Koen Casteels: ‘Tuurlijk is er meer waardering voor mij in Duitsland dan in België’

Rode Duivel Koen Casteels (28) beleeft als doelman en aanvoerder een opmerkelijk seizoen bij VfL Wolfsburg. In de Bundesliga moeten de Wolven enkel onderdoen voor Bayern München en RB Leipzig. ‘In Duitsland is er meer waardering voor mij dan in België.’

In een leeg stadion is het nog indrukwekkender. Je moet het hebben meegemaakt om erover te getuigen. Bij VfL Wolfsburg ontwikkelden ze in de Volkswagen-Arena de gewoonte om net voor de aftrap het geluid van huilende wolven te combineren met het constant aan- en uitzetten van de verlichting.

We maakten het zelf mee op 7 november 2019, op de vierde speeldag in de groepsfase van de Europa League tegen KAA Gent (1-3-winst voor de Buffalo’s). Blijkbaar werkt deze aanpak dit seizoen nog meer afschrikwekkend, want thuis ontwikkelde VfL Wolfsburg een reputatie. Het team van Oliver Glasner (46) sprokkelde 28 op 36, met een doelpuntenverhouding van 24-8. Indrukwekkend en een deel van de verklaring voor de huidige hoogconjunctuur.

Tot grote blijdschap ook van Koen Casteels (28), die in januari 2015 voor 1,5 miljoen euro werd overgenomen van TSG Hoffenheim 1899 en uitgroeide tot een sterkhouder. Dat het vertrouwen groot is, werd in december 2019 duidelijk met een contractverlenging tot 2024. De marktwaarde van de minzame Vlaams-Brabander bedraagt ondertussen 11 miljoen euro. ‘Ik voel hier bijzonder veel waardering voor mijn persoon’, beweert Casteels. ‘Het is toch leuk dat mijn favoriete muziek ( Fort Minor met Remember My Name, nvdr) wordt gespeeld van zodra we het veld opkomen bij onze thuisduels. Als ik hier ooit wegga, moet het vooral een ferme stap vooruit zijn.’

Enorm intensief

Is jullie huidige hoge klassering een verrassing?

Koen Casteels: ‘Nee, eigenlijk niet. Omdat ik wist dat we dit seizoen over een kwalitatief goede selectie zouden beschikken. Het potentieel was aanwezig. Alleen moesten de puzzelstukjes nog goed in elkaar passen. Op dit moment loopt het bijzonder goed. Het meest hoopgevende is dat er een collectief sterk blok staat. Door dat groepsgevoel slagen we erin om bovenin mee te draaien en staan we er beter voor dan bijvoorbeeld Borussia Dortmund, van wie ik nog een ultieme remonte verwacht, en Borussia Mönchengladbach. Dat is hoofdzakelijk onze eigen verdienste. We hebben er vertrouwen in dat het goed zal blijven gaan tot het einde van het seizoen.’

Jullie spelstijl wordt Vollgasfussball genoemd. Het is niet alleen alle offensieve registers opentrekken, maar ook defensieve stabiliteit tonen. Jij zit aan 12 clean sheets op 25 duels.

Casteels: ‘Inderdaad. Het moet een goede mix zijn. De speelwijze is enorm intensief en vergt van iedereen veel atletisch vermogen. Want zowel de diepste aanvaller als de centrale verdedigers moeten maximale offensieve en defensieve inspanningen leveren. Op die manier geven we de tegenstanders heel weinig tijd en ruimte. Alles wordt aan een hoge snelheid, en vaak in sprint, uitgevoerd. Dat bewijzen ook de statistieken en data achteraf.’

Zijn die high intensity runs & sprints iets waar in een voorbereiding dan de klemtoon op wordt gelegd?

Casteels: ‘Zeker en vast. In de zomer van 2019, toen de trainer hier begon, vergde dat de grootste aanpassing. Want hier hadden ze toch vooral de gewoonte om te beginnen aan een lagere intensiteit, kwestie van de basisconditie te verhogen met meer duurlopen. Oliver Glasner begon meteen met spurtsessies. Ondertussen zijn we het wel gewoon.’

De cijfers liegen niet. Qua sprints imponeert VfL Wolfsburg, want jullie steken er in de Bundesliga met kop en schouders bovenuit, voor VfB Stuttgart en kampioen Bayern München.

Casteels: ‘Inderdaad. We horen dat ook vaak terugkeren bij de commentaren van de tegenstanders achteraf. Eigenlijk laten we hen nooit met rust, ze krijgen niet veel tijd voor een balaanname. Daardoor moeten ze sneller beslissen waar ze de bal naar toe spelen, waardoor er meer fouten worden begaan en de precisie van de passing vermindert. Op die manier kunnen wij meer ballen veroveren op de helft van de tegenstander en kansen creëren.’

Met andere woorden: de omsingeling en een soort opsluitstrategie?

Casteels: ‘Ja. Maar het is niet zo dat we altijd heel hoog druk zetten. Natuurlijk gebeurt het regelmatig en blijft dat het doel. Maar als de andere ploeg er toch goed uitkomt, dan hebben we ook de kwaliteit om die balrecuperatie dertig tot veertig meter op onze eigen helft uit te voeren.’

Zoals je zelf aanhaalde, moeten dan echt wel alle schakels van de ketting hun taak maximaal uitvoeren?

Casteels: ‘Dat klopt. Iedereen moet zijn job doen. Je kan niet eens zeggen dat je je beurt overslaat. Het is ook iets wat we elkaar constant zeggen: iedereen moet altijd honderd procent zijn, anders valt het systeem uiteen. Van zodra er een paar spelers afhaken, worden we plots heel kwetsbaar. Doen we het dus niet volle bak, dan kan elk team tegen ons kansen creëren. Wij beschikken niet over de kwaliteit van Bayern München of Borussia Dortmund, die een duel met twee of drie acties kunnen beslissen. Bij ons moeten alle elf spelers tegelijkertijd hetzelfde doen.’

Houding van een topatleet

Ook voor een keeper is die andere manier van voetballen aanpassen?

Casteels: ‘Ja. Omdat er met zo veel druk naar voor wordt verdedigd, betekent dat ook dat er minder spelers achter de bal staan. Daarom moet ik goed opletten wanneer ik meespeel. En zeker wanneer er een lange bal over de verdediging wordt gestuurd, dat blijft oppassen.’

Fungeer je dan als een soort libero?

Casteels: ‘Ik vind het vooral een kwestie van anticiperen en meters winnen ten opzichte van de spitsen.’

Waar precies evolueerde je sinds de komst van Glasner als coach?

Casteels: ‘Dat is eerder te danken aan doelmannentrainer Pascal Formann, met wie ik hier sinds de zomer van 2017 samenwerk. Hij bekijkt alles heel nauwgezet en is bijzonder veeleisend ingesteld. Die details maken op dit topniveau zeker het verschil. Het gaat bij hem echt om een stapje naar voor of achter, positionering bij een schot of voorzet. Ook de coördinatie met de voeten, na een vrije trap of hoekschop, en het zoeken van de juiste balans, ontgaat niet aan zijn aandacht.’

Recent bewierookte Formann je als een buitengewoon talent, dat klasse koppelt aan topvorm. Hij verklaarde in Kicker zelfs: ‘Zolang Manuel Neuer speelt, behoort hij tot de besten. Maar bij dat totaalpakket behoren ook Péter Gulácsi van RB Leizpig en Koen.’ Flatterend…

Casteels: ‘ Euhm. Ik vind het altijd moeilijk om mezelf te vergelijken met collega’s. Die beoordeling laat ik liever aan anderen over. Maar het is wel zo dat ik al jarenlang stabiele en constante prestaties neerzet. Ik ben op dit moment tevreden hoe alles loopt. En natuurlijk hoop ik dat dit nog lang mag en kan duren.’

Hoeveel persoonlijke voldoening gaf het dat je 673 minuten ongeslagen bleef, daarmee een clubrecord deed sneuvelen en in de Bundesliga enkel oud-international Timo Hildebrand (in 2003 voor VfB Stuttgart 885 minuten) moet laten voorgaan?

Casteels: ‘Ik vind het belangrijk dat er voor die records wordt geluisterd en gekeken naar de mening van kenners. Of mensen die het van heel kortbij meemaken en weten wat het is. Statistieken, dat is leuk voor de buitenwereld. Alleen: als keeper doe je dat niet op je eentje, daarvoor heb je een volledige ploeg nodig. Ik heb natuurlijk wel mijn verdienste in die reeks van clean sheets door eens een heel goede redding te doen. Maar wanneer bijvoorbeeld onze spitsen niet voldoende druk zetten, dan krijgen we ook meer kansen tegen. Begrijp je? Ik apprecieer vooral de reacties van ex-keepers en doelmannentrainers. Die praten toch met meer kennis van zaken.’

Je schopte het ondertussen tot aanvoerder. Dat wijst er toch op dat je positie binnen het team en de club sterk is?

Casteels: ‘Inderdaad. Ik zit hier ondertussen aan mijn zesde seizoen, ken de interne werking goed en weet hoe ze willen werken. Het is een signaal van veel vertrouwen. Ook van de ploegmaats, want zij kozen me tot kapitein. Dat is alleen maar positief voor mijn persoonlijke ontwikkeling.’

Wat voor soort leider of voortrekker ben jij?

Casteels: ‘In de kleedkamer zal ik zeker niet de grote schreeuwer of roeper zijn. Maar als er iets gezegd moet worden, op het veld of daarbuiten, dan geef ik wel duidelijk mijn mening.’

Ben je ook door je professionalisme een rolmodel?

Casteels: ‘Klopt. Maar geldt dat niet voor iedereen? In het moderne voetbal, met die snelle opeenstapeling van wedstrijden, kan je ook niet anders dan jezelf goed te verzorgen. Het is bijna een verplichting om op te letten en een correcte houding van een topatleet na te streven.’

Het wapen Wout

Bij een derde plaats in de eindrangschikking versieren jullie een rechtstreeks ticket voor de CL-groepsfase, voor het eerst sinds 2015. En dan te weten dat jullie op het einde van het seizoen 2016/17 en 2017/18 nog barrageduels tegen Eintracht Braunschweig en Holstein Kiel nodig hadden om degradatie te ontlopen…

Casteels: ‘Die moeilijke periode mogen we nooit vergeten, want we kwamen van ver terug. Het moet voor realisme zorgen en euforie verhinderen. We herpakten ons tijdig. Op een gezonde manier hervonden we toch stabiliteit. Misschien gaat het nu wat sneller dan voorzien, maar na een zevende en zesde plaats de vorige twee seizoenen is Europees voetbal altijd het doel. En de Champions League is meer dan welkom. Het blijft voor elke profvoetballer het hoogste en mooiste podium in clubverband.’

Hoe groot is de toegevoegde waarde van de Nederlandse reus Wout Weghorst, die in de schaduw van Robert Lewandowski en Erling Haaland uitgroeide tot één van de beste Bundesligaspitsen?

Casteels: ‘Ik denk dat hij van alle spelers diegene is met het hoogste aantal kilometers op de teller. Hij werkt hard, loopt veel en is een beslissende factor voor onze ploeg. Hij maakt dus niet enkel de doelpunten. In onze manier van spelen is Wout een wapen: hij is de eerste die druk zet en niet ophoudt met de verdedigers te storen. Natuurlijk zijn we ongelofelijk tevreden dat we over hem beschikken.’

Het miljardenbal nog eens mogen meemaken, dat prikkelt ook jou?

Casteels: ‘Natuurlijk. Ik mocht al twee duels in de Champions League meemaken. ( grijnst) Maar dat mogen er gerust meer zijn. Het zou natuurlijk geweldig zijn. Zeker als je weet dat de Europa League ons doel was.’

Opluchting

De dag na je 29e verjaardag, op zaterdag 26 juni, worden in Amsterdam en Londen normaal gezien de eerste achtste finales van het EK afgewerkt.

Casteels: ‘Dat wordt alleszins iets om naar uit te kijken. Het WK in Rusland was al een leuke ervaring, dat verwacht ik ook van het EK. Het gevoel is natuurlijk anders wanneer je zelf niet speelt, maar het blijft tof deel te kunnen uitmaken van die groep.’

Met welke instelling trek je als derde doelman naar zo’n EK-eindronde?

Casteels: ‘Dat je elke wedstrijd zal spelen. Zo moet je je voorbereiden en vertrekken. Zoals elke profsporter dat hoort te doen.’

Je debuteerde op 8 september 2020, want na 55 minuten verving je de geblesseerde Mignolet in de 5-1-zege tegen IJsland in de Nations League. Wat ging er dan door je heen?

Casteels: ‘Een gevoel van opluchting. Eindelijk kwam er een kans, na 35 selecties en veel oefeninterlands. Ik hoop dat er in de toekomst nog veel mogen volgen.’

Heb jij de indruk dat er in Duitsland meer waardering bestaat voor jou dan in België?

Casteels: ‘Dat is toch duidelijk, denk ik. Er wordt gewoon in het algemeen minder gekeken naar de Bundesliga of niet zo veel aandacht aan besteed. Enigszins normaal ook, omdat er veel meer Belgen aan de slag zijn in de Premier League. Dat stoort me niet. Heel belangrijk is dat de erkenning er is via de pers en volgers in Duitsland. En wie me wil volgen, mag dat gerust doen. Zo zullen ze een juist beeld krijgen van het harde werk dat ik de afgelopen seizoenen verrichtte.’

Je stond nooit onder de lat bij een Belgische 1A-ploeg. Zal dat er in de toekomst nog van komen?

Casteels: ‘Dat kan altijd. Zeg nooit nooit. Maar het hoeft niet voor mij. Ik wil nog zo lang mogelijk op het hoogste niveau in het buitenland blijven voetballen. Mocht ik binnenkort die kaap van tweehonderd Bundesligawedstrijden overschrijden, dan zal dat een speciale betekenis hebben. Ik ben heel tevreden in Wolfsburg. Mijn status binnen de club en in Duitsland is zeer goed. Je hoort me niet klagen.’