Vic Swerts, eigenaar van de siliconengroep Soudal, heeft de aandelen van KVC Westerlo opgekocht en is nu ook voorzitter. Herman Wijnants blijft als manager echter de sterke man van de Kemphanen. Een gesprek.
De nieuwe eigenaar ten spijt lijkt KVC Westerlo ondenkbaar zonder Herman Wijnants, de man die de geel-blauwen van de provinciale reeksen naar de top loodste. Op z’n 70e verdeelt hij zijn tijd tussen het Vlaams parlement en zijn club. Hij voert het algemeen belang van het voetbal nog steeds hoog in het vaandel, maar lijkt zich stilaan ook neer te leggen bij de almacht van de groten. In de kantine van het Kuipje nipt hij van een cappuccino bij wijze van troost.
Vroeger was het hier de Stille Kempen. Jan Ceulemans stond zes en nadien nog eens vijf jaar aan het roer. Jacky Mathijssen is al de derde trainer in een jaar, de vijfde in drie jaar.
HERMAN WIJNANTS: ‘Van die vijf zijn er twee zelf gestopt. Frank Dauwen zag de kritiek van de supporters niet meer zitten en Harm van Veldhoven kwam me ook zelf vertellen dat het over was. Hij was gedurende een half jaar uitgejouwd. Behalve Bob Peeters is dus alleen Dennis van Wijk ontslagen. Een heel goede trainer, maar de breuk met bepaalde spelers was niet meer te herstellen. Een trainer ontslaan, zit nog steeds niet in ons DNA.’
Uw supporters zijn moeilijker geworden. Zij willen voortdurend koppen zien rollen.
WIJNANTS: ‘Dat klopt, tegen Moeskroen werd even ‘Jacky buiten’ geroepen. In zijn eerste match. Ik wil het positief bekijken. Vroeger verkochten we maximaal 1500 abonnementen. Na onze titel in tweede klasse is dat aantal meer dan verdubbeld.’
Maar het zijn echt kemphanen?
WIJNANTS: ‘We klagen niet. Op STVV zat ons vak vol: zeshonderd man bij een uitwedstrijd. Maar ze kunnen niet verdragen dat de ploeg slecht speelt. Ze mogen kritisch zijn, want daar betalen ze voor. Maar ook Bob had zijn verdiensten. Hij heeft dag en nacht gewerkt en ons vorig seizoen in eerste klasse gehouden. Zonder hem speelden we nu in 1B. Dat zal ik nooit vergeten.’
Wat is er veranderd met de trainerswissel?
WIJNANTS: ‘Elke trainer heeft zijn eigen werkwijze. Mathijssen heeft meer ervaring in het vak en werkt met een vaster stramien. Hij herhaalt en herhaalt. Tot het er is ingehamerd. Er wordt intensiever, harder getraind. We hebben de beslissing genomen om van coach te wisselen en moeten daar niet meer over zeuren. Als het aan het einde van de rit niet lukt, is het onze schuld.’
De trainerswissel was een beslissing van de nieuwe voorzitter?
WIJNANTS: ‘Nee, dat hebben we samen gedaan. Wiskundig valt er niets tegen in te brengen als je met 1 op 18 staat.’
BELGEN EN BUITENLANDERS
De voorbije vijftien jaar was u alleen de baas. Is de nieuwe situatie moeilijk?
WIJNANTS: ‘Vic Swerts heeft mij gevraagd nog vijf jaar te blijven. Dat is een enorme blijk van vertrouwen. Maar het is aanpassen. Hij is mijn baas en dus moet ik rekenschap afleggen. Er zijn echter vooral voordelen. We wilden op vele vlakken – medische staf, begeleiding en aankoop van spelers, scoutingsysteem – professioneler werken, maar hadden daar de middelen niet voor. Nu kunnen we stappen vooruitzetten.
‘Vroeger volstond het om een zuinig beleid te voeren. We kwamen met vijf à zes miljoen euro per seizoen toe. De concurrentie is echter verhevigd. Anderlecht, Club Brugge, Standard, Genk en AA Gent zijn qua mogelijkheden van een ander niveau. Charleroi doet het al enkele jaren goed en ook Zulte Waregem leunt bij de top vijf aan. Dan zijn er de clubs die in buitenlandse handen zijn: Kortrijk, Eupen, Moeskroen. Lokeren heeft Roger Lambrecht, Oostende Marc Coucke. Dan blijft er niet veel meer over. Qua budget stonden wij laatste, dan mag het niet verbazen dat je ook laatste staat in de ranglijst.’
Met meer geld is alles opgelost?
WIJNANTS: ‘Vic Swerts wil niet alleen sportief investeren, maar ook de club reorganiseren zodat we nieuwe sponsors kunnen aantrekken. Onze allereerste opdracht is het behoud verzekeren, dan kunnen we onze plannen uitwerken. De voorkant van het stadion krijgt een facelift, het administratief gedeelte wordt uitgebouwd en er komen skyboxen en een oefencentrum. De club moet een andere uitstraling krijgen. Dit past helemaal in mijn visie van een club met veel Belgische spelers en een Kempische verankering. We hebben nu de middelen om op langere termijn bij de elite te behoren. Als we goed werken, krijgen ze ons niet meer uit eerste klasse.’
Het is geen toeval dat Westerlo de club is die de meeste Belgische spelers aan de aftrap brengt?
WIJNANTS: ‘Nee, een grote kern Belgische spelers is goed voor de sfeer en mentaliteit in de groep. We proberen jongere spelers steeds sneller aan ons te binden. Daarom heb ik Daan Heymans, die pas zeventien is, meteen vastgelegd. Ik geloof in die jongen. Maar voor een club als Westerlo wordt het steeds moeilijker jonge spelers een contract te geven.’
Hoe bedoelt u?
WIJNANTS: ‘Toen we drie jaar geleden degradeerden, werden we nationaal kampioen met de U13. Die jongens zijn allemaal weg, terwijl je er jaren werk in hebt gestopt. Buitenlanders zijn vaak een makkelijkere en goedkopere oplossing.’
Is er in eigen land voldoende talent te vinden?
WIJNANTS: ‘Een Belgische spits zit er voor ons niet in. Daarvoor bestaat er te veel concurrentie. Ik heb Jochem Janssens voor flink wat geld aan Club Brugge, Toni Brogno aan Sedan en Kevin Vandenbergh aan Genk verkocht. Die tijd is voorbij. Zulke jongens zitten al op hun 13e à 14e bij een topclub. Er is kwaliteit in België, maar bijna alle grote talenten zitten bij de toppers. Spelers huren is duur, maar die jongens versterken ons.
‘Bepaalde clubs willen hun spelers echter niet uitlenen aan een Belgische ploeg. Ik begrijp hen niet. Als ik iemand uitleen aan een tweede- of derdeklasser is dat om hem op te volgen in de hoop dat hij zich bewijst en ervaring opdoet. Na één seizoen kan je de speler altijd terughalen en een jongere die een campagne met STVV, Waasland-Beveren of Westerlo volmaakt, heeft een meerwaarde verworven. Sommige jongens kan je ook niet huren omdat bepaalde clubs met elkaar connecties hebben.’
Het verhuren van spelers wordt gebruikt om macht te verwerven?
WIJNANTS: ‘Dat gebeurt. Zeker. Je hebt toch gezien dat Hannes Van der Bruggen niet naar Zulte Waregem mocht. Gelukkig is die jongen nu bij AA Gent weer een beetje boven water gekomen.’
DE MACHT VAN DE MAKELAARS
Dat Westerlo in de kranten FC België wordt genoemd, stoort u niet als NVA-politicus?
WIJNANTS: ‘Tachtig procent van die Belgen zijn Vlamingen, maar ik ben daar niet zo politiek in. Wij spelen in een Belgische competitie.’
Moet de politiek zich niet meer bemoeien met de sport?
WIJNANTS: ‘Het grootste probleem van het hedendaagse voetbal is continuïteit creëren. Dat heeft voor een deel te maken met de makelaars. Iedereen is makelaar. Het is jammer dat de zevenprocentregel is afgeschaft. Nu vragen ze tien, vijftien procent en nog eens geld op de doorverkoop. Doorverkoop met begeleiding noemen ze dat. Van de FIFA mag het. Ik heb deze zomer met een Nederlandse en een Franse makelaar gewerkt. Zij vroegen maar vijf procent. We moeten nadenken over een meer conforme regelgeving.
‘Ik heb het er al over gehad met Vlaams minister van Sport Muyters, maar dit is federale materie. In Wallonië trokken ze zich niets aan van een zevenprocentregel, waardoor Vlaamse clubs in dezelfde reeks benadeeld werden. Dat maakt het niet zo gemakkelijk, maar we zijn er in alle stilte mee bezig.’
Zouden we de sport niet beter terug federaliseren?
WIJNANTS: ‘Veel is nog federaal, zoals alle wetgeving die met arbeid te maken heeft. Waarom zouden Vlamingen en Walen niet één visie kunnen ontwikkelen? De politiek moet er niet beter van worden, de sport en de sporters moeten er beter van worden. Het moet mogelijk zijn federaal iets te doen aan het statuut van de makelaars.’
In Engeland is uit de affaire-Allardyce gebleken dat trainers aan ongeveer iedere transfer willen verdienen. Is dat anders bij ons?
WIJNANTS: ‘In mijn club heb ik wat dat betreft nog nooit een probleem gehad. Deze zomer wilde ik wel een speler naar Engeland laten vertrekken en de makelaar belde dat de trainer eerst een bepaald bedrag moest krijgen. Niet met mij. Finaal is de transfer doorgegaan, maar die trainer hebben we nooit betaald en zijn club werd ingelicht.’
Bij ons gebeurt het niet?
WIJNANTS: ‘Dat durf ik nu ook weer niet te beweren, maar zeker niet zo courant als in Engeland. Je kan echter niemand beschuldigen als je geen bewijzen hebt. Er zijn uitzonderingen, maar de meeste makelaars verpesten het voetbal.’
Het wordt pas gevaarlijk als één makelaar ongeveer alles in handen heeft. Om Mogi Bayat niet te noemen.
WIJNANTS: (lacht) ‘Hij vergelijkt zich met Mahatma Gandhi en John Kennedy. Die man is ongenaakbaar. Hij werkt niet meer met Roland Duchâtelet en Westerlo. Dan weet je genoeg. Ik kan hem niets in de weg leggen, want hij zegt dat hij alles wettelijk doet en ik kan het tegendeel niet bewijzen. Hij heeft een serieuze machtspositie gecreëerd.’
En dat is gevaarlijk. Dat alle topclubs met hem werken, werpt dat geen vragen op?
WIJNANTS: ‘Die clubs zeggen dat ze anders niet meer aan de spelers geraken die ze op het oog hebben. Als je je zo kan profileren, ben je een sterke makelaar.’
GROTE EN KLEINE CLUBS
Moet de politiek niet proberen mistoestanden zoals met makelaars onmogelijk te maken?
WIJNANTS: ‘Hoe ver ga je dan? Ik heb de voorbije weken ook zitten nadenken over het gokgedrag. Moet de politiek zich daarmee bemoeien? De gokmaatschappijen sponsoren bijna alle clubs. Moeten we dat verbieden? Moeten we dan ook vragen stellen bij de rol van de Lotto? Het is niet zo makkelijk.’
In het profsnooker moeten spelers inzicht geven van hun bankgegevens om matchfixing tegen te gaan.
WIJNANTS: ‘Dat is verregaand en ze kunnen ook cash betaald worden. Maar je vermindert wel de mogelijkheden.’
De politiek moet het doen, van de bond moeten we niets verwachten. U zit na een paar jaar weer in het Uitvoerend Comité. Is er iets veranderd?
WIJNANTS: ‘Ik heb enkele jaren tegen de structuur gevochten en geen resultaat geboekt. Het is nog erger geworden. De macht van de raad van bestuur is nog uitgebreid. Ik heb er geen problemen mee dat iemand wordt ontslagen, maar ik vind het niet normaal dat je dat als lid van het Uitvoerend Comité in de krant moet lezen. Wij zijn overbodig geworden. Daarom moet ik over een eventuele uitstap in 2017 nog eens goed nadenken.’
U bent eerder opgestapt vanwege het financiële beleid?
WIJNANTS: ‘Als lid van de renumeratiecommissie heb ik geweigerd om de bonussen voor de toplui van de bond te tekenen. Jamais de la vie zou ik dat goedgekeurd hebben. Onwaarschijnlijk wat allemaal kon.’
De Pro League heeft de nationale ploeg in handen genomen.
WIJNANTS: ‘De profs moeten nu bewijzen het beter te doen. De financiële uitgaven worden alvast strikter opgevolgd, maar het is niet vanzelfsprekend om de ontsporingen weg te poetsen. Loonsverhogingen, premies voor de spelers, probeer dat meer eens terug te schroeven. Het gaat om miljoenen.
‘De Pro League heeft vijf vertegenwoordigers in de raad van bestuur en de amateurs ook. De stem van de voorzitter is echter niet beslissend. De Keersmaecker moet voor alles rekenschap geven aan ondervoorzitter Bart Verhaeghe. Daar ligt de macht, maar de clubs weten daar weinig van. Ook hier bestaat er een beperkte raad van bestuur en de anderen vergaderen nog slechts een keer of vier per jaar.
‘Wat veranderd is, is dat we niet meer mogen spreken van grote en kleine clubs. En de kleinere ploegen mogen niet meer apart vergaderen. Alles moet samen gebeuren. Vreemd genoeg werd echter het stemgewicht gewijzigd. Vroeger had iedereen één stem, nu hebben de vijf grootste clubs drie stemmen, de kleinere clubs van 1A twee en die van 1B één stem. Dan creëer je zelf verschillende categorieën, maar dat is nu eenmaal de macht van de groten. De kleine clubs zijn te zwak. Iedereen is beter geworden van het tv-contract. De laatste is nog zeker van twee miljoen euro aan tv-geld. Dus zwijgt iedereen. Ik moet daarmee leren leven.’
DOOR FRANÇOIS COLIN – FOTO’S BELGAIMAGE
‘Mogi Bayat vergelijkt zich met Mahatma Gandhi en John Kennedy. Die man is ongenaakbaar.’ – HERMAN WIJNANTS
