De Canadese gans wordt voorwerp van grootschalige bestrijding.
De Canadese gans doet het goed in ons land. Het dier is in Europa ingevoerd als drijvend sieraad voor kasteel- en parkvijvers, maar voelde zich niet te beroerd om, zodra het de kans kreeg, uit te vliegen en andere wateren te koloniseren. Vooral vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw palmde het Vlaanderen in.
Een tijdlang is het wel en wee van de gans als verwilderde vogel goed opgevolgd, maar dat is wat stilgevallen. ‘Het dier is zo talrijk geworden dat het moeilijk nauwgezet op te volgen is, en daarenboven vinden vele vrijwilligers die de gegevens voor de vogeltellingen verzamelen het niet interessant’, stelt Tim Adriaens van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
Er zijn wel ramingen van de populatie beschikbaar. Het aantal broedvogels zou zo’n 2700 koppels bedragen – een aantal dat na een explosieve stijging lijkt te stabiliseren. Elk koppel brengt gemiddeld vier tot zeven jongen groot. De winterpopulatie van de gans, die slechts weinig grote verplaatsingen onderneemt, wordt in Vlaanderen op negenduizend exemplaren geschat.
Jammer genoeg hebben de dieren de neiging zich te concentreren op waterrijke gebieden, waar ze een catastrofe kunnen zijn voor de lokale fauna en flora. Ze zijn zo agressief dat ze weinig andere dieren in hun omgeving dulden, zodat ze de broedmogelijkheden voor andere vogelsoorten beperken, en ze scheiden zoveel mest af dat ze de natuurlijke begroeiing van water en oever onmogelijk maken.
Daarom heeft het Agentschap voor Natuur en Bos het initiatief genomen om de ganzen actief te bestrijden. In de provincie Oost-Vlaanderen, waar de grootste concentraties Canadese ganzen in ons land voorkomen, worden de teams ingeschakeld die het voorbije decennium met succes de muskusrat hebben bestreden.
De bestrijding bestaat erin de eieren in het broedseizoen te schudden. Daardoor worden die onvruchtbaar, maar de ganzen zullen toch niet aan een nieuw legsel beginnen. Ook is er dit jaar voor het eerst op grote schaal geprofiteerd van ‘de achilleshiel’ van de gans: de periode van twee weken in de zomer waarin ze niet kan vliegen omdat ze haar vleugelpennen vervangt. Tijdens een aantal vangsessies werden er ongeveer 2500 ganzen gevangen en gedood met een spuitje in de kop. Exacte cijfers zijn er niet, want de registratie staat nog niet op punt.
Het is jammer dat de gans naar verluidt niet lekker is, anders zouden jagers waarschijnlijk meer inspanningen leveren om ze te schieten – nu is ze de minst geviseerde soort van alle bejaagbare soorten in ons land. Het afschot is wel hand in hand met de stijging van de ganzenaantallen toegenomen tot 4400 dieren in 2007.
Als de geschatte populatieaantallen in de juiste grootteorde liggen, zou de combinatie van afschot, verdelging en schudden van eieren voldoende impact moeten hebben om de gans op zijn minst lokaal aan banden te leggen. Jammer dat vossen weinig of geen Canadese ganzen vangen. De ganzen zijn nogal agressief voor een vos en broeden dikwijls moeilijk bereikbaar op waterpartijen.
In tegenstelling tot de vos is de Canadese gans een exoot in ons land: een dier dat hier in feite niet thuishoort. Het lijkt logischer exoten te bestrijden om hun effect op de lokale fauna en flora te beperken dan een dier zoals de vos, die altijd een regulerende rol in ons ecosysteem gespeeld heeft, naar het leven te staan.
