Met de wedstrijd tussen Bayern München en revelatie Hoffenheim begint vrijdag de Bundesliga. Het wordt een vuurdoop voor de nieuwe trainer Niko Kovac, die in de voorbereiding een zeer goed indruk liet.
N iko Kovac is de vierde trainer sinds Bayern München in 2013 onder Jupp Heynckes de treble won. Sindsdien werd er naar trainers gegrepen met een totaal verschillende stijl. Eerst de bloedfanatieke en veeleisende Pep Guardiola, dan de bezadigde en vaderlijke Carlo Ancelotti en vervolgens mocht routinier Jupp Heynckes het nog even zelf overnemen.
Nu staat er met de Kroaat Niko Kovac een ambitieuze trainer die internationaal nog niets kan voorleggen. Dat hoeft, vindt de 46-jarige Kovac, geen nadeel te zijn. Hij kent het huis en speelde, tussen 2001 en 2003, twee seizoenen voor Bayern. Kovac overtuigde de eerste weken. Hij traint net zo hard en intensief als destijds de op dat vlak gereputeerde Felix Magath en zijn uitspraken zijn duidelijk en gestructureerd. Kovac is een goeie communicator, wat in een club met een ensemble aan vedetten alleen maar een voordeel kan zijn. Robert Lewandowski die moet blijven, Arjen Robben en Franck Ribéry die minder zouden spelen en een middenveld waarin de concurrentie moordend is: er hangen conflicten in de lucht.
In alles wat ik vroeger deed, wilde ik beter worden. Die ingesteldheid heb ik nog altijd.’ – Niko Kovac
Niko Kovac weet wat hij wil: succes. Hij is een uitmuntend tacticus zoals hij in de Duitse bekerfinale bewees. Met Eintracht Frankfurt ontregelde hij toen het spel van Bayern. De 3-1-zege was een afscheid in stijl, zijn eerste titel als clubtrainer. Bij Bayern München moeten er meer volgen. Kovac heeft geen gebrek aan zelfvertrouwen. Toen hij begin 2016 zijn contract in Frankfurt verlengde, liet hij daarin een clausule opnemen voor het geval Bayern in hem geïnteresseerd zou zijn.
Had u toen al een stille wenk gekregen?
Niko Kovac: ‘Elke mens heeft plannen en dromen. Ik ben achttien jaar profvoetballer geweest en kreeg in de tijd dat ik voor Hamburg voetbalde al eens een aanbod uit München. Clausules maken het gewoon gemakkelijker om je carrière te oriënteren. En ik was ervan overtuigd dat mijn loopbaan in een goeie richting kon gaan.’
De afkoopsom die Bayern aan Frankfurt betaalde zou 2,2 miljoen euro geweest zijn. In vergelijking met veel spelers is dat peanuts. Vindt u dat juist ?
Kovac: ‘Volgens mij zouden er ook voor trainers hogere afkoopsommen moeten zijn. Daarmee kan je bereiken dat een trainer langere overlevingskansen heeft. Als je voor iemand veel betaalt, dan wil je die niet meteen verliezen. Bij de spelers is dat normaal.’
In bedrijven verdienen de mensen die verantwoordelijkheid dragen het meest.
Kovac: ‘Maar in het voetbal zijn de spelers belangrijker dan de trainer. Het zijn uiteindelijk zij die op het veld moeten presteren. Een trainer is een deel van het team.’
Aanvallen en verdedigen
U zei dat Bayern qua loopvermogen niet veel moet investeren, dat er met goed positiespel veel te regelen valt. Streeft u naar een andere stijl?
Kovac: ‘Bayern heeft veel kwaliteiten, daarop kan je verder bouwen. Wij moeten gewoon verder werken en alles proberen te verbeteren. Zo zien de spelers het ook. Ik ben onder de indruk van de manier waarop er hier wordt gewerkt en gedacht, van de instelling van de spelers, van de intensiteit. Iedere speler wil elke dag beter worden, dat heb ik heel duidelijk gehoord uit alle gesprekken die ik voerde. De trainingsopbouw is behoorlijk hard geweest. Niemand die daarover jammerde. Integendeel: ze vonden dat juist goed. Ze spelen niet alleen bij Bayern op grond van hun natuurlijk talent, maar vooral ook door hun wil om te werken.’
Het heet dat u zich op elke tegenstander op dezelfde zeer gedetailleerde manier voorbereid als Pep Guardiola.
Kovac: ‘Ik denk dat iedere trainer in de Bundesliga dat doet. Voetbal is een fascinerende sport met veel facetten. Daarmee houd ik me elke dag bezig. Zo heb ik me in Frankfurt als trainer verder kunnen ontwikkelen. Dat zal in München ook zo zijn. Ik leer graag en ik wil me verbeteren. Als dat lukt, dan kan ik de mensen rondom mij ook verbeteren. En het omgekeerde geldt ook.’
Had u die ijver om veel bij te leren altijd?
Kovac: ‘Ik heb veel sportdisciplines uitgeprobeerd en ik durf te zeggen dat er waren die ik goed kon, zij het niet op het niveau van het voetbal. Wij hadden vroeger niets anders dan sport. Wij hebben voetbal gespeeld, maar ook tennis, volleybal en handbal. Na de school gooiden we ons meteen op de sport. In alles wat ik deed, wilde ik beter worden. Die ingesteldheid heb ik nog altijd.’
Welke stempel wilt u op Bayern leggen?
Kovac: ‘Je moet als ploeg variabel zijn, je kan niet altijd zeggen hoe je het gaat aanpakken. Dat is ook afhankelijk van de tegenstander. Bayern heeft een zeer dominante manier van voetballen. Er wordt na balverlies en bij balbezit zeer snel omgeschakeld, dat is in de voorbereiding gebleken. Ik heb in het spel veel elementen gezien die me bevallen. Maar je moet alles beheersen. Voetbal is niet alleen aanvallen, maar ook verdedigen.’
Optimist en realist
Zet u in op leiders in een ploeg of geeft u de voorkeur aan een vlakke hiërarchie?
Kovac: ‘Elk team moet over enkele sterke persoonlijkheden beschikken, spelers die de verlengde arm zijn van de trainer en die de kleedkamer onder controle hebben. Als trainer kan je niet langer met alles bezig zijn, daarvoor is de job te complex. Alleen is elke speler natuurlijk belangrijk, alleen als je als een eenheid optreedt, kan je succesrijk zijn.’
Had u al contact met uw voorganger Jupp Heynckes?
Kovac: ‘Nee, ik had er de tijd nog niet voor, maar binnenkort wil ik wel eens met hem praten en naar zijn ervaringen luisteren. Ik interesseer me voor alles. Van te veel te weten, doet je hoofd geen pijn.’
U tekende een contract voor drie jaar. Tegenwoordig is dat voor een trainer een lange periode.
Kovac: ‘Omdat de druk van buiten veel groter is. Dat leidt tot ongeduld, en tot veranderingen. Maar ik ben een positief denkende mens, een optimist maar ook een realist. In het voetbal telt alleen het succes.’
Het voorbeeld van Kroatië
Nico Kovac was in 2014 bondscoach van Kroatië. Een groot deel van de spelerskern was er toen ook al bij. Voelt hij zich een beetje vicewereldkampioen? ‘Ik ben natuurlijk blij dat Kroatië de finale haalde’, zegt Kovac. ‘Ze hebben getoond dat individuele kwaliteit heel belangrijk is, maar de teamspirit evenzeer. Iedereen speelde echt voor elkaar. Dan kan je als klein land ook tegen een grootmacht winnen. Voetbal is niet zoals vele andere sportdisciplines voorspelbaar. De favoriet wint niet altijd.’
