Expo: Roger Raveel – De schilder, de duif en de dingen

In de expo De schilder, de duif en de dingen (*** 1/2) in CC Strombeek wijst oude meester Raveel ons de weg.

In de expo De schilder, de duif en de dingen (*** oe) in CC Strombeek wijst oude meester Raveel ons de weg.

Stadsrand

In het CC van Strombeek, gevangen tussen autostrades en invalswegen, werpt men een licht op het werk van Roger Raveel (°1921). Verkwikkende kunst uit het landelijke Machelen-aan-de-Leie in verstedelijkt gebied. De nadruk ligt op tekeningen waarin de oude meester zijn omgeving bespiedt: boeren, koeren, klompen.

De scenografie met spaanderplaten deert niet. We zagen musea met meer middelen en een gewilligere infrastructuur het inhoudelijk soms niet beter doen, en soms ook slechter. Men trapt af met een reeks van 6 foto’s waarin Roger Raveel figureert. De jonge fotografe Bieke Depoorter (1986) ging bij de oude meester langs, wat een leuke inkijk in ’s mans leven opleverde. De oude schilder zit aan tafel en geniet van een kopje thee of koffie, terwijl zijn zelfportret in de achtergrond over zijn schouder meekijkt. In het schildersatelier staat een groot portret met paard in de traditie van Rubens en Van Dyck, maar met Vlaamse betonnen koerafsluiting. Raveel heeft het hoofd van de ruiter uitgespaard en poseert zelf als ridder voor de lens van Depoorter. Hilariteit!

Een documentaire van een uur, gemaakt door Jo Vermaercke, voert de meester in zijn atelier op. Het werk dat hij maakt, Gebroken gevoelens kleurrijk onderbroken en een leegte vierkantig gevat in het mysterie (2004), is op de expo aanwezig. Bedachtzaam, beredeneerd en traag gaat de schilder aan het werk. En kijken, vooral kijken naar het werk, terwijl zijn overleden vrouw beaamt dat het mooi is. En niet omdat hij de maker is, maar omdat het echt mooi is. Dit is een mooie docu, maar de passage met de interactie tussen Raveel en zijn overleden echtgenote ontstijgt op het einde zelfs het anekdotische en geeft een inkijk waarbij men zich als kijker wat ongemakkelijk voelt. Had men dit er niet beter uitgegooid?

Bedachtzame schilder

In het kabinet, een verkwikkend zaaltje, staat een vogelhuisje op een stok, inclusief geschilderde duivenstront. Overal hangen schetsen en aanzetten (“Als tekenaar is Raveel een schilder die vast”, zoals het zo mooi in de publiekstekst verwoord is), maar die zijn een beetje van ongelijke kwaliteit. Uitstekend naast middelmatig.

Hoogtepunt zijn 3 recente olieverfschilderijen waarin Raveel de chaos, of het mysterie van het bestaan, bedwingt met humor en spitsvondige kleuren, lijnen en vlakken. Het schilderij Spirituele ervaring gevat in een spanning van kleur uit 2010 is hiervan misschien wel de beste vertolking. Raveel trekt het platte schildersvlak open en laat ons een spirituele werkelijkheid zien. Een wirwar van bonte kleuren, zinnebeeld voor de chaos of de schilderkunst zelf, komt telkenmale terug.

Het lijkt wel alsof Raveel een beetje chaos in zijn werken toelaat, als een boeket van bonte kleuren, maar gevat in een frame van zeer bedachtzaam geschilderde motieven. Raveels kunst is geestig en trekt ons uit de starre en hoogdravende schilderkunst van mindere goden. Al hadden we liever nog wat meer olieverfschilderijen op de expo gezien.

Aanvullend zorgen andere foto’s van Bieke Depoorter en kunst van Aukje Koks voor een zeer genietbare expo. De kunstenaarsvlag van Jan van Imschoot, de tegenstelling tussen Titiaan en Tintoretto verzinnebeeldend, wappert trots bovenop het cultuurcentrum. Weinig CC’s doen dit na.

Roger Raveel – De schilder, de duif en de dingen
Tot 3 april
CC Strombeek

Matthias Depoorter