Paolo Rossi: van hero to zero en weer terug

Met ‘Pablito’ verliest het Italiaanse voetbal een mythe. Geert Foutré, die voor Sport/Voetbalmagazine het Italiaanse voetbal covert, over het bewogen leven van de goalgetter.

Het telefoonnummer van Paolo Rossi zit nog in mijn vorige telefoon. Ons telefoongesprek voor een verhaal over de nationale ploeg, een aantal jaar geleden, was kort. Een interview lukte toen niet, gaf hij met wat omwegen aan. Het lag allemaal wat moeilijk. Misschien een andere keer. Toch bedankt om vanuit België nog eens aan hem te denken.

Het zal er niet meer van komen.

Op 64-jarige leeftijd overleed hij aan een slepende ziekte.

Paolo Rossi was een echte spits, een goaltjesdief, die wachtte op een fout van de tegenstander om dan toe te slaan. Maar ook een man rond wie een controverse hing. Die begon toen op 1 maart 1980 in Italië een voetbalschandaal uitbrak rond de ‘Toto nero‘, de illegale voetbalpronostiek waar spelers van de grote clubs zouden meegewerkt hebben aan het beïnvloeden van wedstrijdresultaten.

Liefst 21 eersteklassespelers zouden betrokken geweest zijn, onder wie Paolo Rossi. Rossi maakte naam toen hij via een uitleenbeurt door Juventus bij tweedeklasser Lanerossi Vicenza topschutter werd en de promotie naar eerste afdwong. Na nog een uitleenbeurt bij Perugia belandde hij toch in de basis bij Juventus, waar hij tal van prijzen won.

Rossi leefde van doelpunten maken. In een recent interview met de Gazzetta dello Sport begin dit jaar vergeleek hij zich vandaag met Lautaro Martínez van Inter en ‘met Dries Mertens die net als ik een frêle lichaamsbouw had en vanaf de flank naar binnen kwam’.

Terwijl het voetbalschandaal in 1980 uitbrak, bereidde Italië zich voor op het WK 1982 in Spanje. Een voorbereiding die niet goed verliep, waardoor de vrees groeide dat de Squadra na een mislukt WK 1978 en een uitschakeling op het EK 1980 in eigen land een derde keer onder de verwachtingen zou blijven.

Op 28 mei 1982, kort voor de aftrap van het WK, verraste bondscoach Enzo Bearzot, die al langer op ramkoers lag met een groot deel van de Italiaanse sportpers, iedereen door Paolo Rossi aan de selectie toe te voegen. Diens schorsing was net afgelopen, maar Rossi, die de fysiek van een koorknaap had en drie knieoperaties meemaakte, had twee jaar niet meer gevoetbald. Bearzot had een lang gesprek met de spits, en raakte na afloop overtuigd dat hij onschuldig was en hooguit kon verweten worden dat hij een contact met één van de initiatiefnemers van de Toto Nero die hem benaderd had niet had gemeld.

De start van het WK is voor de Squadra desastreus. Na drie gelijke spelen worden ploeg en bondscoach door de pers afgemaakt, en besluit Italië over te gaan tot een ‘silenzio stampa‘, een tijdelijke persboycot. Alleen kapitein en doelman Dino Zoff, al niet de meest spraakzame, zal elke dag de pers een kwartier te woord staan.

Het land staat op stelten, en wat Paolo Rossi betreft: die vindt, na twee jaar inactiviteit, maar moeizaam zijn draai. In zoverre dat Enzo Bearzot even overweegt om Rossi uit de ploeg te laten voor de eerste match van de tweede ronde, maar hij verandert gelukkig van mening.

In die tweede ronde lijkt Italië voor een onmogelijke opgave te staan, met wedstrijden tegen regerend wereldkampioen Argentinië en het briljant voetballende Brazilië. Tegen het Argentinië van Diego Maradona scoort Rossi niet, maar tegen de Brazilianen maakt hij een hattrick.

Ook in de halve finale is hij ontketend én goed voor beide goals tegen Polen. In de finale tegen West-Duitsland maakt hij zijn zesde WK-goal. Een onwaarschijnlijke comeback die hem niet alleen de bijnaam Pablito maar ook de Ballon d’Or oplevert.

‘Sommige sportmannen zijn niet te benaderen, maar Paolo was het tegengestelde’, omschrijft zijn vroegere ploegmaat bij de nationale ploeg Giovanni Galli hem. ‘Hij was de meest beschikbare voetballer die ik ooit kende, de broer van iedereen en de zoon die alle ouders zichzelf toewensten, altijd aardig.’

Later voetbalde Rossi nog voor AC Milan (waarmee hij door Waregem uitgeschakeld wordt in de UEFA Cup in 1985/86) en voor Verona, waarna hij analist wordt voor tv.