Het gaat weer goed met AA Gent. En het zal straks nog beter gaan als de Buffalo’s in het nieuwe stadion spelen, zegt burgemeester Daniël Termont. Gesprek met de man die al elf jaar aan het project trekt.

In zijn bureau staan nog de relatiegeschenken die hij meebracht uit Zuid-Afrika waar hij de grootstad Mangaung, partnerstad van Gent, bezocht. Daar hoorde de Gentse burgemeester dat de aanwinst van AA Gent, de Burundees Valéry Nahayo (die voor de Kaizer Chiefs uit Johannesburg voetbalde), ginder nog een naam is. Daniël Termont zag hoe voor een rugbywedstrijd in Bloemfontein 3000 toeschouwers in het WK-stadion met 46.000 plaatsen postvatten, en hoe een thuiswedstrijd van de Kaizer Chiefs in Johannesburg 40.000 toeschouwers lokte. Toch oogde dat in een WK-stadion met 90.000 plaatsen maar leeg. Zoveel lege plaatsen wil hij straks niet zien in het Arteveldestadion in Gent waar de werkzaamheden nu flink opschieten. Vorige week begonnen de bouwwerken bovengronds, zegt Termont. Elf jaar geleden stampte hij als schepen van economie het Gentse stadionproject letterlijk mee uit de grond.

Als kind ging Daniël Termont al naar de Buffalo’s kijken. “Mijn ouders hadden niets met voetbal, de broer van mijn moeder wel. Hij nam me mee naar het Ottenstadion, tot hij ernstig ziek werd. In mijn eentje ben ik niet meer gegaan, tot ik in 1995 schepen van de haven en economische ontwikkelingen werd. Toen al stond vast dat AA Gent een nieuw stadion nodig had. Op dat moment werd gepraat over gronden aan ‘ The Loop‘ ( de wijk rond Flanders Expo, op het kruispunt van de E40 en de Kortrijksesteenweg in Sint-Denijs-Westrem, nvdr), waar nu Ikea staat. De ligging was ideaal, maar vrij vlug bleek dat die grond zo veel waard was dat het geen geschikte locatie was voor een nieuw stadion. Toen ik dat meldde in het schepencollege, kreeg ik het verwijt van mijn collega die voor sport bevoegd was dat ik geen oog had voor de sport, maar enkel om economische belangen gaf. Toen heb ik mezelf geëngageerd om een nieuwe locatie te zoeken. Op een bepaald moment stelde een kabinetsmedewerker voor om iets aan de oude groothandelsmarkt te doen, net naast de E17. We hebben dat laten onderzoeken met een schaalmodel. Dat paste daar perfect. Toen heb ik Ivan De Witte gebeld. ‘Dat is het’, was zijn conclusie.”

Waarom sleept dit project al elf jaar aan?

“De wet van Murphy heeft in dit dossier een rol gespeeld. Als er iets verkeerd kon lopen, liep het verkeerd, terwijl wij daar niets konden aan doen. De hele tijd ben ik brandweerman geweest in dit dossier, bezig met overal brandjes te blussen. De menselijke relaties liepen niet altijd vlot. Het is bijzonder moeilijk gegaan.

“Het ging om de financiële haalbaarheid van het verhaal, om contacten en contracten. Eerst hadden we een akkoord met Optima. Achteraf bleek dat ze dat niet rond kregen, dat de kostprijs van het stadion te duur was. Een paar jaar geleden leerde ik dan op Waregem Koerse de sterke man van projectontwikkelaar Ghelamco, Paul Gheyssens, kennen. Hij merkte op dat zijn bedrijf nog nooit iets in Gent hadden kunnen doen. Toen heb ik hem gezegd dat we een nieuw stadion aan het bouwen waren, en dat ik daar eens wilde over praten. Een paar dagen nadien zaten we hier al aan tafel en zijn we tot een overeenkomst gekomen. Tevoren hadden we een structuur gemaakt waarbij wij, de stad, grond en geld inbrachten, met een private partner. Samen vormden we de cvbv Artevelde, met de stad als minderheidsaandeelhouder. De CVBA, met Optima als hoofdaandeelhouder, had met Besix een contract om dat stadion te bouwen, maar door het feit dat Ghelamco erbij gekomen is, zijn zij dat gaan bouwen. Zij hebben ook de aandelen van Optima overgenomen. Waarop Besix de cvba Artevelde in gebreke heeft gesteld. Omdat er geen minnelijke schikking tussen Besix en Ghelamco kwam, doet op 7 september de rechter uitspraak. Het feit dat de rechter de werken niet stil heeft laten leggen, is een goed teken. Daardoor hebben we geen tijd verloren, en komen de werken sinds vorige week boven de grond uit. Het ergste wat kan gebeuren, is dat Ghelamco een schadevergoeding moet betalen aan Besix.”

Wanneer gaat Gent er zijn thuiswedstrijden afwerken?

“In juni 2012 staat het stadion er. Het volgende seizoen kan Gent in het nieuwe stadion afwerken.”

Zeven jaar

Stel dat alles volgens plan was verlopen, zonder de extra moeilijkheden die onderweg zijn opgedoken: hoe lang had Gent dan al in het stadion gespeeld?

“Wij hadden gehoopt dat het er zeven jaar geleden gestaan zou hebben. Ik heb het al vaker gezegd: we hebben al zodanig veel eerste stenen gelegd dat het er al bijna staat, dat stadion.”

Weet u ze allemaal nog liggen?

“Da’s werk voor de archeologen later.”

Het is blijkbaar moeilijk, een nieuw stadion bouwen in België.

“Héél moeilijk. Omdat wij de eerste stad zijn die een nieuw stadion laat bouwen, is het ook een prestigeproject. De aannemer die dat tot een goed einde brengt, krijgt goeie publiciteit. Het is veel ingewikkelder dan we vooraf dachten, het is een enorme leerschool geweest. Mochten we het allemaal herdoen, zouden we het anders aanpakken. We hebben de kar wel vanaf het begin getrokken. Ik heb me daar achter gezet, samen met schepen van sport Christophe Peeters.”

Wat is de voornaamste les?

“Dat je duidelijke structuren moet vastleggen. Het eerste project dat op tafel lag, was grootser dan wat er nu komt. Vanaf dag één hebben we hier grote internationale bedrijven over de vloer gehad die ons garandeerden dat ze het nieuwe stadion gratis zouden bouwen, op voorwaarde dat ze daar een commerciële ruimte van 35.000 vierkante meter rond mochten aanleggen. We hebben dat altijd geweigerd. Bij ons geen buitenstedelijk shoppingcenter! Dat zou niet goed zijn voor de middenstand in het centrum. Hadden we zo’n voorstel wel aanvaard, dan stond het stadion er al.”

Hoe komt het dan dat in Nederland al die stadions er zo vlot kwamen?

“Bekijk ze geval per geval. Er zijn er die klagen dat er geen volk naar die winkelcentra komt. Bij andere lukt dat wel, maar heeft dat een nefaste invloed op de handelsactiviteiten in de binnenstad, waar winkels moeten sluiten. Bij nog andere hebben steden en gemeenten er zeer veel geld in gestoken. Dat hebben wij niet gedaan. Er zijn er weinig die geslaagd zijn zonder dat de binnenstad daar onder te lijden heeft. Ik ben blij dat we dat voorstel geweigerd hebben, al is het daardoor een moeilijker verhaal geworden.”

Dat het niet opschoot, moet voor een werkbeest als u niet makkelijk te verteren zijn geweest.

“Nee, maar het heeft ook mijn band met Ivan De Witte hecht gemaakt. We hebben veel ruzie gemaakt, maar als je zo veel moeilijkheden samen doorkomt, leer je elkaar ook appreciëren.”

Wat argumenteerde u, als men u interpelleerde over uw engagement in dit project?

“Dat deze stad dat verdient, een nieuw stadion, zonder te hoge kosten. We hebben de plannen aangepast van 30.000 naar 20.000 plaatsen; die gaan we zonder problemen kunnen vullen. We hebben in het kader van het WK 2018 nog even gedacht aan een stadion van 45.000 plaatsen, maar dat zouden we nooit kunnen vullen. Het stadion is wel zo gepland dat het makkelijk uitgebouwd kan worden tot 44.000 plaatsen.

“Voetbal is voor ons ook een bijzonder interessant gegeven qua stadsmarketing omdat de clubnaam ook de naam van de stad bevat. We zijn ons ervan bewust dat een voetbalclub niet alleen uitstraling geeft naar de buitenwereld maar ook naar je eigen bevolking. Voor de bekerfinale zaten er 20.000 fans van Gent in Brussel en stond er nog eens bijna 10.000 man op het Sint-Pietersplein. Dat is een potentieel van 30.000 sympathisanten. Dat betekent dat, als AA Gent goed presteert, die 20.000 plaatsen snel uitverkocht zullen zijn.”

Zegt de supporter of de burgemeester?

“De supporter én de burgemeester. Voor de ontwikkeling van deze stad is het absoluut noodzakelijk dat deze ploeg een nieuw stadion krijgt. RC Gent heeft ook een nieuw stadion gekregen. Dat hebben we zelfs volledig betaald. Het is een schitterende accommodatie, speciaal voor hen gebouwd in Oostakker. Daar schrijft men niets over, evenmin als over de inspanningen voor andere voetbal- en sportclubs. Wij investeren veel meer in alle andere sportclubs samen dan in AA Gent, maar alleen AA Gent komt vaak in het nieuws.”

Duidelijke antwoorden

De burgemeester van Eupen kreeg veel tegenwind, het maatschappelijk draagvlak voor een vernieuwing van het stadion daar was niet zo groot. Hoe zit dat in Gent?

“Eerlijk gezegd: we hebben in Gent geen tegenkanting gehad. Enkel Groen heeft zich onthouden omdat ze vragen hadden bij de mobiliteit rond dat project. Al de rest van de oppositie heeft dit meegestemd. In deze stad is er een zeer groot draagvlak voor het nieuwe stadion. Omdat de Gentenaar zich herkent in die voetbalploeg.”

Hoe komt dat? Vroeger trokken minstens evenveel Gentse voetbalfans naar Club Brugge of Anderlecht.

“Vroeger was er in Gent een grote rivaliteit tussen AA Gent, de ploeg van de liberalen en ‘de’ Racing, de ploeg van de socialisten. Die competitie is echter weg sinds Racing weggezakt is. Men erkent de hegemonie van AA Gent.

“Het heeft ook te maken met de objectiviteit die Ivan De Witte erop nahoudt. Hij profileert zich niet op politiek vlak en is een goeie manager die 25 miljoen euro schulden heeft afbetaald en tegelijk sportief goeie prestaties heeft neergezet. Dan mag je wel zeggen dat De Witte en Louwagie schitterend werk hebben gedaan. Er is maar één minpunt: er zou best wat meer geïnvesteerd mogen worden in het jeugdproject.”

Kan u als socialist enthousiast zijn voor een club met een duidelijke liberale oorsprong?

“De tijd dat socialisten in Gent voor Racing supporterden, en dat ploegen gepolitiseerd waren, is voorbij. Als men vandaag vraagt welke Gentse politicus men het meest associeert met Gent, zal mijn naam vaak vallen. Ook Tony Van Parys van de CD&V zit bij elke thuiswedstrijd op de tribune, onze schepen Mathias De Clercq ( kleinzoon van Willy De Clercq, nvdr) staat zelfs in de spionkop. Op AA Gent komt iedereen langs.”

Hoe zijn jullie overstag gegaan? Van de fameuze persmededeling waarin de stad het reddingsvoorstel van Jean Van Milders kelderde naar het partnership met Ivan De Witte?

” Jean Van Milders had een andere stijl. Zijn voorstel was niet zo doorzichtig als dat van De Witte. We hadden al eens een tribune overgenomen, om ze wat geld te geven, maar er kwam geen einde aan de vraag. De Witte en Louwagie hebben ons wel perspectief gegeven. Ik heb daar toen mijn schouders onder gezet. Vanaf het begin had ik een groot geloof in Ivan De Witte.”

Waarop baseert u zich dan om mee te stappen in zijn project? Voor hetzelfde geld maakt De Witte u een mooi verhaal wijs waar u de hele Gentse gemeenschap in mee sleurt.

“Dat risico loop je altijd, maar ik heb in mijn leven het geluk gehad om veel verantwoordelijkheid te mogen en moeten nemen. Die twaalf jaar als schepen van de haven en economie heeft me geholpen met het omgaan met businessplannen. Ik voel ook mensen vrij goed aan, weet al gauw of daar iets in zit of niet.”

Hoe dan?

“Als je geen duidelijke antwoorden krijgt op een aantal welomschreven vragen, steek ik niet gauw mijn nek uit. In dit geval heb ik altijd duidelijke antwoorden gekregen. Ik ben dikwijls kwaad geweest op De Witte, maar we hebben wel altijd vanuit vertrouwen kunnen werken.”

Gent-Brugge

U hielp AA Gent niet alleen, u hebt wel eens met de vuist op tafel geslagen toen u vond dat het dossier niet hard genoeg opschoot, heel emotioneel.

“Als ik mij voor iets inzet, ga ik er helemaal voor. Ik zit zo in elkaar. Ik ben een doener, geen theoreticus. Hoe vaak heeft mijn vrouw niet gezegd: ‘Laat dat toch los.’ Maar zo ben ik niet. Ik ben een pitbull. Als ik ergens mijn tanden in zet, laat ik niet meer los. Het moet vooruitgaan. Het stadiondossier is een van de weinige dossiers in mijn leven die zo traag gaan, door externe elementen.”

Bijvoorbeeld?

“Een voorbeeld: de brandweer eist dat we grote uitgangen maken in de tribunes om het volk snel buiten te laten, maar in ons klimaat zijn dat enorme tochtgaten waardoor het in de winter haast niet te harden zal zijn in die tribunes. Daar moet je dan weer een oplossing voor vinden.”

Moet Gent met het nieuwe stadion Club Brugge kunnen beconcurreren als absolute topclub?

“Met het huidige stadion kan Gent maximaal een omzet van 16,5 miljoen maken, terwijl dat met het nieuwe stadion toch meteen 20 miljoen moet worden. Dan mag je al eens aan een titel denken.

“Die rivaliteit tussen Brugge en Gent is een beetje opgeklopt. Patrick Moenaert en ik – wij zijn overigens zeer goed bevriend – hebben dat spel al eens meegespeeld. Ik denk dat zo’n rivaliteit goed is, zolang dat met een glimlach kan. Het probleem is dat in het voetbal een aantal mensen die rivaliteit zeer ernstig neemt. Dat is belachelijk. Je moet dat relativeren. Ik heb met Patrick en de mensen van Club voor de vakantie nog een lang gesprek gehad over de stadionproblematiek. We kunnen vanuit onze ervaringen wel andere clubs voor een aantal obstakels behoeden. Ik zou niet liever hebben dan dat het in Vlaanderen allemaal nieuwe, moderne stadions worden. Het kan de kwaliteit van ons voetbal alleen maar ten goede komen.”

Twee jaar geleden schrok de Italiaanse pers toen ze in het zog van AS Roma het Ottenstadion bezochten. Ze vroegen zich af hoe een topclub in zo’n stadion kon spelen.

“Dat is weer een schitterend voorbeeld om aan te tonen dat we met dat oude stadion alleen negatief de internationale pers halen. Er moet een nieuw stadion komen. Daar is iedereen het over eens.”

De vorige voorzitter van AA Gent, Jean Van Milders, vond dat Gentenaars té weinig fier waren op het patrimonium van hun stad, de voetbalclub incluis. Had hij een punt?

“Hij had een punt maar dat is intussen geevolueerd. Toen in 1984 wijlen François Mitterrand Gent bezocht, riep hij op de Graslei uit: ‘Dit is het best bewaarde geheim van Europa!’ Door de citymarketing van de laatste jaren zijn we bezig dat geheim te ontsluieren. Deze stad is de laatste jaren open gebloeid, mede door mijn voorgangers. De laatste decennia is er enorm geïnvesteerd in Gent, we hebben tijdens deze legislatuur al 540 miljoen euro in deze stad gestopt.”

Moet AA Gent ooit kampioen worden?

“Zijn ze dat dan nog nooit geweest?”

Nog nooit.

“Dan gaan we binnenkort geschiedenis schrijven! Eens het nieuwe stadion er staat, geef ik ze twee, maximum drie jaar om kampioen te worden.”

Anders?

(grijnst) “Anders breken we het weer af!”

DOOR GEERT FOUTRÉ

“Het stadionproject heeft me een paar jaar van mijn leven gekost.”

“Een aantal mensen neemt de rivaliteit tussen Club Brugge en AA Gent zeer ernstig. Dat is belachelijk.”