Flashback naar 9 juni 2012: de dag dat Lionel Messi eventjes God was

Lang moest Lionel Messi in eigen land vechten tegen de schaduw van Diego Maradona. Zo’n decennium geleden begon de natie eindelijk te geloven in de nieuwe aanvoerder. Aanleiding was een geniale match in New Jersey. Messi-Brazilië: 4-3. De ruim 80.000 Amerikanen in het stadion genoten.

De feiten

In Europa en heel veel andere landen in de wereld staan alle ogen op 9 juni 2012 gericht op het EK, waar Duitsland en Portugal mekaar in de groep des dood in de ogen kijken (voor de statistici: Duitsland wint met 1-0).

Aan de andere kant van de oceaan kunnen ze daar niet warm van worden. In hetzelfde tijdsslot als de match in het Oekraïense Lviv staat in New Jersey Argentinië-Brazilië geprogrammeerd. Net geen 82.000 Amerikanen, uit zuid en noord, zijn samen getroept om deze clásico onder de interlands bij te wonen.

Onder de fans is het al lang een discussie: wie is de beste? Pelé of Maradona? Op het veld staan twee nieuwe sterren: Messi, aanvoerder van Argentinië, en Neymar, dan nog bij Santos. Pas een jaar later zal hij naar Barcelona verhuizen.

Op papier is het een vriendschappelijk duel en dat is het ook tot in de slotfase. Argentinië, zo lees je in de voorbeschouwingen, produceert goeie spitsen, maar weinig voetballers die de lijnen aan elkaar lijmen. Brazilië blijkt die avond in hetzelfde bedje ziek. Dus wordt het een vrolijke heen en weer golvende match, met een sublieme Messi, die eerst met twee goals een achterstand wegwerkt, en vervolgens, na twee nieuwe tegengoals van de Brazilianen, een paar raids opzet die schade aanrichten. De vierde treffer is de mooiste, rechts tegen de zijlijn beginnen en met links afwerken.

Messi 4 – Brazilië 3, juichen de media, al is dat lichtjes gelogen. In de 3-3 heeft Messi geen voet. Sergio Agüero neemt de corner, Federico Fernández kopt binnen. Maar de match is wel een van de meest gave prestaties van de aanvoerder in het shirt van zijn land en een waardig sluitstuk voor een fantastisch seizoen: hij heeft met Barcelona 60 wedstrijden (!) gespeeld en 73 keer gescoord. Met de cijfers van Argentinië erbij is de 4-3 zijn 82e (!) goal van het seizoen.

In de slotfase blijkt dat Argentinië-Brazilië nooit echt helemaal vriendschappelijk is: Ezequiel Lavezzi geeft Marcelo een ferme trap en gaat dan gebogen staan over de linksachter. De twee teams overrompelen de kemphanen en in het opstootje dat volgt geeft Lavezzi Marcelo nog een extra trap. Beide spelers krijgen rood.

Bekijk hier de beelden van de wedstrijd

Making-of

Hoeveel frustratie zou in dat laatste doelpunt hebben gezeten? Die eeuwige vergelijking met Maradona altijd. Met die WK-zege van 1986, het kampioenschap van het volk, in tegenstelling tot de Mundial van 1978 onder de generaals.

Waar de Argentijnen Maradona het meest dankbaar voor zijn, is voor zijn goal met de hand tegen Engeland: la mano de dios. Dat uitgerekend tegen de Engelsen doen, is in hun ogen schitterend. De Engelsen lachen altijd met hen, het zijn kolonisten, uitbuiters. En dan winnen, met zo’n goal, geniaal vinden ze dat. Typisch Maradona. El que roba a un ladrón, tiene cien anos de perdón, is een Argentijnse zegswijze. Hij die een schurk berooft, krijgt honderd jaar vergiffenis.

Tegen dat beeld moet Messi in 2012 al een klein decennium vechten. Het beeld van god, begiftigd met wat creools bloed en een gambetta in de benen, een dribbel annex schijnbeweging.

Messi heeft die ook, die creoolse levendigheid. In de straatjes van Buenos Aires of Montevideo, aan de andere kant van de rivier, was vroeger niet veel plaats om te voetballen. Je moest snel zijn en beweeglijk. Ideaal voor zij die wat gemengd bloed in de aderen hebben.

Het voordeel van Messi, die opgroeide in Rosario en dat typische uit de hoofdstad niet heeft, is dat hij zich in een andere omgeving heel goed aan het Europese voetbal aanpast: de toegenomen snelheid van uitvoering, de soms iets langere bal. Al op het WK van 2006 in Duitsland is dat zichtbaar. In de eerste match tegen Ivoorkust zit hij nog op de bank, maar in wedstrijd twee mag hij een kwartier invallen. Die dag, in Gelsenkirchen, wordt één van de mooiste doelpunten van dat tornooi gemaakt. Messi, een tiener nog, maakt indruk.

Vier jaar later is hij in Zuid-Afrika als voetballer op een hoogtepunt. Alleen staat God in de weg. De Argentijnse bondsbonzen hebben een groot risico genomen en Maradona aangesteld als bondscoach. Een ongeleid projectiel. Qué me las chupen, laat hij op een persconferentie verstaan. De taal van de volkswijk, de arme man. Vulgair, brutaal, het kost hem een schorsing van de FIFA.

Het is niet de taal van Messi. Allerminst. Maradona als bondscoach het WK laten leiden, is een heel groot risico, weet Messi. God weet hoe je een bal moet behandelen en scoren, maar hoe je met een groep moet omgaan, hoe je discipline moet houden, daar kent hij niks van. Het is pure demagogie van de bond en die keert als een boemerang in het gezicht van de nieuwe ster terug.

Messi, eerder aangever dan afwerker, komt in Zuid-Afrika niet één keer tot scoren en in de kwartfinale is het verhaal voorbij: een 4-0-vernedering tegen Duitsland. Een eenzaam voetballer lijkt Messi die middag in Kaapstad. Maar op zijn 23e zijn er nog kansen zat voor de olympische kampioen van Peking. Zo lijkt het.

Twee jaar later brengt de match in de VS daarvan de bevestiging.

En daarna

Frustraties. Helaas. Vooral in het shirt van Argentinië, bij Barça is hij beter omringd. Op het WK is het al twee keer fout gegaan, in de Copa América ook.

Het WK 2014 brengt een nieuwe kans op glorie. Messi moet wel sleuren aan zijn ploeg om het in de finale te krijgen, maar het lukt. Opnieuw is Duitsland de tegenstander. Groot favoriet ook, na de vernedering van Brazilië in de andere halve finale. Van Neymar is dan geen sprake meer, hij is geblesseerd.

Messi vindt net op tijd energie, Argentinië is in die eindstrijd ook de betere, maar kan niet scoren. Mario Götze doet het wel. Dat hij man van het tornooi wordt, is voor Messi een magere troost. Hij zal nog een kans krijgen op WK-goud, in Rusland, maar daar nooit de energie vinden om op zijn eentje te flikken wat God wel deed: Argentinië wereldkampioen maken. Zelfs een Copa América winnen als troostprijs zit er niet in: in 2015 en 2016 is Chili in de finale twee keer de betere, in 2019 Brazilië in de halve finale.