Engeland: New kids on the Block

© belgaimage

Van Engeland wordt zoals steeds veel verwacht, maar na decennia van teleurstelling is bescheidenheid passend. De hoop rust op de schouders van een nieuwe, jonge generatie.

Het is het beeld van zijn ergste nachtmerrie, dat de Engelse internationals in maart 2017 te zien krijgen van Gareth Southgate. Bij zijn eerste bespreking als vast aangestelde bondscoach toont hij de donkerste passage van zijn eigen interlandloopbaan, waar Wembley het decor van is. Daar eindigt voor Engeland in 1996 de EK-droom bij de strafschoppenserie in de halve finale tegen Duitsland. Het onbegrijpelijke rollertje van Southgate richting de handen van doelman Andreas Köpke is fataal.

Dichter bij een grote titel is de wereldkampioen van 1966 in de voorbije 22 jaar niet meer geweest. Het is een reeks van kommer en kwel: altijd de hoge verwachtingen, vaak wel de grote sterren, maar uiteindelijk het onontkoombare falen. Dat is het verhaal geworden van de teams met onder anderen David Beckham, Steven Gerrard, Frank Lampard, Paul Scholes en Wayne Rooney.

Vijftien van de laatste dertig debutanten bij de nationale ploeg hebben onder Pochettino gewerkt.

Mede door het afscheid van Rooney als captain enkele maanden na het mislukte EK in Frankrijk, waar in de achtste finale IJsland te sterk was, konden de Engelsen met een schone lei beginnen. Eerst met Sam Allardyce als nieuwe bondscoach en na zijn bliksemontslag met de vanuit de jeugdafleiding doorgeschoven Southgate. De voortekenen waren positief. De bepalende spelers van de nieuwe generatie ontwikkelden zich de afgelopen twee jaar verder als sleutelfiguren in de Premier League en de recente successen van de hoogste jeugdploegen waren veelbelovend. Het WK in Rusland lijkt alleen nog te vroeg te komen.

GEHEIM WAPEN

Eric Dier (24), Dele Alli (22) en Harry Kane (24) zijn drie van de bepalende spelers van nu en voor de toekomst. Niet toevallig speelt het trio onder Mauricio Pochettino, die door Southgate wordt omschreven als ‘het geheime wapen’ van de Engelsen. In een competitie waarin er bijna geen ontsnappen is aan het kortetermijndenken, is de Argentijn de prettige uitzondering. De manager van Tottenham heeft wél volop aandacht voor het grootbrengen van talent en is zo uitgegroeid tot de hofleverancier van The Three Lions.

In oktober 2017 is het zelfs zo dat na het debuut van Harry Winks vijftien van de laatste dertig debutanten onder Pochettino hebben gewerkt. Het tekent de waarde die de Zuid-Amerikaan heeft voor het Engelse voetbal, maar de afhankelijkheid van hem onderstreept tegelijkertijd het grote probleem. Hoe krijgt talent uit eigen kweek nog de kans als zelfs de mindere Premier Leagueclubs in staat zijn een breedteaankoop van meer dan tien miljoen euro te doen?

Als coach van de Engelse U21 zag Southgate al het ene na het andere talent een pad naar de top van de Premier League zoeken. In die periode waren Dier, Kane en Alli helemaal niet de meest belovende spelers. Kane was vaak reserve bij de nationale jeugdploeg, de bij Sporting Lissabon grootgebrachte Dier werd slechts af en toe in de selectie opgenomen en de bij MK Dons opgeleide Alli kwam zelfs maar tot twee optredens voor de U21, pas nadat hij door Tottenham voor nog geen zeven miljoen euro was gekocht. Zij kregen alleen wél kansen in de Premier League en grepen die ook met beide handen, terwijl andere jeugdinternationals achterbleven.

Pochettino wijt het gebrek aan ontwikkeling bij veel andere clubs aan de financiële weelde. ‘In Frankrijk, Spanje, Duitsland, Portugal, Argentinië en Brazilië overleven clubs door het verkopen van zeventien-, achttien- of negentienjarige talenten nadat ze die hebben laten spelen. Hier moet je, zoals wij, een beetje gek zijn om jonge spelers zelf groot te willen brengen’, laat hij optekenen tijdens een persconferentie. Pochettino haalt daarin het Manchester United van Sir Alex Ferguson aan als zijn grote voorbeeld.

VLUCHT

In Manchester brokkelt het perspectief voor de jeugd ook af. Jesse Lingard en Marcus Rashford zijn momenteel de belangrijkste exponenten uit de jeugdopleiding van The Red Devils, maar Rashford is bij de nationale ploeg in het voorbije jaar zekerder van een basisplaats dan onder José Mourinho. Bij Manchester City dreigt er nog meer een glazen plafond te ontstaan voor zelfopgeleide spelers. De zeventienjarige Phil Foden is erdoorheen geglipt, maar moet voor een plek centraal op het middenveld dan nog concurreren met meer dan een handvol gekochte topspelers.

Foden gaat in Manchester nog wel voor zijn kans, in tegenstelling tot Jadon Sancho. Samen gelden de twee lang als de grootste talenten in de City-opleiding en maken ze deel uit van de Engelse U17 die in oktober vorig jaar wereldkampioen werd. De achttienjarige Sancho wees vorige zomer een lucratief contract bij City af en vertrok naar Borussia Dortmund, waar hij in de tweede helft van zijn debuutseizoen al uitgroeide tot basisspeler. Hij staat niet alleen. Jeugdinternationals Reece Oxford (Borussia Mönchengladbach) en Ademola Lookman (RB Leipzig) vertrokken op huurbasis naar Duitsland, smachtend naar speeltijd.

Dele Alli
Dele Alli© belgaimage

Dat de potentie er is, kan niemand ontkennen na het wonderjaar 2017. De Engelsen wonnen daarin het WK U20, het WK U17, het EK U19 én het prestigieuze jeugdtoernooi in Toulon. De basis daarvoor werd gelegd op St George’s Park. Het nationale oefencomplex, waar alle Engelse teams samenkomen, opent in 2012 de deuren en heeft ruim 120 miljoen euro gekost. Op verzoek van toenmalig FA-voorzitter Greg Dyke werd er een digitale klok geïnstalleerd die aftelt tot de aftraptijd van de WK-finale in Qatar, het gedroomde summum. De voetbalbond temperde de verwachtingen vervolgens na de pijnlijke uitschakeling door IJsland tijdens het vorige EK, maar in de schaduw van het gestuntel van de nationale ploeg blijft de progressie bij de jeugdteams voortduren.

FLEXIBEL

Bij de A-ploeg wordt steeds meer zichtbaar hoe ook vruchten kunnen worden geplukt van de kracht van de Premier Leaguetop. Engeland is tactisch steeds flexibeler en schakelt onder Southgate ogenschijnlijk moeiteloos tussen systemen. Een 4-2-3-1-formatie à la het Spurs van Pochettino is tegen de zwakkere landen de meest waarschijnlijke keuze. Het biedt beslissende spelers als Kane en Alli vastigheid en Raheem Sterling kan zo op zijn favoriete positie van rechtsbuiten uit de voeten.

Sinds het binnenhalen van het WK-ticket spelen de Engelsen echter steevast met drie centrumverdedigers, waarbij wingbacks over de flanken aanvallen. Zoals het Chelsea van Antonio Conte. De invloeden van topmanagers zijn direct zichtbaar. Zo is loopwonder Kyle Walker veelzijdiger geworden na een jaar onder Pep Guardiola en is er van achteruit voetballend vermogen met John Stones, ook een van de belangrijke opbouwers bij The Citizens. Het Engelse team is een mix van Man City en Spurs, met vleugjes Man Utd, Liverpool en Chelsea.

Kijkend naar het verschil tussen de topploegen in de Premier League en het nationale team wordt het grote manco van The Three Lions echter al snel duidelijk. David Silva, Kevin De Bruyne, Christian Eriksen, Mesut Özil en Cesc Fàbregas zijn in de competitie de spelmakers die openingen vinden die voor anderen onzichtbaar zijn. Southgate beschikt niet over zo’n type dat in staat is tegen een teruggetrokken tegenstander een medespeler met een steekpass vrij voor de keeper te zetten. Adam Lallana past wellicht nog het best bij die profielschets. Maar de Liverpoolmiddenvelder heeft op persoonlijk vlak een mislukt seizoen achter de rug door aanhoudend blessureleed. Bij afwezigheid van Lallana is het de meer defensieve Jordan Henderson die in de rol van spelmaker lopers Alli en Sterling moet bedienen.

SCEPSIS

Voor de zesde achtereenvolgende keer meldt Engeland zich als groepswinnaar voor de start van een WK. De laatste kwalificatienederlaag dateert van 2009. Toch is scepsis nooit ver weg door het almaar gegroeide eindtoernooitrauma. Het is de erfenis waar de veelbelovende generatie mee te kampen heeft. Sterling is uitgegroeid tot een van de grote smaakmakers bij de kampioen van Engeland, Kane is dit seizoen opnieuw de grens van de 25 goals in de Premier League gepasseerd en Alli behoort in topvorm tot de beste spelers ter wereld in zijn leeftijdscategorie. Zij zijn de redenen voor hoop, maar moeten het tegelijkertijd in het shirt van Engeland zonder hun belangrijkste adjudanten doen. En zonder een topmanager met veel ervaring.

Southgate kent daarentegen wel de pijn van het falen op het moment suprême. De naweeën daarvan zijn nog altijd voelbaar.

Bas van den Hoven

Geen jubelstemming

De publieksprijs zullen de Engelsen in Rusland niet winnen. Het team van Gareth Southgate staat niet meteen garant voor een karrenvracht aan goals. In de WK-kwalificatiereeks is Engeland na IJsland de minst scorende groepswinnaar met slechts achttien goals in tien duels.

Op Wembley is er op 6 oktober dan ook helemaal geen jubelstemming wanneer de nationale trots met een 1-0-zege op Slovenië de deur naar Rusland 2018 definitief heeft opengeslagen. Southgate neemt het na kritiek op de speelstijl in The Times op voor zijn selectie: ‘Wij voelen de consequenties van de decennia vol teleurstelling, terwijl deze groep lang niet zo ervaren is als de vorige teams. Ga achter deze ploeg staan en geef deze jongens een kans.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content