Kan Diego Maradona Argentinië wereldkampioen maken? De bondscoach zelf vindt zijn land geen titelkandidaat. Maar is dat ook zo, met absolute topspelers in elke grote competitie?

Weinig nieuws uit Pretoria, meldden de Argentijnse dagbladen vorige week. Nauwelijks blessures, veel tactisch werk achter gesloten deuren en een persconferentie waarop het hoofdpunt was dat bondscoach Maradona ontkende dat hij de reis van leden van la barra brava (de harde supporterskern) had gefinancierd. Dat is een verhaal dat op elk WK terugkeert, dat spelers en leden van de technische staf instaan voor reis en verblijf van supporters. Er bestaan voldoende getuigenissen over, maar officieel wordt het elke keer ontkend. Dat op dit WK de hinchas van Argentinië geleid zullen worden door La Doce, de harde kern van de Boca Juniors, laat daar geen twijfel over bestaan. Kijk straks tegen Nigeria maar naar de vlaggen. Want Maradona = Boca. Ondanks een slecht seizoen waarin het tegen de degradatie knokte, heeft de ploeg zelfs een vertegenwoordiger in de selectie: Martín Palermo (36). Mislukt in Europa bij Villarreal, Betis en Alavés, maar máximo goleador bij Boca. Hij redde Maradona ook in de gietende regen tegen Peru in minuut 96. Straks wordt hij de joker.

Vak voor afreizen had Maradona nieuws. Op 20 mei, daags na het bekendmaken van zijn selectie, ontving hij de pers. Maradona en de media, dat is een lastig verhaal. Een kritische vraag over zijn ploeg vindt hij snel een rechtstreekse aanval. Maar duidelijk is hij vaak. Net als die dag. Enkele uittreksels, geplukt van de website van El Gráfico, het leidende sportblad in Argentinië. Over de rol van Lionel Messi: “Geef hem twintig seconden, en hij richt een ravage aan. Hij is een flash. Met de tijd wordt hij steeds sterker, charismatischer, steeds meer een leider. Niet vanwege zijn persoonlijkheid, maar vanwege zijn beschikbaarheid op het veld. We gaan hem in de aanloop naar het WK mentaal trainen, zodat hij er klaar voor is. Iedereen zal hem willen bereiken en hij moet aanwezig zijn. Voor ons is hij fundamenteel. Hij mag geen vijf minuten geïsoleerd staan, hij moet in permanent contact staan met de speler in balbezit.”

Over zijn spelers: “Ik ga ze allemaal nauwlettend volgen, of ze nu spelen of niet. Ik wil weten of het shirt bij iemand zwaar weegt. Ik denk van niet.”

Over de tactiek: “Ik heb een algemeen idee, maar er ontbreekt nog veel. Ik ga zien hoe de trainingen verlopen. Ik heb hier een groep met kwaliteit, met spelers die de boodschap begrijpen, maar er loopt nog veel fout. Ik heb me in de kwalificaties vaak vergist. Dat we hier uiteindelijk zijn, geeft me wel vertrouwen.”

Over de favorieten: “Argentinië is geen kandidaat. Zij die met die last afreizen, winnen trouwens nooit. Voor mij is Spanje favoriet. Een ramp zou zijn mochten we er in de eerste ronde uitvliegen. In elk geval: de ploeg die wint, zal het niet danken aan geluk. Met geluk overleef je geen zeven wedstrijden, daarvoor is kwaliteit nodig.”

Aanval

24 jaar is het geleden dat Argentinië het WK won. De honger is groot. Na MarioKempes, de held van ’78, en Maradona zelf, God in ’86, is het tijd voor een nieuwe held, vindt de natie. Kan Lionel Messi de torenhoge verwachtingen inlossen? Dat Maradona hem dicht bij het spel wil houden, is mooi, want daar liep het in het verleden wel vaker fout. Toen Argentinië eind vorig jaar in Spanje speelde, hield de Spaanse pers de voetballer van Barcelona scherp in de gaten. Het eerste halfuur kreeg Messi welgeteld… drie ballen: twee op de flank, op 70 meter van doel met de rug naar de goal, en een derde van Di María, in de middencirkel. Met een dribbel maakte Messi zich toen vrij en gaf hij een dieptepass waarmee Higuaín bijna alleen voor Casillas stond. Van die driehoek wordt op het WK overigens veel verwacht. Messi, in Barcelona tactisch geïnstrueerd, mag in de Argentijnse 4-4-2 als tweede spits overal lopen, zeggen waarnemers. Een erkenning voor zijn talent of tactische armoede van de coach?

Dat Messi op zijn eentje, zoals Maradona in ’86, Argentinië wereldkampioen kan maken, gelooft niemand. Ook Daniel Passarella, met Argentinië twee keer wereldkampioen, niet. Passarella, nu voorzitter van River, onlangs in Olé, een Argentijns sportdagblad: “Op geen enkel WK zal Messi het niveau van Maradona kunnen halen. Nooit. Diego is onbereikbaar, zeker in een voetbal dat moeilijker is dan destijds. Messi is vandaag de beste voetballer van de wereld, maar hij werd het bij Barcelona, waar hij goed omringd is. Maradona had het destijds bij Napels veel moeilijker en dat heeft hem gehard.”

Voor de krant Clarín volgt Fernando Gourovich op het WK de Argentijnse selectie. Hij kent Messi persoonlijk en twijfelt: “Voetbal is een ploegsport. Als je denkt dat Messi je het WK gaat doen winnen op zijn eentje, ben je verkeerd bezig. Misschien kon dat in 1986 nog, toen iedereen voor Maradona liep en vocht. Maar Maradona had het temperament dat Messi niet heeft. Misschien dat hij het straks op het WK toont, maar voorlopig zag ik dat nog niet.”

Hij vindt het tekenend dat Messi de aanvoerdersband niet draagt. Gourovich: “Die is voor Mascherano. Messi is daarvoor niet geschikt. Het is een voetballer die speelt op instinct, geen voetballer die de kleedkamer gaat toespreken, of met de trainer over tactiek overlegt.”

Niet voor niks haalde Maradona de mentale begeleiding aan. “Als Messi geen grote Mundial speelt, gaan de mensen het Messi aanwrijven, en niet Maradona. Hij heeft alles bij Barcelona gewonnen, is de beste speler van de wereld, het is nu aan hem om wat te tonen op het WK. Geloof me, er rust dezer dagen heel wat druk op zijn schouders.”

Je kan evenwel ook als bliksemafleider belangrijk zijn voor het team, denkt TimVickery, die vanuit Rio voor de BBC het voetbal in Zuid-Amerika volgt. Vickery: “Het voordeel van de voetbalgekte hier is dat ze vaak oude wedstrijden heruitzenden. Analyseer de beelden van ’86 eens. Oké, tegen Engeland en België besliste Maradona met een lange dribbel de partij. Maar in de finale, tegen het veel stugger verdedigende Duitsland, kon Burruchaga wel scoren door de aandacht die naar Maradona ging. Het individuele talent in dienst van het collectief.” De aandacht die Messi naar zich toetrekt, zou iemand als Di María meer vrijheid kunnen opleveren. Of Diego Milito, die zich via Inter terug in de gunst van Maradona knokte na een paar flauwe prestaties bij de nationale ploeg en plots een serieuze bedreiging is voor Higuaín of Tévez. Tot dusver lukte de combinatie Milito-Messi in de nationale ploeg niet, maar misschien klopt het straks wel.

Verdediging

Messi laten renderen met een andere spits is één, de verdediging op punt zetten is nog iets anders. Veel mensen hebben twijfels over de defensieve sterkte van de Argentijnen. Gourovich: “Historisch gezien speelt Argentinië 4-3-1-2, maar 4-4-2 kan ook en is zelfs waarschijnlijker. Met drie achterin niet, denk ik, bij gebrek aan traditie. In eigen land spelen alleen Argentinos Juniors en Chacarita zo in de competitie. Dat is dus een probleem qua opleiding. Brazilië zou dat kunnen, omdat ze sterke flanken hebben, maar die hebben wij niet, sterke flankverdedigers. Al jaren niet. De jeugd heeft geen voorbeelden. Dani Alves kon naar Cafu kijken, en een Braziliaanse jongen van 14 naar Dani Alves. Naar wie moeten de jonge Argentijnen kijken, als ze flankspeler willen worden? Geen idee.

“In principe is het hart van de verdediging uitstekend”, vervolgt Gourovich.” Romero is een goeie doelman en met Demichelis en Samuel staan er twee goeie centrale verdedigers. Maar er zijn geen goeie vleugelbacks.” De Spaanse pers merkte het in zijn analyse van de match in november 2009 ook al op: linksachter Gabriel Heinze haalt de balans uit de ploeg, er moet te veel aangepast worden om het hem gemakkelijk te maken. Hetzelfde lees je ook in de Argentijnse bladen en hoor je op straat, want elke mannelijke Argentijn waant zich bondscoach: waarom altijd die Heinze (32 en voetballend voor OM, na eerdere passages bij Manchester United en Real Madrid)?

Het zou Argentinië niet zijn, mocht men er geen complot achter zoeken. De broer van Heinze, Sebastián, heeft een marketingbureau en is vertegenwoordiger van spelers voor een bedrijfje. En wie is daar klant? Juist: Diego Maradona. Toen Maradona na zijn echtscheiding en drugsverslaving rond 2005 nog amper een cent had, lanceerde Sebastián de cultfiguur door hem lezingen te laten geven en andere initiatieven. Dan spreekt de vox populi snel van belangenvermenging, want Gabriel Heinze was eigenlijk afgeschreven toen Maradona overnam. José Pekerman, bonds-coach op het vorige WK, vond de afgebotte snelheid van de flankverdediger al een probleem en verwachtte dat hij “met de tijd naar het centrum zou schuiven”. Pekermans opvolger Alfio Basile selecteerde de verdediger zelfs niet. Maradona viste hem weer op. Gourovich: ” Heinze is hard en dat gaat eigenlijk nog wel, maar op rechts hebben we geen goeie verdediger. Er zijn twee mogelijkheden: Otamendi en Gutiérrez. Als Maradona dat probleem oplost, kan het nog wat worden.”

Middenveld

Gutiérrez (of Jonás zoals straks op zijn truitje staat) past eigenlijk beter op het middenveld. Met daar ook Verón, Mascherano en Di María heb je een goed evenwicht, zegt Gourovich. Als Jonás toch achterin terechtkomt, kan Maxi Rodriguez in de ploeg komen. De rol van Verón is opmerkelijk. Na veel omzwervingen door Europa, zet de 35-jarige middenvelder nu de lijnen uit bij Estudiantes, vorig jaar winnaar van de Copa Libertadores.

Schrijver Gustavo Ruffo is een grote fan, zowel van de ploeg als de speler. “Verón is de trainer op het veld. Onder Basile was Mascherano van groot belang en voetbalde Riquelme heel goed. Maar onder Maradona presteerde Mascherano nog niet zo goed en werd Verón de centrale figuur.” Gourovich beaamt: “Hij is de baas, zowel bij Argentinië als bij Estudiantes. Daar investeerde hij bij zijn terugkeer in de jeugdopleiding, met een welbepaald doel. Zijn vader had al een sterke band met de club en hij is als speler de rechterhand van de trainer. Zijn doel is om later zelf trainer te worden en daarna voorzitter. Ik vind het een fundamentele fout van Maradona dat hij de aanvoerdersband aan Mascherano gegeven heeft, en niet aan Verón.”

Wat is daarvoor dan de reden? Gourovich: “Ik denk dat het komt omdat Verón vroeger weleens met de mensen in de tribune in de clinch ging. Hij durft ook wel eens de controle over zichzelf te verliezen, maar dat geldt ook voor Mascherano.”

Is Verón niet moe na een voorjaar met competitie en de Copa Libertadores? Gourovich: “Dat denk ik niet. Hij weet wat er van hem wordt verwacht en heeft ervaring genoeg om zijn wedstrijden uit te kiezen. Hij speelde ook niet meer bij een Europese topploeg, waar dat moeilijker is. Hij heeft zo veel macht bij Estudiantes dat hij zoiets wel kon afdwingen. Bovendien kan Mascherano, veel jonger en fysiek sterker, lopen voor twee. Verón is de denker op het veld, ook altijd heel intelligent in zijn uitspraken. Hij praat nooit over zichzelf, maar over de groep. En hij erkent nu de fouten die hij in het verleden maakte.”

Vickery: “Omdat Argentinië zo veel goeie aanvallers heeft, vind ik het middenveld wél een probleem. Wat als Mascherano of Verón straks wat overkomt?” Dan is het aan Javier Pastore (Palermo), denken ze in Argentinië. Pastore ontwikkelde zich tactisch en defensief heel snel in Italië, maar is offensiever dan Verón. En voor Mascherano moet MarioBolatti (Fiorentina) de vervanger kunnen zijn. Van Riquelme, die andere ster van Boca, is ondertussen geen sprake meer. Wat is er gebeurd? Gourovich: “Toen Basile moest opstappen, wist men niet goed wie de opvolger zou worden. Er wordt gezegd dat Maradona toen wat spelers belde met de vraag of ze voor hem geen goed woordje wilden doen. Riquelme zou dat hebben geweigerd. Hij speelt ook niet goed en fysiek is hij geen top, maar in een selectie van 23 moet hij er altijd bij zijn. Hij heeft de ervaring én het talent. Met een goeie Riquelme was Argentinië een kandidaat op de eindzege, maar Maradona moet er niet van weten. Het is puur een persoonlijke zaak. Die strijd om de macht is nooit goed. Dat werkt contraproductief.”

door peter t’kint

Messi zal nooit het niveau van Maradona halen. Daniel Passarella

Mét Riquelme was Argentinië kandidaat voor de eindzege, maar Maradona moet er niet van weten. Fernando Gourovich

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content