Het Glazen Huis van de voetbalbond leeft sinds de kwalificatie voor het WK in Brazilië op een wolk. ‘We zullen het geld dat binnenstroomt in het voetbal steken’, zegt bondsvoorzitter François De Keersmaecker.
Het stormt buiten, maar op de hoogste verdieping van het bondsgebouw schijnt meer dan ooit de zon. François De Keersmaecker beleeft zijn mooiste kerst als bondsvoorzitter. De aanloop naar Brazilië zou eeuwig mogen duren.
Is de bond al een beetje uitgefeest na de kwalificatie voor het WK en de loting?
François De Keersmaecker: “Dat moet wel, want de WK-deelneming brengt enorm veel werk met zich mee. We doen dat echter met plezier. Kwalificatie voor een groot toernooi is al twaalf jaar ons grote doel. De loting viel gelukkig geweldig mee. São Paulo, Rio de Janeiro en Belo Horizonte liggen op een zakdoek als je de kaart van Brazilië bekijkt.
“Er werden twee werkgroepen opgericht. De eerste moet de organisatie in Brazilië op poten zetten. Het verblijf en transport van de delegatie, de sponsors en de fans regelen. Veiligheid is daarbij cruciaal. We werken hand in hand met Binnenlandse Zaken, de ambassadeur en de consul. Er zullen heel wat politici naar ginds gaan en ook de koning zal wellicht een van onze wedstrijden bijwonen. De tweede werkgroep houdt zich bezig met de thuisblijvers. De meeste supporters zullen immers in eigen land het WK volgen. Voor hen worden evenementen met grote schermen opgezet.”
Wat betekent de kwalificatie financieel?
“We krijgen een groot bedrag aan werkingsmiddelen van de FIFA (negen miljoen dollar, nvdr), maar zullen ook veel uitgeven. Het zou zelfs kunnen dat we de recettes van de voorbereidingswedstrijden nodig hebben om alle kosten te dekken. Sportief hebben we nu een status verworven waardoor we meer kunnen vragen bij vriendschappelijke wedstrijden.”
Terwijl er nog niet lang geleden vaak bijgepast moest worden bij een interland.
“Op ons laatste Uivoerend Comité van 2013 hebben we de cijfers van vorig seizoen goedgekeurd. We sloten het jaar af met een bonus van twee miljoen euro. Onze omzet bedraagt nu ongeveer veertig miljoen euro op jaarbasis.
“De subsidies van de Vlaamse en Waalse gemeenschappen en van de FIFA en de UEFA zijn een vast gegeven. De bijdragen van de clubs via een taks op de tickets en de aansluitingen zijn gedaald, omdat we de bondstaksen verlaagd hebben. De inkomsten uit de nationale ploeg zijn dan weer gestegen. Tegen wie we ook spelen, het Koning Boudewijnstadion zit vol en dat betekent een ontvangst van zowat één miljoen euro per match.
“De uitgaven voor de Rode Duivels zijn echter ook toegenomen. De staf is uitgebreid en we moeten veel vaker een winstpremie neertellen. Gelukkig worden de tv-rechten sinds de jongste campagne centraal verkocht door de UEFA, zodat de balans positief is.”
U bent twee keer in de prijzen gevallen?
“Vroeger was je enorm afhankelijk van een goede loting, nu zijn we ieder jaar verzekerd van twee miljoen euro. We hadden twee keer geluk. De laatste keer dat er volgens het oude systeem gewerkt werd, lootten we Duitsland. Financieel is dat de jackpot: drie miljoen euro. De eerste keer met de nieuwe werkwijze trokken we Kroatië: goed voor nauwelijks honderdduizend euro.”
De echte winst moet nog volgen nu de Duivels een merk zijn geworden en commercieel veel zwaarder wegen.
“Het logo met de drietand is effectief een merk geworden, maar daar hebben we dan ook hard aan gewerkt. We gaan dat nu kunnen verzilveren. In tegenstelling tot vroeger krijgen we nu veel aanvragen van bedrijven die zich willen associëren met de nationale ploeg. We hebben wel beslist de firma’s die ons jaren gesteund hebben toen het minder goed ging voorrang te geven om verder samen te werken. Op voorwaarde dat ze ons volgen, want de nieuwe contracten zullen hoger liggen.”
Breuk met het verleden
Niet zo lang geleden had de bond een aftands imago, nu is de bond hip. Heeft die ommekeer alleen met de prestaties te maken?
“En met de komst van Steven Martens, die een volledig nieuwe wind heeft laten waaien in dit huis. De KBVB is meer dan honderd jaar oud en zoals elke sportfederatie tellen wij veel organen met veel vrijwilligers. Steven heeft onze interne structuur gemoderniseerd. Van een Uitvoerend Comité met 22 vergaderingen op jaarbasis zijn we geëvolueerd naar een modern management met een bevlogen secretaris-generaal. Het UC en de raad van bestuur zetten nog alleen de strategische lijnen uit en houden het budget in het oog.
“De bond is aardig op weg om een modern bedrijf te worden, maar dat realiseer je niet op een paar dagen. Als je bepaalde organen minder macht wil geven, moeten hun leden dat zelf goedkeuren en stemmen. Daar is veel overtuigingskracht voor nodig. Je moet de mensen laten inzien dat het echt noodzakelijk is dat je op een heel andere manier gaat werken.
“Recentelijk heeft men in Wales hetzelfde geprobeerd. De secretaris-generaal, gesteund door de voorzitter, had een gelijkaardig project, maar dat is weggestemd. Het enige dat veranderd is, is dat leden van het UC die ouder zijn dan 85 geen stemrecht meer hebben.”
Hier is het roer definitief om?
“Absoluut. We beseften dat het zo niet verder kon. Het aantrekken van een managerstype als Martens betekende een breuk met het verleden. Vroeger kwam de secretaris-generaal altijd uit eigen midden. Er is de jongste jaren veel gebeurd. Ondanks onze problemen met de bondscoaches. Eerst Advocaat weg, dan Leekens weg.”
Maar finaal kwam alles goed. U moet Bart Verhaeghe dankbaar zijn.
“Misschien wel. Hij is nu ook lid van het Uitvoerend Comité en opgenomen in de werkgroep die de globale structuur herziet. Ik ben minder gelukkig met de manier waarop hij communiceert. We discussiëren over verbeteringen op bestuurlijk en disciplinair vlak. Ik vroeg iedereen me zijn opmerkingen te bezorgen. Van hem kreeg ik een brief van zeventien pagina’s. Perfect. Ik heb daar inhoudelijk op geantwoord en hem laten weten dat ik het niet fijn vond dat hij die brief niet alleen naar de leden van de werkgroep maar naar alle leden van het UC stuurde. Als reactie stond de brief dan plots op de website van Club Brugge. Als je deel uitmaakt van een organisatie moet je de regels van interne communicatie naleven.”
Volgens Verhaeghe haalt de bond geld weg bij de clubs door sponsors te ronselen. Hij vraagt zich ook af wat de bond van plan is met het geld van het WK. Volgens de Brugse voorzitter moet de KBVB het voetbal promoten en zich niet gedragen als een doel op zich.
“Hij heeft een wel heel minimalistische visie op de rol van de bond. Volgens mij is dat de organisatie en de promotie van het voetbal, van hoog tot laag. Daar behoort ook de zorg bij om alle clubs, en ik benadruk alle clubs, aan een degelijke infrastructuur te helpen. Op dat vlak hangen wij in Europa immers aan de staart. Clubs een nieuw stadion helpen bouwen, is een van onze opdrachten. Wat niet onze taak is, en daar geef ik hem volkomen gelijk in, is zelf een stadion bouwen. Maar dat doen we ook niet. Daar hebben we trouwens de financiële middelen niet voor. Wij trachten te faciliteren in verscheidene dossiers, maar er is er momenteel maar één dat de aandacht trekt en dat is Brussel. Wij stellen alle clubs mensen ter beschikking met de expertise. Ik denk echt niet dat we in de fout gaan.”
Het geld dat straks binnenstroomt, gaat naar het voetbal?
“Heel zeker. Wij zijn geen commerciële instelling en zullen het geld in het voetbal steken. Er moeten keuzes worden gemaakt. Eén mogelijkheid is de bondstaksen of de taks op aansluitingen of beide verlagen, zodat er een evenwicht is tussen de hogere en lagere afdelingen. Er staan ook nog tal van nieuwe projecten op de plank. Het nationaal oefencentrum in Tubeke afwerken of meer provinciale coördinatoren aanstellen voor de grassroots, bijvoorbeeld. Iedereen zal zijn zeg kunnen doen. Zowel het amateurvoetbal als het betaald voetbal. Ook Bart Verhaeghe.”
Verhaeghe vreest dat de bond Anderlecht een nieuw stadion cadeau zal doen waar Club nog jaren op moet wachten. De bond heeft de perceptie tegen. De voorzitter van de Technische Commissie is lid van Anderlecht, de Rode Duivels trainen in Neerpede.
“Wat Brussel betreft is onze rol uitgespeeld. Met onze politieke contacten hebben we dat dossier opnieuw op de rails gezet. Anderen moeten nu de leiding nemen. Er is trouwens geen alternatief. Het Koning Boudewijnstadion kan 48.000 toeschouwers herbergen, zowat het dubbele van de arena’s van onze topclubs. Vandaag kunnen we iedere interland twee keer uitverkopen. Die 48.000 zitjes zijn belangrijk voor onze inkomsten. Dat we nog op de Heizel kunnen spelen, danken we aan een uitzondering die de UEFA ons toestond. Die loopt tot 2018-2020. Een nieuw stadion voor de Rode Duivels is een must.”
En België mag niet ontbreken op Euro 2020?
“Dat vind ik toch. Waarom doen we daaraan mee, vragen sommigen? Meer dan de helft van Europa wil meedoen. Als bond, die gevestigd is in de hoofdstad van Europa, moet je de ambitie hebben om deel te nemen aan een toernooi dat over heel het continent wordt gespeeld. En daar is een nieuw stadion in Brussel voor nodig.”
De twee petten van Philippe Collin zitten jullie toch in de weg?
“Ik ga akkoord met de opmerking dat bepaalde clubmensen een grote invloed hebben in de bond. Op het gebied van rechtsprekende organen kan dat bijvoorbeeld niet, maar dat hebben we al opgelost. De Geschillencommissie bestaat uit onafhankelijke mensen. Deze lijn op bestuursniveau doortrekken, is een andere zaak. Bart Verhaeghe is lid van het UC. Evenzeer als Philippe Collin. Dat niemand met een bestuursfunctie bij een eersteklasser deel kan uitmaken van onze bestuursorganen lijkt me geen goede zaak. Dan verlies je flink wat knowhow.”
Moet de bond toch niet de navelstreng met Anderlecht doorknippen?
“We werken hard aan het dossier Tubeke en gaan op korte termijn het hotel kopen van Belfius. Er zijn verregaande besprekingen aan de gang met een bedrijf dat de exploitatie op zich wil nemen. Wellicht worden de werken volgende zomer hernomen en zal het in de zomer van 2015 afgewerkt zijn. Dan moeten we bekijken wat daar kan gebeuren met de nationale ploeg. Een heikel punt, weet je.”
Betaald en amateurvoetbal
Terwijl de Rode Duivels gloriëren, is het niveau van de competitie belabberder dan ooit en gaat het van kwaad naar erger met tweede klasse.
“Onze clubs begrijpen dat ze meer en meer op jeugdopleiding moeten inzetten. Wij hebben nu eenmaal niet de tv-rechten van de Premier League. Wat tweede klasse betreft hebben we de Pro League de raad gegeven te gaan praten. Er ligt een nieuwe competitieformule op tafel waar een hervorming van tweede klasse aan vasthangt. Ik ben het met u eens dat tweede klasse momenteel moeilijk leefbaar is. Aan die clubs worden dezelfde eisen gesteld als aan eersteklassers, maar zij hebben niet dezelfde inkomsten en nauwelijks of geen tv-rechten.
“Ik denk dat we naar een betere opsplitsing moeten gaan tussen betaald en amateurvoetbal. Het niveau van de clubs in tweede is enorm verschillend. Er zijn clubs met een grote achterban of met een rijke geschiedenis, die aanspraak kunnen maken op een plaats in het betaald voetbal. Andere clubs leunen eerder bij het amateurvoetbal aan. Een grotere scheiding dringt zich op, maar daar zal nog stevig gepraat moeten worden. De bond moet daarbij een actieve rol spelen.”
Zo’n splitsing zou ook een nieuwe dynamiek voor het amateurvoetbal kunnen opleveren.
“De toeschouwersaantallen in het provinciaal voetbal zijn gedaald. Onder andere omdat er op zondagnamiddag in eerste klasse en op tv wordt gevoetbald. Het voetballandschap is daardoor hertekend. Bij veel kleine clubs staat het water aan de lippen. Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn.”
De euforie rond de Rode Duivels is ideaal om hervormingen af te dwingen. Ook bij de politieke wereld.
“Bij politici kunnen we op meer goodwill rekenen. Ze zien meer dan ooit het belang van het voetbal in. Het is onwaarschijnlijk wat de nationale ploeg teweeg heeft gebracht bij de mensen. Wat de supporters gedaan hebben in het kader van de duiveluitdagingen is fenomenaal.”
Ze hebben ook voor een gigantisch verwachtingspatroon gezorgd.
“Ja, het lijkt alsof we al in de achtste finales zitten. Ik denk dat deze jonge groep de opdracht zeer volwassen benadert en de coach doet er alles aan om iedereen met de voeten op de grond te houden. Er is veel vertrouwen in de manier waarop hij de groep coacht.”
Wilmots
Heeft Marc Wilmots u verbaasd, want in het begin waren er flink wat twijfels?
“Toen Leekens wegging, hebben we met een beperkt aantal mensen snel beslist met Marc scheep te gaan. Niemand beantwoordt perfect aan het ideale profiel. Marc lag in de bovenste lade bij de spelersgroep en we wisten dat hij enorm kon motiveren. Bijna alles wat hij gedaan heeft, is gelukt.”
U wil zijn contract zo snel mogelijk verlengen?
“Het WK eindigt in juli en het EK begint al in september. Er is maar één vriendschappelijke interland om het EK voor te bereiden. Met een nieuwe bondscoach wordt dat zeer moeilijk. Ik hoop en denk dat Marc daar rekening mee zal houden. Ik zou dus graag een beslissing hebben voor we naar Brazilië vertrekken.”
Hij heeft intussen een grote macht verworven en grijpt soms meedogenloos in.
“Als je iemand aanstelt, moet je hem de mogelijkheid geven zijn ding te doen. Er zijn uiteraard beperkingen qua budget, maar de inhoudelijke invulling is zijn verantwoordelijkheid. Daar zal hij ook op worden afgerekend.”
DOOR FRANÇOIS COLIN & JACQUES SYS – BEELDEN: IMAGEGLOBE
“We sloten het jaar af met een bonus van twee miljoen euro. Onze omzet bedraagt nu ongeveer veertig miljoen euro op jaarbasis.”
“Er ligt een nieuwe competitieformule op tafel waar een hervorming van tweede klasse aan vasthangt.”
