Peter t'Kint
Peter t'Kint Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

“Tactisch is Zweden veel sterker dan België”, zegt Jesper Jansson. Drie jaar geleden in Genk verspeelde hij zijn kansen als international.

Aanvoerder van Helsingborg is Jesper Jansson, de man die drie jaar geleden kersvers landskampioen RC Genk koos boven het Italiaanse Verona. Hij faalde er. Een teleurstelling rijker keerde hij terug naar zijn land. “Helsinborg speelde op dat moment nog Champions League,” vertelt Jansson, “maar in de competitie eindigden we als tweede achter Halmstads. Vorig seizoen was een grote teleurstelling. We konden de druk niet aan en speelden veel te vaak gelijk. Resultaat : vijfde plaats en een nieuwe trainer. Dit keer behoren we niet tot de favorieten, omdat we nauwelijks versterking binnenhaalden, maar anderzijds neemt dat wel de druk wat weg.”

Hoe anders is het, voetballen in een zomercompetitie ?

In de eerste ronde van de Champions League of de Uefabeker is het een voordeel. Wij zitten dan volop in de competitie, de ploeg is ingespeeld, terwijl de tegenstander vaak nog zoekt. Maar eens de Europese competitie volop bezig is, loopt de onze naar zijn eind en zijn we moe. Scandinavische ploegen doen het daardoor meestal erg goed in de eerste ronden van de Europabekers. Toen Halmstads vorige zomer tegen Anderlecht werd geloot, had ik er dan ook geen slecht oog in. Maar ze deden het niet goed, niet alleen in die Europese wedstrijden, maar het hele seizoen lang. Ze werden slechts zevende.

Hoe sterk is het Zweedse voetbal op dit moment ?

De competitie is vrij close. Het is beter dan toen ik zes jaar geleden in Noorwegen ging voetballen. Er komt iets meer volk en de media tonen iets meer belangstelling. Vergeleken met België vind ik ons, net als de Noren, tactisch veel beter. Verdedigend spelen we zoals de nationale ploeg, met twee lijnen dicht bij elkaar en snelle uitbraken. Individueel vind ik de spelers in België van een hoger niveau.

Toen ik in België aankwam, heb ik voorspeld dat AA Gent het goed zou doen. Dankzij Trond Sollied. Kan niet, zegden ze me toen, want Gent heeft geen goede voetballers. De realiteit gaf mij gelijk. Dat bedoel ik met tactiek : als je een trainer hebt die het kan uitleggen, wordt het allemaal veel makkelijker. Hetzelfde gebeurt nu toch in Genk ? Met een beetje organisatie doen ze het uitstekend met allemaal jonge spelers. Genk heeft drie, vier uitstekende spelers, de rest is middelmaat, maar als je duidelijke afspraken maakt binnen het team en binnen een duidelijke structuur, is dat allemaal geen probleem.”

Tijdens je verblijf in Genk volgde Johan Boskamp Jos Heyligen op na een woelige eerste competitiehelft.

We gingen 4-4-2 spelen. Alleen : hij snapte er geen bal van hoe dat in de realiteit moest. Echt waar ! Ik speel heel mijn leven 4-4-2. Ik dacht : fijn, eindelijk iemand die mijn systeem kiest, we zijn vertrokken. Maar niks van ! Zo’n systeem moet je trainen, maar dat gebeurde niet. Woorden genoeg, lopen in het bos ook, en dan elf tegen elf, one touch. Tsjoep-tsjoep noemt hij dat, neen ? En roepen, only yelling, big mouth.

Toen heb ik de fout gemaakt van naar hem toe te stappen en het over mijn twijfels te hebben. Iedereen zei dat ik dat niet mocht doen, dat je Boskamp nooit je zwakte mocht tonen. Terwijl ik het juist stérk vond van mezelf. Maar hij zag het dus als zwakte en ik had afgedaan. Ban kon dat allemaal makkelijker van zich afzetten. Hé, Jeppe, Jeep Cherokee, shopping, easy. Funny guy.

Een terugkeer naar Zweden was onvermijdelijk. In één week raakte ik daar meer ballen dan in twee maanden Genk. Nu is het er weer allemaal anders, hoor ik. Bad timing, jammer. Dit moest mijn kans in het buitenland worden, maar ik heb het verknald. In het andere geval zat ik nu wellicht in de nationale ploeg en kon ik deze zomer naar het WK.

Wat de nationale ploeg betreft, sta je nergens meer.

Toen ik nog in Noorwegen voetbalde, was ik teleurgesteld dat ik niet in de selectie werd opgenomen. In België kwam de bondscoach één keer kijken, maar toen verloren we net met 5-0 van Lierse. A shit game. Vorig jaar speelde ik heel goed, maar intussen ben ik al wat ouder en is er een selectie samengesteld.

Je had de opvolger van Stefan Schwarz kunnen worden, maar zijn plaats centraal op het middenveld werd ingepikt door een jonge voetballer, Tobias Linderoth.

Een kleine jonge voetballer met wie ik nog bij Stabaek samenspeelde. Zweden heeft goede spelers en de kern is heel hecht. Dit voorjaar ga ik er nog eens voor, maar ik denk niet dat ik nog een kans maak. Jammer. In 1994 zat ik in de brede kern voor Amerika, maar viel ik er net voor de afreis naar de States uit. Daar deden ze het heel goed, ze werden vierde, en ik kwam er nadien nog moeilijk in. Vervolgens werd Genk een fiasco. Het probleem is nu dat de huidige coach vroeger de beloften trainde. Van die jongeren heeft hij er heel wat meegenomen naar de A-ploeg.

Zijn Zweedse coaches anders dan Noorse ?

Ja, en gelukkig maar. Ik hou niet van de aanpak van Egil Olsen en zijn tactische shit. Rosenborg voetbalt anders, volgens de regels die Nils Arne Eggen invoerde. Toen ik van Noorwegen naar België kwam, merkte ik dat er een ontzettend verschil was in het aanspelen van een voetballer. In Noorwegen spelen we een bal in de loop van een speler, zodat hij ermee vooruit kan. In Genk speelde ik een bal dan ook drie meter voor Hasi. Die was daar niet mee opgezet, de bal moest in zijn voeten worden gespeeld. Ik snapte dat niet, voetbal is a running game, geen spel vanuit stilstand.

Een ander verschil met Noorwegen is dat Zweden het liever niet met grote, stoere bonken doet. Klopt dat ?

Het Noorse voetbal is veeleer de bal snel naar voor brengen, naar de diepe spits, en dan voetballen vanuit de afgelegde bal. De driehoek op het middenveld is belangrijk. Helaas maken ze er soms ook een boeltje van, omdat ze al die topspelers in één team willen krijgen en ze dan neerpoten op posities die niet de hunne zijn. Het clubvoetbal van Rosenborg vind ik wel goed, alleen is hun systeem nu wat uitgewerkt. Eens je doorhebt hoe ze het uitvoeren, vallen ze makkelijker te bespelen. Een paar jaar geleden brachten ze door de vernieuwing teams in de problemen, nu veel minder.

Bestaat er ook zoiets als een Zweeds model ?

Defensief is het vergelijkbaar met het Noorse voetbal : vier verdedigers op lijn. In de Champions League en in de Uefabeker spelen wij met Helsinborg altijd 4-5-1. We sluiten de boel goed af en gaan dat met een pak mensen in de aanval.

Malmö eerst en nadien Göteborg waren de vaandeldragers van het Zweedse voetbal. Hoe komt het dat je niets meer van hen hoort ?

Ze moeten besparen, onder meer op salarissen. Göteborg beging in de jaren negentig fouten in het aankoopbeleid. Het kocht de beste spelers in Zweden op, zonder zich af te vragen of ze wel bij de club pasten, en moest er dan met verlies laten afvloeien. Nu doen ze het weer op de oude manier. Alleen gaat het aantrekken wat moeilijker : de spelers hebben niet veel zin meer om voor Göteborg te tekenen omdat ze elders meer kunnen verdienen.

Hoe zit het met de opleiding ?

Heel goed, er is heel veel belangstelling voor sport en jeugdopleiding. Elke jongere doet aan sport, al hebben ze intussen zitten prutsen aan het schoolsysteem en is het de laatste jaren wat minder geworden. Ook wij kennen steeds meer jongeren die dik worden en meer bezig zijn met computerspelletjes dan met sport. Daarom gaan er weer stemmen op om terug te keren naar het oude systeem met meer sport op school, minstens één uur per dag. Het is ook een heel democratisch systeem, niet zoals dat van de Fransen, waar op tienjarige leeftijd de besten worden geselecteerd, en de rest in de kou blijft staan. Volgens mij maken de Zweden daar wel een fout : er zou een betere elitewerking moeten komen naast het sociale werk.

Duidelijk is dat de Zweedse nationale ploeg niet langer echte sterren telt.

Schwarz, Brolin, Dahlin… De mannen van ’94 waren Europese grootheden. Dat is minder nu. Henrik Larsson heeft een naam, maar voetbalt in een kleine liga. Patrick Andersson van Barcelona is nog de grootste ster, samen met Ljungberg van Arsenal. De rest is gemiddeld, speelt goed, maar niet bij een grote club. Eigenlijk zou ik graag Larsson aan het werk zien in een topteam. Maar hij voelt zich goed in Glasgow, verdient er veel geld. Wij zijn buren, hij groeide op in Helsinborg en kocht er onlangs een hoeve in de buurt waar ik woon.

Engeland, Argentinië en Nigeria zijn de tegenstanders op het WK. Wat denk je daarvan ?

Het is goed voor Zweden, wij koesteren graag de underdogrol. Een beetje zoals België. Op het EK vonden de Zweden dat we moesten winnen van België en dat zorgde voor extra stress. Belgen hebben geen grote naam bij ons. Onterecht, vind ik, want jullie competitie is van een behoorlijk niveau. Zelf vinden jullie van niet, dat heeft me altijd verbaasd. Jullie kijken ook zo op naar het Nederlandse voetbal, maar dat vind ik ook maar van een middelmatig niveau. De topteams zijn er wellicht iets sterker, maar de rest is all the same shit. Ze hebben alleen een veel grotere mond.

Bijzonder aan het WK voor jullie is dat Engeland gecoacht wordt door de bekendse voetbal-Zweed, Sven Göran Eriksson. Hij was onbetaalbaar voor een kleine voetbalfederatie als de Zweedse.

Hij werd in Zweden al uitgeroepen tot de meest waardevolle staatsburger, zijn bekendheid is niet in te schatten. Elke dag staat hij in de krant.

Hij is een ontzettend goede coach. In vergelijking met Engelse coaches heeft hij een heel andere, duidelijke aanpak. Niet roepen, maar rustig, bedaard en helder blijven. Streng ook. Hij moet zijn stem nooit verheffen om te krijgen wat hij wil. Hij bracht het 4-4-2-model in Zweden, samen met Roy Hodgson, die Malmö trainde en een Engelse opleiding kreeg. Dat model heeft ons veel succes gebracht. Maar goed ook, want het Zweedse voetbal heeft niet het geld om sterren naar zijn competitie te halen.

door Peter T’Kint,

“Ik zou graag Henrik Larsson eens aan het werk zien in een topteam.”

“Boskamp ging 4-4-2 spelen, maar snapte er geen bal van hoe dat moest.”

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content