Emmanuel Macron vond het gat in de markt in het politieke centrum. Is dat een geschikte plek om Frankrijk weer met de politiek te verzoenen?

Als het goed is, mag het ook worden gezegd: de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen kwam uit bij het resultaat dat de opiniepeilers hadden voorspeld. Centrumkandidaat Emmanuel Macron en Marine Le Pen van het Front National stromen door naar de tweede ronde, met François Fillon van de traditionele rechterzijde en de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon als dichte achtervolgers. Benoît Hamon van de Parti Socialiste haalde, ook zoals voorspeld, geen tien procent van de stemmen. De weg naar het Elysée ligt nu open voor Macron, the new kid on the block in de Franse politiek. Maar dat wil niet zeggen dat Macron zonder zorgen is of dat Frankrijk nu vrij is van problemen.

Het parcours dat Emmanuel Macron het voorbije jaar heeft afgelegd, is meer dan opmerkelijk. Hij nam pas tien maanden geleden ontslag als minister in de regering van François Hollande om een eigen politieke beweging uit te bouwen: En Marche! Hij stapte uit het vastgeroeste Franse politieke systeem en vond het gat in de markt in het politieke centrum met een diffuus sociaalliberaal programma. Alleen is de kans dat zijn beweging in juni bij de parlementsverkiezingen op zichzelf ook een meerderheid haalt in de Assemblée niet bijster groot. Hoeveel macht de Franse president ook heeft, om een beetje comfortabel te kunnen besturen moet Macron – als hij Le Pen klopt – op zoek naar steun bij de vernederde traditionele linkse en rechtse partijen. Dat wordt dan nog een heel andere cohabitation dan die waarmee Jacques Chirac en François Mitterrand vroeger moesten leven.

Tegelijk wordt Macron straks toch wellicht president van een boos land, dat politiek op de dool is. François Fillon is een mooi voorbeeld van hoe dat komt. Tijdens de campagne bleek dat de kandidaat van Les Républicains zijn vrouw in de loop van jaren bijna een miljoen euro overheidsgeld liet verdienen voor werk dat ze niet deed. Fillon begrijpt nog altijd niet dat daar een probleem mee is, in een land waar tot 20 procent van de jongeren geen baan heeft. Frankrijk weet ook niet hoe de grote etnische en religieuze spanningen aan te pakken en het heeft geen geld meer om de dure publieke dienstverlening te blijven betalen, die de Fransen vanzelfsprekend vinden.

Emmanuel Macron komt van ver en hij heeft nog een berg te beklimmen. Dat hij over tien dagen president kan worden, betekent hoe dan ook het einde van een tijdperk. En misschien is het opbreken van de starre tweedeling van het land in oud links tegenover conservatief rechts wel het zetje dat Frankrijk nodig heeft om uit het dal te kruipen.

Door HUBERT VAN HUMBEECK

Om straks een beetje comfortabel te kunnen besturen, moet Macron op zoek naar steun bij de vernederde traditionele partijen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content