Juventus: van de droom van een tiende titel op rij naar de hel

Niemand bij Juventus maakt zich al op voor de bekerfinale tegen Milan. Bij de Oude Dame hebben ze andere zorgen in wat een annus horribilis blijkt te zijn.

Van de droom op een tiende opeenvolgende landstitel belandde Juventus in de hel: niets titel, en straks misschien zelfs geen deelname aan de Champions League. Hooguit speelt het volgend seizoen de Europa League, via winst in de bekerfinale of de vijfde plaats in de rangschikking, een mogelijkheid waar Juventus ernstig rekening mee moet houden. Het hele seizoen van de bianconeri was één langgerekte kruisweg, met af en toe een zeldzame opmerkelijke zege, veel grauwe gelijke spelen en verschillende nederlagen die de ploeg ko zetten.

Ook de algemene repetitie tegen de andere bekerfinalist, AC Milan, was vorige zondag een drama, niet alleen door de uitslag (een 3-0-pandoering) maar ook door de manier waarop. Weerloos hing de negenvoudige kampioen in de tweede helft in de touwen.

Dat Juventus in de hoek zit waar de klappen vallen, was al een tijd geweten. De zege tegen Udinese van een paar weken geleden was een zeldzaam moment van opluchting in één langgerekte neerwaartse spiraal. Sinds het ontstaan van de club staat winnen in het DNA. Zelden miste Juventus een belangrijke afspraak. Tot dit jaar waarin de Oude Dame in geen tijd onherkenbaar is geworden. Het pakt wedstrijden verkeerd aan, mist een eigen identiteit, een eigen spel, intensiteit, organisatie, grinta. Elke speler lijkt voor zichzelf te spelen, er zit geen eenheid in. Juventus is geen orkest, het zijn elf solisten die stuk voor stuk maar wat doen. Kortom: een kakofonie die tegen een goed georganiseerde tegenstander, zoals Milan vorig weekend, niets vermag en ook wanneer het mis loopt niet in staat is om bij te sturen.

Het doel voor dit seizoen was een eigen speelstijl creëren, met hoog verdedigen, pressing en balrecuperatie op de middenlijn. Dat lukte een paar keer (tegen Barcelona en Milan in de heenronde) maar vaker niet dan wel. Geleidelijk aan kwam er ook ruis op de relatie tussen de trainer en de spelers. Aanvankelijk zat dat goed, maar vanaf eind november verstarde dat. Tot vorig weekend speelde Andrea Pirlo nooit met dezelfde ploeg. In 34 wedstrijden veranderde hij 34 keer de opstelling. De indruk over Pirlo vandaag is: hij weet het niet meer.

Cristiano Ronaldo

In zo’n omgeving verdwijnt zelfs een absolute topspeler als Cristiano Ronaldo naar de achtergrond. Ook tegen Milan kwam de Portugese topschutter niet in het stuk voor. Eerder dit seizoen haalde hij in zijn eentje zijn ploeg al een aantal keren uit de problemen, maar mirakels gebeuren niet op bestelling en je moet er ook niet te veel na elkaar verwachten. Zelfs niet van CR7. Hij kan in zijn eentje niet alles oplossen wat al een heel seizoen fout loopt. Bovendien loopt Cristiano Ronaldo, al dat niet toevallig sinds Andrea Agnelli het project van de Super League aankondigde, te dubben.

Dat Juventus in eigen land na negen opeenvolgende landstitels voor één keer een ander (het Inter van ex-coach Antonio Conte, net de man die in Turijn de winnende serie inzette) moest laten voorgaan, daar kon men in Turijn nog mee leven. Het probleem wordt als Juventus over een paar wedstrijden op een plaats landt die geen recht geeft op deelname aan de Champions League, nog los van de sancties die de UEFA overweegt tegen de rebellerende leden van de Super League.

Geen deelname aan de Champions League is een klap in het gezicht, niet alleen voor het prestige en de eer van de club, maar ook voor de financiële toestand. De loonlast van 236 miljoen moet dringend naar beneden, en de totale schuldenlast bedraagt intussen 458 miljoen euro. Die moet vooral niet verder oplopen. Niet-deelname aan Europa’s meest prestigieuze competitie kost de Italiaanse club minstens 50 miljoen euro. De afgelopen jaren liepen de inkomsten uit de Champions League bij Juventus zelfs een paar keer op tot 80 miljoen.

Niet-deelname aan het kampioenenbal verandert hoogstwaarschijnlijk ook het personeelsbestand bij de recordkampioen. Een paar weken geleden gaf sportief directeur Fabio Paratici aan dat Pirlo zeker blijft als Juventus de Champions League haalt. Na de nederlaag tegen Milan bleef Paratici stil. Ook zijn positie staat op de helling. Het was Pavel Nedved, de vroegere sterspeler van Juventus en intimus van voorzitter Andrea Agnelli, die aangaf dat Pirlo zeker tot het einde van het seizoen blijft.

Luis Suárez

Tussen de vele fouten die het beleid van de club dit jaar maakte, was het versneld doorschuiven van Pirlo een gewaagd en ondoordacht plan dat niet zo goed werkt. Pirlo werd gehaald om de U23 te coachen in derde klasse, maar werd zonder dat hij ooit één dag als trainer op het veld stond, zelfs niet bij de jeugd, binnen de 24 uur na de Europese uitschakeling tegen Lyon gebombardeerd tot hoofdtrainer. Pirlo heeft het excuus van zijn onervarenheid, maar hij heeft als trainer geen stappen gezet tijdens het seizoen. Nooit gaf hij de indruk de zaken of de ploeg onder controle te hebben. Wanneer het verkeerd liep, zag je de onmacht op zijn gezicht.

Maar niet alleen de situatie van Pirlo is onzeker, ook van Nedved is niet zeker dat hij aanblijft als adviseur. Er wordt zelfs al gespeculeerd over een mogelijk vertrek van Andrea Agnelli, die bij zijn aantreden als voorzitter in 2010 luidop zei dat hij zichzelf die rol niet meer dan tien jaar zag vervullen. Die tien jaar zijn inmiddels al voorbij.

Zonder Champions League is het ook zeer twijfelachtig dat Cristiano Ronaldo aan boord blijft, al heeft die nog een contract van een jaar. CR7 is met een jaarloon van 31 miljoen euro, vier keer meer dan de op een na bestbetaalde speler uit de Serie A, ook niet iemand die gauw bij een andere club terechtkan. Aan ambitie boette de Portugese spits nog niet in. Zo wil hij graag een zesde Gouden Bal, om zijn aartsrivaal Lionel Messi bij te halen, en heeft hij nog dit seizoen als doel een record te breken. CR7 wil de eerste zijn die topschutter werd in drie van de vijf topcompetities. Vorig jaar lukte hij 31 goals, maar toen maakte Ciro Immobile er 36 voor Lazio. Tot zondag had Ronaldo er 27, tegenover 21 voor zijn naaste achtervolger Romelu Lukaku. Luis Suárez is de enige speler die al topschutter werd in drie Europese competities, maar daar was ook de minder hoog aangeschreven Nederlandse Eredivisie bij.

De naam Suárez is nog iemand die deel uitmaakt van dit vreselijke seizoen. De afgelopen weken werd steeds duidelijker dat ook Juventus niet helemaal vrijuit gaat en op zijn minst een dubieuze rol speelde bij het vervalste taalexamen waarmee de club Suárez aan de Italiaanse nationaliteit wilde helpen. Daarmee wilde Juventus hem als voetballer met de EU-status – die heeft hij niet – binnenhalen. Toen duidelijk werd dat met de vragen aan de Università per Stranieri in Perugia geknoeid werd, trok Juventus zijn handen af van dat dossier en ging het voor Álvaro Morata, die van Real gehuurd werd. Maar bij de vrijgave van een aantal telefoongesprekken blijkt dat Paratici, destijds bejubeld omdat hij Cristiano Ronaldo naar Turijn lokte, op zijn minst de indruk gaf enige druk uit te willen oefenen, al distantieerde Andrea Agnelli zich daar snel van.

Massimiliano Allegri

Als Paratici weg moet, en ook Nedved zou vertrekken, staat niets nog een terugkeer van Massimiliano Allegri in de weg. Allegri behield altijd een goed contact met de voorzitter maar vertrok twee jaar geleden toen het niet meer klikte met het duo Paratici-Nedved. Hij is nu de vaakst geciteerde naam en gaf al eerder aan dat hij na twee sabbatjaren volgend seizoen opnieuw een grote club wil coachen.

In dat geval zou ook een terugkeer van Guiseppe Marotta mogelijk zijn. Marotta is als CEO net kampioen geworden met Inter, maar in het oog van de aangekondigde bezuinigingen (zie zijdelings) staat nog niet vast dat hij bij de blauw-zwarten blijft. Toen Agnelli in mei 2010 voorzitter werd, als vierde telg sinds de Turijnse industriëlenfamilie zich in 1923 over Juventus ontfermde, was zijn eerste ingreep Marotta weghalen bij Sampdoria, waar die toen dé opkomende sportief directeur in de Serie A was. Marotta werkte vervolgens goed samen met Conte, zette de reeks landstitels in en haalde toen Conte op een dag opstapte binnen 24 uur met Allegri de ideale vervanger. Na de komst van Cristiano Ronaldo, een gloriemoment van Fabio Paratici, werd hij zachtjes naar de uitgang gestuurd, tot hij aan de zijde van Conte twee jaar geleden bij Inter zijn intrede maakte. Een succesvolle intrede, zo is gebleken.

Maar eerst is er nog de bekerfinale, die het blazoen nog een beetje kan opkalefateren, want een prijs is een prijs. Juventus, met 13 bekers Italiaans recordhouder, won die trofee voor het laatst in 2018. Toen werd het 4-0 tegen… AC Milan. Laat dat nu net de club zijn waarvan de Spaanse krant El Mundo op 28 september van dat jaar onthulde dat die een jaar eerder via de toenmalige Chinese hoofdaandeelhouder Yonghong Li geprobeerd had Cristiano Ronaldo bij Real weg te halen. De voornaamste beweegreden van Milan: de mogelijke impact van die transfer op de Chinese markt. CR7 zou toen gezegd hebben: ‘Jullie zitten niet in de Champions League, maar de Europa League heb ik nog niet gewonnen.’ De zaak ging in juli 2017 niet door omdat de toenmalige eigenaar van Milan, zoals snel zou blijken, over onvoldoende kapitaal beschikte.