Chinese Super League voor dummies: hoe de Europese topcompetities een inspiratiebron waren

Dit weekend gaat de 15e jaargang van de Chinese Super League van start. Een voorstelling in vijf delen. Vandaag: deel 1.

De vorming van de huidige competitieformule heeft heel wat voeten in de aarde gehad. Tijdens de jaren 80 van de vorige eeuw groeide het bewustzijn bij de bond dat China sterk achterop hinkte in vergelijking met de rest van de wereld. Ploegen moesten gaan professionaliseren en een gefundeerde omkadering ontbrak nog volledig. Na een periode van probeersels ging in 1994 de eerste Jia-A League van start, de officiële hoogste klasse van het Chinese voetbal.

Een uitgebreid reglement bestond er echter nog niet. De voetbalfederatie probeerde vooral privébedrijven en rijke investeerders te overtuigen van de grote goudmijn die de sport op dat moment was. Insinuaties rond matchfixing en omkoperij deden duchtig de ronde in de jaren 90. Van propere handen was er helemaal geen sprake in het oosten. En dat voelden ook de supporters. Zij kregen het gevoel naar één groot bedrog te kijken en de stadions stroomden geleidelijk aan leger. In 2001 trok de vicevoorzitter van Chinese Football Association aan de alarmbel. Tijd voor verandering.

Verhuizen voor de sponsor

Iets wat nog een drietal jaar op zich liet wachten. En de situatie werd er in tussentijd niet beter op. 2003 geldt vandaag nog altijd als een inktzwarte schandvlek in de geschiedenis van het Chinese voetbal. Een financieel spinnenweb tussen eigenaars, spelers en scheidsrechters werd later door de anticorruptie-organisatie blootgelegd met straffen voor meer dan 30 gerenommeerde figuren binnen de plaatselijke voetbalwereld.

De verse start een jaar later kwam dus meer dan geroepen. In het eerste seizoen van de Chinese Super League speelden respectievelijk twaalf teams tweemaal tegen elkaar. En het was pas vijf jaar later dat de huidige competitieformule officieus bestond. Officieel voetbalden in 2008 al zestien ploegen tegen elkaar, maar Wuhan trok zich in de loop van het seizoen terug na een dispuut met de federatie.

Opvallend, en ook een beetje uniek aan de CSL is dat veel teams doorheen hun geschiedenis vaak van naam veranderden én sommigen ook verhuisden. Daar zit de invloed van sponsoring voor iets tussen. De grootste geldschieter is in de meeste gevallen terug te vinden in de naam die de ploeg draagt. Voorbeelden hiervan zijn Shanghai SIPG met als eigenaar de Shanghai International Port Group en Tianjin TEDA, bestuurd door de TEDA Holding. Door verschillende fusies verplaatste bijvoorbeeld ook het huidige Guangzhou R&F van Shenyang naar Shenzhen en uiteindelijk naar Guangzhou. Een verhuis van in totaal bijna 3000 kilometer.

Een weg naar de top

De bond droomt al jaren luidop van een aansluiting met de grote competities. In vergelijking met de Amerikaanse eerste klasse vond het niet een eigen systeem uit maar nam het geleidelijk aan de Europese formule over. Door de strengere voorwaarden participeren voorlopig dus zestien professionele selecties in de strijd om de titel, maar dat zullen er in de toekomst waarschijnlijk meer worden. Anders dan in de jaren 80 en 90 schieten nieuwe voetbalinstellingen niet meer als wortels uit de grond en worden eigenaars steviger gecontroleerd.

Naast de (toch nog lichte) financiële beperkingen, moet er ook geïnvesteerd worden in jeugdopleidingen. De CSL-ploegen mogen dan wel zichzelf in de etalage zetten met het aantrekken van topspelers, de toekomst van het Chinese voetbal en de eigen nationale ploeg moet ook verzekerd worden. Een stevige kwaliteitsinjectie door zowel buitenlandse als binnenlandse bestedingen.

En supporters vinden geleidelijk aan ook opnieuw hun weg naar de stadions. Na de dramatische start van de eeuw, nestelt China zich met gemiddeld ruim 24.000 toeschouwers vandaag net achter de vier grootste voetballanden in Europa (Duitsland, Engeland, Spanje, Italië) en de Mexicaanse Liga MX. Het geloof in de potentiële groeimarge lijkt met de dag opnieuw aan te dikken.

Nick Vandierendonck