Luc Baltussen

Strengere stresstest

Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

De voorstellen voor de nieuwe kapitaalvereisten voor de banken wijzen op een grote vastberadenheid bij de Europese Commissie om geen half werk te doen.

In de hitte van de strijd om de eurozone hebben een paar nochtans even hete hangijzers vorige week verdacht weinig aandacht gekregen. Er waren de resultaten van de nieuwe stresstests voor de Europese banken, dit keer uitgevoerd door een van de nieuwe toezichtinstanties die Europa na de crisis op de sporen heeft gezet: de European Banking Authority (EBA). Daarnaast kwam de Europese Commissie ook voor de pinnen met concrete voorstellen om vlees en bloed te geven aan de zogenaamde Basel III-regels, die de banken weerbaarder moeten maken tegen economisch noodweer.

De stresstest werd uitgevoerd bij 90 Europese banken, samen goed voor 65 procent van het financieel systeem in Europa. Volgens de EBA toont de test aan dat 8 van de 90 banken binnen de drie maanden 2,5 miljard euro extra kapitaal moeten vinden om aan de strengste kapitaaleisen te voldoen. Volgens de op een na strengste eisen moeten nog eens 16 banken samen ruim 8 miljard kapitaal bijstoppen.

Uiteraard is de stresstest ook dit jaar onderhevig aan twijfel en kritiek. De eerste stresstest vorig jaar ging pijnlijk onderuit toen banken waarmee zogezegd niets aan de hand was, heel kort daarna massale overheidssteun nodig hadden om overeind te blijven. Maar de EBA heeft de test grondig bijgewerkt en vriend en vijand zijn het erover eens dat hij nu een stuk beter is, al blijven er nog steeds flinke achterpoorten te dichten en zou het ook beter zijn als alle banken aan de test onderworpen werden. Spannend is ook of de nieuwe instelling haar autoriteit zal kunnen opleggen aan de nationale toezichthouders. Uit de eerste reacties in Spanje en Engeland blijkt alvast een neiging om het allemaal met een korreltje zout te nemen.

De voorstellen voor de nieuwe kapitaalvereisten voor de banken wijzen nochtans op een grote vastberadenheid bij de Europese Commissie om geen half werk te doen. In tegenstelling tot de Amerikanen, die de Baselregels alleen willen opleggen aan hun twintig grootste banken (samen goed voor tien procent voor de bankactiviteit in de wereld), wil de Europese Commissie de regels doen gelden voor alle 8300 banken in Europa (samen goed voor de helft van het globale financiële systeem). De nieuwe regels zullen de banken verplichten om samen 460 miljard euro extra kapitaal aan te trekken en ze eisen bovendien meer garanties omtrent de kwaliteit van die eigen middelen: in de financiële crisis kwamen banken immers op een pijnlijke manier tot de vaststelling dat veel activa die ze als ‘zo goed als kapitaal’ beschouwden, totaal waardeloos waren wanneer het er echt op aankwam om zware verliezen op te vangen. Nog meer regels moeten ook de liquiditeit van de banken verbeteren. Dat wil kortweg zeggen dat een bank sneller aan cash moet kunnen raken als er abnormaal veel mensen tegelijkertijd hun spaargeld komen opvragen. En ten slotte krijgen ook de toezichthouders meer macht om banken die de regels aan hun laars zouden lappen, streng aan te pakken.

Voorstellen van de Commissie moeten zoals bekend zowel door het Europees Parlement als door de Europese Raad (d.w.z. de lidstaten) worden goedgekeurd. Vooral de lidstaten zullen daarbij de neiging hebben het belang van hun ‘eigen’ banken te toetsen. Toch is sinds de crisis toch wel duidelijk dat misplaatste inschikkelijkheid de Europese economie niet ten goede komt. Uiteindelijk is het dan de belastingbetaler die opdraait voor de risico’s die privé-investeerders namen. Voor hun eigen gewin.

Luc Baltussen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content