Manchester United doorgelicht: van vergane glorie tot next big thing?

Elke week neemt Sport/Voetbalmagazine een buitenlandse topclub onder de loep. We kijken even terug op dit seizoen en vooruit naar de uitdagingen van de komende weken en maanden. Manchester United leek verloren voor het topvoetbal, maar ontpopt zich plots weer tot een te duchten uitdager.

Manchester United is de laatste 30 jaar uitgegroeid tot één van de meest populaire clubs van de wereld. Vooral in de periode onder Alex Ferguson verzamelden de Red Devils de ene trofee na de andere: onder zijn meer dan 25-jarig durende bewind pakten ze 13 keer de landstitel, 2 keer de Champions League en 5 FA Cups en 4 League Cups. Dat doen weinigen hen na. Maar zoals geweten, ging het na het afscheid van Sir Alex in 2013 steil bergaf met de Mancunians. Pas in 2018, onder José Mourinho, eindigde United nog eens in de top drie (2^de op 19 punten van stadsgenoot City). Een goed half jaar later mocht de Portugees alweer beschikken en legde de club haar lot in de handen van voormalig aanvaller Ole Gunnar Solskjaer.

United begon geweldig onder de Noorse caretaker met een reeks van 12 ongeslagen wedstrijden (10 zeges). Maar zodra Solskjaer een vierjarig contract tekende en de zwaardere matchen eraan kwamen, daalden de prestaties gevoelig. United creëerde aan het einde van vorig seizoen niet meer kansen dan het zelf weggaf en finishte uiteindelijk pas als zesde.

Wel prestaties, geen resultaten

Met de zomertransfers van Maguire en Wan-Bissaka (samen goed voor bijna 150 miljoen euro) hoopte Solskjaer zijn verdediging te verstevigen. Tegelijkertijd liet hij met Romelu Lukaku zijn beste spits vertrekken, in de hoop dat Marcus Rashford en Anthony Martial eindelijk hun potentieel zouden vervullen. Volgens insiders deed de coach dat toen al in de wetenschap dat er met jeugdproduct Mason Greenwood een enorm talent zat aan te komen.

Die verdedigende transfers hadden een positieve impact op de defensieve stabiliteit van United in het begin van dit seizoen. Solskjaer liet zijn ploeg laag verdedigen om dan snel uit te breken. Dat werkte goed in topwedstrijden, maar tegen meer defensief ingestelde ploegen ontbrak het de Red Devils vaak aan inspiratie om het blok open te breken. In de eerste 18 wedstrijden wist United zo slechts 6 keer te winnen, onder meer tegen rechtstreekse concurrenten Chelsea, Leicester, Tottenham en Man City. Anderzijds waren de 5 nederlagen in die periode tegen degradatiekandidaten Crystal Palace, West Ham, Newcastle, Bournemouth en Watford.

Nochtans waren de onderliggende prestaties van Manchester United zeker niet slecht. Zelfs hun eigen mediateam schreef een artikel gebaseerd op Expected goals op de eigen clubwebsite. Rond de kerstperiode begon de motor wel een beetje te sputteren, maar sinds de komst van Bruno Fernandes eind januari is het verschil tussen het aantal kansen voor en tegen weer sterk toegenomen, zoals blijkt uit onderstaande grafiek.

Over het hele seizoen bekeken, gaven enkel Liverpool en Man City achterin minder kansen weg dan Manchester United. In het aanvallende compartiment creëerden City, Liverpool, Chelsea en Leicester meer en betere kansen. Toch staat United nog altijd ‘maar’ vijfde in het klassement. Waar ligt dat dan aan?

Schuld van de aanval of de verdediging?

In het begin van het seizoen werd vooral gewezen naar de mindere vorm van doelman David De Gea. De Spanjaard hield Manchester United de afgelopen jaren herhaaldelijk recht met mirakelsaves. Maar sinds het WK 2018, waar hij 10 doelpunten slikte uit 11 schoten binnen het kader, is hij nog een schim van zichzelf. Tijdens het grootste deel van het seizoen kreeg de bestbetaalde doelman van de Premier League zo’n 10% meer doelpunten tegen dan gemiddeld te verwachten viel op basis van de kansen die zijn defensie weggaf. De laatste wedstrijden heeft hij zich wel weten te herpakken, wat ook meteen resulteerde in een mooiere puntenoogst. Niet onlogisch dat Solskjaer twijfelt om de nu aan Sheffield United uitgeleende Dean Henderson, die daar een geweldig seizoen speelt, volgend jaar een kans te geven.

Dat United anderzijds zelf niet voldoende wist te creëren tegen verdedigende tegenstanders, is zeker een deel van de verklaring voor de matige eerste seizoenshelft. Bovendien werkten Rashford en co de kansen die ze kregen ook niet efficiënt af, een verwijt dat al jarenlang te horen valt op Old Trafford. Pas na de coronabreak kon de ploeg van Solskjaer meer scoren dan gemiddeld te verwachten viel op basis van hun gecreëerde kansen. En intussen scoorde het aanvalstrio Rashford-Martial-Greenwood in alle competities samen zelfs meer doelpunten (59) dan de gevreesde tridente van kampioen Liverpool met Mané, Firmino en Salah (55).

De komst van Bruno Fernandes speelt daarin zeker een grote rol. Sinds de coronabreak is er niemand meer betrokken bij doelpunten dan de Portugees met zijn 5 goals en 5 assists (zijn ploegmaat Martial ook 10). Bovendien durft Manchester United meer te voetballen sinds Fernandes er is bijgekomen. De aanvallende middenvelder legt zelf erg veel risico in zijn passing en shots, iets wat voorheen totaal ontbrak in het elftal.

Solskjaer gaat daardoor ook weer uit van eigen sterkte. De wederopstanding van Paul Pogba en Nemanja Matic draagt daar natuurlijk ook aan bij. De Noorse coach kan nu gewoon een veel sterker elftal opstellen dan in de eerste competitiehelft. Toen heetten zijn creatieve spelers vaak Daniel James, Andreas Pereira, Mata of Scott McTominay. Rashford, Martial, Greenwood, Fernandes en Pogba zijn toch van een ander kaliber.

Expected Greenwood?

Ook de neus voor goals van eigen jeugdproduct Mason Greenwood heeft bijgedragen aan de gestegen efficiëntie bij Manchester United. De bijna perfect tweevoetige spits, die door Solskjaer vooral op de rechterkant wordt uitgespeeld, scoorde dit seizoen 9 goals uit 35 schoten in de Premier League (waarvan hij de helft binnen de palen mikte).

Natuurlijk zegt het aantal schoten niet alles. De kwaliteit van de doelpogingen is misschien nog wel belangrijker. Van die 35 posities waaruit Greenwood trapte, hadden er gemiddeld gezien ongeveer 5 een doelpunt opgeleverd volgens de theorie van Expected Goals. (*Meer uitleg vind je onderaan het artikel)

De 18-jarige Engelsman deed dus bijna dubbel zo goed als gemiddeld, al blijft het natuurlijk een kleine ‘steekproef’. De enige spits in de Premier League die een beetje in zijn buurt komt, is Pierre-Emerick Aubameyang die met 20 goals en 12 Expected Goals meer dan 60% meer scoort dan gemiddeld verwacht. Zijn ploegmaats Martial en Bruno Fernandes kunnen met 50% meer goals dan gemiddeld verwacht ook mooie cijfers voorleggen.

De grote vraag is of en wanneer die ‘hot streak’ gaat afzakken naar het gemiddelde. De beste spitsen ter wereld scoren namelijk altijd iets vaker dan gemiddeld. Of Greenwood daarbij hoort, kan enkel de tijd ons leren. De laatste twee matchen ondernam hij nog slechts één doelpoging, zonder succes. Einde van de ‘hot streak’ of toch een beetje overroepen?

Eindelijk weer top 4 en meer?

Sinds de komst van Bruno Fernandes pakte geen enkele ploeg meer punten dan Manchester United: 12 matchen ongeslagen waarvan 9 overwinningen én 4 zeges op rij met 3 doelpunten verschil. Toch staan de Mancunians nog altijd op de vijfde plek. Door de uitspraak in de zaak rond Man City moet United dus nog minstens één plaats opschuiven om zich te kwalificeren voor de Champions League, wat toch het doel was voor het seizoen. Met nog een thuismatch tegen West Ham voor de boeg en de verplaatsing naar rechtstreekse concurrent Leicester heeft United wel nog alles in eigen hand.

Bovendien maakt Manchester United nog altijd kans op twee prijzen dit seizoen. Zondag staat de halve finale van de FA Cup op het programma tegen Chelsea. En in de Europa League is een plek in de kwartfinale bijna zeker na een 0-5-overwinning tegen het Oostenrijkse LASK Linz. Op 10 augustus komen ze dus wellicht Ba?ak?ehir of Kopenhagen tegen, opnieuw twee haalbare kaarten voor United. In een eventuele halve finale wacht dan mogelijk het Inter van Romelu Lukaku. Een eventuele eindzege in de Europa League zou bovendien ook nog een CL-ticket kunnen opleveren, als dat via de competitie niet zou lukken.

Blijven versterken

Ook Manchester United mag financieel dan wel wat hebben geleden onder de coronacrisis, toch is de impact ervan door hun ijzersterke commerciële positie minder dan bij andere topclubs. Het verlies wordt voorlopig geraamd op 120 miljoen euro. Niettemin hoopt Solskjaer minstens 50 miljoen euro te kunnen uitgeven op de transfermarkt, die loopt tot 5 oktober. De verkoop van jongens als Alexis Sanches, Rojo, Jones, Smalling, Lingard en Dalot moet dat budget verhogen. Al kan een eventuele kwalificatie voor de Champions League ook een boemerangeffect hebben. In dat geval krijgen alle spelers 25% opslag en wordt het dus moeilijker om ploegen te vinden die dergelijke salarissen willen overnemen.

Qua nieuwe spelers focust United zich ondanks de doorbraak van Mason Greenwood nog altijd op Jadon Sancho. De 20-jarige rechtsbuiten van Borussia Dortmund zou wel ongeveer 100 miljoen euro moeten kosten en de Duitsers hebben laten weten voor 10 augustus een beslissing te willen nemen. Maar Solskjaer lijkt niet geneigd over één nacht ijs te gaan, omdat de transfermarkt nog bijna 3 maanden open is.

Verder wil de Noorse manager ook nog een extra spits omdat de huurovereenkomst van Ighalo in januari afloopt. ‘Bij Manchester United moet er altijd concurrentie zijn’, liet Solskjaer al optekenen. ‘Ik heb zelf Sheringham, Yorke, Van Nistelrooy en Rooney zien komen. Door telkens extra kwaliteit toe te voegen, zijn we als ploeg stappen blijven zetten. Manchester United moet altijd vooruitgang proberen boeken en voorlopig zijn we nog ver af van waar we willen zijn.’

Om de recente progressie verder te zetten, denkt Solskjaer ook nog aan een extra centrale verdediger, liefst linksvoetig, om naast Maguire te spelen. De Nederlander Nathan Aké van het bijna gedegradeerde Bournemouth wordt genoemd, maar zou ook meer dan 40 miljoen euro moeten kosten.

Een andere interessante degradant is Jack Grealish, de creatieve middenvelder van Aston Villa. Maar door de terugkeer van Paul Pogba lijkt de 24-jarige Engelsman minder een prioriteit.

Tot begin dit jaar was Manchester United een saaie ploeg om naar te kijken. De Red Devils speelden de ene grijze match na de andere en kregen het etiket van ‘vergane glorie’ opgeplakt. Die perceptie is op een aantal maanden totaal veranderd. Door de inbreng en doorbraak van jonge, nieuwe spelers met een flinke dosis lef, bezit United plots weer één van de meest aantrekkelijke elftallen van de Premier League. Maar de komende weken komt het er wel op aan om dat potentieel ook te verzilveren en meer te worden dan gewoon the next big thing. Dan zit er misschien weer een periode van hoogconjunctuur aan te komen voor één van de beste clubs van de afgelopen 30 jaar.