Vrije Tribune

‘De tweestrijd van elke jonge topvoetballer’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

Met de juiste begeleiding op elk vlak kunnen we topsporters creëren die niet alleen hun fysiek talent ten volle ontwikkelen, maar ook hun intellectuele capaciteiten, zegt psycholoog Willem Ringoot.

Het tragische ongeval van Junior Malanda deed de voorbije dagen heel wat vragen rijzen over de begeleiding van jonge topsporters. Zowel trainers als spelers bevestigden de noodzaak aan meer begeleiding voor die kwetsbare groep van jonge talenten. Ook Vital Borkelmans, assistent-bondscoach, wees tijdens het gala van de Gouden Schoen op het gebrek aan een degelijke opvoedkundige begeleiding van jonge topsporters.

Vanuit mijn rol als psycholoog bij Leerwijzer begeleid ik heel wat jonge topsporters, waaronder elf topvoetballers van Club Brugge, en vind ik dat clubs naast fysieke prestaties ook meer belang moeten hechten aan de mentale maturiteit en vormende begeleiding van een jonge topsporter. De aanpak in bijvoorbeeld Nederland en Duitsland bewijst dat dit kan.

De tweestrijd van elke jonge topvoetballer

De carrière van veel topsporters piekt al op erg jonge leeftijd, sport is voor hen dan het enige wat telt. De volwassen wereld waarin ze terechtkomen, is er voor hen vooral één van grote verleiding. Geld en roem zijn bij wijze van spreken binnen handbereik, dat maakt dat studeren voor hen geen prioriteit is. De wereld verwacht van hen een grote mate van verantwoordelijkheid en zelfstandigheid die ze op die leeftijd nog niet kunnen opbrengen. Ze missen daarvoor vaak niet alleen de nodige intellectuele opvoeding, maar ook de mentale maturiteit.

Het reguliere onderwijs biedt geen oplossing voor de noden van topsporters. Topsportscholen, die echte toppers zouden moeten afleveren, falen. Ze leveren nog steeds te weinig topprestaties en zelden halen echte toptalenten in het klassieke onderwijssysteem hun diploma. Het reguliere onderwijs biedt voor hen op dit moment dus geen oplossing. Dat komt omdat het systeem en de aanpak van een klassieke sportschool niet beantwoorden aan het drukke schema en de nood aan structuur en controle van sporters op topniveau. Zij hebben een persoonlijke aanpak en begeleiding op maat nodig. Privéonderwijs is vooralsnog het enige alternatief.

Op onze school ervaar ik elke dag dat jonge topsporters een degelijke opvoedkundige begeleiding en voldoende sociale controle écht nodig hebben om zo’n druk leven te kunnen leiden. Dat bewijst nogmaals het belang van een goede entourage van een jonge topsporter. De belangrijkste beslissingen neemt een 16-jarig sporttalent immers niet zelf, maar wel zijn entourage van ouders, makelaars en andere begeleiders. Als hij op die leeftijd nog in een topclub zit en zijn omgeving haar geloof heeft uitgesproken, lijkt de droom van zo’n jonge speler opeens binnen handbereik.

Uit de gesprekken met de ouders van jonge sporters merk ik iedere keer opnieuw dat àlle ouders een diploma voor hun kind belangrijk vinden. Ze doen ontzettend veel opofferingen, zijn bijna verplicht om vertrouwen te stellen in derden – coaches, makelaars, psychologen – en zijn intensief bezig met het screenen en selecteren van de juiste makelaar, nog voor ze weten of hun zoon of dochter het zal maken in die harde topsportwereld.

Sportclubs hebben daarin een gedeelde verantwoordelijkheid maar zetten daar nog onvoldoende op in. Het is ook hun plicht om te zorgen voor voldoende sociale controle en de nodige structuur. De topspelers die wij opleiden, bepalen zelf hun educatieve doelen en de termijn waarbinnen ze die willen halen. Ze worden daarin intensief en persoonlijk begeleid. Dat vergroot de kans op een diploma aanzienlijk.

Laten we niet vergeten dat roem zelden eeuwig is en er ook nog een leven na de sport is.

Het referentiekader van die jonge sporters verschilt fundamenteel van dat van hun leeftijdsgenoten. Zo kijken 16-jarige topvoetballers op naar sterspelers en de cultuur die er heerst in de voetbalwereld. Hun normen en waarden zijn anders dan die van een jongere met een ‘normaal’ leven. Zij zijn vooral bezig met het realiseren van hun voetbaldroom.

In ons land bestaat er leerplicht, maar geen schoolplicht. De controle daarop is helaas minimaal. In Duitsland bijvoorbeeld ligt dat anders. Topsporters worden er verplicht zich in te schrijven in een school. Het grote succes van de Duitse nationale voetbalploeg is voor een groot stuk te danken aan die degelijke begeleiding, ook op opvoedkundig vlak. In Nederland bestaat er dan weer een gerenommeerd centrum, Papendal, dat zuiver toptalent begeleidt. Een echt voorbeeld voor hoe het hier bij ons ook zou kunnen. De routine, de organisatie, de structuur zijn zo perfect afgestemd op het leven van de topsporter dat het centrum enkel absolute toppers voortbrengt.

Met de juiste begeleiding op elk vlak kunnen we topsporters creëren die niet alleen hun fysiek talent ten volle ontwikkelen, maar ook hun intellectuele capaciteiten. Laten we niet vergeten dat roem zelden eeuwig is en er ook nog een leven na de sport is. Het is cruciaal dat ze ook daarop zo optimaal mogelijk zijn voorbereid.

Willem Ringoot

psycholoog en directielid bij privéschool Leerwijzer

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content