Amnesty: ‘WK-organisator Qatar doet nog altijd te weinig tegen uitbuiting arbeiders’

© Reuters
Kevin Van der Auwera
Kevin Van der Auwera Online coördinator Trends

De autoriteiten van Qatar komen, minder dan vier jaar voor de start van het WK voetbal 2022, hun belofte om de uitbuiting van duizenden arbeidsmigranten aan te pakken nog altijd niet helemaal na, zegt Amnesty International.

Uit een rapport van Amnesty International van september 2018 bleek andermaal dat de arbeiders die ingeschakeld worden voor de bouw van tal van gloednieuwe stadions in en rond Doha uitgebuit worden en dat er een loopje genomen wordt met de mensenrechten. In een nieuwe briefing neemt de mensenrechtenorganisatie het hervormingsproces in de golfstaat opnieuw onder de loep.

‘De Qatarese autoriteiten hebben enkele belangrijke maatregelen genomen om arbeidsrechten te beschermen, maar er moet nog veel meer gedaan worden,’ zegt Stephen Cockburn, adjunct-directeur Global Issues van Amnesty. ‘Veel werknemers moeten nog steeds in barre omstandigheden werken en zijn kwetsbaar voor uitbuiting en misbruik. Zij die naar huis terugkeren doen dat vaak met lege handen, zonder compensatie of gerechtigheid.’

Normen

In november 2017 ondertekende Qatar een akkoord met de Internationale Arbeidsorganisatie van de VN waarin het toezegde zijn wetten te herzien en in overeenstemming te brengen met de internationale arbeidsnormen. Amnesty erkent dat de autoriteiten sindsdien een aantal wetten hebben ingevoerd die arbeidsmigranten ten goede moeten komen, zoals de introductie van een tijdelijk minimumloon, de invoering van een wet voor huispersoneel, het opzetten van nieuwe comités om arbeidsgeschillen te beslechten en de oprichting van een steun- en verzekeringsfonds voor arbeidsmigranten.

De autoriteiten schaften ook de verplichte ‘exitvergunning’, een belangrijke onderdeel van het zogenaamde kafala-systeem, af voor een deel van de arbeidsmigranten. Deze groep heeft in theorie niet langer de toestemming van hun werkgever nodig om het land te kunnen verlaten. De ingevoerde hervormingen blijven echter beperkt waardoor veel arbeidsmigranten in Qatar nog altijd het risico lopen op dwangarbeid, beperkte bewegingsvrijheid en andere misbruiken.

Het kafala-systeem kent nog altijd te veel macht toe aan werkgevers, vindt AI. Werknemers kunnen nog altijd niet van job veranderen zonder de toestemming van hun werkgever. Doen ze dat wel, dan kunnen ze gerechtelijk vervolgd worden wegens ‘onderduiken’ en riskeren ze dat hun paspoort in beslag wordt genomen.

Het huidige minimumloon bedraagt iets meer dan 200 Amerikaanse dollar per maand – voor de meeste arbeidsmigranten nog steeds te weinig om rond te komen en uit de schulden te geraken. De nieuwe arbeidsrechtbanken die misbruiken moeten behandelen, zoals het niet betalen van lonen, worden overstelpt met zaken. Honderden werknemers keerden terug naar huis zonder gerechtigheid of compensatie.

Huispersoneel heeft nog altijd een ‘exitvergunning’ van de werkgever nodig om het land te kunnen verlaten. De wet die voor deze groep in 2017 werd ingevoerd is veel te zwak waardoor veel werknemers die huishoudelijk werk verrichten bijzonder kwetsbaar blijven voor misbruik.

‘De tijd dringt voor de Qatarese autoriteiten als ze een erfenis willen nalaten die we allemaal toejuichen: een arbeidssysteem dat komaf maakt met het misbruik en de ellende waar zo vele arbeidsmigranten elke dag het slachtoffer van zijn,’ zegt Cockburn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content