Mesut Özil leidt twee levens. Op internet is hij waanzinnig populair, maar in het Duitse nationale shirt wordt hij vaak kritisch bekeken. Hoe komt dat?

Mesut Özils leven leest als een spannend jongensboek. Het vangt aan in oer-Duitse stadjes, om dan over te schakelen naar wereldsteden als Madrid en Londen. Als zijn naam vernoemd wordt, deelt de virtuele wereld van de sociale media zich op in likes en hates. Wereldwijd is hij een van de meest populaire voetballers die Duitsland ooit heeft voortgebracht.

Zeven jaar geleden debuteerde Özil (27) voor de Duitse nationale ploeg. Een goed jaar later, op het WK 2010 werkte hij zich als een belangrijke speler in het team dat uiteindelijk derde werd in Zuid-Afrika. Op het WK in Brazilië, waar Duitsland wereldkampioen werd, speelde hij alle wedstrijden. Hoewel hij zondag in de achtste finale tegen Slovakije al aan zijn 76e interland toe was, werd zijn naam nog nooit gescandeerd in een stadion waar hij het shirt droeg van de nationale ploeg. Er zijn amper interlands die in het collectieve Duitse geheugen aan Mesut Özil gelinkt worden.

Eigenaardig is dat. Want op internet is geen enkele Duitse speler uit het team van de wereldkampioenen zo populair als hij. Liefst 40 miljoen fans heeft hij wereldwijd. Daar kunnen Toni Kroos, Jérôme Boateng of Bastian Schweinsteiger alleen maar van dromen. Hoe komt het dan toch dat hij in eigen land zo koel bejegend wordt, als was hij een vreemde? Misschien begrijpen de Duitse fans zijn manier van spelen niet goed. Als dat zo is, dan heeft hij daar leren mee leven. Want Mesut Özil is ermee gestopt om toe te lichten wie hij is, wat hem drijft en hoe zijn voetbal geïnterpreteerd moet worden. ‘Welk commentaar mensen geven, positief of negatief, interesseert me niet’, merkte hij na Duitsland-Oekraïne in de voorronde op. ‘Voor mij telt alleen wat de trainer wil. Ik geniet zijn vertrouwen en heb het goed gedaan.’

ZIDANE

De kritiek na de eerste wedstrijden was scherp. Zo goed als onzichtbaar was Özil geweest. Onopvallend.

Het was niet de eerste keer dat de middenvelder na een interland hard werd aangepakt. Het zal Thomas Müller, die naast hem op het middenveld speelt, niet gauw overkomen. Müller bracht er tegen Oekraïne nog minder van terecht, maar over zijn zwakke optreden werd in Duitsland met geen woord of geen artikel gerept. Dat komt ervan als je de publiekslieveling van de natie bent. Bij Özil daarentegen is het altijd van dat, sinds hij de heimat na het WK 2010 verliet, eerst met bestemming Madrid, daarna Londen. In die paar jaar steeg de marktwaarde van de speler naar 46 miljoen euro, toen Arsenal hem weghaalde bij Real, waar hij niet echt op zijn plaats was.

Sindsdien zien de meeste Duitse voetbalfans hem niet meer live in actie, behalve met de nationale ploeg in de grote toernooien. Op het WK in Brazilië stond hij niet op zijn favoriete plek, centraal achter de spitsen, en was hij niet helemaal fit. Toch zette hij zich door en hielp naar best vermogen mee aan een prestatie die de wereldtitel opleverde. Dat volstond niet om de hoge verwachtingen die hij zichzelf ooit had opgelegd waar te maken.

Liefst wil Mesut Özil de Duitse Zinédine Zidane worden, een tovenaar met de bal, die met goals, assists en acties prijzen voor zijn land wint. Prijzen heeft hij voor Duitsland al gewonnen, maar waardering en applaus op de banken waren tot dusver nog niet zijn deel.

Tegen Oekraïne bereidde Özil op een mooie manier het doelpunt van Schweinsteiger voor, maar nadien ging alle aandacht naar de kapitein, die met die goal een opvallende comeback maakte, en niet naar de man die de voorarbeid deed. Het zijn wel dat soort momenten die van Özil zo’n nuttige teamspeler maken. De middenvelder is in de eerste plaats een fantastische, zichzelf wegcijferende helper. Zijn aandeel in door zijn ploegmaats gemaakte goals is groot. Niet alleen nu, maar ook voorheen, ongeacht op welke positie hij speelt.

Zo had hij afgelopen seizoen bij Arsenal een voet in negentien doelpunten. Meer assists gaf in de afgelopen Premier League niemand. Daarmee is Özil de eerste speler die de meeste assists heeft gegeven in de Europese topcompetities. In het seizoen voor het WK 2010 lukte hem dat met Werder Bremen, in het seizoen voor het WK 2014 was hij dat met Real Madrid, en nu weer met Arsenal.

GENIAAL

Ook bij de grote toernooien is er amper een speler die zijn ploegmaats vaker aan doelkansen helpt dan de stille, schuchtere balkunstenaar uit Gelsenkirchen. Zelfs wanneer hij in de kleine rechthoek komt, zoekt hij nog vaak de beter geplaatste ploegmaat in plaats van voor eigen gewin te gaan. ‘Sommigen zeggen dat ik meer egoïst moet zijn, ‘ zegde hij daar zelf al eens over, ‘maar ik ben nu eenmaal iemand die de bal afgeeft wanneer een ploegmaat beter gepositioneerd staat.’

Op het EK in Polen en Oekraïne had hij op die manier een aandeel in zeven Duitse goals. Overal waar hij op een voetbalveld staat, bereidt Özil de weg naar het succes. ‘Hij heeft een paar kwaliteiten die weinig andere spelers op die positie hebben’, zegt bondscoach Joachim Löw. ‘Daarom is hij buitengewoon waardevol voor het team. Zijn techniek en zijn laatste pass zijn geniaal.’

Bij de Duitsers is er maar één speler die alle negentien interlands op het WK 2010, het EK 2012 en het WK 2014 speelde. Juist: Özil. ManuelNeuer, Philipp Lahm,Schweinsteiger en Müller bleven steken op achttien matchen. Het toont hoe fit de middenvelder van Turkse komaf na slopende seizoenen nog is, maar ook hoezeer de bondscoach op hem rekent. Maar in eigen land blijft het applaus uit. Er was in Duitsland zelfs meer te doen om hem toen hij kort voor het EK poseerde in een traditioneel kleed, op bedevaart in Mekka, dan om zijn waarde voor het nationale team. Daarover praten of zich verdedigen, doet Özil niet, waardoor de afstand tussen hem en het thuisfront met het toernooi groter wordt. Net voor het toernooi gaf hij in voetbalblad Kicker wel aan dat de lat hoog ligt voor de wereldkampioen: ‘Ik wil gewoon die beker winnen. Dat kan, want we hebben daar ook het team voor.’

Tegen Noord-Ierland werd hij, na de kritiek op de twee eerdere mindere wedstrijden, alvast uitgeroepen tot man van de wedstrijd.

Het is een eerste stap.

DOOR MICHAEL HORENI – FOTO BELGAIMAGE

Er is maar één Duitser die alle interlands op het WK 2010, het EK 2012 en het WK 2014 speelde. Juist: Özil.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content