Eerst twee opeenvolgende nederlagen in de Europa League, en nu ook in de Jupiler Pro League. Het gaat niet goed met Anderlecht, dat het morgen opneemt tegen AEK Athene. ‘Maar om alles nu af te breken, dat vind ik overdreven’, zegt Herman Van Holsbeeck in een exclusief interview.

Twee weken lang onthield iedereen in het Constant Vanden Stockstadion zich van tekst. Het 5-1-verlies tegen Standard en wat dat allemaal teweegbracht, was zwaar aangekomen. Van de aandachtsverschuiving naar de nationale ploeg werd gebruikgemaakt om in alle stilte de violen te stemmen. Besloten werd om voor één keer niet manager Herman Van Holsbeeck de vuurlijn in te sturen, maar het grote kanon in stelling te brengen: voorzitter Roger Vanden Stock. Zijn boodschap: Anderlecht is lang nog niet dood, in weerwil van zij die het faillissement al zagen naderen.

Achter in de zaal volgt de manager vanuit de deuropening aandachtig de persconferentie. Hij zwijgt. Twee uur later ontvangt hij ons in zijn bureau. “We hadden besloten om op het juiste moment in alle sereniteit te reageren. De kracht van deze club is dat we in de moeilijke momenten de rangen sluiten en schouder aan schouder gaan staan. We winnen samen, we verliezen samen.

“Op zo’n moment komen er altijd vragen over het transferbeleid. Van onze vier transfers is er momenteel niet één die speelt. Dat is een realiteit. Na Standard kreeg ik een mail van een supporter. Hij liet geen spaander heel van ons beleid. Die mail was zo goed opgesteld dat ik heb geantwoord, wat ik normaal niet doe. Ik heb hem op een stuk verleden gewezen. Ik ben begonnen in juni 2003 en ben bezig aan mijn achtste jaar. Kampioen in 2004, 2007, 2008 en 2010. De drie andere jaren telkens tweede. Voor het eerst na vijftien jaar de beker gewonnen. Europees, met het 250e budget van Europa: vier keer kwalificatie voor de groepsfase van de Champions League, twee keer achtste finales van de Europa League, één keer rechtstreeks uitgeschakeld, tegen BATE Borisov. Ik heb besloten met te zeggen dat ik met belangstelling uitkeek naar hoe hij dacht dat nog te verbeteren met minder inkomsten.

“Ik heb geen antwoord meer gekregen, maar die man was aanwezig op de supportersvergadering enkele dagen later. Hij is opgestaan en heeft zich verontschuldigd. Dat deed wel eens plezier na die veertien dagen. Natuurlijk kan het altijd beter, maar alles afbreken omdat we met 5-1 verliezen van Standard en ons seizoensbegin hebben gemist – dat vind ik overdreven.”

Is er niets waar u zich zorgen om maakt?

Herman Van Holsbeeck: “Wat zeker negatief is – maar ondertussen is het weg, dat kan ik er meteen aan toevoegen – is het gevoel van: het zal wel gaan. Vanaf de eerste dag, na al die huldigingen rond de dertigste titel en maandenlang te zijn opgehemeld, leefde iedereen hier op een wolk. We zijn begonnen met niet echt goed voetbal, maar pakten punten. En dan kwam de eerste dreun, tegen Partizan. Voor een stuk is dat bepalend voor de rest van het seizoen, want veel spelers hadden uitgekeken naar de Champions League. Doordat dat wegvalt, moet je je opladen voor de Europa League, waar je tegen Zenit direct tegen een uppercut aanloopt. Tegen Lierse was de enige keer dat er echt iets scheelde aan de mentaliteit. De 5-0 tegen KV Mechelen was een goed resultaat, maar het was tegen negen man. En dan kwamen die 96e minuut tegen Hajduk en de 5-1 tegen Standard. Dan kun je moeilijk tevreden zijn. Maar wat kun je meer doen dan hopen dat een aantal spelers die vorig seizoen een hoog niveau haalden, van Mazuch over Kouyaté tot Romelu, zich herpakken? Deze groep heeft weer een constante in de prestaties nodig. Daarom is deze week belangrijk.”

Minder scherpte na een succesjaar is voorspelbaar. Hadden jullie daar voldoende op geanticipeerd?

“De trainer had aangegeven dat hij er een rechtsachter en een spits bij wilde. We hadden centen voor één transfer die geld mocht kosten. Het bestuur is ervan uitgegaan dat Gillet het goed had gedaan, Rnic nog onder contract lag en Wasilewski zou terugkomen. En met Lukaku, De Sutter en Chavarría hadden we drie spitsen. Dat is ook de reden waarom we Ariël niet veroordelen wanneer er wordt verloren, zoals tegen Zenit toen hij besliste om met Rnic en Bernárdez te spelen om Gillet op het middenveld te kunnen zetten. We stellen nu vast dat Rnic het niveau niet haalt. Is dat de fout van de trainer? Neen, wij hebben ook onze verantwoordelijkheid.

“Een journalist vroeg: waarom heeft Ariël Jacobs zoveel krediet in deze club? Wel, omdat hij tegen de stroom in – de titel van zijn boek – denkt. Niet alleen als trainer op de korte termijn, maar ook voor een stuk als bestuurder. Als er één wisselwerking is die werkt, is het die tussen Van Holsbeeck en Jacobs. Ariël weet perfect waar wij als club naartoe gaan. We hebben de CL gemist. Oké Herman, zegt hij dan, het is aan mij om oplossingen te vinden. Dat impliceert dat wij Ariël Jacobs niet gaan slachtofferen zoals in veel clubs gebeurt. No way.”

Tegen BATE Borisov legde de club zijn advies ook al naast zich neer. In tegenstelling tot Jacobs dachten jullie de klus te kunnen klaren zonder spitsen.

“Het moeilijke van onze job is een evenwicht te vinden tussen het leiden van een club als een goede huisvader en ervoor te zorgen dat je elk jaar voor de titel speelt en Europees zo ver mogelijk raakt. Na onze dertigste titel voorspelden journalisten mij een drukke tijd omdat een hoop spelers zouden vertrekken. We hebben gezegd dat we zouden proberen de groep bijeen te houden, vanuit de overtuiging dat die nog beter kon. Nu stellen we vast dat het evenwicht is verstoord, mede door de blessure van Kanu. Op het einde van het seizoen maken we de evaluatie.”

Bloemetje naar scouting

U stelt het behouden van een groep als voorbeeld van goed sportief beleid. Vraag is of dat zo is. Volgens uw voorzitter ben je dan sterker, maar het is een wet in de sport dat een groep nieuw bloed nodig heeft, zeker als die al lang samen is en zelfs als daarvoor een topspeler weg moet. Alleen zo creëer je nieuwe scherpte.

“De analyse kun je maar maken op het einde van het seizoen. Het is niet de politiek van de club om zich financieel in problemen te brengen. Omgekeerd geldt hetzelfde: we hebben een zwaar bod gehad voor Lukaku en Suárez, maar hebben neen gezegd. Het is altijd onze visie geweest om een goede speler te houden en zijn contract te verlengen. Wij zijn daar altijd goed mee gevaren. Als op het einde van het seizoen blijkt dat de jongens met een nieuw contract nog steeds een zelfgenoegzame indruk geven, dan moeten we onze politiek misschien herzien.

“Vergeet niet: wie heeft de meeste pijn van de uitschakeling tegen Partizan? Niet de spelers, maar de club. Champions League of niet betekent een verschil van tien miljoen euro. Als de voorzitter zegt dat we voorzichtig moeten zijn, is het omdat we erop hadden gerekend Partizan uit te schakelen, zeker na het resultaat uit de heenmatch.”

Anderlecht had 2 à 3 miljoen euro veil voor Kevin De Bruyne en nog eens zoveel voor de Egyptenaar Shikabala. Dan kunt u toch niet zeggen dat er geen rechtsback kwam omdat u een goede huisvader wilde zijn?

“Was De Bruyne voor 2,5 miljoen te koop geweest, hadden we hem zeker genomen. Voor Shikabala hadden we ook 2 miljoen uitgetrokken, maar ondertussen waren we uitgeschakeld voor de Cham-pions League en waren we tot de vaststelling gekomen dat er twijfels waren over zijn mentaliteit.

“Trouwens, we hádden een rechtsback. Ik ben samen met de trainer naar Pavel Ninkov van Rode Ster gaan kijken. Mijn advies was positief, maar er was geen unanimiteit.”

Philippe Collin lag dwars, zoals meestal.

“Niet correct. Elke week is er een directiecomité. Iedereen kan daar zijn mening zeggen, maar eens er een beslissing is genomen, sluiten we de rangen. Ariël wordt soms verweten dat hij vaker op tafel moet kloppen. Wel, hij doet dat niet. Omdat hij weet dat hij er niet op wordt afgerekend als er daardoor een wedstrijd wordt verloren.”

Voor Collin mag een verdediger niets kosten, een oud zeer op Anderlecht.

(korte stilte) “Hij moet minder kosten. Weet je, voor een stuk heb je gelijk. In het moderne voetbal begint de opbouw van achteruit. Vroeger kon je van een mindere aanvaller een goede verdediger maken. Dat kan vandaag niet meer. Op Anderlecht breken ook vooral offensieve spelers door uit de opleiding. We werken daaraan.

” Juhász heeft 1,25 miljoen gekost, Mazuch ook ongeveer. Dat duo was vorig seizoen een van de pijlers van onze Europese campagne. Zijn zij absolute top? Neen. Kunnen we nog beter hebben? Niet evident.”

Uw vier zomertransfers zitten meestal in de tribune.

” Kljestan moest de anderen het vuur aan de schenen leggen. Hij is goed begonnen, nu is het minder. Chavarría is een ontgoocheling, hij speelt absoluut onder zijn niveau. De andere twee waren jonge spelers van wie we zouden zien of ze het niveau aankonden. Dat is een keuze.”

Drie van de vier komen niet uit de scouting.

“Dat zijn keuzes. (herpakt zich)Werner Deraeve is de Argentijnen toch gaan bekijken? De enige die niet uit de scouting komt, is Kljestan.

“Weet je, transfers zijn een heel moeilijke business. Zou De Bruyne hier direct titularis zijn? Dat was óók een reden waarom we hem niet hebben gepakt. Jelle Vossen is ons aangeboden. Wie kon voorspellen wat hij nu laat zien? Kijk, als Barrios en Chavarría op het eind van het seizoen geen drie wedstrijden hebben gespeeld, moeten we durven zeggen dat het bestuur zich heeft vergist. Is het beleid daarom slecht? Dan zeg ik: heren, zet ons palmares eens op een rijtje.

“Wij zijn niet te schoon om onze fouten toe te geven. Als Wasyl na de winterstage niet terugkomt, gaan we proberen een andere rechtsback te vinden. In dat verband moet ik een bloem werpen naar Rik Van de Velde. Ik denk dat we onze mensen van de scouting in de toekomst nog meer moeten vertrouwen en steunen. Zij werken ongelooflijk hard.”

Nog altijd osmose

Genoegzaamheid kan behalve tot een gebrek aan scherpte ook leiden tot minder greep van de trainer op een groep. De voorbije drie jaar viel er geen wanklank te noteren, maar nu uitte Legear na Split kritiek op de speelwijze, zei Deschacht na Standard dat de spelers niet naar de trainer hadden geluisterd, en verschijnt er al eens iemand te laat op afzondering.

“Wanneer een groep is uitgekeken op een trainer, voel je dat bij de leidinggevende spelers. Bij ons zijn dat Boussoufa, Biglia, Juhász. De chemie is er nog, geloof me. Veel spelers beseffen dat hij hen nog beter kan maken.

“Ik vond Ariël begin dit seizoen veel strenger dan vorig seizoen. Precies omdat hij ook die zelfvoldaanheid voelde. Die moest eruit. De spelers zijn inmiddels zelf tot de vaststelling gekomen dat ze weer meer moeten doen voor hun vak. Toen Legear zijn kritiek uitte, hebben we hem dan ook bij ons geroepen – of wat dacht je?”

Jacobs heeft veel sympathie bij de buitenwereld, ondanks zijn soms nogal botte stijl. Praat u daar wel eens over met hem?

“Als je hem iets moet nageven, is het dat hij te allen tijde zichzelf blijft. Hij heeft zijn manier om om te gaan met de stress die je hier altijd hebt. De keren dat hij uit zijn rol valt, zijn volgens mij erg zeldzaam. De osmose tussen Ariël Jacobs en Anderlecht is er nog altijd helemaal, maar geen enkele trainer op Anderlecht kan het zich permitteren dat er geen resultaten zijn.”

Zou u hem ooit kunnen ontslaan?

“Dat is niet de bedoeling, maar in voetbal kan het altijd.

“Men vraagt mij vaak: waarom is Ariël Jacobs een goede trainer? Een trainer moet duizend beslissingen op een jaar nemen. Een goede trainer is iemand die er 975 goeie neemt, een minder goede neemt er 700 goeie en iemand die er maar 200 goeie neemt, is iemand die je moet buitengooien.

“Kijk, wanneer moet je een trainer ontslaan? Als de sterkhouders in een kleedkamer niet meer achter hem staan. Een bestuur voelt dat heel vlug aan, maar ook een trainer. Het zou me niet verwonderen als Ariël in dat geval zelf zou zeggen: het is tijd dat ik stop.”

Zijn contract als hoofdtrainer loopt nog anderhalf jaar. Hebt u al met hem nagedacht over een andere functie?

“Neen. Omdat we ervan overtuigd zijn dat zijn grootste kwaliteit erin ligt jonge spelers beter te maken. Wat zie je vaak met trainers die een zekere ouderdom hebben bereikt? Dat ze niet graag meer op het veld staan en het werk overlaten aan hun assistenten. Ariël Jacobs is nog altijd even gemotiveerd. Wij gaan ervan uit dat we hem nog vele jaren kunnen houden als trainer. Vergeet ook niet dat hij nog maar een jaar of drie aan de top staat. Wie weet wat zíjn ambities nog zijn?”

Angst om te voetballen

Twee dagen na het interview verliest Anderlecht opnieuw, met 1-0 tegen Cercle Brugge. Roemloos ten onder gegaan. Geen zweem van een wederopstanding. “De bedoelingen zijn goed, maar we spelen verkrampt”, laat Herman Van Holsbeeck op maandagochtend weten via zijn woordvoerder. “De zelfgenoegzaamheid is weg, daar ben ik van overtuigd, maar is omgeslagen in angst om te voetballen. Het vertrouwen moet terugkeren.”

Voorzitter Roger Vanden Stock was vooraf duidelijk geweest. Hij noemde een gelijkspel tegen Cercle een goed resultaat in normale omstandigheden. Nu moest er “absoluut” worden gewonnen. Van Holsbeeck, maandagochtend: “Wat er ook gebeurt, de positie van Ariël blijft onveranderd. Hij verdient onze steun. Deze situatie is niet alleen aan hem te wijten, wel integendeel.”

door jan hauspie

“Chavarría is een ontgoocheling, hij speelt absoluut onder zijn niveau.”

“Was De Bruyne voor 2,5 miljoen te koop geweest, hadden we hem zeker genomen.”

“Jelle Vossen is ons aangeboden. Wie kon voorspellen wat hij nu laat zien?”