Het verbijsterende van iedere dopingzaak die een bom onder het peloton dreigt te leggen, is het totale onvermogen van de wielerwereld om daarmee om te gaan. Niet alleen renners spannen, op een enkeling na, meteen een net van ontkenningen rond zich, ook sponsors weten zich in deze beladen materie geen houding aan te meten. Laat staan dat managers en/of ploegleiders krachtdadige taal spreken. Nadat vorig weekend de inhoud van het gerechtelijke dossier tegen Johan Museeuw uitlekte en leek te bevestigen dat de West-Vlaming wel degelijk doping nam, schaarde sportdirecteur Wilfried Peeters zich ogenblikkelijk achter Museeuw. Patrick Lefevere, die altijd de indruk gaf ethiek en moraliteit hoog in het vaandel te dragen en niet verlegen zit om een mening, zei dat hij zich niet met Museeuws privé-leven wilde bemoeien. Drie weken geleden declameerde Lefevere in dit blad zelfs dat hij het dossier tegen Museeuw niet kende.

Geen milieu dat zich zo koestert in zelfbescherming als de wielersport. Terwijl het bewijsmateriaal tegen Museeuw langzamerhand verpletterend wordt, gaan de paraplu’s weer overal open. Ook Museeuw blijft alles halsstarrig ontkennen. Zo wordt deze affaire een eindeloos feuilleton dat de wielersport alleen maar schade toebrengt. Niemand in de grootste Belgische wielerploeg die zich geroepen voelt om de maskers af te rukken en openheid van zaken te verschaffen. Veel liever dan een poging te doen om de wielersport eindelijk van zijn uitwassen te zuiveren, wordt er bij ieder dopinggeval naar procedurefouten gezocht om het onderzoek van de laboratoria te ontkrachten. Of wordt, zoals in het geval van Johan Museeuw, de wielerbond voor de rechtbank gesleept omdat de disciplinaire commissie van die bond onbevoegd zou zijn.

Al veel eerder dan vorig weekend was Johan Museeuw van zijn voetstuk gedonderd. Ooit was de West-Vlaming de vleesgeworden bescheidenheid die zijn overwinningen sterk relativeerde en zichzelf nooit bewierookte. Die innemendheid maakte de afgelopen jaren steeds meer plaats voor arrogantie. Het is vreemd dat niemand van de ploegleiding dit kon of wilde corrigeren. Museeuw had door zijn overwinningen een heilige status verworven en mocht zich alles veroorloven. Die hoogmoed nam steeds groteskere vormen aan en valt ook nu, op het moment dat Museeuw met zijn rug tegen de muur staat, niet meer in te dijken. Door zijn attitude groeit Johan Museeuw langzamerhand uit tot een tragisch figuur. Zonder dat hij dat zelf in de gaten heeft. Het doet op zijn minst vragen rijzen over het begeleidingskader in een ploeg dat dit zomaar kon gebeuren. Tegen de tien miljoen euro wordt er in een topploeg geïnvesteerd, de meest fijnzinnige marketingstrategieën zien het levenslicht om een maximale return te krijgen, maar als een renner ontspoort, kan niemand het schip rechttrekken.

Een respectabele sponsor als Quick Step staat nu, na de nieuwe onthullingen, voor een zwaar dilemma. Uit respect voor zijn prestaties kreeg Museeuw een plaats in de technische staf van de ploeg. Maar wie de emoties uitschakelt en rationeel denkt, weet dat dit eigenlijk niet meer kan. Johan Museeuw aanstellen als pr-man van de ploeg, als sportdirecteur of als begeleider van jongeren houdt in dat je zijn misstappen tolereert. Dat staat haaks op de pogingen van de UCI om alle dopingzondaars uit het milieu te weren. En op het stille verlangen van Hein Verbruggen dat de Pro-Tourploegen geen renners meer nemen die voor het gebruik van doping zijn bestraft. Die maatregel moet ook gelden voor de mensen die de lijnen uitzetten.

Natuurlijk is het onzinnig om nu de hele palmares van Museeuw in twijfel te trekken en doet het vragen rijzen dat de pers dit als een staatsgeheim gekoesterde dossier kan inkijken. Het zou anderzijds naïef zijn te geloven dat topsporters, die in hun zucht naar prestaties naar het extreme zoeken, op zijn minst niet eens aan doping denken. Dat ze vaak als criminelen worden behandeld en sinds kort voor de correctionele rechtbank moeten verschijnen, leidt naar stigmatisering en werkt zelfbescherming in de hand.

Dat doet geen afbreuk aan de essentie : renners die worden betrapt, moeten de moed hebben om daarvoor uit te komen. Ook van bovenaf dienen mensen hun verantwoordelijkheid te nemen in plaats van zich te verschuilen achter onwetendheid. Als de wielersport er niet in slaagt de geur van verdorvenheid weg te blazen, dan heeft ze dat alleen aan zichzelf te wijten.

door Jacques Sys

Quick Step staat voor een dilemma.