Van de sterren van Barça en La Roja is hij de meest discrete: nooit een onvertogen woord, nooit een polemiek, nooit een fantasietje. Nochtans wordt Iniesta beschouwd als een van de elegantste voetballers ter wereld en is hij een idool in Spanje. Vanwaar die paradox? Een uniek gesprek.
In een gehucht van La Mancha, genaamd Fuentealbilla, worden in het jaar 1984 zestien kinderen geboren. Tien meisjes: Juani, Encarnita, Maribel, María Ángeles, Béa, Mila, María Dolores en drie die de naam Isabel meekrijgen. Daarnaast zes jongens. Andrés Jiménez, een mecanicien gespecialiseerd in het herstel van helikopters. José Martin, bijgenaamd Pepiyo, die op weg is om zich opnieuw in de maatschappij te integreren na enkele gerechtelijke problemen. Vicente Fernández, die in het dorp fietsen verkoopt. Miguel Villanueva en Juan Francisco García, die beiden op zoek zijn naar werk. En de zesde jongen, een bleek kind, groeide uit tot nationale held van Spanje: zijn naam is Andrés Iniesta. Het lijkt alsof die zich dat nog altijd niet realiseert.
TRANEN MET TUITEN
Je was twaalf toen je op La Masía terechtkwam, het opleidingscentrum van FC Barcelona. Indertijd legde jij met je ouders het hele traject van La Mancha naar Barcelona af met de auto. Welke herinneringen bewaar je aan die trip?
ANDRÉS INIESTA: ‘Ik herinner me die reis nog alsof het gisteren was, want ik was intens droevig. Misschien lijkt het vandaag wat vreemd om dat te zeggen, maar ik had het heel moeilijk om die plotselinge verandering in mijn leven te verwerken. Ik zeg niet dat ik niet naar Barcelona wilde komen, dat is het niet… Maar ik was destijds nog een jongetje. Het was hartverscheurend om mijn familie te moeten verlaten. Het was de eerste keer in mijn leven dat mijn ouders niet bij mij zouden zijn en dat deed me heel veel pijn. Ik was twaalf jaar en tot dan had ik niks anders gekend dan mijn dorp. Het was echt de hardste noot die ik ooit in mijn leven heb moeten kraken. Het heeft maanden geduurd voor ik me wat aangepast had. Elke avond trok ik me terug op mijn kamer en huilde ik tranen met tuiten.’
Waren er dagen waarop je eraan dacht om de handdoek te gooien?
INIESTA: ‘Zeker weten. Toen ik dat eerste jaar in de zomer de vakantie doorbracht bij mijn ouders thuis, heb ik me echt vragen gesteld. Wanneer je twaalf bent, is de weg naar een profcarrière nog heel lang. Is het sop de kool waard? Ik wist niet wat de toekomst nog voor mij in petto zou hebben. Ik was van niks zeker. Mocht ik opnieuw in die situatie verkeren, ik weet niet of ik opnieuw de beslissing zou nemen om door te zetten. Want het was wel een grote stap voorwaarts, maar het vergde ook enorm veel opofferingen. Of mocht mijn eigen kind in die situatie terechtkomen… Ik weet het niet. Ik weet het echt niet…’
Zou je je eigen kind niet laten gaan?
INIESTA: ‘Jawel. Mijn eigen ervaring zou me doen zeggen: ja. In het leven moet je je kansen grijpen. Je moet altijd het hoogste nastreven en vertrouwen hebben. Was ik die zomer niet teruggekeerd naar Barcelona, dan had ik daar vandaag zeker spijt van gehad.’
Als je terugkijkt op die tijd, is er dan iets in het bijzonder dat je bijgebleven is?
INIESTA: ‘Ik weet nog dat, toen ik twaalf jaar was, mijn vader drie maanden gespaard heeft om Predators voor mij te kunnen kopen. Ik word nog emotioneel als ik aan die ouwe sloffen denk. Mijn vader was metselaar en had eigenlijk niet het budget voor zulke voetbalschoenen. Dat hij ze toch voor mij kocht, was symbolisch van heel grote waarde: dat betekende dat hij vertrouwen had in mij, dat hij tot alles bereid was opdat ik zou slagen. Vandaag heb ik geen geldproblemen meer, maar die voetbalsloffen zitten nog altijd in een hoekje in mijn hoofd. Ze helpen me om niet te vergeten waar ik vandaan kom.’
RUSTIG EN RESPECTVOL
Waar je vandaan komt, dat is dus Fuenteabilla, een negorij van 2000 inwoners in La Mancha. Wat voor een oord is dat?
INIESTA: ‘Zoals alle Spaanse dorpjes is dat een heel rustige plek, dunbevolkt. Het is zo klein dat je je niet met de auto hoeft te verplaatsen. Heel mijn familie woont daar, ooms, grootouders, neven en nichten… Fuenteabilla, dat is mijn geheime tuin. Ik bezit er nu ook wijngaarden – er is een echte wijntraditie daar – hetgeen tegelijk veel werk en een grote voldoening met zich meebrengt. En vooral: die wijngaarden vormen de wortels waarmee ik verbonden blijf met mijn geboortegrond. Als ik daar naartoe ga, dan weet ik dat ik tot rust kom. Niemand vraagt me daar om een handtekening of wat dan ook. Voor de mensen van ginder ben ik niet Iniesta-de-voetballer maar gewoon Andrés, een jongen uit het dorp.’
Wat voor jongen was je toen je daar nog woonde?
INIESTA: ‘Ik ga er niet om liegen: ik was niet iemand die zich liet opmerken met uitspattingen. Ik was rustig en respectvol. Weet je, als je kon terugkeren in de tijd en tegen mij praten als kind, dan zou je merken dat ik toen nauwelijks anders was dan ik nu ben.’
Nochtans ben je een van de best betaalde spelers ter wereld, je bent een beroemdheid net als je ploegmakker Lionel Messi, maar in tegenstelling tot Messi zien we jou niet in een rood kostuum paraderen. Wat doe je precies om je ego onder controle te houden?
INIESTA: (lacht) ‘Mmm, eerlijk gezegd zou ik niet weten hoe ik dat moet uitleggen… Laten we zeggen dat ik maar moeilijk kan begrijpen dat iemand die voetbal speelt, of die in een micro zingt, of die danst, zijn manier van bestaan verandert omdat hij succes heeft. Ik zie het zo: beroemd zijn verandert niet hoe iemand is, het openbaart hoe iemand is. Je wordt niet excentriek omdat je beroemd bent, maar omdat het in je natuur zit. Ik ben zelf altijd trouw gebleven aan wie ik echt ben, ik speel geen rolletje. Ik toon me hoe ik ben, een normale gast. Ik heb er nooit behoefte aan gehad om in de spotlights te staan.’
Geeft dat soms problemen?
INIESTA: ‘Neen, problemen niet. Maar het is me bijvoorbeeld al wel overkomen dat men me op café voor de ober neemt. Zo kwam er op café eens iemand naar me toe en die zei: ‘Mag ik een Fanta alstublieft?’ (lacht)’
En? Heb je hem er een gebracht?
INIESTA: ‘Neen, ik heb hem gezegd dat ik niet de barman was. Het is een grappige anekdote die alvast één ding duidelijk maakt: niet iedereen houdt van voetbal.’
STATISTIEKEN
Wat leerde je op La Masía dat je als kind nog niet kon of wist?
INIESTA: ‘Ik zou zeggen: de wetenschap van de juiste positie. Alles wat betreft je juist opstellen, waar je moet lopen, hoe je moet anticiperen: die kennis heb ik hier opgedaan. Want bij Barça speel je met de bal, maar ook met de ruimtes. Als je je geen voorstelling kunt maken van wat er enkele seconden later gaat gebeuren, dan worden de ruimtes aanzienlijk kleiner. Alles wat betreft het analyseren van wedstrijden en het lezen van het spel heb ik hier geperfectioneerd. Afgezien daarvan is alles wat ik eigenlijk doe op een voetbalveld nog ongeveer hetzelfde als wat ik deed op mijn achtste of mijn tiende in de straten van mijn dorp. Elke speler heeft zijn eigen DNA, dat is de essentie. Maar die essentie moet je cultiveren, ontwikkelen. Ik ben daarvoor bij de ideale club terechtgekomen.’
Xavi zei dat spelers van Barça aan een halve baltoets genoeg moeten hebben. Dat is een regel die jij vaak overtreedt, want samen met Messi ben jij iemand die de bal veel draagt…
INIESTA: ‘Ik ben het helemaal eens met Xavi wat het aantal baltoetsen betreft. Om snel te spelen moet het spel vloeiend verlopen. Dat betekent combinatiespel met snelle passes, in één tijd spelen, met slechts één of een halve baltoets zoals hij zei. Passing is het cement van ons voetbal. Dat is de beste manier die we konden vinden om te winnen, dat typeert ons. Nochtans maak ik een onderscheid tussen het idee van het collectief en ieders individuele eigenschappen. Wat ik doe, is proberen mijn intrinsieke kwaliteiten zo goed mogelijk ten dienste te stellen van het collectief. Daarom draag ik de bal.’
Je wordt beschouwd als een van de beste spelers van de wereld, maar als we naar de statistieken kijken, is er altijd wel iemand die meer loopt, vaker scoort of meer assists geeft dan jij. Wat is volgens jou het domein waarop je je gelijke niet kent?
INIESTA: ‘Voor veel mensen ben ik in heel wat zaken de beste. Weet je: cijfers geven niet altijd precies weer wat er gebeurt op een voetbalveld. Er zijn momenten dat ik een match kan afsluiten met de beste statistieken terwijl ik toch geen goeie prestatie heb neergezet. Statistieken maken van mij geen betere of slechtere voetballer.’
Wat zijn dan de dingen die je na affluiten doen zeggen of je al dan niet een goede wedstrijd hebt gespeeld?
INIESTA: ‘Dat is een kwestie van aanvoelen. Elke voetballer kan na afloop zeggen of hij een goeie wedstrijd heeft gespeeld of niet. Ik weet bijvoorbeeld dat ik tevreden naar huis ga als ik geen gemakkelijke pass heb gemist. Of als ik mijn rechtstreekse tegenstander in de problemen heb kunnen brengen, ook al uit zich dat niet meteen in de cijfers. Aan de andere kant: wanneer ik een aantal slechte passes heb gegeven of me vastgelopen heb bij een dribbel, dan blijf ik daar nog uren mee in mijn hoofd zitten.’
Veel mensen zeggen dat je erboven uitsteekt qua elegantie op een voetbalveld. Is dat iets waar je aan werkt?
INIESTA: ‘Ik denk dat elegantie iets is waar je niet aan kunt werken. Dat is aangeboren. Toen ik klein was, keek ik vaak naar Zinédine Zidane, een heel mooie voetballer. Maar mijn absolute idool was Michael Laudrup. Hem zien voetballen was nooit tijdverlies. Het maakte me niks uit of hij nu scoorde of niet, zijn bewegingen observeren was een spektakel op zich. Voetbal draait niet alleen om goals. Wat ik belangrijk vind, is niet de goal op zich, maar de weg die je kiest om ernaartoe te gaan. Daarom hou ik momenteel zo van David Silva. Ik hou van zijn manier van bewegen en zijn balbeheersing.’
BABYBOOM
Het seizoen voor je goal in de finale van het WK 2010 was een erg moeilijk seizoen voor jou. Er werd zelfs gefluisterd dat je met voetballen wilde stoppen. Wat is daarvan waar?
INIESTA: (denkt na) ‘Het klopt dat ik destijds niet top was. Ik kende een dip, maar dat overkomt iedereen in zijn leven weleens, toch? Ik had een aantal persoonlijke problemen die zich op den duur opstapelden. En ik kampte ook met enkele kleine fysieke kwaaltjes… Ik voelde me kwetsbaar. Ik had moeite om het goede gevoel opnieuw te vinden, ik was helemaal niet tevreden over mijn niveau. Op den duur begon ik te twijfelen en ging ik nog slechter spelen, gemakkelijke ballen missen… (zucht) Ik heb echt moeilijke momenten doorgemaakt. En dan was daar plots de apotheose van mijn leven in Zuid-Afrika.’
Hoe dikwijls heb je dat doelpunt in de finale van het wereldkampioenschap al teruggezien?
INIESTA: ‘Vaak, héél vaak! Ik ben de tel kwijtgeraakt… (lacht) Telkens als ik die beelden zie… pfff… Zoek alle positieve woorden uit het woordenboek bij elkaar en dan krijg je een idee wat ik daarbij voel.’
In verband met dat doelpunt had je het eens over Newton en de zwaartekracht. Hoe zit dat?
INIESTA: ‘Voor ik tegen de bal trapte, moest ik even wachten tot hij wat gedaald was. Had ik niet even gewacht, dan had ik niet gescoord. Ik liet de zwaartekracht haar werk doen en ik maakte de goal. Newton dus…’
Je dochtertje Valentina is, net als 100.000 andere kinderen in Catalonië, geboren negen maanden na de finale van het wereldkampioenschap. Vind je het leuk dat je een babyboom hebt gecreëerd?
INIESTA: ‘Dat is toch geweldig! Weten dat ik de mensen zo veel vreugde geschonken heb, dat is echt de allermooiste beloning die er bestaat. Dat ik zelf ook mijn steentje heb bijgedragen aan het geboortecijfer van dit land, maakt het nog mooier. Voetballers spelen niet alleen om te winnen, maar ook om de mensen gelukkig te maken. Uiteindelijk is dat wat echt telt.’
DOOR JAVIER PRIETO SANTOS IN BARCELONA – FOTO’S BELGAIMAGE
‘Ik kan moeilijk begrijpen dat iemand die voetbal speelt, of die in een micro zingt, of die danst, zijn manier van bestaan verandert omdat hij succes heeft.’ ANDRÉS INIESTA
‘Afgezien van het positiespel is alles wat ik doe op een voetbalveld nog hetzelfde als wat ik deed op mijn achtste in de straten van mijn dorp.’ ANDRÉS INIESTA
