Vallende sterren

Het nieuws kwam niet als een verrassing. Daimler AG stopt met onmiddellijke ingang de productie van Maybach. De 200 arbeiders kunnen aan de slag in een van de fabrieken van moederbedrijf Mercedes-Benz. Maybach kon de hoge verwachtingen nooit inlossen en kostte het concern handenvol geld.

Mercedes-Benz was bijna een halve eeuw lang dé maatstaf in de autowereld. Het merk gaf zelf het goede voorbeeld: omzeggens alle innovaties op het vlak van veiligheid en comfort kwamen uit Stuttgart, de betrouwbaarheid van het merk met de ster was spreekwoordelijk. Nieuwe modellen en technologieën van andere constructeurs werden steevast afgemeten aan MB en meestal viel die ijking uit in het voordeel van het Duitse premiummerk. Maar de tijden veranderen, Mercedes-Benz heeft concurrentie gekregen van Audi, BMW, Lexus en Volvo. Dat heeft ermee te maken dat de andere premiummerken ook zijn gaan investeren in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe technologieën. In het geval van Audi bijvoorbeeld gaat het om de implementatie van vierwielaandrijving in het limousinesegment en het gebruik van aluminium in de serieproductie. BMW demonstreerde nog meer vindingrijkheid en moed en creëerde met de X-reeks het SUV-segment, waarin het bijna tien jaar lang heer en meester was.

Daimler-Benz maakte de fout door in alles de eerste en de beste te willen zijn, door nummer één in de wereld te willen worden en door geldverslindende prestigeprojecten op te zetten. Jürgen Schrempp was de verpersoonlijking van die beleidspolitiek. De rijzige selfmade man kwam in 1995 aan het hoofd van Daimler-Benz, na naam te hebben gemaakt als kostenkiller bij DASA, een dochteronderneming die actief was in de vliegtuigindustrie. Dat Daimler zich ook bezig hield met het bouwen van vliegtuigen had te maken met de ambitie van de autoconstructeur om uit te groeien tot een groot technologiebedrijf.

Grootheidswaanzin leidde Daimler naar de rand van de afgrond

Jürgen Schrempp was een charismatische figuur, een baas die kon begeesteren maar die geen tegenspraak duldde. Als hij al eens overleg pleegde, dan met kanselier Gerhard Schröder. Over sigaren en wijn. Schrempp regeerde als een verlicht despoot en het irriteerde hem dat Mercedes-Benz wel de oudste maar niet de grootste autobouwer ter wereld was. Daarom kocht hij in 1998 het zwaar verlieslatende Chrysler – tegen beter weten in. Op die manier wilde hij vaste voet aan de grond krijgen in Amerika, op dat moment de grootste afzetmarkt ter wereld. Om de beide bedrijven goed te laten samenwerken, vloog hij constant heen en weer tussen Duitsland en de VS. Met een privéjet, in het gezelschap van een horde directeurs en ingenieurs. Zogezegd, om zich ook boven de oceaan te kunnen inzetten voor het bedrijf. In feite was het een voorwendsel om zichzelf het plezier te kunnen gunnen dat normaal aan presidenten en popsterren is voorbehouden. Om zijn koophonger te stillen, kocht hij en passant ook 37 procent van de aandelen van Mitsubishi en werd Daimler voor 10 procent eigenaar van Hyundai.

Het irriteerde Schrempp ook dat BMW en VW met Rolls-Royce en Bentley elk een topmerk in hun portfolio hadden en Daimler met lege handen stond. En dus gaf hij eind van de jaren negentig opdracht om het roemrijke Duitse automerk Maybach nieuw leven in te blazen. Maybach-Motorenbau maakte tussen de twee wereldoorlogen naam als constructeur van grote luxeauto’s.

Maybach was de beste Mercedes ooit
In 2002 reden in Sindelfingen de eerste Maybach 57 en 62 van de band, al is dat een eufemisme. In feite werden de dure limousines, kostprijs zo’n 400.000 euro, door 200 bekwame vaklui met de hand in mekaar geschroefd. Maybach was technologisch een zeer hoogstaand product – de beste Mercedes-Benz ooit. Maar hij viel niet in de smaak van de sultans. Die bleven Rolls-Royce trouw. De mindere goden – jonge stervoetballers en snelle beursmakelaars – kozen voor Bentley, omwille van de sportieve prestaties. En omdat Bentley de helft goedkoper is dan Rolls. Terwijl Rolls-Royce jaarlijks 3.000 auto’s verkoopt en Bentley 10.000 slaagde Maybach er nooit in het objectief 1.000 auto’s per jaar te halen. Ook niet na de introductie van de Maybach Landaulet en Maybach Zeppelin, speciale series op een beperkte oplage. Gespreid over een periode van tien jaar werden in totaal 3.000 stuks verkocht. Vorige week maakte Daimler-baas Zetsche een einde aan de lijdensweg van Maybach. Een ultieme zoektocht naar een kandidaat-overnemer of partner had geen bevredigend resultaat opgeleverd. Einde verhaal.

Urbain Vandormael