Ahmed Touba breekt door bij RKC: ‘In België hing er een negatieve sfeer rond mij’

Een fietsongeval veranderde voorgoed zijn leven. En na jaren Brugse miserie en een tussendoortje in Bulgarije komt Ahmed Touba helemaal aan de oppervlakte bij RKC. Dit is het verhaal van de zoveelste Belg die voetbalasiel moest aanvragen in Nederland om zijn carrière een zetje te geven.

Meer dan een decennium geleden nam Nadhira een beslissing die het leven van haar zoon Ahmed en de drie andere kinderen van het gezin Touba voorgoed zou veranderen. Toen Ahmed een jaar of acht was, zei Nadhira vaarwel aan Roubaix en zijn no-gozones, zijn torenhoge werkloosheidscijfers en zijn verpauperde straten waar bijna de helft van de inwoners onder de armoedegrens leven. De moeder van vier zag er geen toekomst voor haar kroost in een stad die al een paar decennia bekend stond als een van de armste van Frankrijk.

‘Ik begrijp waarom mijn mama de stad is ontvlucht’, zegt Ahmed Touba vanuit het ouderlijke huis in Vinkt, een deelgemeente van Deinze. ‘Roubaix heeft geen al te beste reputatie – er gebeurt niet veel goeds – en het wordt scheef bekeken omdat er veel mensen wonen met buitenlandse roots. In sommige wijken heb je de indruk in Algerije te zitten en niet in Frankrijk. ( lacht) Roubaix verlaten was het beste wat ons kon overkomen.’

Je bent in België opgegroeid en je hebt je sociale leven hier opgebouwd. Heb je nog een bepaalde affectie voor je geboortestad Roubaix?

Ahmed Touba: ‘Ik draag de mensen van Roubaix een warm hart toe. Ik ga ook regelmatig terug omdat mijn jeugdvrienden er nog wonen en om er een bezoek te brengen aan mijn kapper. Die man knipt mijn haar sinds ik vier jaar ben… Maar ik voel mij geen Fransman. En al zeker geen Ch’ti ( bijnaam van mensen uit Noord-Frankrijk, nvdr). In Roubaix beschouwen ze zichzelf niet echt als Ch’tis. Dat gaat meer op voor mensen uit Calais en Duinkerke, waar ze een zwaar Noord-Frans accent hebben.’

Jullie zijn zonder vader grootgebracht. Hoe is je moeder erin geslaagd om als alleenstaande vrouw vier kinderen op te voeden en tegelijkertijd je voetbalcarrière te superviseren?

Touba: ‘Mijn moeder is een straffe vrouw. Ze streek vanuit Algerije neer in Frankrijk met een zeer beperkte kennis van het Frans en een paar jaar later stond ze er helemaal alleen voor met vier kinderen. Begin jaren 2000 vonden mensen het vreemd dat een single vrouw op haar eentje een gezin onderhield. Ze heeft zware tijden gekend, maar ze is er bovenop gekomen.’

Ze heeft wellicht veel opofferingen gemaakt om jou op training en op de wedstrijden te krijgen?

Touba: ( knikt) ‘Ze heeft bijna al mijn jeugdwedstrijden gezien. Ik herinner mij een episode toen ik bij Standard speelde. Ze was onder het mes gegaan vanwege een inwendige bloeding en een paar dagen nadat ze uit het ziekenhuis was ontslagen, begonnen we aan ons dagelijks gependel tussen ons huis in Doornik en Luik. Tweehonderd kilometer heen en tweehonderd kilometer terug. We stopten soms op een snelwegparking in Hoei en ik kon duidelijk zien dat het verband van mijn moeder onder het bloed zat… We hebben gedurende een maand heen en weer gereisd en daarna ging het internaat gelukkig weer open.’

Pendelen naar Luik

Was jij zo’n typische belhamel die op straat leerde voetballen en van kindsbeen af profvoetballer wilde worden?

Touba: ‘De eerste sport die ik in clubverband heb beoefend, was taekwondo. In Roubaix zijn gevechtssporten populair en mijn mama kwam op het idee om mijn broers en mij in te schrijven in het taekwondo. We deden het eigenlijk niet graag en we zijn halverwege gestopt. Het was de periode waarin de Nintendo DS net was uitgekomen en we zaten liever op onze spelconsole dan met onze gele gordel bezig te zijn. Taekwondo heeft me nooit geboeid, snap je?’

Hoe ben je uiteindelijk in het voetbal gerold?

Touba: ‘Ik heb dat verhaal nooit eerder verteld , zelfs niet aan mijn manager (Younous Oumouri, nvdr). Ik ben als kleine jongen ooit op mijn fiets aangereden door een auto. Mijn moeder heeft het T-shirt bewaard dat ik droeg bij het ongeval en de bandensporen zijn nog duidelijk zichtbaar… Ik had tot dan nooit gevoetbald en het toeval wil dat de man die mij omver reed een voetbaltrainer was. Hij is mij in het ziekenhuis komen opzoeken om zijn excuses aan te bieden en hij stelde mij voor om een kijkje te nemen in zijn club.’

Je hebt als jeugdspeler achtereenvolgens bij Doornik, RE Mouscron, Standard, Valenciennes, Zulte Waregem en Club Brugge gespeeld. Waarom ben je op zo’n korte periode zo vaak van club veranderd?

Touba: ‘Het lag niet altijd aan mij, maar het is wel zo dat ik mijn limieten heb willen aftasten. Zo is Standard mij bij de U12 van RE Mouscron komen weghalen. Op die leeftijd ben je opgewonden als een club als Standard je een kans wil geven. Had ik hun aanbod moeten weigeren? Na twee jaar ben ik er vertrokken door de afstand. Ik moest op mijn twaalfde alleen de trein nemen en soms bleef ik drie weken na elkaar op internaat. Dat was niet langer houdbaar en ik ben dichter bij huis gaan spelen bij Valenciennes. Toen ik zestien jaar was, lag er blijkbaar een contract voor mij klaar bij Zulte Waregem, maar het project van Club Brugge sprak mij meer aan.’

Club Brugge gaf je de kans om profvoetballer te worden. Het bleek de juiste keuze want op je 19e mocht je debuteren in de play-offs tegen Zulte Waregem.

Touba: ‘Mijn doorbraak bij Club Brugge heb ik aan twee mensen te danken: Sven Vermant, mijn trainer bij de U17 en de beloften die tot vandaag al mijn wedstrijden volgt, en Michel Preud’homme. Hij zag mij voor het eerst spelen in een beloftenwedstrijd tegen Lokeren en die dag besloot hij om mij na het seizoen naar de A-kern te halen. Terwijl hij eigenlijk voor Lior Refaelov was gekomen die zijn heroptreden zou maken na een zware blessure. Preud’homme lanceerde mij in de play-offs tegen Zulte Waregem en na een paar basisplaatsen dacht ik dat mijn carrière gelanceerd was… Ik was einde contract en toen de aanbiedingen vanuit het buitenland binnenstroomden, werden ze bij Club Brugge nerveus. Het bestuur drong erop aan om alles af te handelen voor de zomerstop. We kwamen uiteindelijk tot een compromis, maar ik vond het jammer dat Preud’homme toen vertrokken is.’

Alles-of-nietsverhaal

In 2018 won je de titel met de nieuwe trainer Ivan Leko, maar je kwam dat seizoen amper in het stuk voor. Beschouw je het toch als jouw titel?

Touba: ‘Als ik er rationeel over nadenk dan weet ik dat die titel niet van mij is. Ik heb meegevierd, maar vanbinnen was ik aan het koken. Mijn seizoen was echt niet goed en dat kon ik niet verkroppen. Leko zag in mij een offensieve speler, terwijl ik vooral defensieve kwaliteiten heb. En hij gaf de voorkeur aan een rechtsvoetige speler op links zodat hij naar binnen kon komen om te trappen. Ik had niet het juiste profiel voor zijn voetbal. Klaar.’

Je werd twee seizoenen geleden aan OH Leuven uitgeleend omdat je ook niet in de plannen van Philippe Clement paste.

Touba: ‘Met Philippe Clement heb ik zelfs geen gesprek gehad. Sinds mijn periode onder Leko ben ik niet meer op Club Brugge geweest. Ik volgde individuele trainingsprogramma’s en de opvolging gebeurde via een personal coach. Ook afgelopen zomer heb ik mij alleen moeten voorbereiden op het seizoen. ( sarcastisch) Je ziet: ik houd héél goede herinneringen over aan Club. Maar ik zal nooit vergeten dat ze mij mijn eerste profcontracten hebben gegeven. En dankzij die contracten komen mijn familie en ik nu niets tekort.’

Was jouw keuze voor Beroe Stara Zagora in Bulgarije een manier om België te ontvluchten?

Touba: ‘Ik beweer niet dat er in België slecht over mij werd gesproken, maar er hing wel een negatieve sfeer rond mij. Ik weet wat mensen dachten: als hij zelfs niet speelt in tweede klasse, dan moet er wel iets schelen met hem . Daarom wilde ik zo veel mogelijk afstand nemen van België.

‘Bulgarije was een alles-of-nietsverhaal. Het was een kwestie van slagen of helemaal wegzakken. En deze keer was het een weloverwogen keuze. Mocht het fout gelopen zijn, kon ik niemand anders de schuld geven. Toen ik naar OH Leuven ging, waren mijn opties beperkt. En dan beslist de transfermarkt in jouw plaats. Maar niemand heeft mij toen verplicht om mijn handtekening te zetten onder die overeenkomst…’

Wat heb je over jezelf geleerd terwijl je in Bulgarije zat?

Touba: ‘Dat ik voor mezelf kon zorgen. Bij OHL trok mijn broer bij mij in, maar nu wilde ik mijn eigen plan trekken. Ik heb mijn familie ook verboden om naar Bulgarije te komen. Er was geen basiscomfort in het stadion en ik vond dat ze beter verdienden. Als ik hard genoeg werkte, zou ik hen iets beters kunnen aanbieden. Want je mag niet te lang blijven hangen in een competitie zoals die van Bulgarije.’

Nederlands uitstalraam

Je bent in geen tijd uitgegroeid tot een van de revelaties bij RKC. Je bent de op twee na beste verdediger in de Eredivisie als het aankomt op gewonnen luchtduels en het Algemeen Dagblad nam jou een paar keer op in de ploeg van de week. Is dit een beloning voor alles wat je hebt moeten doorstaan om zo ver te geraken?

Touba: ‘Ik heb dit seizoen tegen Ajax en Feyenoord gespeeld en ik zit in de kern van de beloftenploeg van België. Mooi, toch? Ik was vooral onder de indruk van de ontvangst bij RKC. Ze lieten mij een filmpje zien van Jan Vertonghen ( die een half seizoen op uitleenbasis bij RKC voetbalde, nvdr) en ze gaven meteen aan dat ze met mij hetzelfde verhaal wilden schrijven als met Vertonghen. RKC heeft niet het grootste budget en niet de beste spelers van de Eredivisie, maar trainer Fred Grim laat ons altijd vrijuit voetballen. Ik ben ervan overtuigd dat je daar beter van wordt.’

Anas Tahiri was een meeloper bij Lierse in eerste en tweede klasse. Nu is hij kapitein van RKC. Is dat het zoveelste bewijs dat jonge Belgen hun toevlucht moeten zoeken in Nederland om carrière te maken?

Touba: ‘Ik vind het voorbeeld van Saïd Bakari nog treffender. Een aantal jaar geleden voetbalde hij nog in vierde klasse bij Namen en sinds hij basisspeler is bij RKC, is hij international voor de Comoren. Nederland is de perfecte vitrine voor jonge gasten. Hier wordt geen verschil gemaakt tussen jongeren en ervaren spelers. On s’en fout. Van de coach krijg je minstens vier kansen. Grijp je die niet, dan is het je eigen schuld.’

Hoe ben jij de donkere momenten in je carrière doorgekomen?

Touba: ‘Wanneer het slecht gaat, denk je aan vanalles en nog wat. En vaak overheerst het negatieve. Zonder de hulp van mijn entourage zat ik nu niet bij RKC. Mijn familie deed dienst als psycholoog en boksbal. Ze moesten mijn woede ondergaan wanneer ik zin had om alles kapot te slaan. Het mentale aspect is een kneedbaar iets, maar als voetballer is het goed om een sociaal vangnet te hebben.’

Het verrast jou dus niet dat je ploegmaat Gregory van der Wiel onlangs toegaf dat hij al jaren met mentale problemen worstelt?

Touba: ‘Wij wisten al langer dat hij problemen had, maar het was niet aan ons om dat naar buiten te brengen. Iedereen gunt hem de tijd om te genezen en hij zal wel terugkomen wanneer hij zich weer goed in zijn vel voelt. Ikzelf zou er nooit openlijk over spreken, Ik heb genoeg aan de steun van mijn familie.’