Urbain Vandormael
Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Het roemrijke automerk Jaguar waagt de grote sprong voorwaarts. De (nieuwe) invoerder rekent voor dit jaar op een verdubbeling van de verkoop. Om te kunnen overleven, is een marktaandeel van één procent nodig. Het is pompen of verzuipen.

Zondagvoormiddag 18 april. Om en bij de vijftig deelnemers aan de Bloesemrally melden zich rond elf uur aan ’t Rood Kasteel in het Limburgse Guigoven. Zij komen aanrijden in Jaguars van alle leeftijden. Een op en top gerestaureerde witte Mark V cabriolet van 1949 mag het binnenplein van het kasteel oprijden en steelt er meteen de show. De eigenaar is lid van de Belgische sectie van de Engelse Jaguar Drivers Club die uitgerekend dit jaar een kwarteeuw bestaat. Zij telt 400 leden, allemaal fiere bezitters van een of meerdere (oude) Jaguars. Onder hen gepensioneerde heren van stand naast actieve beoefenaars van vrije beroepen en ander succesvol werkvolk.

Dan Vanden Berghe, in een vorig leven verkoopdirecteur van Jaguar in ons land, is een van de drijvende krachten achter de Belgische Jaguar Drivers Club. ‘Wij vormen geen elitair clubje, wij maken geen onderscheid tussen rang of stand. Het lidgeld en de deelnamekosten aan de clubactiviteiten worden bewust laag gehouden. Wie vandaag deelneemt aan de Bloesemrally betaalt 65 euro als bijdrage in de kosten. Wat ons bindt, is de passie voor Jaguar.’ De hartstocht die de Engelse roofkat opwekt, komt menige eigenaar duur te staan. Afhankelijk van het model en de staat waarin de oldtimer verkeert, betaalt een kandidaat-koper 25.000 tot 60.000 euro. Een zeldzaam exemplaar met een bijzondere voorgeschiedenis gaat nog duurder van de hand. Toch bereikt een Jaguar E-type nooit de hoge marktwaarde van een exclusieve Italiaanse of Engelse sportwagen. Een Ferrari of Aston Martin DB uit de beginjaren zestig kosten een veelvoud.

De geschiedenis van Jaguar gaat terug tot 1931. In dat jaar wordt in de fabriek van de Swallow Sidecar Company in Coventry de eerste SS gebouwd, naar een eigen ontwerp. In 1934 stapt mede-eigenaar William Walmsley uit het bedrijf en neemt William Lyons de leiding over. Het duurt tot 1935 vooraleer de eerste auto’s onder de merknaam Jaguar op de markt komen. De SS Jaguar berline en de vierzitscabriolet 2.5 l. vallen meteen in de smaak. Nauwelijks een jaar later boekt Jaguar een eerste sportief succes en wint het merk de begeerde Coupe des Alpes.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog valt de autoproductie in Coventry compleet stil, de aanmaak van oorlogsmunitie en de herstelling van bommenwerpers krijgen voorrang. First things first.

24 Uren van Le Mans

Eind 1945 hervat de autoproductie, onder de nieuwe firmanaam Jaguar Cars Limited. Twee jaar later worden de eerste Jaguars verscheept, richting Amerika. Met de lancering in 1948 van de Mark V en van de legendarische sportwagen XK 120 in 1949 verovert Jaguar een plaats op de eerste rij. Met vijf overwinningen in de 24 Uren van Le Mans en met een zege in de 12 Uren van Sebring legt Jaguar in de jaren vijftig de basis voor zijn latere roem. De sportieve successen effenen ook de weg voor de introductie van het onvergetelijke E-type, begin 1961. Eind van de jaren tachtig doet Jaguar het sportieve succes nog eens dunnetjes over met overwinningen in de 24 Uren van Daytona (1988) en Le Mans (1988 en 1990).

In de tussenliggende periode raakt Jaguar enkele keren in een overnamestrijd verwikkeld en heeft het merk veel van zijn technische suprematie én glans verloren. Zowel de fusie met British Motor Corporation (BMC) in 1966 als het opgaan in het genationaliseerde British Leyland (BL) in 1974 – onder zachte dwang van de Britse regering – straalt negatief af op het imago van het merk. Het vertrouwen van de klanten daalt naarmate de kwaliteitsproblemen toenemen.

Midden jaren tachtig wordt Jaguar Cars Ltd. een zelfstandig beursgenoteerd bedrijf. De introductie van nieuwe modellen en een grondige reorganisatie van de verkooporganisatie zorgen voor een kortstondige heropleving van de verkoop én voor een productierecord van 51.939 wagens in 1988. Maar het bedrijf raakt niet uit de rode cijfers. In 1989 doet Ford Motor Company een overnamebod en behoedt Jaguar op die manier voor een roemloze ondergang. De Amerikaanse bazen organiseren een paleisrevolutie en investeren zwaar in de ontwikkeling en bouw van een nieuwe middenklasser die de productie moet opdrijven tot 150.000 wagens per jaar. Er gaat echter kostbare tijd verloren; de lancering van de Jaguar S-type gebeurt met tien jaar vertraging. Ondertussen zet de introductie van de XK8 sportcoupé en cabriolet de viering van de 75e verjaardag extra luister bij. Zij imponeren door hun tijdloze elegantie en door hun krachtige motoren – tot op vandaag. De kwaliteitsproblemen raken stilaan opgelost doordat almaar meer onderdelen uit het grote voorraadmagazijn van het Amerikaanse moederhuis komen. Het merk boet opnieuw aan exclusiviteit in, maar daarom niet getreurd. Het product geldt opnieuw als betrouwbaar. Maar hoe overtuig je daarvan een diep ontgoochelde klant die de ene slechte ervaring na de andere achter de rug heeft.

In 1999 haalt Ford onverwachts de Zweedse autobouwer Volvo binnen. Samen met de andere aanwinsten Aston Martin, Landrover en Lincoln worden Volvo en Jaguar ondergebracht in een nieuwe structuur. De Premier Automotive Group (PAG) gaat op zoek naar synergievoordelen en zet in verschillende EU-lidstaten eigen verkooporganisaties op. Met de bestaande invoerders wordt een gunstige uitkoopregeling getroffen. Op die manier komt ook een einde aan de jarenlange samenwerking tussen de familie de Clippel en Jaguar als invoerder in ons land. Op 1 januari 2004 ontstaat een nieuwe juridische identiteit, de invoerder krijgt een nieuwe naam én een nieuwe grote baas. Het Jaguar-hoofdkwartier verhuist van Antwerpen naar Brussel, belangrijke sleutelposities blijven echter in dezelfde handen.

Woordvoerder Jan Vroemans is een oudgediende van zowel Ford als Jaguar: ‘Zonder de financiële ruggensteun van Ford had Jaguar niet kunnen overleven in de tegenvallende jaren negentig. Wij hebben ook volop kunnen profiteren van de technologische knowhow van het moederbedrijf en zijn toeleveranciers. Ford heeft goed begrepen dat het verleden van Jaguar een troef betekent voor de toekomst van het merk en heeft zeer bereidwillig geïnvesteerd in de ontwikkeling van onze merkidentiteit. De herkenbaarheid van ons merk is onovertroffen, onze modellen stralen een tijdloze elegantie uit. Zij overleven alle designtrends. Een Jaguar vormt een toonbeeld van modern craftsmanship, hij combineert classicisme en raffinement met vooruitstrevende technologie. Onze topmodellen beschikken over een lichtgewicht carrosserie uit aluminium en zij zijn uitgerust met luchtvering. Op het vlak van prestaties en equipment vormen zij de evenknie van hun Duitse concurrenten, ondanks een beduidend lagere instapprijs. Met de introductie van de S-type en X-type heeft ons modellengamma bovendien een opvallende verjongingskuur ondergaan, wij kunnen nu een breder en vooral jonger publiek aanspreken.’

De marksegmenten waartoe de S-type en de X-type behoren, zegt Vroemans, bestaan in ons land voor 85 procent uit diesels en voor 30 procent uit breaks. ‘Jaguar beschikte noch over het een noch over het ander. Met de komst van de stijlvolle X-type Estate en dankzij een aantrekkelijk dieselaanbod voor beide segmenten vertienvoudigen onze afzetmogelijkheden. Met dit groeipotentieel voor ogen is een verdubbeling van ons verkoopvolume een haalbare kaart. Op termijn beogen wij een marktaandeel van één procent. Een omzet van die omvang is nodig om een winstgevend partnership met dealers te kunnen opzetten én in stand te houden.’

Met zijn verwijzing naar het aantrekkelijke dieselaanbod vestigt Jan Vroemans de aandacht op de gloednieuwe 2.7 liter dieselmotor waarmee de S-type wordt uitgerust. Deze krachtige dieselmotor is een gemeenschappelijk project van Peugeot en Ford. De finale afstemming van het motormanagement gebeurt door ingenieurs van Jaguar. Een troostprijs? ‘Niks van’, repliceert Jan Vroemans. ‘Onze motorenspecialisten hebben fantastisch werk verricht. Zij hebben de juiste klemtonen gelegd. De motor imponeert door zijn potentie en door zijn gelijkmatige krachtsexplosie. In combinatie met hun klassieke lijn en het rijkelijke uitrustingsniveau bieden onze dieselmodellen nu een volwaardig alternatief voor de Duitse premiummerken die minder sterk de nadruk leggen op comfort en raffinement.’

Afgaand op het aantal inschrijvingen tijdens de eerste maanden van het jaar zit een verdubbeling van de verkoop in ons land er dik in voor Jaguar. Volgens Jan Vroemans melden zich opvallend veel jonge veertigers aan als nieuwe klant. Via een leasingauto van het bedrijf zien zij alsnog een kinderdroom in vervulling gaan. Oude liefde roest niet.

Urbain Vandormael

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content