De ploeg in het hart: hoe de Deense supporters helemaal gek zijn van de nationale ploeg

© GETTY
Alain Eliasy Journalist bij Sport/Voetbalmagazine

Denemarken kan dertig jaar na de memorabele EK-zege in 1992 opnieuw voetbalgeschiedenis schrijven. En toch is de uitkomst van de kwartfinale tegen Tsjechië van ondergeschikt belang. De Deense bevolking heeft zich helemaal verzoend met hun geliefde Danish Dynamite en daar was het bondscoach Kasper Hjulmand om te doen.

‘Er gaat iets gebeuren. Simon Kjaer! Die kwam mee naar voren. Jaa! Jaa! Andreas Christensen knalt Denemarken naar de laatste 16. We gaan niet naar huis. Denemarken is springlevend. We gaan door. Dankzij een apocalyptisch schot van Andreas Christensen.’

Op 21 juni zitten 2,6 miljoen Denen aan hun scherm gekluisterd wanneer de verslaggever van de Deense publieke oproep DR de manschappen van Kasper Hjulmand naar een onwaarschijnlijke zege schreeuwt tegen Rusland. De ontlading in Parken is ongezien – na de wedstrijd barst er zelfs een volksfeest los in de straten naast het stadion – en ongeveer de helft van de Deense bevolking is getuige van het wonder van Kopenhagen. Een deel van hen zijn adepten van de Danish Dynamite-beweging die in de jaren tachtig opkwam en in 1992 haar piek bereikte in heel Europa.

Deze keer werd het Deense dynamiet overgoten met de liefde van een hele natie. Een koninkrijk dat tien dagen voor de onverhoopte kwalificatie voor de tweede ronde nog getuige was van een nationaal drama. Zoals zo vaak bij een dergelijke ramp werden de rangen gesloten. Enkele dagen na het uitvallen van Christian Eriksen gaf de Dansk Boldspil-Union (DBU) een brochure uit met advies over hoe ouders het onderwerp thuis bespreekbaar kunnen maken. Tegelijkertijd knutselde DR Ultra, de online jongerenzender van de openbare zender, een speciale nieuwsuitzending in elkaar voor kinderen van 8 tot 14 jaar over het incident met Eriksen. Voor één keer sloegen de media, de burgers, de sportwereld en de overheid de handen in elkaar om samen het trauma te verwerken.

Het gevoel van samenhorigheid tussen de supporters en de nationale ploeg was al merkbaar in de Nations League en in de WK-kwalificatiewedstrijden. Tijdens het EK sloeg de vonk helemaal over. Het volk voelt zich verbonden met dit team en het schaart zich als één man achter de spelers. De mensen spreken weer over Vores hold. Ons team. ‘Zelfs na de nederlagen tegen Finland en België waren er geen negatieve gevoelens ten aanzien van de ploeg. De fans vormen een bubbel van gelukzaligheid met het team’, zegt Lars Knudsen, trainer van de U19 van Denemarken die tot het einde van het tornooi de scouting doet voor de A-ploeg. ‘Na het duel tegen Rusland heb ik supporters op standbeelden zien klimmen – dat zijn taferelen die je hier normaal niet ziet. Ik hoor van veel mensen dat bij hen hetzelfde gevoel overheerst als in 1992 toen Denemarken het tornooi won. Spelers die actief zijn in Europese topcompetities vertellen mij dat ze zelfs in clubverband nog nooit zoveel passie hebben ervaren van de fans.’

Hoogverraad

De muren die ooit opgetrokken werden tussen het Deense supporterslegioen en de spelers brokkelen stilaan weg. Volgens Jørn Kristensen van het dagblad Herning Folkeblad was dat altijd het plan van Hjulmand toen hij in juli 2020 overnam van Age Hareide. Hjulmand, die in eigen land afgeschilderd wordt als een voetbalnerd en een naïeve voetbalromanticus, wilde van Denemarken een volksploeg maken. Een team dat zich in alle omstandigheden kon openstellen naar de buitenwereld zoals dat vroeger het geval was. In de jaren tachtig en tot het begin van de jaren negentig was de Deense nationale ploeg heel toegankelijk, maar door de professionalisering van het voetbal moesten de Denen zich ook plooien naar de algemeen geldende voorschriften. Door, of dankzij de gebeurtenissen met Eriksen, kon Hjulmand de lancering van zijn project in een stroomversnelling brengen.

‘De Denen zijn bijzonder trots op dit team’, aldus Kristensen. ‘Voetballers zijn in de ogen van veel mensen acteurs die een show moeten verzorgen en plots zagen ze voetbalmiljonairs in de knoop liggen met hun eigen emoties. Ze dachten: die voetballers zijn toch mensen van vlees en bloed die in staat zijn om hun gevoelens te uiten. De fans waren verdrietig om het feit dat Eriksen, de populairste en beste speler van de ploeg, geveld was door een hartstilstand. Maar ze beseften toen ook dat voetballers even fragiel zijn als zij.’

Kasper Dolberg was met twee doelpunten de held van de 1/8 finale tegen Wales.
Kasper Dolberg was met twee doelpunten de held van de 1/8 finale tegen Wales.© BELGAIMAGE

In de dagen na het ongeval van Eriksen werd vooral Jesper Møller, de voorzitter van de Deense voetbalbond, met de vinger gewezen. Want had Møller zijn eigen Vikingen niet in de steek gelaten door hen de wedstrijd tegen Finland te laten uitspelen? Had hij de UEFA niet moeten interpelleren goed wetende dat veel spelers mentaal gebroken waren en hun vervanging hadden aangevraagd. De Deense krant Ekstrabladet omschreef de inertie van Møller zelfs als hoogverraad. ‘Waar is Jesper, die in het UEFA-comité zit en mede verantwoordelijk is voor de verdomde protocollen?’

Met Hjulmand aan het stuur van de drakkar, de langschepen waarmee de Vikingen op rooftocht trokken, werd de schade enigszins beperkt. En voor het eerst in de geschiedenis van het EK kon een land zich plaatsen voor de knock-outfase ondanks een 0 op 6 in de eerste twee groepsduels. ‘Wat Denemarken onderscheidt van de andere landen? Dat de jongens graag in elkaars buurt vertoeven. Het is niet gespeeld’, zegt Knudsen. ‘Iedereen voelt zich gezegend om in dit team te zitten. Ik moet spontaan terugdenken aan de WK-kwalificatiewedstrijd in Oostenrijk. Bij de rust stond het 0-0 en na tien minuten in de tweede helft werd Yussuf Poulsen vervangen door Andreas Skov Olsen van Bologna. Olsen deed het geweldig en scoorde twee keer. Na affluiten is Poulsen het veld opgerend om Olsen een knuffel te geven en hem te feliciteren voor zijn wedstrijd. Dat is een teken dat het goed zit in het team. Zij weten dat ze deel uitmaken van een groter geheel en dat de beslissingen van de staf het teambelang dienen. Spelers mokken niet omdat ze vroegtijdig vervangen worden of niet aan bod komen. Integendeel.’

Deense enclave

Toeval bestaat blijkbaar niet. Op 26 juni 1992 pakten Peter Schmeichel en co de Europese titel na winst tegen Duitsland en precies 29 jaar later stond Wales-Denemarken op het programma. Het Amsterdamse Rembrandtplein werd 12 uur lang het hoofdkwartier van de Deense pop-upenclave en negen kilometer verderop kleurde de Johan Cruijff ArenA ook bloedrood. Tegen alle verwachtingen in draaide de eerste 1/8 finale van Euro 2020 uit op een oneerlijke strijd tussen Gareth Bale en elf Denen die voortgestuwd werden door tienduizend landgenoten. En wie zette Denemarken op weg naar de kwartfinales met twee fraaie doelpunten? Ex-Ajacied Kasper Dolberg, die pas mocht opdraven omdat Poulsen ziek moest afzeggen. EK-winst zit er wellicht niet in voor Denemarken, maar in de aanloop naar het Europees kampioenschap gaf Hjulmand wel een hint in die richting. ‘Ik hoop dat mijn kinderen ooit zullen weten hoe het voelt om een trofee te winnen. Ik weet niet of een herhaling van 1992 mogelijk is, maar we hebben het recht om te dromen dat het ons nog eens kan overkomen.’

Op basis van de resultaten van de U21 van Denemarken wist Kristensen, die al jaren de nationale ploeg volgt, wat er zat aan te komen. ‘Het voorbije decennium plaatsten de U21 zich vijf keer op rij voor het EK. De veertig jaar daarvoor was dat amper vier keer gelukt… Het is iets dat stelselmatig gegroeid is, dit team is niet ontstaan na een big bang. De kwartfinale tegen Nederland wordt zonder twijfel de meest tot de verbeelding sprekende wedstrijd sinds de EK-finale van 1992. ‘

In navolging van de sprookjes van Hans Christian Andersen zullen de Deense kinderen voor het slapengaan ooit het relaas te horen krijgen van een twintigtal losgeslagen Vikingen die ondanks het verlies van hun jarl op miraculeuze wijze hun veroveringstocht door Europa voortzetten.

Simon Kjaer: held tegen wil en dank

In Denemarken zullen de eigenaars van sportwinkels binnenkort hun leveranciers moeten stalken om hun klanten aan een shirt met de naam en het rugnummer van Simon Kjaer te helpen. Sinds Kjaer met een ultieme reflex ploegmaat Christian Eriksen van een gewisse dood redde, werden er tot vijf keer meer shirts van hem verkocht dan voor het EK. Alsof heel Denemarken in Kjaer de verpersoonlijking ziet van de Deense normen en waarden.

Op 12 juni in Kopenhagen deed Kjaer gewoon wat het aanvoerderschap van hem vereist: zijn teamgenoten inspireren en een dam bouwen rond de ploeg. Volgens enkele bronnen was Thomas Delaney de man die het initiatief nam om een cirkel rond Eriksen te vormen om hem af te schermen van de buitenwereld. Maar het hoeft niet te verbazen dat Kjaer zich niet liet overmannen door zijn emoties en dat zijn gezicht tijdens de volledige duur van de reanimatie naar Eriksen gedraaid was. Nemo resideo. Vrij vertaald: laat niemand achter.

In de mindset van Kjaer is niemand groter dan het team. En daarom gruwelde de nieuwbakken Deense cultfiguur bij de gedachte dat hij als een nationale held aanzien werd. De 32-jarige verdediger van AC Milan is niet vergeten dat hij zich in 2004 louter bij Midtjylland kon inschrijven omdat zijn vader Jørn Kjaer er materiaalmeester was en dat de trainers hem geen grote carrière toedichtten. En ondanks zijn 111 caps voelt hij zich nog altijd onbegrepen door de Deense media. ‘Toen Simon op zijn 19e zijn eerste cap kreeg, werd hij in geen tijd de nationale troetelbeer van Denemarken’, zegt journalist Jørn Kristensen. ‘Daarna ging hij door een periode waarin hij bijna werd uitgekotst door het publiek – hij heeft mij toen toevertrouwd dat hij daar zwaar onder geleden had. Op hetzelfde moment werd hij door de pers beschreven als boring. Hij was niet bijster populair en uit zelfbescherming deed hij geen moeite om de journalisten te entertainen. Sinds een jaar of zes wordt hij door iedereen gewaardeerd. In interviews is hij nog steeds terughoudend, maar iedereen weet dat hij verbaal sterk genoeg is om een groep met scherp te laten schieten. Het voorval met Eriksen heeft aangetoond dat hij samen met Kasper Schmeichel de leider is van dit team.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content