Morgen/donderdag geeft FC Twente in Spanje Villarreal partij in de kwartfinale van de Europa League. Ondertussen is de club bezig diverse internationale samenwerkingsverbanden af te sluiten. Het meest in het oog springende is dat met Manchester United.

Een jaar of tien geleden positioneerde toenmalig voorzitter Cees Anker zijn club FC Twente als volgt: “Wij zijn een regionale club met landelijke uitstraling.” De trainer – Fred Rutten – woonde in Overdinkel, spelers als Erik ten Hag, André Karnebeek en Jeroen Heubach hadden Haaksbergen, Goor en Enschede als woonplaats achter hun naam en de ambitie van Twente was meedoen in de strijd om Europees voetbal.

De tijden zijn veranderd en de club ook. Aan de hand van huidig preses Joop Munsterman is FC Twente een landelijk opererend bolwerk met grensoverschrijdende uitstraling geworden. De trainers komen uit Engeland of België, spelers hebben Braziliaanse, Venezolaanse of Costa Ricaanse paspoorten en de velden van eer liggen tegenwoordig in Marseille, Istanboel, Bremen en Moskou. De kampioen van Nederland maakte dit seizoen indruk in de Champions League en staat in de kwartfinale van de Europa League.

Bevoorrading met kwaliteitsspelers

De naam FC Twente ronkt niet alleen op de uitslagenlijst van de UEFA, maar duikt ook geregeld op andere continenten op. De Enschedeërs slaan overal in de wereld piketpaaltjes. De club heeft inmiddels samenwerkingsverbanden met Club Libertad in Paraguay, Club Esther Grande de Bentín in Peru, Kozármisleny SE in Hongarije, Golden Booth in Ghana en Dutch Lions in de Verenigde Staten. Daarnaast kan het putten uit de talenten van Desportivo Brasil in Brazilië. Nog even en FC Twente moet een minister voor Buitenlandse Zaken aanstellen.

Van de samenwerkingsverbanden springt dat met Manchester United echter het meest in het oog. Met ingang van komend seizoen gaat de wereldclub in Enschede spelers stallen uit het opleidingsproject dat is opgezet binnen Desportivo Brasil. Dat is een vereniging annex voetbalacademie die is opgericht door Traffic, een sportmarketingbureau dat handelt in tv-rechten en ook talentvolle voetballers onder contract heeft, onder wie bijvoorbeeld Paulo Henrique van Westerlo. Desportivo Brasil zetelt in Porto Feliz, zo’n honderd kilometer buiten São Paulo. In het opleidingscentrum zijn 144 grote talenten uit heel Brazilië ondergebracht. Elke lichting heeft de beschikking over vier trainers. Verder staan de jeugdspelers een psycholoog, drie fulltimefysiotherapeuten, twee fysiologen, een dokter en een diëtist ter beschikking. De academie staat onder leiding van Carlos Alberto Parreira, die Brazilië als bondscoach in 1994 naar de wereldtitel leidde.

“Binnen Desportivo Brasil heeft Manchester United een eigen project”, licht Joop Munsterman de opvallende samenwerking toe. “United scout spelers in heel Zuid-Amerika en brengt die samen onder de vlag van Desportivo Brasil. Daar trainen ze, spelen ze wedstrijden en worden ze klaargestoomd voor het hoogste voetbalniveau in de wereld. Zodra die talenten klaar zijn voor de stap naar Europa, kunnen ze vanwege de strenge eisen voor een werkvergunning Engeland niet in. Op dat moment komt FC Twente in beeld. Eens in de zoveel tijd biedt Manchester United de vier grootste talenten aan ons aan. Hier moeten ze dan aantonen over de kwaliteiten te beschikken waardoor ze uiteindelijk wél in Engeland aan de slag mogen.”

De eerste vijftien- en zestienjarige beloften uit Zuid-Amerika zijn al in Enschede geweest voor een snuffelstage. “Doordat het spelers van buiten de EU betreft, kunnen ze pas vanaf hun achttiende naar Nederland komen”, vervolgt Munsterman. “Maar die jongens weten nu al: Manchester United is het einddoel, maar FC Twente is hun voorland. United was al een tijd op zoek naar een geschikte partner in Europa en is uiteindelijk bij ons terechtgekomen vanwege de filosofie van opleiden en het niveau waarop we momenteel voetballen. Manchester United heeft al gezegd: ‘Wij gaan ervoor zorgen dat jullie elk jaar in de Champions League spelen.’ Dat kun je natuurlijk niet per decreet afdwingen, maar de bedoeling is wél dat we zodanig worden bevoorraad met kwaliteitsspelers, dat we ons elk seizoen kunnen kwalificeren voor Europees voetbal.”

Daarbij blijft FC Twente te allen tijde baas in eigen huis. Het theater zoals zich in januari voordeed bij Preston North End, toen Sir Alex Ferguson drie verhuurde spelers naar Manchester United terug commandeerde omdat Preston zijn zoon Darren had ontslagen als trainer, is volgens Munsterman in Enschede niet mogelijk. “Wij bepalen en houden het recht ja of nee te zeggen”, is de voorzitter stellig. “Als United met een rechtsbuiten komt aanzetten terwijl onze technische staf eigenlijk alleen behoefte heeft aan een linksback, wordt die rechtsbuiten ons niet door de strot geduwd. De spelers komen ook gewoon bij ons onder contract. Na twee of drie jaar heeft Manchester United het eerste recht ze over te nemen tegen een vooraf overeengekomen bedrag. Gaat de club daar niet toe over, dan blijven de spelers eigendom van FC Twente. Vorig seizoen huurden we Miroslav Stoch van Chelsea. Wij ontwikkelden hem verder door en een jaar later verkocht Chelsea die jongen voor zes miljoen euro aan Fenerbahçe. In de toekomst profiteert FC Twente zélf mee van de ontwikkeling van zo’n talent.”

Geen duur scoutingapparaat

De constructie kwam tot stand tijdens een trip door Zuid-Amerika die Munsterman in het najaar ondernam met technisch manager Cees Lok. Het duo sloot destijds tevens partnerships met Club Libertad, veertienvoudig kampioen van Paraguay, en Club Esther Grande de Bentín uit Peru. Door een overeenkomst met die laatste vereniging aan te gaan, slaagde FC Twente erin het eveneens geïnteresseerde Manchester City af te troeven. “Club EGB is een academie die tot doel heeft voetbaltalent op een zo hoog mogelijk niveau af te leveren”, weet Lok. “Maar een speerpunt is ook jongeren sociale en educatieve ontwikkeling te geven of te voorzien van goed voedsel. De sociaal-maatschappelijke projecten die FC Twente ontplooit, spraken de club meer aan dan de houding van ‘voor geld is alles te koop’ van Manchester City. Vandaar dat EGB voor óns heeft gekozen. De insteek van Club Libertad is anders. Dat heeft een perfecte infrastructuur en is een magneet voor talenten uit heel Zuid-Amerika. Na een bepaalde periode van ontwikkeling worden die spelers voor bedragen rond de twee miljoen euro getransfereerd naar Braziliaanse en Argentijnse clubs. Van daaruit gaan ze voor tien of vijftien miljoen naar Europa. Daarin zit de frustratie van Club Libertad. Ze willen hun talenten via FC Twente zélf naar Europa brengen. Als de spelers vanuit Enschede worden doorverkocht, deelt Club Libertad in de transferopbrengsten.”

De voordelen voor FC Twente zijn legio. Zo hoeft de club niet zelf een duur scoutingapparaat voor Zuid-Amerika op te tuigen. Vanuit Manchester United zal extra ondersteuning worden gegeven met bijvoorbeeld een geavanceerd wedstrijdanalysesysteem. En de risico’s zijn volgens Munsterman nihil. “Andere Nederlandse clubs hebben in het verleden satellietploegen opgericht in Europa, Afrika of Amerika en daar veel geld op toegelegd. Wij sluiten puur partnerships af. Andere clubs als Ajax, PSV, FC Kopenhagen en Hamburger SV die meedraaien in de top van hun competitie doen hetzelfde, je zou wel oliedom zijn als je daarin niet meegaat. Alle samenwerkingsverbanden die wij zijn aangegaan, hebben min of meer dezelfde filosofie: zo veel mogelijk spelers opleiden voor een goede baan in de voetbalwereld. Wáár dat dan uiteindelijk ook is. Anderhalf jaar geleden heeft een kwaliteitsspeler als Bryan Ruiz ons een pittige transfersom gekost. In de toekomst moeten dergelijke voetballers vanuit de samenwerkingsverbanden én in een eerder stadium én voor veel minder geld naar Enschede komen.”

Tachtig procent eigen jeugd

Ook voor de jeugdopleiding heeft FC Twente het werkterrein drastisch uitgebreid. Via de locatie Twello, waar in de Voetbalacademie wordt samengewerkt met Go Ahead Eagles, opereert de club richting steden als Utrecht en Arnhem. “Als het gaat om prestatieniveau heeft onze eerste selectie de laatste jaren een enorme sprong voorwaarts gemaakt”, legt Lok uit. “We zijn kampioen van Nederland en hebben de beste zestien van de Europa League bereikt. De jeugdopleiding heeft daarbij geen gelijke tred kunnen houden. Dit seizoen breken er met Thilo Leugers en Ola John weer jeugdspelers door, maar het is nog niet genoeg. Het huidige ambitieniveau van FC Twente kunnen we niet meer voeden met jeugd uit een straal van vijftig kilometer rond Enschede. We moeten verder en dieper. Zelf een academie opstarten in het westen van het land is geen optie, dus zoeken we het in samenwerkingsverbanden.

“Elke dag komen er zeker twee verzoeken van makelaars, clubs en organisaties op mijn bureau die een samenwerkingsverband willen met FC Twente”, vervolgt Lok. “Wij filteren daar streng op. Een partner moet matchen met onze filosofie. Kozármisleny heeft in Hongarije een prachtige academie en leidt jeugd op volgens dezelfde ideeën als wij. Het probleem dáár is dat de talenten vanaf hun vijftiende niet meer op niveau tegen elkaar kunnen voetballen. Door de gebrekkige infrastructuur zitten ze soms acht uur in de bus om een wedstrijd te spelen. Die jongens kunnen wij helpen door hen een stage of een contract aan te bieden.”

De talenten van de toekomst zullen worden ondergebracht in een internaat. Bij het trainingscomplex in Hengelo gaat een appartementencomplex verrijzen waar FC Twente de spelers van buitenaf gaat huisvesten en wil bedienen met op maat gesneden begeleiding en voeding. Ook in dat opzicht is Twente een andere club geworden. “Wij streven een topacademie na waarin voetballers zodanig worden opgeleid dat ze een goede boterham in het profvoetbal kunnen verdienen, ook als ze niet goed genoeg blijken voor FC Twente”, aldus Munsterman. “De basiskwaliteit van de A1 en van Jong FC Twente moet zodanig omhoog dat we de eerste selectie uiteindelijk voor tachtig procent kunnen bemannen met eigen jeugd. We hebben seizoenen achter de rug waarin we twaalf of veertien nieuwe spelers moesten aantrekken. Dat mag niet meer voorkomen. Ons opleidingsmodel en de samenwerkingsverbanden moeten ertoe leiden dat we alleen nog geld betalen voor één of twee spelers van de extra klasse.”

DOOR PETER WEKKING

“Manchester United heeft al gezegd: wij gaan ervoor zorgen dat jullie elk jaar in de Champions League spelen.” voorzitter Joop Munsterman

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content