Gouden Schoen Paul Onuachu: hoe de houten staak een goaltjesdief werd

© Belga Image
Alain Eliasy Journalist bij Sport/Voetbalmagazine

Paul Onuachu leerde voetballen in de straten van Lagos, vervolmaakte zijn opleiding bij FC Ebedei en leerde het vak bij FC Midtjylland. Terugblik op een periode in zijn carrière toen hij de scepsis rond zijn persoon moest overwinnen. ‘Ik dacht: dit moet een grap zijn.’

Bij Shooting Stars zullen ze zich negen jaar na datum nog altijd afvragen hoe ze Paul Onuachu letterlijk én figuurlijk over het hoofd hebben gezien. Het is eind 2011 en de Shooting Stars uit Ibadan, een van de populairste clubs in Nigeria, nemen het in een oefenwedstrijd op tegen FC Ebedei. De fans van de Oluyole Warriors kunnen hun ogen niet afhouden van een 17-jarige stakker die 201 centimeters boven de grond uitsteekt. Hier en daar wordt er zelfs de spot gedreven met de spits.

Het gejoel in het University of Ibadan Sports Complex verstomt pas wanneer Onuachu de doelman van Shooting Stars verschalkt. Onbegrip en vertwijfeling maken zich op dat moment meester van de toeschouwers. En iedereen stelt zich dezelfde vraag: wie is dat schraal mannetje? ‘Onuachu was toen graatmager en dat is nog een understatement. We propten hem vol met eten, maar ook dat hielp niet’, lacht Churchill Oliseh, broer van Sunday Oliseh (ex-speler van onder meer Club Luik, Ajax en KRC Genk), bezieler van FC Ebedei en de man die Onuachu uit het niets tevoorschijn haalde. ‘Hij zag er fragiel uit, maar hij voetbalde met een leeuwenhart. Op een voetbalveld had hij van niemand schrik.’

Anderlecht krijgt de primeur om Onuachu aan te trekken, maar de e-mails van Oliseh blijven weken aan een stuk onbeantwoord.

Claus Steinlein en Jens Ørgaard, respectievelijk directeur van de jeugdacademie en sportdirecteur van FC Midtjylland, zijn getuige van de oefenpot tussen Shooting Stars en FC Ebedei en ze zijn wellicht de eerste Europeanen die Onuachu live kunnen bewonderen. De aanwezigheid van de twee Denen in Ibadan is geen speling van het lot: FC Midtjylland is op dat moment op zoek naar een grote en sterke spits en ze krijgen een interessante tip binnen van hun partnerclub FC Ebedei (zie kader). Anderlecht krijgt ook de primeur, maar de e-mails van Oliseh blijven weken aan een stuk onbeantwoord.

Het profiel van Onuachu – slank, twee meter groter, geen spieren – trekt wel de aandacht van de topmannen van FC Midtjylland. Ze zijn overtuigd door de prestatie van Onuachu tegen Shooting Stars en zien meteen zijn potentieel. Oliseh is dus niet verrast dat Onuachu een van de drie gegadigde is die op zijn achttiende richting Denemarken mag afreizen voor een trial van enkele maanden. ‘Paul speelde twee seizoenen in de Nigeria Nationwide League, de derde klasse in ons land, en hij kreeg het hard te verduren tegen al die volwassen verdedigers. Ook omdat hij nog met die kenmerkende Nigeriaanse mentaliteit voetbalde. Hier is het devies: enjoy the game. Ik heb soms de indruk dat spelers liever een mooie dribbel of een gracieuze borstcontrole uitvoeren dan scoren. Toen Paul begreep dat scoren de essentie was van zijn job, was hij klaar voor de volgende stap in zijn carrière.’

Paul gelooft heel hard in zichzelf, maar zijn zelfvertrouwen is ook zijn grootste vijand.’

Svend Graversen, director of football van FC Midtjylland

Nigeriaanse Messi

Onuachu reist in mei 2012 naar Denemarken af met de gedachte dat hij in een stad zal vertoeven met een colonne wolkenkrabbers en een bruisend stadsleven. In plaats daarvan belandt hij in Ikast, een gemeente waar de natuurlandschappen enkel onderbroken worden door de in romaanse bouwstijl opgetrokken Ikast Kirke.

Net als zijn Nigeriaanse kompanen krijgt de kolos uit Lagos een appartementje van de club ter beschikking, maar wordt hij ook toegewezen aan een Deense familie die hij kan bezoeken wanneer hij er zelf behoefte aan heeft. En het duurt niet lang voor Onuachu een permanent lid wordt van de familie Larsen, van wie Paul, het gezinshoofd, in een vorig leven de kost verdiende als professioneel zwemmer. Onuachu leert de do’s-and-don’ts binnen de Deense cultuur en op vrijdag maakt hij er een gewoonte van om met de zoon des huizes cartoons te verslinden op de sofa.

In actie voor FC Midtjylland in een Champions Leaguewedstrijd tegen Astana. 'Hij moest hard werken om het niveau van zijn ploegmaats te evenaren.'
In actie voor FC Midtjylland in een Champions Leaguewedstrijd tegen Astana. ‘Hij moest hard werken om het niveau van zijn ploegmaats te evenaren.’© belgaimage

Bij FC Midtjylland zijn de meningen over de Nigeriaan niet eensluidend. Velen vinden hem te groot en te mager om te voetballen en ze verwachten eerder dat zijn leeftijdsgenoot Musefiu Asheru – ook afkomstig van FC Ebedei – zal doorbreken in de Deense Superliga. Svend Graversen, director of football van FC Midtjylland, schaart zich in het begin ook bij de groep van non-believers. Hij staat aan de zijlijn tijdens Onuachu’s eerste wedstrijd met de U19 en hij ziet een voetballer aan het werk die met zijn lange stelten de dribbels van Lionel Messi probeert te kopiëren.

Graversen: ‘Ik dacht: wat is hier aan de hand? Dit moest een grap zijn. Paul waande zich echt Messi. Een dribbel hier, vier overstapjes daar… Ik begreep niet waarom mijn collega’s er net die gast hadden uitgepikt in Nigeria. Er is veel werk aan jonge spelers die rechtstreeks uit Afrika komen, maar Paul had echt nog een lange weg te gaan! Hij had er zichzelf van overtuigd dat hij beter was met zijn voeten dan met zijn hoofd.

‘Paul gelooft heel hard in zichzelf, maar zijn zelfvertrouwen is ook zijn grootste vijand. Zijn inschatting van zijn eigen kwaliteiten, kwam niet overeen met de realiteit. We zeiden hem vaak: je hebt redelijk goede voeten, maar in de lucht kan je een monster worden. Hij apprecieerde die opmerking niet, maar na vier jaar mocht hij zichzelf de beste kopper van de Deense competitie noemen.’

Vooral in zijn eerste jaren hebben we ons aan hem geërgerd. Zijn afwerking was soms een ramp.’

Erik Sviatsjenko, speler FC Midtjylland

Glen Riddersholm, die van 1999 tot 2015 achtereenvolgens jeugdtrainer, assistent-trainer en hoofdcoach was van FC Midtjylland, is de eerste trainer die Onuachu zijn kans geeft. Riddersholm waarschuwt de criticasters binnen de club dat ze met Onuachu een atypisch profiel hebben dat in potentie de grootste uitgaande transfer van de club kan worden.

Maar tegelijkertijd moet hij de Nigeriaan doen inzien dat hij niet de vedette van de ploeg is en dat hij zijn luiheid moet afzweren om het ooit te maken aan de top. ‘Hij was er slecht aan toe op fysiek vlak en hij pushte zichzelf niet hard genoeg op training’, aldus Riddersholm. ‘In de zomer van 2013 mocht hij mee op trainingskamp in Zweden waar er een oefenmatch tegen Djurgardens op het programma stond. Ik liet hem invallen en hij wilde zich zo graag bewijzen dat hij naar elke bal spurtte. Na tien minuten zakte hij in elkaar van vermoeidheid – zijn longen konden al dat geloop niet aan. Ik vroeg aan Paul of hij dood was. Hij antwoordde dat hij zijn benen niet meer voelde. Toen heb ik even mijn stem verheven. ‘Sta recht! Als je bij mij wil spelen, dan moet je in staat zijn om het langer dan tien minuten vol te houden .‘ Hij zei ‘oké’ en hij is gewoon opgestaan. Ik heb hem een jaar lang na elke training extra loopoefeningen laten doen, want hij moest harder werken om het niveau van zijn ploegmaats te evenaren.’

Perfecte match met Thorup

Op training is Onuachu een nachtmerrie om tegen te spelen. Wanneer de trainer koppeltjes moest vormen voor de wedstrijdjes een tegen een of twee tegen twee, wacht iedereen vol spanning tot Onuachu’s naam afgeroepen wordt. De spelers weten dat ze een elleboog of een ander lichaamsdeel in hun oog zullen krijgen omdat hij zo veel groter is dan een gemiddelde speler. In het beste geval verlaat de pechvogel van de dag het veld met een bloedneus. Maar ondanks zijn imposante figuur laat hij zich te gemakkelijk van de bal zetten.

‘Ik moest van Paul een man maken. Daarom werd ik door de trainer vaak aan hem gekoppeld’, vertelt Erik Sviatsjenko, die afgezien van twee jaar bij Celtic sinds 2006 onafgebroken bij FC Midtjylland speelt. ‘Ik heb veel opgestoken door tegen Paul te spelen en hij heeft geleerd hoe hij verdedigers moest afhouden. Maar vooral in zijn eerste jaren hebben we ons aan hem geërgerd. Zijn afwerking was soms een ramp. De bal ging hoog over of ver naast. Eigenlijk kon de bal overal belanden…’

Met Jess Thorup bij KRC Genk.
Met Jess Thorup bij KRC Genk.© Photonews

De bloopers van Onuachu lokken af en toe laatdunkende reacties uit bij Deense voetbalanalisten, terwijl andere waarnemers vragen hebben bij het beleid van de club. ‘Tijdens zijn eerste jaren bij Midtjylland was hij vooral invaller’, zegt Jørn Kristensen van het dagblad Herning Folkeblad. ‘Hij was een handgranaat die je tijdens de wedstrijd dropte om te zien hoe de tegenstander erop zou reageren. Hij scoorde nooit, hij kon ondanks zijn lengte niet koppen en de bal maakte soms bokkensprongen voor hij die helemaal onder controle had. Jess Thorup was niet de eerste trainer die in hem geloofde, maar hij was wel de trainer die hem belangrijk maakte. Onuachu frustreerde de fans zodanig dat ze niet begrepen wat Thorup in hem zag. Hij heeft intussen aangetoond dat hij Thorup niet nodig heeft en dat hij onder elke trainer doelpunten kan maken.’

Onder Riddersholm maakt Onuachu op 20 juli 2014 tegen Brøndby zijn eerste doelpunt in eerste klasse. En hij viert zijn goal met een mislukte flikflak. Riddersholm wil vermijden dat mensen de draak met hem steken en geeft hem als raad mee om te leren hoe hij op zijn voeten moet landen. Het antwoord van Onuachu is veelzeggend. ‘Ik zag iemand hetzelfde doen op televisie en ik wilde hem nadoen. Het was sterker dan mezelf.’

Die dag maakt Klebér Saarenpää, op dat moment trainer van Vejle, voor het eerst kennis met Onuachu. Zeven maanden later wordt Onuachu voor een half seizoen verhuurd aan Vejle. Riddersholm kan FC Midtjylland in 2015 naar zijn eerste titel uit de geschiedenis leiden en hij geeft de voorkeur voorin aan Martin Pusic en Morten Rasmussen. Saarenpää: ‘Paul kwam in het midden van het seizoen bij Vejle aan en het was niet de bedoeling dat wij ons systeem aan hem zouden aanpassen. Hij moest dat dribbelen achterwege laten – dat paste niet bij zijn lijf. We verwachten van hem dat hij ballen bijhield, die vervolgens aflegde en dan positie zou kiezen in de box. Hij moest powerplay spelen.’

Jess Thorup maakte Onuachu belangrijk bij FC Midtjylland, maar de fans begrepen niet wat Thorup in hem zag.’

Jørn Kristensen, Deens journalist

In juli zitten ze met een dilemma in de bestuurskamer van Midtjylland: lenen we Onuachu weer uit of eisen we van de trainer dat hij met hem werkt? De eerste optie draagt de voorkeur weg van het management, maar geen enkele club hapt toe. ‘In de herfst van 2015 besliste het bestuur om voluit de kaart van Onuachu te trekken en in januari 2016 verkochten ze hun topschutter Rasmussen aan AGF ( club uit Aarhus, nvdr)’, weet Kristensen. ‘De meeste mensen vroegen zich af of het bestuur gek was geworden. Want hoe waren ze op het idee gekomen om hun beste aanvaller te verkopen? Maar Rasmussen was de dertig al voorbij, hij had rugproblemen en zijn snelheid was aan het afbotten. En met Onuachu hadden ze een beter alternatief achter de hand.’

Achterdocht in het buitenland

Onuachu heeft dan al zijn eerste Europese doelpunt gemaakt tegen Club Brugge en in februari 2016 maakt hij de winning goal in de historische overwinning tegen Manchester United (2-1). Het is in die periode dat Lars Knudsen aan de technische staf van Thorup wordt toegevoegd als trainer van het aanvallende compartiment. ‘Paul was het type spits dat in de box op de bal wachtte. Ik heb hem geleerd om op het juiste moment in te lopen en positie te kiezen bij een voorzet die tussen de doelman en de verdediging wordt getrapt.’

Knudsen leert Onuachu ook de knepen van het vak. Al verlangt hij niet van zijn spits dat hij over de limiet gaat. ‘Hij is een faire speler, geen huichelaar. In Denemarken werd hij niet beschermd door de scheidsrechters. Integendeel. Verdedigers gingen constant hun beklag doen omdat Paul zogezegd met zijn ellebogen wapperde en de refs lieten zich daar aan vangen. Wat kon Paul doen? Zijn armen stijf naast zijn lichaam houden?’

Paul Onuachu met coach John van den Brom
Paul Onuachu met coach John van den Brom© Belga Image

Vanaf de lente van 2019, na 22 doelpunten in 40 duels, komt de interesse in Onuachu op gang. Een binnenlandse transfer is uitgesloten: Midtjylland maakt er een erezaak van om geen spelers te verkopen aan de twee traditionele topclubs FC Kopenhagen en Brøndby. Maar buitenlandse clubs, en dus ook Genk, zijn achterdochtig. Ze vragen zich af of de stap naar een iets grotere competitie niet te hoog gegrepen is.

Genk betaalt uiteindelijk de afkoopsom van zes miljoen euro en Onuachu krijgt zijn eerste basisplaats in een beloftenwedstrijd tegen Anderlecht. ‘Ik wist niet wat voor type voetballer Paul was omdat ik geen tijd had gehad om op Wyscout of een ander scoutingplatform beelden van hem te bekijken’, aldus Kevin van Dessel, toen trainer van de beloften van Genk. ‘Hij oogde heel imposant tussen al die snotneuzen – dat wel – maar hij was niet fit. En daardoor was hij een schim van de speler die hij nu is. Omdat hij zo groot was, had ik voor de match gezegd aan de jongens om niet te twijfelen om de bal voor de kooi te gooien. Paul zou er wel staan om af te werken.’

Tijdens zijn eerste trainingen zijn de balbehandelingen van Onuachu niet altijd even secuur, maar in de afwerkingsvormen zien Felice Mazzu en co meteen dat hij een doelpuntenmaker is. Toch verliest hij de concurrentiestrijd van Ally Samatta en moet hij tot eind december wachten om echt titularis te worden. ‘Onuachu kruipt altijd recht’, zegt Graversen. ‘Hij is het voorbeeld van een speler die je niet onder de grond kan stoppen. Je krijgt hem gewoon niet kapot.’

Als je Onuachu’s verhaal in een zin zou kunnen samenvatten dan zou het ongeveer zo klinken: iedereen haat het om tegen hem te spelen. Zijn ploegmaats en zeker de verdedigers van de tegenpartij. ‘Er waren incidenten waarbij hij over zijn eigen benen struikelde na een overstap’, zegt zijn ex-ploegmaat Sviatsjenko. ‘En het zit in de aard van voetballers om te lachen met spelers die een speciale speelstijl hebben. Maar volgens mij mag Paul nu als laatste lachen.’

FC Ebedei: Nigeriaanse brug naar Scandinavië

Toen Paul Onuachu op zijn vijftiende de overstap maakte naar FC Ebedei was het maar een kwestie van tijd voor hij bij FC Midtjylland aan de slag zou gaan. Sinds 2003 vormen de twee clubs namelijk een twee-eenheid die veel verder gaat dan de klassieke samenwerkingsverbanden tussen Europese en Afrikaanse voetbalclubs waarbij enkel sprake is van braindrain. FC Midtjylland pompt elk jaar een paar honderdduizend euro in FC Ebedei – geld dat onder andere gebruikt werd om een school te bouwen en een kunstgrasveld aan te leggen – en in ruil mogen de Denen per kalenderjaar drie spelers van de academie overhevelen naar hun eigen jeugdwerking.

‘Alles kwam in een stroomversnelling in de herfst van 2003’, zegt Churchill Oliseh, bezieler van FC Ebedei. ‘Een delegatie van Midtjylland was naar Nigeria afgezakt om spelers te scouten tijdens de Afrikaanse Spelen, waarvan de winnaar zich automatisch zou plaatsen voor de Olympische Spelen in Athene. Ze zagen per toeval een training van FC Ebedei en ze konden er niet bij dat geen enkele speler van de club de selectie van Nigeria had gehaald. Hun visie lag in lijn met mijn visie over jeugdopleiding en we waren vertrokken.’

Onuachu is het typische voorbeeld van een speler die niet werd opgepikt door het Nigeriaanse establishment. Het is dus niet verwonderlijk dat de meeste internationals van de Super Eagles afkomstig zijn van academies en kleine clubs. Oliseh beweert dat de topclubs zoals Enyimba, Rangers International, Shooting Stars en Heartland FC, zoveel geld hebben dat ze geen tijd willen verliezen met het ontwikkelen van jeugdspelers. Ze hebben maar een ding in gedachten: de Nigerian Professional Football League (NPFL) winnen. Oliseh: ‘Voor opleidingsclubs als FC Ebedei liggen er dus kansen. In tegenstelling tot andere academies hebben wij ervoor gekozen om onze oudste spelers te laten uitkomen in derde klasse. Maar wij hebben niet de ambitie om de competitie te winnen – met zoveel jonge spelers pak je normaal geen prijzen.’

Het partnership tussen de club uit de regio Midden-Jutland en de academie gelegen in Sagamu resulteerde in tientallen voltijdse profcontracten voor Nigeriaanse tieners, onder wie Onuachu. Maar het gaat om meer dan voetbal alleen. De club is een schuilplaats voor jongeren die balanceren aan de rand van de criminaliteit. Oliseh, die naar eigen zeggen Obafemi Martins (spits bij onder meer Inter, Newcastle en Wolfsburg) ontdekte, zal nooit vergeten hoe hij zelf de dood in de ogen keek. Hij was in een restaurant aan het eten met spelers van FC Ebedei toen hij een aantal kerels zag binnenwandelen die zich verdacht gedroegen. Oliseh was ervan overtuigd dat ze tot de tanden gewapend waren. Een van de mannen keek Oliseh recht in de ogen: ‘Goeienavond, sir. We weten waar je voor staat en we beseffen dat jij de mensen een sprankeltje hoop geeft. Mag ik je alsjeblieft vragen om te vertrekken?’ Oliseh knikte. Een paar tellen later hoorde hij het oorverdovende lawaai van enkele automatische wapens… Die episode zegt veel over het aura dat Oliseh heeft in Lagos en omstreken. ‘De ouders van Paul hadden al veel over mij gelezen en gehoord en ze hadden geen schrik om hem aan mij toe te vertrouwen. Ze wisten dat het bij FC Ebedei draait om de duurzame ontwikkeling van voetballers.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content