de bedoeling.

Het zijn een bijzonder tevreden voorzitter Ivan De Witte en een handenwrijvende manager Michel Louwagie die in juni 2006 op een persconferentie het vertrek van linksachter Nicolas Lombaerts (op dat moment 22) naar Zenit Sint-Petersburg aankondigen. Ze zijn vooral blij met het transferbedrag dat Gent voor de Belgische belofte-international vangt: bijna vijf miljoen euro. Daar betaalt de club zowat de rest van haar schulden mee af.

De overgang heeft flink wat voeten in de aarde gehad, want Lombaerts was helemaal niet van plan om voor Zenit te tekenen. Ook Dynamo Kiev interesseerde hem niet echt. De derde geïnteresseerde club wel. Het was die club die een paar maanden eerder genoemd werd in een interview met vrienden die aangeven dat de Bruggeling droomt van de Bundesliga. ‘Mocht ik kunnen kiezen: Berlijn’, geeft hij toe. ‘Hippe stad en een subtopper.’ Hertha is net tiende geworden en heeft de Zwitser Lucien Favre als nieuwe trainer. Bij Zenit wil Dick Advocaat,die Lombaerts opmerkte op het EK voor beloften in Nederland, de Bruggeling. AA Gent moet stevig inpraten op papa Lombaerts om zijn zoon te overtuigen, die al met zijn hoofd in Berlijn zit. ‘Gent drong enorm aan om naar hier te komen’, vertelde Lombaerts kort na zijn transfer in Sint-Petersburg. Zo trok hij met zijn vader en vriendin – nu zijn vrouw – naar Rusland waar ze op de luchthaven werden opgepikt door een speciaal busje. Na een boottocht met Engelse gids werden ze vergast op een etentje op de Flying Dutchman, een luxerestaurant, waar de voorzitter van Zenit gastheer was. ‘Toen ik nog wat bijkomende vliegtuigtickets vroeg, vonden ze dat er net over. ‘Met wat we je betalen, kan je dat makkelijk zelf doen.’ Eigenlijk was dat ook zo.’

Wat hij in Rusland netto krijgt, had hij bij Hertha nooit bruto kunnen ontvangen, beseft hij. Sportief is de transfer een schot in de roos. Met Zenit speelt hij meteen kampioen. Hertha wordt dat jaar vierde in de Bundesliga, maar zal het jaar erop degraderen, en later nog eens. ‘Als ik toen voor Hertha had gekozen, was ik waarschijnlijk mee gezakt en ergens in de anonimiteit verdwenen’, filosofeert Lombaerts.

Meteen voelt hij zich thuis in Sint-Petersburg, de meest Europese Russische stad. In de Hermitage, een van de grootste kunstcollecties ter wereld, loopt hij niet verloren. Ook in het societyleven beweegt hij zich vlot. Het helpt als je blond haar en blauwe ogen hebt en na een paar jaar een aardig mondje Russisch praat. Vergeten zijn die eerste weken, toen hij aan zijn bezoek uit België fier zijn nieuwe stadion wilde tonen, maar niet voorbij de grimmige bewaker aan de poort geraakte. Zijn argument ‘I’m a player, Lombaerts, number six’, maakt geen indruk. Een telefoontje naar de perfect tweetalige teammanager tovert wel een glimlach op het gelaat van de man, waarna de poort opengaat, maar aan de ingang van het stadion zelf is de vrouwelijke conciërge al even stug en onvermurwbaar, tot ook hier de teammanager de juiste sleutel op de deur blijkt.

OPKIJKEN NAAR MARTENS

Negen en een half jaar later zit Lombaerts nog altijd bij Zenit. Van de huidige kern is er maar één speler die nog langer bij de club vertoeft: Aleksandr Anjoekov. Een paar jaar geleden prijkte zijn kop op de grote affiches in de stad die reclame maakten voor de bekende Russische opera van Pjotr Tsjaikovski,Jevgeni Onegin, gebaseerd op het werk van Aleksandr Poesjkin.Lombaerts werd op de foto afgebeeld als de hoofdfiguur en woonde zelf een opvoering bij. Gevleid vertelt hij hoe de Russen jaren geleden informeerden of hij zich niet wilde laten naturaliseren, omdat de nationale ploeg goeie verdedigers miste. ‘Had ik niet al voor België gespeeld, ik had het wel overwogen’, voegde hij eraan toe. Het Russische volkslied had hij dan niet meer moeten leren. Dat wordt gespeeld voor elke competitiewedstrijd, en Lombaerts kent het uit het hoofd.

Hier zit hij toch maar mooi, beseft hij. Hij die ooit bij de beloften van Club Brugge geen profcontract kreeg van sportleider Marc Degryse,maar enkel een nieuwe verbintenis voor de beloften. Waarop hij dan maar tekende voor het AA Gent van Georges Leekens,waar hij wel zijn kans zou krijgen. Tijdens het interview kort na zijn aankomst merkt hij achteloos op dat een Belgische bondscoach bij de nationale jeugdploegen die hij niet met naam wil noemen – Bob Browaeys – hem ooit zei dat hij zich niet moest inbeelden dat hij een profloopbaan in eerste klasse zou maken. Tweede klasse zou al goed zijn. Als hij eerlijk is, moet Lombaerts toegeven dat hij dat zelf ook weleens dacht. Zelfs toen hij met de Jonge Duivels het EK voor Beloften speelde, keek hij op naar Maarten Martens,die toen top was met AZ. ‘Ik dacht toen dat het mooi zou zijn als ik ooit eens bij een club als AZ zou geraken.’ Op de vraag wiens loopbaan van de jongens die op de OS 2008 voor België uitkwamen hem het meest verrast heeft, wijst hij naar zichzelf: ‘Ik had toen nooit verwacht dat ik ooit Rode Duivel zou worden.’

Dat wordt hij wel wanneer René Vandereycken de toenmalige linksback van AA Gent in 2006 oproept voor een interland in Sittard tegen Saoedi-Arabië. Lombaerts mag invallen, in een selectie met ook Nathan D’Haemers van Zulte Waregem, Pieter Collen, Tom Caluwé en Kevin Vandenbergh. ‘Zelfs van de kleinste landen verloren we. De meeste internationals kwamen toen uit de Eredivisie.’

Met de komst van Dick Advocaat voelt Lombaerts de Rode Duivels een stap voorwaarts zetten. Dick zegt wat hij denkt, kijkt niet naar namen en weet hoe hij met topspelers moet omgaan. Hij praat niet alles wat krom was recht, zoals voorheen wel eens gebeurde, zodat de internationals het gevoel kregen: wat we ook doen, het is goed voor de trainer. Advocaat weet dat de internationals die er net een zware competitiewedstrijd en een verre reis op hebben zitten bij interlandbreaks geen twee zware trainingen per dag nodig hebben. De Nederlander is een van de twee trainers die Lombaerts een stap vooruit helpen, door hem als jonge snaak het vertrouwen te geven in een grote competitie. De tweede man die een verschil maakt, is Luciano Spalletti,die de nonchalante Vlaming bijbrengt dat een verdediger niet zomaar op gevoel speelt, moet beseffen dat tactiek en herhaling superbelangrijk zijn. Zonder aarzelen noemt Lombaerts hem de beste trainer met wie hij ooit gewerkt heeft. ‘Spalletti leerde me wanneer ik waar en hoe moest lopen, in functie van waar mijn ploegmaats zich bevonden, en hoe ik in elke situatie mijn lichaam moest gebruiken.’

GROTE FRUSTRATIE

Na het WK in Brazilië haakt Daniel Van Buyten bij de Rode Duivels af als centrale verdediger, zodat er naast Vincent Kompany een plaats vrijkomt. Omdat Thomas Vermaelen geblesseerd is, staat Lombaerts in de basis. Was hem dat niet gelukt, had hij overwogen om met de nationale ploeg te kappen, zegt hij. ‘Wat kon ik nog meer doen? Ik speel bij een buitenlandse topclub, voetbal bijna elk jaar in de Champions League, win om de twee jaar de titel. Alleen kunnen de meesten in België zich daar niets bij voorstellen, omdat de matchen van Zenit niet op tv komen. Ik mag hier de pannen van het dak spelen, niemand weet dat.’

Het blijft zijn grote frustratie in tien jaar Rusland. Voorheen heeft hij eraan gedacht zich nog eens in een andere, meer in het oog springende topcompetitie te bewijzen. Makkelijk zou dat niet worden, zegt hij begin 2016. ‘Zenit heeft het geld niet nodig en ze willen me niet laten gaan. En de helft inleveren om elders naartoe te kunnen zie ik ook niet zitten.’

In eigen land mist Zenit de titel, maar verder lijkt 2016 Lombaerts’ jaar te worden. Er komt het EK aan waar hij als titularis met de Duivels om de prijzen wil strijden, en het is uitkijken naar de geboorte van een eerste kindje. Wanneer zijn vrouw aangeeft dat ze voor de geboorte en daarna graag naar haar familie in België terugkeert, begint hij te denken aan een overstap naar een club dichter bij huis. In België, Nederland of Duitsland.

Op 29 maart staat hij tijdens Portugal-België voor het laatst op het veld bij de Duivels. Daarna valt hij geblesseerd uit. Op oefenstage met de nationale ploeg lijkt hij aan een miraculeuze comeback bezig, tot Marc Wilmots hem op aangeven van de medische staf naar huis stuurt. Weg uitstalraam voor een transfer, weg ook de automatismen met Jason Denayer,die aan de zijde van de Bruggeling het nieuwe centrale duo achterin leek te vormen, en zonder de rugdekking van Lombaerts zelf compleet verloren loopt op het EK.

De lijntjes die Lombaerts uitgooit richting PSV of Ajax worden niet opgepikt. Wanneer de Nederlandse clubs de eisen van Zenit horen, haken ze af. Verbijsterd stelt Lombaerts op de laatste dag van de zomermercato vast dat ook zijn geplande overgang naar Anderlecht niet doorgaat. Paars-wit aarzelde lang om stevig door te drukken, en toen Herman Van Holsbeeck toch vol gas gaf, was de prijs al gestegen en mocht Lombaerts van de nieuwe trainer Mircea Lucescu niet meer weg. Intussen was met Ezequiel Garay immers een andere verdediger vertrokken en waren er twijfels bij diens Russische vervanger Ivan Novoseltsev die ook amper aan spelen toekomt. Nog eens blijkt dat Zenit als enige Russische club het geld niet echt nodig heeft, en ondanks de financiële crisis in Rusland nog altijd zelf bepaalt wie gaat en wie komt. Ook Axel Witsel zal dat ondervinden wanneer hij in Turijn is voor medische tests en vervolgens te horen krijgt dat hij niet weg mag.

CONTRACT TOT 2018

Ook al mag Lombaerts van Lucescu niet weg, bij de competitiestart tegen Lokomotiv Moskou op 30 juli zit hij gewoon op de bank. Daar blijft hij tot en met de zevende wedstrijd tegen Roebin Kazan. Pas in de bekermatch tegen Tambov op 22 september mag hij negentig minuten spelen. In het Europese duel tegen AZ is hij opnieuw van de partij.

Wanneer hij eindelijk toch wordt opgeroepen door de nieuwe Belgische bondscoach Roberto Martínez voor de interland tegen Bosnië-Herzegovinamoet hij meteen weer afreizen omdat zijn vrouw moet bevallen. Met Victoria heeft zijn dochter een naam die in alle talen vlot uit te spreken is, maar vrouw en kind verblijven in België, terwijl Lombaerts in zijn eentje vertoeft in Rusland, waar hij op de negende speeldag tegen Spartak twee minuten mag invallen. Pas half oktober komt hij voor het eerst aan de aftrap in de competitie, tegen FK Oeral. Voor de winterstop speelt hij in totaal vier volledige competitiewedstrijden, vier matchen voor de Europa League en twee bekerwedstrijden. Maar bij de laatste competitiematch tegen Rostov zit hij weer nagelbijtend op de bank. Tijdens de wintermercato valt zijn naam weer bij een aantal Belgische topclubs.

Waar Lombaerts straks na de zomer speelt, weet niemand. René Weiler gaf al aan dat hij niet zit te wachten op een oudere, ervaren verdediger. Duidelijke taal.

Vandaag moet Lombaerts hopen dat Zenit de belofte om hem na het seizoen te laten vertrekken naar een ploeg van zijn keuze nakomt. Zijn contract in Sint-Petersburg loopt nog tot 2018. Populair is hij er nog altijd, maar een voetballer die niet op het veld staat, is – om een Russische vergelijking te maken – als een tsaar zonder rijk.

DOOR GEERT FOUTRÉ – FOTO’S BELGAIMAGE

Zenit is de enige Russische club die het geld niet echt nodig heeft en die nog altijd zelf bepaalt wie gaat en wie komt.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content