20 jaar geleden bereikte Antwerp de finale van EC 2. Het slot van een seizoen waarin het constant op zoek was naar regelmaat, terwijl voorzitter, spelers en trainer robbertjes uitvochten over contracten. Het seizoen van Wem-be-ley en andere verplaatsingen.
Wat voorafging. Antwerp speelt in mei 1992 de bekerfinale tegen KV Mechelen. Het wordt een thriller van formaat, na een gelijke stand (2-2) moeten strafschoppen uitsluitsel brengen. Pas de 22e is de beslissende, Antwerp wint en mag naar EC 2. Cisse Severeyns weent en lacht. Hij verliest met KV de bekerfinale, maar wordt een paar dagen voor de competitiestart voor 3 miljoen frank (75.000 euro) verhuurd aan Antwerp. Naast Severeyns komt ook Didier Segers (ex-Lierse). Na een goed seizoen zwaait in Lier voor wel meer voetballers de poort open, schrijft het nieuwe Voetbal Magazine, historisch gegroeid uit Sport 90, in zijn allereerste nummer: Jan Ceulemans, Dany Verlinden, Gert Verheyen… Nu Segers. Het zijn de enige nieuwkomers bij Antwerp. Onze prognose voor het seizoen: in het kielzog van de grote drie. De bekerfinale heeft grote verwachtingen geschapen.
Dé held van de bekerfinale is Ratko Svilar (42 dan al!), die na een zomer vol blessures net op tijd fit is voor de competitiestart. Antwerp begint het nieuwe seizoen zoals het vorige eindigde: en majeur. Alex Czerniatynksi toont zich tegen Standard zo goed als ongrijpbaar en drie dagen eerder houdt Antwerp in de supercup Club Brugge op 1-1. Het verliest wel de strafschoppenserie. In de coulissen is het rommelig. Twee spelersdossiers zitten muurvast. Dat van Patrick Schrooten en dat van Nico Claesen, allebei sinds 1 augustus administratief geschorst. We zijn nog vóór het Bosmanarrest, spelers die einde contract zijn, blijven aan hun club geketend. Voorzitter Eddy Wauters is de gebeten hond. Claesen (30) zegt op 12 augustus in VM: “Enerzijds moest ik de club nog 20 miljoen frank (500.000 euro, nvdr) opbrengen, waardoor alle belangstelling achterwege bleef, en anderzijds werd mij een nieuw contract voorgelegd waarin ik 55 procent moest inleveren. Ik was bereid tot 40 procent te gaan.” Claesen zal later onderdak vinden bij Germinal.
“Age doesn’t matter“, zegt Ratko Svilar half augustus. “Dag na dag hard trainen, daar gaat het om.” Svilar vecht een concurrentiestrijd op leven en dood uit met Wim De Coninck en Stevan Stojanovic. Stojanovic won met Rode Ster Belgrado de EC 1, maar raakt in Antwerpen maar niet in doel. Vierde buitenlander – een ploeg mag er in die periode maar drie opstellen. Maar ook de schuld van Svilar, een kat met negen levens. Doodgeknepen door George Kessler, maar teruggevochten. Uit de ploeg gezet door Dimitri Davidovic, maar ook dat overleefd. En uiteindelijk gebeurt dat ook onder Walter Meeuws, na de Germinalpandoering met De Coninck in doel (2-8). Svilar, ambitieus: “Tot mijn 45e wil ik actief blijven.” Uiteindelijk zal Svilar zijn wens van toen met nog een jaar overleven. Pas in 1996, op zijn 46e, stopt hij definitief.
Glenavon
Zo heet de eerste tegenstander van het jaar. Uit Ulster, Noord-Ierland. Severeyns in VM van mei 2008: “Ik deelde de kamer met Dragan Jakovljevic. Op de eerste avond ginder viel hij als eerste in slaap en omdat hij zo hard snurkte, kroop ik na een tijd met dekens en al in… de badkuip. Twee uur later, het was toen nog maar vijf uur, werd ik wakker met een vreselijk stijve nek. Om halfzes zat ik al in de keuken, voor een vroeg ontbijt…
“De dag zag er als volgt uit: wat lopen ’s ochtends, wat rusten in de namiddag en ’s avonds de laatste training. Ik dacht ’s middags: nu moet ik zorgen dat ik voor hem in bed lig. Dat lukte, want ik was zó moe. Op een gegeven moment ging de telefoon en zei wijlen Frans Henckens, toen afgevaardigde, dat het tijd was voor de training. Ik was zo vast in slaap dat ik de hoorn weer inhaakte en verder sliep. Dragan sliep ook als een blok. De bus vertrok. Zeker twintig minuten later schoot ik wakker. We hebben aan de balie gevraagd of iemand ons naar het veld kon brengen. Te laat, uiteraard…
“Die match eindigde op 1-1, de terugwedstrijd ook. Waarna er strafschoppen volgden en Ratko er drie pakte. ”
En majeur wordt stilaan wel in mineur. Antwerp slikt een pak vermijdbare goals en heeft… kalenderproblemen. Voor het duel tegen Club Brugge is er geen politiekorps beschikbaar. Er zijn net bevrijdingsfeesten geweest en het korps kan niet nog een keer worden ingezet voor een risicowedstrijd, zegt de burgemeester. Drie weken zonder competitievoetbal, één excuus voor de mindere prestaties tegen een Europese dwerg is snel gevonden.
Admira Wacker
Ook de duels tegen Admira Wacker, in de tweede ronde, hebben iets speciaals. Uit wint Antwerp na ‘de perfecte match’ met 2-4, maar thuis verliest het… met dezelfde cijfers. Severeyns: “We kwamen redelijk snel op voorsprong en bij de Oostenrijkers werd nog iemand uitgesloten. Dan denk je: boeken dicht. Gelukkig maakte Alex in de verlengingen nog een goal. En wat voor een! Ronny Van Rethy schoot keihard naar doel en Czernia kreeg die per ongeluk tegen zijn voet.”
Hans-Peter Lehnhoff, naast Jakovljevic dé buitenlandse sterkhouder, probeert in die periode, eerder tevergeefs, een lijn te trekken in de prestaties. Het probleem van Antwerp, noteert VM half oktober, is voor hem heel simpel: “Voor sommige spelers ligt op dit moment de lat te hoog.” Het contract van de bij de reserven van FC Köln weggehaalde Duitser loopt af. Hij wil blijven, zegt hij.
In doel in Wenen staat opnieuw Wim De Coninck. Na die vermaledijde match tegen Germinal heeft hij nog drie keer het doel van Antwerp mogen verdedigen, telkens in uitwedstrijden. Een paar dagen na Wenen is hij voor het eerst op de Bosuil titularis. Hij lijkt vervloekt: RWDM komt winnen met 0-4. De Coninck baalt, hij heeft ook maar met moeite een contractverlenging uit de brand weten te slepen. “Aan de voorwaarden van de voorzitter”, staat in VM van 28 oktober. “Het was dat of de werkloosheid.” Het is donker leven in de schaduw van een monument met een speciale relatie met de voorzitter.
Op 4 november maakt Walter Meeuws in VM een tussenbalans op. Hij constateert dat de sportieve waarde van Antwerp en de verwachtingen van de entourage niet parallel lopen. “Het is extra moeilijk om een constante lijn te krijgen in een groep die al op het allerhoogste niveau zit. Ze verwachten hier meer dan mogelijk is.” Onvrede is er over het transferbeleid. “Cisse Severeyns? Stond niet bepaald op mijn lijstje. Ik wilde vooral een regelaar op het middenveld.” En wie had Meeuws op het oog?, vraagt Jacques Sys, de verslaggever. “John van den Brom van Vitesse”, is het antwoord. “Maar Vitesse vroeg 80 miljoen (2 miljoen euro, nvdr) en dan moet je natuurlijk passen.” Net als Lehnhoff wil ook Meeuws, eveneens einde contract, blijven. “Ik verwacht voor Nieuwjaar wel een contact met de club. Uiteindelijk zegt de correctheid dat je een werknemer zes maanden voor het einde van zijn contract moet inlichten over wat je met hem van plan bent. Als dat niet gebeurt, moet ik mijn conclusies trekken.”
Het is herfst, de bladeren vallen. De kritiek ook. Voor VM is het op 11 november duidelijk: Svilar, opnieuw in doel thuis tegen Admira, heeft zijn beste tijd gehad. Eddy Wauters gaat na de Europese kwalificatie in de kleedkamer zijn spelers de levieten lezen. Ook Meeuws laat zich gaan. “Een aanfluiting van een voetbalwedstrijd, negatief spektakel.” Patrick Van Veirdeghem geeft zijn ploegmaat Lehnhoff nog een draai om de oren voor dat eerdere interview. “Hij heeft wellicht gelijk, maar zoiets zeg je niet in het openbaar. Dat is je maats onder hun pluimen schieten.” Tactisch is intussen bijgestuurd, Severeyns is in de ploeg geraakt, op de rechterflank. Eind december is de competitie halfweg. Antwerp zwaait het jaar uit op een 11e plaats en is voor de Belgische beker uitgeschakeld door Waregem.
Steaua Boekarest
Op 20 januari mag Eddy Wauters zijn beleid in VM verdedigen. Iedereen krijgt de wind van voren. “Er zijn een aantal spelers die denken dat het gebeurd is. We hebben de beker gewonnen, we zijn international, we kunnen het.” Er wordt volgens Wauters onvoldoende getraind. “Zeven, acht uur? Ik ben ervan overtuigd dat andere sporters meer werken. Na Wenen verliezen met 0-4… Hoeveel hebben ze geslapen in Wenen? Wat is daar allemaal gebeurd?” Wauters legt uit waarom hij na de Europese kwalificatie zo boos was. “Ik had hoge gasten uitgenodigd in de businessseats. Alle voorwaarden waren vervuld voor een feestavond en dan brengen zij het voor mekaar om een wanprestatie neer te zetten zoals er in dit land nog nooit een te zien was. Die avond is veel kapot gegaan. In de eerste vijf wedstrijden van het seizoen was de publieke opkomst met 30 procent gestegen, maar het positieve effect van de bekeroverwinning is in één klap tenietgedaan. Mensen zegden gewoon foert tegen dit Antwerp.”
Als eind februari de kwartfinale tegen Steaua Boekarest wordt voorbereid, zijn de reiskosten beperkt. De competitie in Roemenië ligt stil en Steaua, de legerploeg, is op stage in Gieten (Nederland) en Tongerlo, waar de ploeg logeert in het Sportacentrum. Voor Stojanovic (28) kan het leven op dat moment niet stuk: net vader geworden van een dochtertje, Teja, én uiteindelijk toch in de ploeg. Maar de held van de heenwedstrijd is zijn overbuur. Severeyns, terugblikkend: “Danny Koekelcoren was assistent en had ze zeker zes keer gezien. Danny zei: Stingaciu, de doelman van Steaua, dat is echt een slechte, daar ligt onze kans. (lacht) Wel, die doelman pakte op de Bosuil zeker vijf, zes gemaakte doelpunten. Die was zó goed dat hij later doelman werd van de nationale ploeg. ”
In de return komen de Roemenen 1-0 voor, maar stelt Czernia gelijk. Onze herinneringen aan die match: kou, spuwen, het gooien van ijsballen door woeste Roemenen naar de Belgen, en steeds venijniger wordende kniestoten van de soldaten achter ons in de tribune, die steeds preciezer de nieren weten te raken. De Roemenen tonen zich twee dagen lang meesters in de psychologische oorlogvoering. Het dooit in Boekarest, en als vlak voor het hotel een grote plas ligt, stopt de spelersbus daar… precies middenin. Iedereen moet door het water om de ingang te bereiken. De dag van de match rijdt diezelfde bus verkeerd, bij de opwarming krijgt de ploeg slechte ballen enzovoort.
Hét nieuws op Zaventem bij het vertrek is het gerucht dat Meeuws bij AA Gent de opvolger wordt van René Vandereycken. Ja, er is interesse, zegt Meeuws ongemakkelijk. Het liefst wil hij bij Antwerp blijven, maar van die club hoorde hij nog niks. Wauters is afwezig, Karel Vertongen leidt de delegatie, kersvers secretaris Paul Bistiaux doet de uitspraken: “Antwerp verdient geen Europees voetbal, Antwerp moet afbouwen.” In Le Soir noemt Wauters het ‘saneren’. De toeschouwersaantallen vallen tegen. Lehnhoff (29) denkt dan ook in Boekarest dat de club hem wil verkopen. “Maar zeker weet ik dat niet, want van het bestuur hoor ik niks.”
Opmerkelijk nog dit: bij de terugkeer in België wacht Eddy Wauters, die een vergadering van de raad van bestuur van de Kredietbank heeft moeten voorzitten en nog geen enkele verplaatsing kon meemaken, zijn ploeg in de luchthaven op. Hij wordt door wakkere fans getrakteerd op een “Wauters buiten!” Antwerp zit voor het eerst in zijn bestaan in de halve finale, maar een feest is dat niet. Wauters snapt het niet, legt hij een week later in VM uit. “Ik zou ook graag meer uitgeven, maar met 5000 toeschouwers, waar moet ik ze gaan halen, de centen? Misschien is het niet gewenst dat we Lehnhoff absoluut houden.”
Spartak Moskou
Spartak is de tegenstander in de halve finale. Severeyns: “Ginder zijn we van het veld gespeeld, stormloop van alle kanten. En dan de return. Direct 0-1 achter en vervolgens een heel goeie match. De beslissende treffer kwam er op strafschop. Een heel vreemde. Het stond 2-1, tien minuten voor tijd, en corner voor ons. De bal werd weggekopt of -getrapt en zou buiten gaan ter hoogte van de middellijn. Net voor dat gebeurde, kreeg Alex in het strafschopgebied een slag in het gezicht. De lijnrechter zag dat. Niet wie, want Onopko kreeg rood terwijl hij niks had gedaan. De scheidsrechter floot en gaf strafschop. Wachtte hij nog heel even, dan was de bal buiten gerold en kreeg die speler allicht ook rood, maar was het inworp en scoren we misschien nooit meer…”
Dertien uur duurt de terugreis, vanwege een lekke band van het vliegtuig. Moskou is een stad in de overgang: 700 moorden per jaar, de geboorte van de democratie gaat gepaard met heel veel onrust. Wauters is dit keer wél van de partij en hij stelt even een paar dingen op scherp op het persdiner: “Twee jaar geleden smeekte onze trainer op beide knieën om bij ons te mogen tekenen. ‘Rap, waar ligt dienen bic?’ En nu zou hij garanties willen… Ik neem het hem niet eens kwalijk dat hij zelf Jean Van Milders (toen voorzitter van AA Gent, nvdr) zou hebben opgebeld. Lehnhoff? Ik hoor die vogel heel veel zingen, maar hij vliegt blijkbaar toch niet zo snel weg.” Wauters maakt zich ook zeer boos over het feit dat de wedstrijd niet rechtstreeks op tv komt in België. “Dat kost de club miljoenen.” Frank Raes is mee, maar de BRTN (nu VRT) brengt ‘slechts’ een samenvatting.
Parma
Acht Europese duels, slechts één thuiszege en één zege op verplaatsing, maar toch in de finale op Wem-be-ley. Voor de kritische noot moet je bij VM zijn. Op 28 april noemt columnist Mick Michels Antwerp ‘het lelijke eendje’. Hij is scherp: “En dan dit nog mogen vieren in Wembley, de tempel van het voetbal…”
Op de laatste training voor de wedstrijd blesseert Lehnhoff zich aan de lies, zijn eerste blessure in zes jaar. De schuld van de tegenvallende magie van Wembley, een uitgewoond stadion dat aan renovatie toe is. Severeyns: “Heel ouderwets. We trainden met veel lichtere ballen dan we gewend waren en de dag voor de wedstrijd stond het gras veel te lang. Dat was de oorzaak van Peters blessure: die bal remde onverwacht af en Peter trapte te vroeg. Gevolg: verkeerde beweging.” Bij de spelers wordt meer over de plaats gesproken dan over de tegenstander, zegt Wim De Coninck, die voor VM een dagboek bijhoudt – en daarin de spanning tussen voorzitter en coach duidt:”Voor de bekerfinale het jaar voordien dwongen we een extra premie af. De voorzitter voelde zich daardoor zwaar gechanteerd.” Ook nu is de premieregeling voer voor discussie.
Uiteindelijk speelt Lehnhoff toch, op halve kracht. Stojanovic stelt teleur. Net als in de competitie tegen Anderlecht gaat hij op een cruciaal moment, bij de eerste goal, in de fout. Antwerp houdt het lang spannend, stelt nog even gelijk, maar verliest uiteindelijk verdiend. De Coninck signaleert in zijn dagboek dat de sfeer bedrukt is. “Het vermoeden dat de samenwerking Meeuws-Antwerp voorgoed voorbij is, maakt van wat een feest moest worden een complete afknapper.”
Epiloog.
Vier dagen na Wembley wint Antwerp thuis van Club Luik. Europees voetbal is alsnog veiliggesteld, ten nadele van Club Brugge, pas zesde. Walter Meeuws, trainer van het jaar, tekent de dag nadien onder het oog van een deurwaarder (!) zijn contract bij AA Gent. Zijn opvolger bij Antwerp heet Urbain Haesaert. En Lehnhoff? Die blijft gewoon nog een jaar. Pas in 1994 gaat de vogel vliegen, richting Leverkusen. ‘Wa ne cinema‘, titelt VM afrondend op 16 juni 1993.
DOOR PETER T’KINT
“Er zijn een aantal spelers die denken dat het gebeurd is. We hebben de beker gewonnen, we zijn international, we kunnen het.” Voorzitter Eddy Wauters
“Bij de spelers wordt meer over Wembley gesproken dan over de tegenstander.” Doelman Wim De Coninck
