Bij Aston Villa zitten vijf spelers die tot voor kort in de Jupiler Pro League speelden. Hoe doen zij het en bij wat voor een club zijn ze terechtgekomen?
Dennis Mortimer herinnert het zich nog goed. Na een lang en moeizaam seizoen stond hij daar opeens in de Rotterdamse Kuip met de Europacup I in zijn handen. De aanvoerder had met Aston Villa het onmogelijke gepresteerd door Bayern München in de finale met 1-0 te verslaan, nadat het in de Engelse competitie dat seizoen zelfs even tegen de degradatie had gevochten.
De Europacup van 1982 geldt nog altijd als Villa’s grootste prestatie ooit. Wat Mortimer ook nog goed weet zijn de weken na de finale, waarin de spelers de mogelijkheid kregen om de trofee beurtelings een paar dagen mee naar huis te nemen. Toen de beker met de grote oren door een paar spelers werd meegenomen naar een liefdadigheidsevenement in een lokale pub, was hij opeens weg. Een grapjas had ‘m mee naar huis genomen. Gelukkig bracht die de trofee de dag nadien vrijwillig terug.
Mortimer kan lachen om het verhaal en denkt met weemoed terug aan dat jaar waarin Aston Villa verrassend tot beste van Europa werd gekroond. Wat niet veel mensen zich echter zullen herinneren is dat die bijzondere avond in Rotterdam er ei zo na nooit was gekomen. In Brussel dreigde Villa’s Europese campagne spaak te lopen, vanwege zaken buiten het voetbalveld.
Nadat de Villans thuis met 1-0 van Anderlecht hadden gewonnen, werd er in het Astridpark niet gescoord, maar na afloop ging het vooral om de taferelen rond de wedstrijd. ‘Halverwege de tweede helft rende er een Villafan het veld op’, herinnert Mortimer zich. Gedurende de match waren er ook ongeregeldheden op de tribunes en het duel werd op een gegeven moment een tijdje stilgelegd. De Engelsen vreesden dat ze gestraft zouden worden voor die wanordelijkheden. Anderlecht drong aan op een replay en er werd zelfs even over gesproken om Villa uit het toernooi te zetten. Uiteindelijk legde de UEFA de Engelsen alleen maar de straf op om zijn eerstvolgende Europese thuiswedstrijd zonder publiek af te werken.
Twaalf miljoen euro voor Nakamba is niets, dat is echt een koopje.’ Ashley Preece, journalist Birmingham Live
In de finale trof Villa dus Bayern München, een Europese grootmacht met gevestigde namen als Paul Breitner en Karl-Heinz Rummenigge. ‘Na negen minuten raakte onze keeper Jimmy Rimmer geblesseerd en moest Nigel Spink erin komen’, weet Mortimer nog. ‘Hij had geen tijd om zenuwachtig te worden. Al snel deed hij een goeie redding waardoor hij meteen goed in de wedstrijd zat.’
De 23-jarige Spink zou uitgroeien tot de held van de avond. In een van de spaarzame uitvallen van Villa wist de ploeg vervolgens te scoren. Mortimer: ‘Het was niet de mooiste wedstrijd, maar dat zijn finales wel vaker niet. Na afloop denk je gewoon aan het feit dat je gewonnen hebt.’
De Europacupwinst kwam een jaar nadat de club voor het eerst in 71 jaar landskampioen was geworden. Het waren de absolute hoogdagen, al zou het Villa in de jaren erna minder goed vergaan. In 1987 degradeerde het zelfs voor één seizoen uit de hoogste klasse. Na twee overwinningen in de League Cup (1994 en 1996) pakte de club geen prijs meer.
Belastingaanslag
In 2006 besloot de lang zittende eigenaar Doug Ellis de club te verkopen aan de Amerikaanse zakenman Randy Lerner. Zijn eerste jaren waren veelbelovend, met Martin O’Neill als manager die de club weer Europees voetbal liet spelen. Hierna trad er echter een sportief verval in, met het dieptepunt in 2016, toen de club voor het eerst uit de Premier League degradeerde. Kort hierop verkocht Lerner de club aan de Chinese zakenman Tony Xia, die eveneens ambitieus bij de club uit Birmingham begon. Hij leek ook de middelen te hebben. Ashley Preece, die Aston Villa voor Birmingham Live volgt, herinnert zich die periode nog goed: ‘Hij gaf de club een energieke impuls en gaf ook geld uit aan spelers zoals Ross McCormack. Zijn doel om Villa weer in de Premier League te krijgen lukte bijna, maar de laatste horde kon net niet worden genomen: in 2018 verloor Aston Villa de finale van de play-offs van Fulham. Hierna had Xia niet meer de middelen om de club nog te runnen.’
De situatie werd zelfs alarmerend toen de club een belastingaanslag niet op tijd kon betalen. Gregg Evans, die sinds deze zomer verslag uitbrengt over Villa voor The Athletic, herinnert zich hoe nijpend de situatie was: ‘Xia kon geen geld uit China overgemaakt krijgen. Ook andere rekeningen en de lonen konden niet worden betaald.’ Preece vertelt dat een faillissement maar net werd afgewend. ‘Het was letterlijk een kwestie van een paar uur, anders zou de club in liquidatie zijn gesteld.’ Evans: ‘Ik vermoed dat Xia zijn eigen werkkapitaal heeft gebruikt om de schulden te betalen.’
Het was wel duidelijk dat Xia de club moest verkopen. In augustus 2018 namen de Egyptenaar Nassef Sawiris en de Amerikaan Wes Edens Aston Villa over. Met de nieuwe eigenaren kwam er ook een frisse wind binnen de club. Zo werd Jesús García Pitarch aangesteld als technisch directeur en het was de Spanjaard die zich zou buigen over de invulling van de staf en de kern. België was een van de landen waarop hij wilde focussen.
Jupiler Pro League
Zo kwam Pitarch in contact met makelaar Evert Maeschalck van SportPlus, wiens speler Björn Engels op het verlanglijstje van Aston Villa stond. Maeschalck liet Pitarch kennismaken met de Belgische competitie. ‘De club moest enkele posities invullen. Toen hebben we samen de Belgische markt in kaart gebracht’, zegt Maeschalck.
Op het moment dat Villa eerder dit jaar promoveerde werd hun interesse in de ex-verdediger van Club Brugge concreet en Engels zelf droomde ook al langer van de Premier League. In juli werd een transfer overeengekomen tussen het Franse Reims en Villa. Daarnaast bracht Maeschalck Pitarch in contact met Club Brugge, waar hij meermaals Wesley Moraes en Marvelous Nakamba aan het werk zag. De Spanjaard raakte overtuigd en wist in de zomer voor beide spelers een deal te maken. Maeschalck speelde hierbij alleen een rol op de achtergrond: ‘Ik heb geholpen met het uitwisselen van informatie en de clubs met elkaar in contact gebracht.’
Björn Engels is de beste van al de spelers die voorheen in de Jupiler Pro League speelden.’ Gregg Evans, journalist The Athletic
Dat had hij eerder ook al gedaan bij de transfer van Lovre Kalinic, die in de winter van het vorige seizoen overkwam van KAA Gent. ‘Bij Villa zochten ze op dat moment een keeper en een dag nadien zat ik toevallig in Gent. Daarna kwam Pitarch naar België en wist hij snel een overeenkomst voor de doelman te sluiten.’
Zo kwamen er bij Aston Villa opeens meerdere spelers binnen met een verleden in de Jupiler Pro League. En dan was er ook nog Mahmoud Hassan, alias Trézéguet, die deze zomer van het Turkse Kasimpasa overkwam en eerder tussen 2015 en 2017 voor Anderlecht en Mouscron speelde. Het scoutingbeleid van Villa lijkt er nu op gericht om talentvolle spelers te halen die zich in Engeland verder kunnen ontwikkelen. Preece vertelt dat de Belgische markt voordelig is: ‘Het niveau is er goed en spelers zijn er goedkoop. Het zijn doorgaans energieke voetballers die sterk zijn in balbezit.’ Evans vult aan: ‘Door te focussen op spelers uit de Jupiler Pro League krijgen Engelse clubs meer waar voor hun geld. Als ze naar landen als Spanje gaan, hebben ze het idee dat de markt verzadigd is.’
Björn de beste
Mortimer bezoekt zo nu en dan nog wedstrijden en is wel te spreken over het huidige team. Net als Evans en Preece heeft de voormalige Villa-aanvoerder een goed oog in de spelers die voorheen in België hun brood verdienden. De duurste van de vijf is Wesley, die voor zo’n 25 miljoen euro overkwam van Club Brugge. Daarmee trok de aanvaller al voor het seizoensbegin de aandacht. Mortimer denkt dat hij nog even tijd nodig heeft om zich helemaal te tonen: ‘Hij heeft ups en downs tot nu toe. Ik vind dat hij te veel naar de buitenkant trekt. Met zijn lengte moet hij dichter bij de goal staan, waar hij ook makkelijker ballen kan klaarleggen voor medespelers.’
Evans heeft daar wel een verklaring voor: ‘Hij heeft meer steun van zijn ploeggenoten nodig, de aanvoer kan beter. Aan de andere kant heeft hij wel al een paar goals gemaakt. De meeste kansen die hij kreeg, heeft hij benut.’
Een maand na de Braziliaanse spits kwam ook Marvelous Nakamba over van blauw-zwart. Hij moest even wachten op zijn competitiedebuut, maar zodra hij in de ploeg stond, werd hij al snel een basisspeler. Preece is zeer lovend over de Zimbabwaanse international: ‘Hij bestrijkt veel ruimte en weet precies waar hij moet zijn op het juiste moment. 12 miljoen euro voor hem is niets, dat is echt een koopje. De fans lopen in ieder geval weg met hem. Tot nu toe is hij echt marvelous. ‘ Evans is het met zijn collega eens: ‘Met Nakamba erbij is er meer balans op het middenveld. Ik herinner me de wedstrijd tegen Norwich City waarin ik hem ook enkele fantastische lange ballen zag geven op de buitenspelers.’
Waar Nakamba al veel lof krijgt, geldt dat zeker voor Björn Engels. ‘Hij is de beste van al die spelers die voorheen in de Jupiler Pro League speelden’, zegt Evans. ‘Ik denk dat hij sowieso Villa’s meest constante speler tot nu toe is. Hij leest het spel goed, is sterk aan de bal en zoekt altijd de voetballende oplossing.’ Ook Mortimer is onder de indruk van de centrale verdediger: ‘Hij doet het heel goed achterin. Samen met Tyrone Mings heeft hij het achterin allemaal wat aangescherpt.’
Preece vindt dat ook Engels een koopje is geweest voor Villa, dat naar verluidt 8 miljoen euro overmaakte aan Reims. ‘Hij heeft zich naadloos aangepast en doet het echt goed als verdediger in de Premier League. Opeens staat hij tegenover aanvallers als Harry Kane en Mohamed Salah, maar dat gaat hem goed af.’ Preece verwacht dat de ontwikkeling van de Belg binnenkort een nieuwe impuls zal krijgen: ‘Een selectie voor de nationale ploeg is een kwestie van tijd.’
Briljante Trézéguet
Een andere oude bekende is Trézéguet. Door een blessure kon hij nooit doorbreken bij Anderlecht. Nadien speelde de Egyptische international zich bij het Turkse Kasimpasa in de kijker van Aston Villa, dat circa 10 miljoen euro voor hem neertelde. Preece zegt dat hij nog niet goed weet waartoe de buitenspeler in staat is: ‘Hij werkt keihard en brengt volop energie in het team, maar tot nu toe is het er voor hem nog niet helemaal uitgekomen. Zo kan hij bijvoorbeeld nog efficiënter voor de goal worden. Maar met zijn gedrevenheid denk ik zeker dat hij er gaat komen.’
Dat gevoel heeft Evans ook. Hij is best wel onder de indruk van de middenvelder: ‘Hij was briljant tijdens de openingswedstrijd tegen Tottenham. Het was alleen jammer dat hij enkele weken later een rode kaart kreeg.’ Volgens Evans herstelde hij zich daarna goed. ‘Tegen Liverpool maakte hij een heel goeie goal, waarbij hij een voorzet uit een vrije trap binnen werkte. Dat was zo ongeveer de eerste goal uit een standaardsituatie van Villa dit seizoen.’
Lovre Kalinic wil naar het EK
Iemand wie het de laatste tijd minder voor de wind gaat is Lovre Kalinic. De doelman kwam halverwege het vorige seizoen over van KAA Gent, maar lijkt niet meer in de plannen van manager Dean Smith voor te komen.
‘Tot dusverre is het niet makkelijk geweest voor hem’, betoogt reporter Gregg Evans. ‘Toen hij kwam, speelde hij wel wat wedstrijden, maar daarin maakte hij geen zelfverzekerde indruk. Niet dat hij grote fouten beging, maar ik herinner me een duel tegen West Brom waarin hij een tegengoal incasseerde met een bal die net over hem heen ging. Sindsdien keerde hij niet meer terug in de goal. Ik verwacht dat hij in januari zal vertrekken.’
Makelaar Evert Maeschalck ziet in dat de keeper ook pech heeft gehad: ‘Toen hij speelde, raakte hij geblesseerd en daarna had Villa een reeks van tien overwinningen en kwam hij niet meer terug in de ploeg.’
Net als Evans denkt ook zijn collega Ashley Preece dat de kans bestaat dat Kalinic, die in 2017 nog werd uitgeroepen tot beste doelman in de Jupiler Pro League, Villa binnenkort zal verlaten. ‘Ik was zelfs verrast dat hij na de zomer nog bij de club zat. Op dit moment is hij de vierde doelman en met het oog op het EK kan ik me voorstellen dat hij ergens aan spelen wil toekomen om in de picture van het Kroatische elftal te blijven.’
