Flashback naar 30 april 1905: de eerste voetbalinterland België-Nederland

Na Argentinië-Uruguay en Oostenrijk-Hongarije is België-Nederland de meest gespeelde derby ooit. Al 127 keer stond-ie op de kalender. De recentste was op 16 oktober 2018 (1-1 in Brussel), de eerste officiële interland tussen de twee landen vond plaats in Antwerpen op 30 april 1905.

De feiten

De verwachtingen bij de eerste officiële interland van het Nederlands elftal, die in Antwerpen tegen België zou worden gespeeld, liggen vooraf niet hoog. In het Rotterdamsch Nieuwsblad staat ’s anderendaags: ‘Toen zij gistermorgen 9 uur 18 in den trein stapten, om in Antwerpen ‘het koperen dingetje’ te gaan halen, dachten maar weinigen dat dit bewaarheid zou worden. Maar Nederland kwam in de tachtigste minuut aan de leiding door een doelpunt van Eddy de Neve. Kort daarna werd het door een eigen doelpunt gelijk. In de verlenging maakte De Neve zich met nog eens drie doelpunten onsterfelijk: 1-4 was de eindstand. Het Nederlandsche elftal heeft een kranige overwinning op onze naaste buren bevochten.’

Twee weken later spelen de twee teams in Rotterdam nog eens tegen elkaar, en opnieuw wint het Nederlands elftal (4-0). Pas een jaar later behalen de Rode Duivels hun eerste overwinning in de derby: op 29 april 1906 wordt het 5-0 voor de Belgen. Overigens werd het eerste onderlinge duel 115 jaar geleden bijgewoond door 800 toeschouwers.

Making-of

Het koperen dingetje? Dat vraagt om wat meer uitleg.

Voetbalinterlands zijn in de beginjaren van het internationale voetbal – om u een idee te geven: in 1900 was er pas de eerste Antwerpse derby – nog vrij ongestructureerd. Vaak ook nog eens tegen clubs. Als een keurverzameling Nederlandse voetballers in 1894 een eerste keer samen een tegenstander aanpakt, is dat geen ander land, maar een team: het Engelse Felixstowe. De Engelsen winnen met 1-0.

In België gaat op 30 september 1900 een schermer – Fréderic Van den Abeele – op vraag van zijn zoon naar de eerste derby tussen Antwerp en Beerschot kijken. Hij vindt het volgens een getuigenis in Le Matin een ‘brutale en gevaarlijke sport die alleen maar ongevallen kan uitlokken’. Maar Van den Abeele wil zijn zoon toch ter wille zijn en schenkt een wisselbeker.

Winnaar is het beste team van een nieuwe jaarlijkse competitie tussen alle Belgische ploegen en die van een ander land. De preselecties moeten in eigen land plaats vinden, halve finale en finale op Beerschot, het team waar Van den Abeele erevoorzitter is.

Omdat een en ander organisatorisch niet evident blijkt te zijn, blijft de nieuwe wisselbeker beperkt tot België-Nederland. En veel moet die niet hebben voorgesteld, want in de volksmond gaat het al snel om de strijd rond ‘het koperen dingetje’.

Dat blijkt altijd voor de Belgen. Bij de eerste finale, op 28 april 1901, winnen de Belgen met 8-0. De Nederlanders willen niet dat hun competitie in eerste klasse wordt verstoord en sturen een selectie die bijna volledig bestaat uit voetballers van de Rotterdamse tweedeklasser Celeritas. Ook in 1902, 1903 en 1904 winnen de Belgen.

1904 is ook het jaar waarin de FIFA wordt opgericht. De wereldvoetbalbond gaat interlands prompt wat strenger organiseren. Wedstrijden tussen landen worden geen vrijblijvende wedstrijdjes meer, maar officiële interlands. Vandaar dat 1905 de eerste is tussen Nederland en België die meetelt in de officiële statistieken. En niet die van de jaren voordien. De allereerste interland van de Belgen werd trouwens in Brussel gespeeld. Op 1 mei 1904 speelden Frankrijk en België er 3-3 gelijk.

En daarna

Een lange rij van duels die later de Derby der Lage Landen wordt genoemd, waarvan twee ooit tijdens een WK, 12 kwalificatiewedstrijden voor een WK, twee kwalificatiewedstrijden voor een EK, twee duels op de Olympische Spelen en 109 vriendschappelijke wedstrijden. Van de matchen met inzet wonnen de Belgen er vier, de Nederlanders tien. Vier keer eindigde een duel gelijk.

Wat de vriendschappelijke matchen betreft is de tussenstand: 41 keer winst voor de Rode Duivels, 55 keer voor Oranje. 31 duels eindigden op een gelijkspel.