Chris De Stoop
Chris De Stoop Chris De Stoop is redacteur van Knack.

De jonge Limburgse miljonair Tony Gielen beweert dat het gerecht ten onrechte achter hem aanzit. Over piramides in Vlaanderen.

Voor de deur naar de galazaal van hotel Mauritshof in IJzendijke, een Nederlands grensstadje nabij Eeklo, staat de opgeblonken, blauwe BMW 850 van de 32-jarige Limburger Tony Gielen. Het was altijd zijn droom die wagen te hebben maar straks doet hij ‘m weer weg, want hij wil nu toch liever een zwarte. ?Een jaar geleden stond ik nog als schilder-behanger op een laddertje. Toen ontdekte ik Top Stair in Duitsland. Ik heb er onnoemelijk veel geld mee verdiend.? Hij is er multimiljonair geworden, zegt zijn entourage met ontzag. Nu is hij directeur van zijn eigen geldcarrousel : Marketing International. Dat hij in Hasselt vervolgd wordt, schrikt hem niet af. ?Dan profiteert België er ook niet van mee. Als het land dit systeem verbiedt, dat in Nederland en Duitsland toegelaten is, betalen wij er ook geen belasting !?

In Albanië was er wekenlang straatoproer omdat honderdduizenden gezinnen hun laatste spaarcenten in dergelijke piramides stopten, die daarna als stromijten in rook opgingen. Maar ook in België zijn volgens het gerecht tienduizenden gezinnen bij een half dozijn piramides betrokken, wat nog niet meteen tot opstanden maar wel tot ?sociale ontwrichting? zou leiden. De ervaring leert dat er meestal snel een eind aan de ketting komt en dat talloze goedgelovige zielen die vaak al van de onderkant van de maatschappij komen gewoon hun geld kwijt zijn. Het gerecht neemt de zaak zo ernstig dat de onderzoeken nu zelfs nationaal gecentraliseerd worden. Er is sprake van een ?internationale zwendel zonder voorgaande?, waarvoor de modernste marketingtechnieken worden gebruikt. In Hasselt stelt het parket dezer dagen alvast dertig topmedewerkers van Top Stair in betichting voor oplichting, verboden kansspel en bendevorming onder meer dus Tony Gielen en zijn twee Limburgse vennoten.

Al die protserige wagens voor hotel Mauritshof, al het goud waarmee Gielen als een farao is opgesmukt, de verplichte chique kledij en het ?super koud-warm buffet? : het dient allemaal om zoveel indruk te maken op de nieuwkomers dat ze de inlegsom van 115.000 frank betalen. Dat kunnen ze later terugverdienen en vermenigvuldigen als ze zelf weer verse kandidaten strikken. Het is altijd hetzelfde systeem met slechts subtiele verschillen, maar van Tony Gielen mag het geen piramidespel meer heten, maar wel multi-level-marketing. Voor zijn kantoor staat er de hele tijd een lijfwacht. De security laat slechts mensen in het hotel binnen als een gastgever hen introduceert. In de twee zalen met honderd tot tweehonderd aanwezigen Vlamingen en Franstaligen apart mogen er geen foto’s genomen worden. Maar een geheimhoudingsclausule zouden de mensen hier niét moeten tekenen, wat wel het geval is bij concurrenten zoals Team, op straffe van 100.000 frank boete.

ER KWAM EEN GEWELDIGE PLOF

Volgens Gielen begon het sprookje vier jaar geleden toen een Duitser het Amerikaanse ?winstsysteem? Life lanceerde. ?Twee jaar was het niets, maar toen hij daarna ook de Amerikaanse psychologische technieken overnam, kwam er een geweldige plof !? Hij haalde 55.000 deelnemers. In 1995 kwam het tot een afscheuring en begonnen Dietmar Böse en Andrew Caspel met Top Stair. Top Stair groeide pijlsnel tot 11.000 deelnemers goed voor een geldstroom van meer dan een miljard frank die voor het merendeel uit Belgisch Limburg kwamen. Schilder-behanger Tony Gielen schopte het in geen tijd tot manager. In juni ’96 besloot hij, met nog twee andere Limburgers (bouwvakker Mondelaars en benzinestationuitbater Dekens), om zelf een zaak op te zetten. Een andere Vlaming was eerder uit Top Stair gestapt om met het systeem French Power de Franstalige markt te ontginnen. Na nog een afsplitsing ontstond ook Team.

Toen Gielen met Marketing International begon, nam hij de listings van Top Stair mee en bood hij zijn voormalige collega’s aan om gratis over te stappen, wat enkele honderden prompt deden. Helaas had ook hijzelf al in september met een afscheuring te maken, toen twee Vlaamse medewerkers met Marketing Mundiale begonnen, dat zich ook in Zeeuws-Vlaanderen inplantte. Gielen begon in die regio zijn ?infodagen? eerst in hotel De Dikke Van Dale in Sluis, daarna in hotel Mauritshof in IJzendijke om het ?wingewest? Oost- en West-Vlaanderen aan te boren. Hij zegt nu drieduizend leden te tellen, verdeeld over vier organisaties : orga 1 verenigt de Oost- en West-Vlamingen in IJzendijke ; orga 2 werd in Malaga in Spanje gelanceerd (met een driehonderd mensen) ; orga 3 brengt de Franstaligen bijeen, ook in IJzendijke ; en orga 4 is in Sittard gevestigd, om de Limburgers te lijmen. Op termijn wil Gielen Marketing International uitbouwen tot de grootste Europese, overkoepelende organisatie, met afdelingen in alle lidstaten. Want Gielen ziet het graag groot.

De opmars gebeurde zonder veel tegenwind, tot vorige week een gehandicapte man uit Gistel, Daniël Vandenabeele, bij de politie klacht indiende tegen Marketing International, en ook tegen een tiental ?ronselaars? die voor problemen zoals schulden en gebroken gezinnen zouden zorgen. De man stapte ook naar de pers en vertelde dat zeker vijftig Gistelse gezinnen in de knel dreigen te komen. Ook zou hijzelf al dreigtelefoons (?een man met dichtgeknepen neus en Limburgs accent?) en zware jongens aan de deur gekregen hebben. Volgens Tony Gielen klopt het dat ze veel leden in Gistel hebben (?onze grootste concentratie zit in Torhout?), maar met dreigingen heeft hij niéts te maken. ?Wij zijn geen criminelen ! Wel is het mogelijk dat een medewerker uit Gistel kwaad geworden is en reageert, omdat zijn inkomen bedreigd wordt door de interviews van die kruisridder !?

DE DIRECTEUR VERDIENT HET MEEST

Wie bij Marketing International 115.000 frank inleggeld betaalt, wordt enkelhandelaar. Hij kan groothandelaar worden door zelf twee mensen mee te brengen, die dan op hun beurt weer twee kandidaten moeten ?gek maken?, enzoverder. Van de eerste twee, die men nog zelf aanbrengt, vangt men 35.000 frank, en van alle volgenden in de ketting 20.000 frank. De meest succesvolle groothandelaars mogen solliciteren om manager te worden. De verdeling van de hele som gebeurt concreet als volgt : van de 115.000 frank van elke nieuweling gaat 35.000 frank naar zijn directe ronselaar (de gastgever), 20.000 frank naar de groothandelaar die daarboven staat, 20.000 frank naar de manager, 8.000 frank naar de onderdirecteur en 9.000 frank naar de directeur. De rest (23.000 frank) gaat naar de firma voor de ?onkosten?. De directeur in dit geval Gielen zit voor àlle leden dus tweemaal aan de kassa. Maar wat dat opbrengt, telt hij liever niet uit. ?De directeur verdient natuurlijk het meest. Maar hij is ook onderaan moeten beginnen.?

Dan presenteert Gielen ons enkele jongelui met tandpastasmile van oor tot oor, die allemaal ?ik ben succesvol? roepen zoals andere mensen goeiendag zeggen. De eerste is een stralende blondine, Patricia uit Lier (?Mag ik ook in uw artikel staan ? Ik ben zeer succesvol !?), die zonder verpinken zegt dat ze vorig weekend met 400.000 frank uit IJzendijke is weggegaan. ?Tot een half jaar geleden was ik een arme hommelkweekster, getrouwd met een al even arme biersteker. Op 14 juli is mijn leven veranderd ! We hebben er allebei onze job voor opgegeven. Nu heb ik hier al veertig mensen voor mij werken.? Prompt stelt ze een van die veertig mensen voor : korporaal Paul uit Leopoldsburg, die zelf al zeven militairen uit de kazerne heeft aangebracht (in een andere ?structuur? zitten zelfs twintig politiemannen). Van alle nieuwelingen die door korporaal Paul en zijn collega’s worden meegelokt, krijgt Patricia automatisch 20.000 frank. En dat tikt aardig aan.

Een Limburgse frituuruitbater, een Ardooise carosseriebaas en een Torhoutse BMW-garagehouder komen ?spontaan? vertellen hoe ze succesvol manager geworden zijn. Voorwaarde was dat ze hun bedrijf opgaven. De dertig managers van Marketing International herkenbaar aan hun gouden badge zouden een maandinkomen tussen een half miljoen en vier miljoen frank halen. Hoewel sommigen bekennen ?iets? aan de fiscus aan te geven, zeggen de meeste medewerkers dat het om zwart geld gaat. Gielen : ?Als directie betalen wij belasting in Nederland. Maar in België wordt ons systeem door de overheid toch als een gokspel gezien. Welnu : gokgeld is niet belastbaar !? Zijn er dan geen gedupeerden ? Gielen : ?Bij ons wordt twintig procent miljonair. Veertig procent krijgt zijn inleggeld terug of verdient een beetje. Nog veertig procent is alles kwijt. Omdat ze niet genoeg werken. Vergelijk het met de buitenwereld : slechts vijf procent van de wereldbevolking heeft succes. Dan doen wij het veel beter !?

ANDERS GELOVEN ZE HET NOOIT

Om vier uur begint de show, die volgens Gielen op ?enthousiasme? drijft, volgens anderen op hersenspoeling. De meeste, jonge aanwezigen zijn al habitués, die enkele tientallen nieuwelingen hebben meegetroond. Die laatsten worden de hele dag door alle anderen bewerkt omdat al die anderen op een deel van hun geld azen. Velen hebben er geen benul van waar ze terecht komen, want het is een van die aangeprate ?technieken? om hen dat niet van tevoren te zeggen (?anders geloven ze het nooit !?) Er beukt een loeiharde discodreun door de zaal, iedereen staat rechtop in de handen te klappen en ?hoi ! hoi ! hoi !? te roepen, en dan rent Tony Gielen, met zijn haar vol gel, in een spurt het podium op : een kunstmatig opgefokt, routineus ingestudeerd spektakel, genre Swingpaleis (?gas geven !?) In die nepambiance, bedoeld om een soort massapsychose te scheppen, praat Gielen op de zaal in als een kruising van disc-jockey, stofzuigerverkoper en marktkramer.

Hij spreekt alsof hij voor een kleuterklas staat (?ik ben ook maar een arbeider met IQ nul?), schildert de doorsnee mensen als sukkels af, en wakkert de goudkoorts aan, al was het maar door likkebaardend de geuren en kleuren van een nieuwe wagen te beschrijven. Het gejoel, gestamp en geklap bereiken een climax als hij uitrekent wat er uit dit ?gouden ei? te beuren valt : minstens 90.000 frank vanaf de vierde maand, 200.000 frank de achtste maand, en ruim een half miljoen frank de tiende maand ?als absoluut minimum?. En dat voor een Mickey Mouse-bedragje van slechts 115.000 frank ! ?Hoi ! Hoi ! Hoi !? Gielen : ?U zegt misschien : dat draait hier allemaal om geld verdienen. Dat hebt u goed gezien ! Geld is wat wij willen ! Aan geld zijn wij verslaafd !? Na dit spektakel, dat tot ’s avonds laat duurt, zou volgens Gielen 60 à 80 procent intekenen. Op het formulier staat ?dat het systeem alleen succesvol kan zijn, indien hij/zij in staat is om meerdere deelnemers bij het systeem te betrekken. Hij/zij begrijpt dat Marketing International in geen geval aansprakelijk is, wanneer het aantal potentiële deelnemers afneemt.?

Volgens Tony Gielen is de markt echter nog lang niet leeggebloed, want hij mikt op een doelgroep van 3,5 miljoen Belgen en verwacht nog een grote plof. Elk weekend zitten er talrijke nieuwe prooien in de fuik van IJzendijke, en elke maandag is het daar betaaldag. Dan is de security-ploeg extra uitgebreid. De miljoenen worden immers cash verrekend niet met cheques zoals in de Nederlandse record-piramide Coin Liberté, die ruim 80.000 deelnemers had en die vorige zomer met een enorme plof is ingestort toen de poen verdwenen bleek te zijn. Dat kan met Marketing International nooit gebeuren, zweert Gielen op zijn communicantenzieltje, want al het geld (op de 23.000 frank onkosten na) wordt op maandag meteen van hand in hand verdeeld. In Turnhout werd in december nog een piramidebouwer tot acht jaar cel veroordeeld, maar Gielen kijkt daarom nog niet met schrik en beven de toekomst tegemoet. ?We hebben de beste advocaten, en die zeggen dat ons systeem niet kapot kan ! Wij zijn succesvol !?

Chris De Stoop

Tony Gielen : Twintig procent wordt miljonair. De rest heeft niet hard genoeg gewerkt.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content