Enkele dagen na het ontslag van trainer Mario Been focust RC Genk op zijn terugmatch in de zestiende finales van de Europa League. Andy De Smet, lesgever aan de federale trainersschool, geeft zijn kijk op de zwalpende bekerwinnaar.

Als Everton wat wil weten over een speler in de Belgische competitie, dan rinkelt de gsm van Andy De Smet al eens. De Smet, lesgever aan de federale trainersschool, zat bij een match van Anderlecht een keer toevallig naast Kevin Reeves, toen nog scout bij Wigan Athletic. De twee wisselden nummers uit. Sindsdien krijgt De Smet regelmatig een telefoontje van Reeves, die inmiddels voor Everton werkt. Onder meer via dat lijntje verzamelt Goodison Park informatie over pakweg Kara Mbodji en Kalidou Koulibaly, het centrale verdedigingsduo van RC Genk.

Voor Sport/Voetbalmagazine laat De Smet nu zijn licht eens schijnen over het hele team van RC Genk. Nadat de bekerwinnaar tot begin november 17 keer na elkaar ongeslagen bleef en de poulefase van de Europa League weer afsloot als groepswinnaar, volgde een diepe crisis. De Limburgers kunnen deze week in de Europa League dan wel doorstoten naar de achtste finales, als ze thuis Anzji verslaan, maar intussen liggen ze uit de beker van België en komt in de competitie het play-off 1-ticket in gevaar door een 9 op 39. Zondag kreeg trainer Mario Been zijn C4.

Naar achteren kruipen

Wat valt jou op als je de huidige malaise vergelijkt met de goede periode van Genk vóór Nieuwjaar?

Andy De Smet: “Qua tactiek zie ik geen grote veranderingen. Alleen bij de controlerende middenvelders merk ik een verschil. Enkele maanden geleden bleven zij bij balverlies in de as en kozen ze positie vóór hun strafschopgebied. Nu zijn die jongens iets meer naar de bal toe georiënteerd, waardoor ze soms te veel naar de buitenkant uitwijken. In andere situaties kruipen ze dan weer meer naar achteren, tussen de eigen verdedigers. Doordat ze ‘lager’ staan, krijgt de tegenstander net buiten de zestien meter meer ruimte en kunnen tegenspelers daar vrij infiltreren. Genk heeft dan moeite om zulke jongens op te pikken. Je zag dat bijvoorbeeld tegen Club Brugge; toen kon Vadis Odjidja profiteren. Als je als controlerende middenvelder ‘hoger’ staat, geef je Odjidja onrechtstreeks het gevoel dat de ruimte daar dicht is.”

Waarom kruipen die middenvelders naar achteren, denk je?

“Volgens mij heeft het te maken met een mindere scherpte. Als je aanvoelt dat je net iets minder bent, heb je de neiging om wat achteruit te kruipen. Waar ik zeker niet mee akkoord ga, is de stelling dat sommigen een mindere mentaliteit tonen. Mogelijk zorgt net een teveel aan engagement ervoor dat die spelers hun positie anders invullen; ze willen de ploeg helpen.”

Effectieve basisspelers

Hoe verklaar je de mindere scherpte?

“In de heenronde slaagde Been erin het maximum uit de groep te halen. Dan mag je een terugval verwachten. Zeker omdat Genk veel matchen speelde op korte tijd. Die zijn dan ook nog eens afgewerkt met een beperkt aantal spelers.

“Guy Namurois, die fysiektrainer geweest is bij Standard, legde mij ooit eens het effect van overreaching uit (zie grafiek, nvdr). De vorm van een speler stijgt tot een bepaald punt. Eenmaal dat punt voorbij kan een speler niet meer terug, dan moet zijn lichaam gereset worden.

“Vermoeidheid leidt tot een mindere scherpte. Als de scherpte omlaag gaat, is dat als een dominosteentje dat valt; het trekt andere zaken mee. Plots slikte Genk bijvoorbeeld goals bij stilstaande fases.

“Nu is de vraag: waar in het schema van Namurois zit Genk precies?”

Qua aantal matchen is dit seizoen van Genk vergelijkbaar met het vorige, maar tussen november 2012 en februari 2013 beleefden de Limburgers niet zo’n zware dip. Opvallend is dat de intussen vertrokken spitsen Elyaniv Barda en Glynor Plet net toen veel speelden én scoorden.

“Dat zijn terechte vaststellingen. Nu ligt het niveau van de eerste vijftien spelers hoger dan dat van de jongens die daar net achter komen. De ‘kwalitatieve kern’ is niet zo breed. Er zijn veel jongens uit de eigen opleiding doorgestroomd, maar er is een verschil tussen talent hebben en een dragende speler zijn. Als de club in de toekomst verder wil meestrijden op drie fronten, zal ze moeten nadenken over een verbreding van de kern met effectieve basisspelers. Dat druist echter in tegen de opleidingsvisie van de club.”

Geven en nemen

Sommigen zeggen dat Genk een middenvelder mist die louter controlerend speelt.

“Het is geven en nemen. Genk heeft inderdaad geen controlerende middenvelder in de opbouwfase. Anderzijds biedt dat wel een extra te verdedigen factor voor de tegenstander; met Bennard Kumordzi of Khaleem Hyland kunnen ze een extra man laten infiltreren. Als je iemand als Jeroen Simaeys vóór de verdediging zet, krijg je niet dezelfde ondersteuning naar voren toe, terwijl je offensief voetbal moet brengen om Vossen te laten scoren. Maar wie dominant probeert te zijn, geeft ruimte weg. Dus: ja, RC Genk is te pakken door de as. En ja, RC Genk is momenteel kwetsbaar in het schakelmoment naar achteren toe. Maar vooral ook omdat de ploeg in haar geheel op zo’n moment minder accuraat is dan vorig seizoen.”

RC Genk mist David Hubert, wordt ook gezegd.

“De manier waarop hij anticipeert, intercepteert en dan ook nog eens tijdens die interceptie direct de opbouw kan opstarten, dat is weinigen gegeven. Op voetbalvlak begrijp ik niet dat hij andere oorden moest opzoeken. Waarschijnlijk waren er andere redenen. Ik begrijp ook niet waarom het in Gent niks werd voor hem.”

Analist Marc Degryse hekelde Been omdat hij ook diep in de slechte reeks nog vasthield aan zijn zelfde aanpak.

“Je kunt de boel omgooien, maar dat is volgens mij niet de oplossing. Het is in moeilijke periodes net belangrijk om spelers extra vertrouwen te geven. Het hoogste rendement haal je met elf jongens die specialist zijn op hun positie. Ik ben dan ook benieuwd of de nieuwe trainer grote tactische aanpassingen zal doorvoeren.”

DOOR KRISTOF DE RYCK

“Ja, RC Genk is te pakken door de as.” analist Andy De Smet