‘Iedereen in de wereld probeert te spelen zoals Barcelona of de Spaanse nationale ploeg. Daar ben ik best trots op’, zegt Xavi.

Neen, de clásico van zaterdagavond tussen Real Madrid en Barcelona wilde hij voor geen geld missen, zei Xavi (35) twee weken geleden nog lachend. Hij is zeer gelukkig met zijn nieuwe carrière in Qatar en de overstap naar de Golfstaat, waar hij naast het voetballen ook zijn eerste stappen zet op het trainersveld, maar die zaterdagavond zonder Real-Barça, dat kon hij zich echt niet inbeelden.

De wedstrijd van zaterdag was de eerste sedert het seizoen 1999/2000 waar hij niet rechtstreeks bij betrokken was. Zijn debuut tegen Real maakte Xavi op 26 februari 2000, toen hij aan de rust Winston Bogarde kwam vervangen. Real won met 3-0, Luis Enrique, zijn latere trainer, was toen nog een ploegmaat. Het Barça van toen was toch vooral Hollands, met naast Bogarde ook MichaelReiziger, BoudewijnZenden, Frank de Boer en Patrick Kluivert, en op de bank Louis van Gaal. Een trainer waarvan hij de eerste dagen nog dacht dat het ‘een idioot’ was, maar over wie hij zijn mening vervolgens snel bijstelde.

Na dat eerste duel zouden er nog veel volgen, ook voor de Champions League, de Copa del Rey en de Supercopa. In totaal 42. Zeventien keer stond Xavi in het winnende kamp, dertien keer in het verliezende. Hij maakte mooie clásicos mee, maar ook wedstrijden die ver over het randje gingen, met name in de periode van José Mourinho, toen ze elkaar eerder naar leven en ledematen stonden dan bekommerd waren om het geleverde spel. Tot het Iker Casillas, ploegmaat van Xavi in de nationale ploeg, allemaal iets te gortig werd en hij naar de Catalaan belde. ‘Hoe gaat het?’, vroeg die wat verbaasd aan de telefoon. ‘Slecht’, antwoordde Iker. Beide internationals spraken vervolgens af om een einde te maken aan het geruzie, want ze waren een slecht voorbeeld aan het geven.

We zitten tegenover Xavi, op een event van Adidas, en werpen hem de vraag toe. Het debat is actueel, de Franse voetbalwereld is nog volop in de ban van de discussie Benzema–Valbuena en de beruchte sextape. Pas ’s anderendaags zullen de kogels van de terroristen iedereen het zwijgen opleggen. Hebben voetballers een voorbeeldfunctie?

XAVI: ‘Ja, zonder enige twijfel. Veel jongeren spiegelen zich aan ons gedrag. En dat op wereldschaal, want grote ploegen worden overal ter wereld gevolgd. Cristiano Ronaldo, Neymar, AndrésIniesta,… Wij zijn geprivilegieerden die absoluut geen moeilijk leven hebben. Oké, er zijn bepaalde handicaps, maar we leven in een bubbel van positivismo, met enorme voordelen. Je doet iets wat je zeer graag doet en krijgt daar zeer veel erkenning voor. In ruil moet je, vind ik, een voorbeeldig leven leiden. Zodat jongeren over de hele wereld een goed voorbeeld hebben.’

En dus mag je een clásico niet uit de hand laten lopen? Hij schudt het hoofd.

FYSIEK VS TECHNIEK

Het gesprek vindt plaats voor het weekend dat Raúl afscheid neemt van het actieve voetbal. Zo ver staat hij nog niet, al was er vorige zomer wel al zijn adieu aan het Europese. Xavi: ‘Er was een aanbieding van Zenit Sint-Petersburg, maar in Europa zag ik me voor geen enkele andere ploeg dan Barça voetballen. Daarom werd het Qatar, een van de beste beslissingen die ik in mijn leven nam. Ik kan er blijven voetballen en beginnen aan mijn vorming als trainer. Dat doe ik in de Aspire Academy. Ik assisteer bij de opleiding van de U23 en merk dat ik het leuk vind. Op het trainingsveld tussen jongeren staan, aanwijzingen geven… Of ik echt trainer word dan wel terechtkom in een job als technisch directeur gaan we nog zien, maar ik denk wel dat ik met het voetbal verbonden wil blijven.’

De Van Gaal van Barcelona, de man die aanvallend, attractief voetbal op balbezit speelde, is dan een van zijn referentiepunten. Net als PepGuardiola, Luis Enrique, ja zelfs FrankRijkaard. Die noemt hij de mensen die hem dingen hebben geleerd. Xavi: ‘Stel dat ik later trainer word, dan zal ik moeilijk ander voetbal kunnen propageren dan voetbal in balbezit, met veel beweging, veel aanvalsdrift, ver van doel, op het veld van de tegenstander. Zo ben ik opgeleid. Mijn fysieke kwaliteiten waren niet zo groot, dus moest ik leren denken, alles halen uit mijn talent, mijn techniek.’

Haast een decennium domineerde hij met Barcelona het wereldvoetbal. Haast even lang was Spanje een grootmacht, met twee Europese en één wereldtitel. Heeft hij, nu hij is afgezwaaid, het gevoel dat hij het voetbal een erfenis heeft nagelaten?

Xavi, resoluut: ‘Ik zou zeker niet durven spreken van mijn erfenis, op persoonlijk vlak. Misschien wel van de club, Barcelona, of de nationale ploeg: een duidelijke voetbalfilosofie, direct, offensief voetbal… Maar wij hebben het voetbal niet veranderd. De man die het voetbal van Barcelona een beetje heeft veranderd, was Johan Cruijff in zijn periode. Wij hebben dat gewoon doorgetrokken. En de man die later het Spaanse voetbal heel hard heeft beïnvloed, is Luis Aragonés. Die heeft dat heel concreet aangepakt. Ik ben maar een leerling van Cruijff en Aragonés. Anderzijds ben ik wel trots dat ik al die tijd de motor van die twee teams was. Iedereen in de wereld probeert nu, op één of andere manier, te spelen zoals Barça of de Spaanse nationale ploeg. Zelfs Duitsland op het WK. Het speelde fantastisch voetbal en het won er ook nog eens mee.’

Heeft de techniek het uiteindelijk van de fysiek gehaald? Xavi: ‘Dat gaat samen. Voetballers zijn vandaag fysiek veel beter voorbereid dan vroeger. Maar talent gaat boven het fysieke, en ik hoop dat dit voor de rest van de voetbalgeschiedenis zo blijft. LionelMessi, Neymar, SergioBusquets, Iniesta, James Rodríguez, LukaModric,… Het fysieke aspect oriënteert een wedstrijd niet, dat doet het talent, met een dribbel of een laatste pass. Zoiets doet een wedstrijd kantelen, niet het lijf-aan-lijfgevecht. Cesc, Isco, Thiago, dat zijn nu de spelbepalers van de nationale ploeg. We hebben ook andere types, fysiek sterkeren zoals AlvaroMorata, Diego Costa en Sergio Ramos. Maar zij domineren het spel niet, de jongens die het meest aan de bal komen en oriënteren, zijn de middenvelders.’

BELGIË

Adidas nodigde Xavi uit in Parijs om er het shirt en de bal voor het komende EK voor te stellen. Wie zijn voor hem de favorieten om komende zomer Spanje op te volgen?

XAVI: ‘Spanje! Ja hoor, nog steeds, zelfs na een teleurstellend WK. Dat ik ook direct relativeer. De 5-1 tegen Nederland gaf ons een serieuze tik en daarna verloren we van Chili, dat later Zuid-Amerikaans kampioen werd. De groep was zeer sterk. Spanje heeft na de uitschakeling de verjonging doorgezet. CarlesPuyol, Xabi Alonso, David Villa en ik zijn gestopt, en er zijn nieuwe namen gekomen. Verder is ook Frankrijk voor mij een van de favorieten. En Duitsland uiteraard. Italië doet straks ook mee. Ik denk dat we een mooi EK gaan krijgen.’

En België?

XAVI: ‘België kan de verrassing worden. Jullie huidige generatie is fantastisch. Maar Wales kan dat in mijn ogen ook worden. Het voetbal vandaag is genivelleerd, maar er is een verschil tussen favorieten en verrassingen. De favorieten zijn de landen die er altijd staan, verrassingen moeten het hebben van generaties. Om zo’n toernooi te winnen is naast talent ook geluk nodig, zoals wij hadden tegen Italië in de strafschoppenserie op het eerste EK dat we wonnen. En trapt Arjen Robben in de finale in Zuid-Afrika zijn kans binnen, dan hebben we het nu over Nederland als wereldkampioen. Die details zullen het straks ook weer beslissen. Een andere doorslaggevende factor is een positieve mentaliteit. Spanje heeft die, weet ik, en op basis daarvan denk ik dat ze weer tot grote dingen in staat zijn.’

Naast het voetbal is familie een andere belangrijke pijler in het leven van Xavi. In december wordt hij voor de eerste keer vader. ‘Van een meisje.’

En als hij op een dag vader van een zoontje wordt? Wordt dat geen onmogelijke job, beter doen dan papa? Xavi: ‘Hij mag doen wat hij wil. Misschien houdt hij niet eens van voetbal, al zie ik dat niet goed gebeuren in een familie waar alles rond de bal draait en de vader fanatiek is. Maar je weet nooit. Ik hoop gewoon dat mijn kinderen later gelukkig worden in wat ze doen.’

DOOR PETER T’KINT IN PARIJS – FOTO’S BELGAIMAGE

‘België kan de verrassing worden op het EK. Jullie huidige generatie is fantastisch.’ XAVI