Lobby, beschuldigingen en geld: Marokko versus VS, Canada en Mexico voor WK 2026

© Belga Image
Willemijn de Koning
Willemijn de Koning Freelancejournaliste

Het lijkt kansloos tegen de reuzenbid van Amerika, Canada en Mexico, maar Marokko gelooft er heilig in: zij zijn de perfecte kandidaat om het WK2026 te organiseren. Het land heeft zijn tijdszone en goedkope levensstandaard mee, maar slaagt er tegelijkertijd niet in sociale onrust te onderdrukken en een goede levenstandaard voor iedereen in het land neer te zetten.

Marokko is een voetballand bij uitstek, tijdens voetbalwedstrijden van het Marokkaanse of Spaanse teams zitten cafés en restaurants vol en op elke straathoek spelen kinderen met een bal. Marokko probeerde reeds sinds 1994 om deze voetballiefde te bekronen met de organisatie van het WK, maar de FIFA koos anders. In de hoop op meer toeristen en buitenlandse investeerders in de toekomst, geeft Marokko niet op en zet het nu alles op alles voor 2026.

Troeven

Het land benadrukt maar wat graag zijn pluspunten, waaronder zijn locatie: dichtbij Europa en in een tijdszone die maximaal drie uur afwijkt van Europa, Afrika en een deel van Zuid-Amerika. Zo kunnen de thuisblijvers de wedstrijden op ‘normale tijden’ via de televisie volgen en dat gaat gepaard met dure uitzendrechten.

Ook wijst het op de kleine reisafstanden die de toerist heeft van gaststad tot gaststad. Het laatste selling point is het budget van de bezoeker: in Marokko kun je voor zeven euro een bed in een hostel huren en een pizza kost niet meer dan twee euro.

Stadions

In zijn bidbook zet Marokko uiteen hoe het de organisatie wil uitvoeren. Marokko heeft nu vijf stadions, gebouwd of gerenoveerd tussen 2000 en 2013. Volgens de Tunesische architect en wiskundige Nayssen Daboub in Marokko hebben deze allemaal een goede kwaliteit. ‘Ze zijn gebouwd op een goede locatie en bieden een goede functionaliteit.’

Marokko heeft er nu nog drie in aanbouw, maar om aan de FIFA-eisen te voldoen, moet het er nog zes extra uit de grond stampen. Dat laatste wil Marokko kostenbesparend en snel doen met hetzelfde concept. Van de 3D-beelden wordt Daboub al enthousiast. ‘Dat concept heeft een architectuur van deze tijd, gaat op in de natuur en bestaat uit goede recycleerbare materialen.’

Een nadeel: deze stadions zullen geen unieke ‘handtekening’ hebben zoals de bestaande stadions. ‘Al geven de steden ook een eigen sfeer aan het stadion’, verzacht Daboub zijn kritiek.

‘Het hoeft niet te stoppen bij de infrastructuur die de FIFA vraagt,’ aldus Jade Sedki, architect in Casablanca. ‘Ik hoop dat elk stadion ook een goed ziekenhuis dichtbij krijgt, want anders zijn geblesseerde spelers echt niet blij in ons land.’

Hoe dan ook, het moet een Marokkaanse architect worden die alles gaat bouwen. ‘Vaak doet Marokko een beroep op buitenlandse architecten, zoals bij de theaters in Rabat en Casablanca of de Attijari-toren. Dat zorgde in het verleden al voor frustratie bij Marokkaanse architecten. Want ze kunnen het wel; kijk maar wat er voor talent zit tussen de inzendingen voor het stadion in Tetouan.’

Nadat de beelden van ongebruikte stadions in Zuid-Afrika als ‘witte olifanten’ de wereld rondgingen, is de meest gestelde vraag wat er met deze stadions gebeurt na 2026. Volgens Marokko hoeven we niet bang te zijn voor een zoveelste fiasco op dit gebied. Het geeft aan het Marokkaanse voetbal verder te willen ontwikkelen in de stadia en er meerdere grote sportevenementen in te organiseren. In de stad Ouarzazate wil Marokko het stadion later gebruiken als regionaal voetbalcentrum voor de stad.

Reizen door de bergen

Maar hoe moeten de mensen zich bewegen tussen de twaalf gaststeden? De Marokkaanse trein brengt je nu niet verder dan Marrakech, maar het land belooft het spoor – door het enorme Atlasgebergte – te verlengen tot de zuidelijkste stad Agadir waardoor je er in één uur zou moeten zijn, terwijl de bus er nu meer dan twee uur over doet.

Ook ambitieus is een tunnel tussen Marrakech en Ouarzazate: deze moet de bergachtige route – die een onervaren rijder zo’n vijf uur kost – makkelijker maken en verkorten tot twee uur. Met de immense bergen in gedachte, is dit behoorlijk ambitieus, maar Marokko heeft zichzelf hierin al bewezen. ‘We hebben al een tunnel tussen Marrakech en Agadir. Ik heb die bekeken van dichtbij; het is echt een goede tunnel. Dus Marokko kan het wel’, aldus Daboub.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De tunnel tussen Marrakech en Agadir beslaat 500 meter en heeft Marokko in dik twee jaar gebouwd. De tunnel tussen Ouarzazate en Marrakech moet zo’n tien kilometer worden, waar het land nog acht jaar de tijd voor heeft. Naast de trein en autowegen heeft Marokko veel vliegvelden – in bijna elke gaststad wel één. Al zal dit niet geheel passen bij de duurzame eisen die de FIFA heeft.

Accomodatie

Het WK zal miljoenen toeristen met zich meebrengen, maar dat is Marokko gelukkig al gewend. Vorig jaar verwelkomde het elf miljoen toeristen, tien procent meer dan het jaar ervoor. In Brazilië waren dit er in 2016 nog geen zes miljoen. Het grote aantal in Marokko is grotendeels te danken aan Marokkanen die in het buitenland wonen en intern toerisme. Omdat het land beschikt over alle uitersten van landschappen en de gemiddelde inwoner niet veel te besteden heeft, gaat de doorsnee Marokkaan op vakantie in eigen land. Marokko beschikt over zo’n 110.000 kamers en wil dit aantal nog voor 2026 omhoog schroeven met 70 procent.

Investering

Marokko is bereid behoorlijk te investeren voor deze plannen met het idee dat het een ‘economische boost’ van bijna drie miljard zal opleveren, waaronder 110.000 banen.’Deze getallen zijn realistisch, maar de organisatie van de Wereldbeker zal vooral sociaaleconomische structuren verbeteren zoals zorg, infrastructuur en sport. Dat gaat nog voorbij financiële winst’, zegt economist Abdelmajid Ibenrissoul vol vertrouwen.

Van nog niet nagekomen beloftes na sociale protesten in de Rif en het oosten van Marokko wil hij niets horen. ‘We moeten dingen niet door elkaar halen. Elk project waar Marokko zich aan engageert, slaagt. Kijk maar naar de pas gemoderniseerde autowegen en vliegvelden in Marrakech en Fes en NOOR in Ouarzazate, het grootste CSP-zonnepanelenproject van de wereld.’

‘De organisatie van het WK 2026 zal Marokko vooral veel naamsbekendheid en een goede reputatie opleveren. Dit zal weer resulteren in buitenlandse investeringen en toerisme’, aldus Ibenrissoul. Van failliete steden, waar Chicago bijvoorbeeld bang voor is en daarom niet mee doet in de bid naar de organisatie voor 2026, zal volgens hem geen sprake zijn. ‘De staat betaalt dus de steden gaan alleen maar profiteren.’

Steun

De steun voor de organisatie van het evenement is groot volgens Marokko. ‘Het gaat ons veel werk opleveren,’ zeggen de positievelingen. Veel gehoorde kritiek is echter: ‘Eerst moet Marokko werk voor ons creëren’ en ‘er zijn veel grotere sociaal politieke problemen die eerst opgelost moeten worden’.

Geen Marokkaanse organisatie of bekende activist of intellectueel heeft zich publiekelijk uitgesproken tegen de bid van Marokko, behalve één Facebookpagina met maar liefst zes likes. Er bestaan wel Facebookpagina’s die pleiten voor de bid van Marokko, waarvan de grootste zo’n 550 likes heeft.

Ook bevriende landen juichen Marokko toe – uit eigen beweging of na de overweldigende lobby van Marokko. Ex-kolonisator, nog steeds financierder en goede vriend Frankrijk heeft bijvoorbeeld samen met buurland Algerije en vrienden België en Qatar zijn steun al uitgesproken. Dankzij Trump staan landen niet te springen om voor de Noord-Amerikaanse bid te stemmen. Ondanks hij niet meer aan de macht zal zijn in 2026, is er na zijn ‘Amerika Eerst-beleid’ met als bekendste voorbeeld het inreisverbod, angst dat niet iedereen het land in zou mogen. Daarop heeft Trump afgelopen week ook nog eens landen die Marokko steunen, bedreigd via Twitter. Volgens door ESPN aangehaalde bronnen binnen de FIFA zou Marokko op meer steun kunnen rekenen dan Noord-Amerika.

Eisenlijstje

Dit keer is anders dan de vier voorgaande pogingen van Marokko. Na het corruptieschandaal van Rusland (2018) en Qatar (2022) beloofde de FIFA nu transparant te zijn dus laat het de voetbalbonden van meespelende landen stemmen. En laat Marokko nu uitblinken in diplomatieke relaties en lobby.

Toch heeft Marokko nog altijd problemen met het eisenlijstje van de FIFA. Zo staan mensenrechten en werkomgeving daarin vermeld, terwijl Marokko het verbiedt om homoseksualiteit te praktiseren en ‘een geloof van een moslim te laten wankelen’.

Ook een gevaarlijke eis voor de Noord-Afrikanen: het zorgsysteem. In Marokko sterven regelmatig mensen bij het gebrek aan goede zorg; zowel de protestbeweging in de Rif als in het zuidoosten vroegen dan ook een goed werkend ziekenhuis. Met de focus van de FIFA op duurzaamheid zit het land wel goed. Zo heeft het een verbod op plastic tasjes en zal dit jaar NOOR geheel operationeel zijn.

Kijkend naar de concurrentie, is de FIFA geen fan van een gezamenlijke bid zoals de Noord-Amerikaanse. Verschil in tijd en valuta zouden het de bezoeker extra lastig maken tussen de verschillende gaststeden te reizen. Daarnaast noemt FIFA ook ’toegankelijke werkvergunningen en visa’ in hun eisen, wat nu onder Trumps beleid in elk geval al problemen zal opleveren. Wel zal de Noord-Afrikaanse bid meer geld gaan opleveren voor FIFA,het zou zo’n 300 miljoen dollar extra verdienen met uitzendrechten.

Op 13 juni a.s. beslist de FIFA waar uiteindelijk het WK plaats zal vinden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content