Bielsa en Lille: de kroniek van een mislukt sprookjeshuwelijk

© Belga Image
Jeroen Dejonckere
Jeroen Dejonckere Freelancejournalist

Marcelo Bielsa aan het roer van Lille: de combinatie leek bij het seizoensbegin een match made in heaven. Na amper drie overwinningen op dertien wedstrijden plaatste het bestuur de Argentijn vorige week op tijdelijk non-actief. De befaamde toverformule van Bielsa lijkt niet aan te slaan bij de ambitieuze Noord-Fransen, die opnieuw de hete adem van Ligue 2 in de nek voelen. De kroniek van een mislukt sprookjeshuwelijk.

Op 23 mei onthulde voorzitter Gérard Lopez van Lille OSC glimmend van trots zijn nieuwste aankoop aan een enorme persmeute. De komst van Bielsa naar Noord-Frankrijk was meer waard dan eender welke speler ook. Lille had er alweer een miserabel seizoen op zitten en Bielsa, meer mythe dan mens, leek de geknipte persoon te zijn om de club er weer bovenop te helpen. Lopez streefde van bij zijn aantreden in januari naar een revival van de gloriedagen uit 2011, een project dat de titel ‘LOSC Unlimited‘ opgespeld kreeg. Aanvallend voetbal uitgedacht door een tactisch sterke coach en toegepast door een jonge, zelf opgeleide, spelersgroep vormden toen de hoofdingrediënten van het succes.

‘El Loco’

Wie anders dan Marcelo Bielsa, verantwoordelijk voor de Chileense voetbalrevolutie en inspiratiebron van onder andere Pep Guardiola en Mauricio Pochettino, was de geschikte man om het machtsblok van PSG en AS Monaco aan te vallen? Het succes van de Argentijn drukt zich niet uit in een prijzenkast maar wel in een hyperaanvallende spelstijl die modale teams naar een hoger niveau kan brengen.

De cultus rond zijn persoon is uiteraard ook te danken aan zijn enigmatische en obsessieve persoonlijkheid. In de herfst van 2004 nam Bielsa zijn toevlucht tot een wel heel spirituele onderneming. Hij sloot zich maandenlang op in een klooster waar hij al zijn tijd wijdde aan de studie van het voetbal. Hij keerde pas terug naar de bewoonde wereld nadat hij te veel met zichzelf begon te praten. El Loco werd, naar eigen zeggen, écht gek.

De mislukte doortocht van Bielsa in Lille volgt het scenario dat de Argentijn al zijn hele carrière achtervolgt. De Argentijn wil totale controle op alle vlakken, gaande van voeding over trainingsfaciliteiten tot transfers. Enkel dankzij die absolute vrijheid kan hij zijn veeleisende filosofie tot in de perfectie toepassen. Net daarom liet hij de afgelopen jaren tal van lucratieve aanbiedingen zoals Inter en het Mexicaanse nationale elftal links liggen.

Bielsa vraagt dus het blinde vertrouwen en de steun van eender wie verbonden is aan de club, wat uiteraard niet houdbaar is op lange termijn.

Irritatie

In Marseille stapte hij zelf op nadat de bestuurskamer het vertrek van de sterkhouders onvoldoende had opgevangen. Bij Lazio Roma vertrok hij om dezelfde reden al na 48 uur officiële dienst.

Het is dan ook geen toeval dat de inspraak van technisch directeur Luis Campos in het sportieve beleid van Lille irritatie bij hem opwekte, des te meer omdat Bielsa in de officiële hiërarchie hoger stond. Ondanks de spanningen tussen Bielsa en Campos trok Lille in het afgelopen jaar gretig de portefeuille open. Sinds zijn benoeming tot voorzitter in januari, spendeerde Lopez zestig miljoen euro aan nieuwe krachten.

Het financiële spierballenvertoon van de ondernemer nam echter al snel wanhopige vormen aan. Op de laatste dag van de mercato in januari pikte Lille nog snel zeven nieuwe spelers op, alles om de voorbije vijf middelmatige jaren zo snel mogelijk te vergeten. In de zomer kwamen nog eens negen versterkingen naar het noorden van Frankrijk, veelal op voorspraak van Campos. Volgens Bielsa botste hij met Campos op 31 augustus toen na het vertrek van spits Nicolas de Préville, nochtans goed voor veertien treffers vorig seizoen, een leemte ontstond in de aanval.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Na de transferdeadline wisselden beide kemphanen geen woord meer uit. Volgens The Times zou de Portugees, zelf nog maar één jaar in dienst, in het geheim al flirten met Chelsea.

Wie nu precies verantwoordelijk is voor het megalomane transferbeleid, is moeilijk te duiden. Wel is het zeker dat de zuivering van de selectie elke vorm van continuïteit bij het al instabiele Lille heeft weggehaald. In vergelijking met het seizoenseinde in mei is middenvelder Ibrahim Amadou de enige overlever in de basiself.

Spelers

Ook in zijn relatie met de spelersgroep verschenen al snel de eerste barsten. Zo kregen twaalf ouderdomsdekens op de openingsdag van de voorbereiding meteen de bons. 45 seconden, meer niet was er nodig voor Bielsa om Rio Mavuba, kapitein van de kampioensploeg uit 2011, en doelman Vincent Enyeama te vertellen dat zij niet in zijn plannen paste. Vleugelspeler Nicolas Pépé werd vervolgens verrassend gepromoveerd tot diepe spits maar in zijn nieuwe rol kan de Ivoriaan zijn snelheid niet langer als sterkste wapen uitspelen. Het Braziliaanse talent Thiago Maia, werd al uitgespeeld als centrale middenvelder, spelmaker en linksback.

Wat wel in Bielsa’s voordeel spreekt, waren de langdurige afwezigheden van de naar Rijselse normen ervaren Kévin Malcuit en Thiago Mendes, één van de weinige aankopen op voorspraak van Bielsa zelf. Ondanks het schrijnend gebrek aan creativiteit zonder deze twee stond LOSC onder Bielsa netjes op de tweede plaats in de Ligue 1 qua balbezit en gecreëerde kansen.

De opeenstapeling van individuele fouten bleek echter te vaak fataal te zijn, niet verwonderlijk in een elftal waar de gemiddelde leeftijd 22 jaar bedraagt. Volgens de Franse pers speelt het gebrek aan leidersfiguren de jonge groep dan ook parten, al heeft zo’n verjongingskuur een concurrent zoals Lyon dan weer geen windeieren gelegd.

Non-actief

Na de kansloze nederlaag tegen promovendus Amiens op 20 november kreeg Bielsa niet enkel de wind van voren van de pers maar ook van zijn spelers: zijn typische 3-3-1-3 opstelling past simpelweg niet bij de kwaliteiten van deze selectie. Ook het bestuur had er na de zevende nederlaag van het prille seizoen genoeg van: twee dagen later werd Bielsa tijdelijk op non-actief geplaatst, de voorbode van een nakend ontslag. Het gerucht dat hij zonder toestemming afgereisd was naar Chili om een zieke ex-assistent op te zoeken, bleek al snel onwaar te zijn.

Het vertrouwen in de culttrainer was gewoon zoek. De integratie van een nieuwe spelersgroep in zijn filosofie is uiteraard altijd al een werk van lange adem geweest. Zowel bij Chili als Athletic Bilbao kwam de motor pas na enkele wanprestaties op gang. Over tijd en geduld beschikt Lille echter al lang niet meer.

Het machtsevenwicht in Frankrijk is sinds de titel in 2011 immers volledig overhoop gehaald. PSG en AS Monaco hebben zich dankzij respectievelijk oliedollars en roebels een stabiele plaats gekocht aan de top. Oude groten zoals Marseille en Lyon trachten aan te klampen door onder andere slim gebruik te maken van de transfermarkt en jeugdbeleid.

Lille hoopte met de bouw van het hypermoderne Stade Pierre Mauroy een nieuwe goudader te vinden maar het stadion hangt sinds de opening in 2012 eerder als een zwaard van Damocles boven de club. LOSC draait op een gemiddelde van 30 000 bezoekers per wedstrijd, goed voor de vierde plaats in Ligue 1. In een stadion dat voorzien is op 50 000 toeschouwers levert dit jammer genoeg troosteloze tribunes op. Bovendien hangt de club vast aan een verstikkend huurcontract met het stadsbestuur.

Aangevochten

Hoe de toekomst er nu uit ziet voor Bielsa, is één groot vraagteken. De Argentijn is dan wel geschorst voor onbepaalde duur maar officieel niet ontslagen. De relatie tussen club en, voorlopig nog steeds, trainer is niettemin onherstelbaar. Vorige week riep Bielsa nog de hulp in van de Ligue Professionel de Football (LPF) om zijn schorsing aan te vechten.

Ondertussen is de juridische dienst van de club druk bezig om de loodzware ontslagvergoeding van vijftien miljoen euro te vermijden. Onder leiding van de technische staf krabbelt Lille ondertussen langzaam recht, dankzij overwinningen tegen Lyon en Toulouse.

Ondanks het feit dat Bielsa niet de enige schuldige is aan de scheiding, heeft het aura rond zijn persoon wel een stevige knauw gekregen. In Marseille en Bilbao vertrok hij met de noorderzon, net voordat zijn relatie met zijn oversten compleet dreigde te verzuren en de resultaten nog bevredigend waren. Nu is hij echter de controle over zijn lot volledig kwijt.

Het is dan ook de vraag of de snel veranderende voetbalwereld de innovator Bielsa niet heeft ingehaald. Zijn laatste grote prestatie dateert immers van 2012, een eeuwigheid in de sport. Begin jaren ’90 werd hij groot als trainer van zijn jeugdclub Newell’s Old Boys. Hij boekte er succes met een revolutionaire 3-3-1-3 opstelling en ultraoffensief voetbal, nog steeds zijn handelsmerk maar nauwelijks geüpdatet. Kort daarna besloot hij ook niet langer te praten met journalisten, met uitzondering van de verplichte persconferenties. Sindsdien is de sport echter onherkenbaar veranderd op tactisch, fysiek en economisch vlak.

Het is dan ook geen toeval dat uitgesproken bielsistas zoals Guardiola en Sampaoli, die zijn leer echter niet te strikt opvolgen, meer succes boeken in het hedendaagse voetbal. Op zijn 62ste lijkt Bielsa zichzelf zo te degraderen tot een geniale voetbalprofessor die in het voetbal anno 2017 elk spoor bijster is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content