Met Brentford als promovendus is de Premier League een attractie rijker. Over een eigenzinnige club die met de wedwapens van eigenaar Matthew Benham uitgroeide tot de transferkampioen van Engeland.
Door Bas van den Hoven (VI)
Het doelpunt van Ivan Toney in de finale van de play-offs stond symbool voor de bewonderenswaardige opmars van Brentford. In het slotstuk van de Championship-jaargang maakte de 25-jarige aanvaller op Wembley tegen Swansea City zijn 33ste goal van het seizoen. Minder dan een jaar eerder was de spits voor iets meer dan vijf miljoen euro weggekocht bij Peterborough United, als beoogde opvolger voor de uiteindelijk voor 34 miljoen euro naar Aston Villa vertrokken Ollie Watkins.
Toney was een typische Brentford-aanwinst, een speler die onder de radar van de topclubs uit de Premier League was gebleven. Newcastle United had hem in 2015 opgepikt bij Northampton Town, maar een serieuze kans kreeg hij er nooit. Na liefst zes huurperiodes werd hij, drie jaar na zijn komst, verkocht door The Magpies. Waarschijnlijk was hij in die fase van zijn carrière ook nog niet volgroeid genoeg als prof om te slagen op het hoogste niveau.
Lee Dykes, nu director of player recruitment bij Brentford, volgt Toney al sinds deze als zestienjarige debuteerde in het eerste elftal van Northampton. Hij zag de ontwikkeling van de ruwe diamant tussen 2018 en 2020 plotseling in een stroomversnelling komen bij Peterborough. ‘Het was geen toeval dat voor Toney alles op zijn plek viel nadat hij vader was geworden. Plotseling liet hij zien dat hij klaar was om een echte professional te zijn op een hoog niveau. Daarom zijn we voor hem gegaan’, zei Dykes onlangs over een van zijn grootste succesaankopen tegen The Athletic.
Toney is nu de blikvanger bij de promovendus en zal uiteindelijk de overstap maken naar een grotere Engelse club. Zoals Saïd Benrahma en Watkins dat als vorige smaakmakers bij Brentford ook deden met transfers naar respectievelijk West Ham United en Aston Villa. Brentford incasseerde meer dan vijftig miljoen euro voor de twee. Is het transfersaldo de maatstaf, dan is geen club in Engeland gemeten over de laatste tien jaar zo succesvol geweest op de markt als The Bees. De Londenaren maakten een winst van 89,8 miljoen.
In die periode klom Brentford ook van de League One op naar het Championship. De ploeg finishte zes keer op rij in het linkerrijtje op het tweede niveau. Na het Premier League-ticket al een paar keer binnen handbereik te hebben gehad, was het op 29 mei dan eindelijk raak. Promotie werd een feit, mede dankzij Toney dus, opnieuw zo’n uiterst succesvolle aankoop.
Van de gokwereld naar het voetbal
De architect achter het succes is Matthew Benham. Hij groeide op als Brentford-fan en werd erg succesvol in de wedwereld. Met zijn bedrijf Smartodds lukte het hem bij het inzetten op sportwedstrijden bookmakers te slim af te zijn, met als grote wapens analyseren en het interpreteren van statistieken. De wedder verbaasde zich vanaf de zijlijn over de vele door emotie gedreven beslissingen in het topvoetbal en besloot zelf die wereld in te stappen om te ervaren hoe ver hij met zijn analytische vermogen en datamodellen kon komen als beleidsbepaler van een club.
Benham werd in 2012 grootaandeelhouder van Brentford. Vanaf het ereterras probeert hij de club van zijn hart zo koeltjes mogelijk te volgen. ‘Het gaat me er niet alleen om of een team wint of verliest, want er zit een enorme hoeveelheid ruis in die statistiek. Ik kijk liever naar de hoeveelheid kansen die gecreëerd zijn en de kwaliteit van die kansen’, zei Benham al eens.
In de ogen van de Brentford-eigenaar heeft het runnen van een voetbalclub in essentie veel overeenkomsten met professioneel wedden. Kijk naar de resultaten en onderliggende feiten, analyseer en stel vast waar je het verschil kunt maken ten opzichte van de concurrent. Op de spelersmarkt doet de club uit West-Londen dat door het vizier te richten op competities en landen waar de concurrentie van Europese topclubs niet enorm is in de jacht op de beste spelers. Brentford heeft veel buitenlandse aanwinsten opgepikt uit de Ligue 2, de Tweede Bundesliga en Scandinavië. Veel van de Engelse Brentford-spelers zijn eerder afgevallen bij grootmachten als Arsenal, Manchester United en Tottenham Hotspur. The Bees richten hun pijlen in eigen land vooral op talenten die het net niet redden bij die clubs, in de wetenschap dat onderzoeken hebben uitgewezen dat het zelfs bij A-junioren nog erg lastig in te schatten is waar het plafond van een talent ligt.
Zoeken naar alternatieven
Achter de schermen is een enorm scoutingssysteem opgetuigd om de beste spelers per rol in kaart te brengen. Dus niet per positie. Dykes vindt het te kort door de bocht als zijn scouts zeggen dat ze de beste drie rechtsbuitens in de Belgische competitie hebben bekeken en dat ze vervolgens verschillende types blijken te zijn, dribbelaars die vanaf de flank à la Arjen Robben naar het centrum trekken of juist aanvallers die het veld breed houden.
Om specifieker te scouten is onderscheid gemaakt tussen zestien afzonderlijke rollen, ook omdat de Deense manager Thomas Frank regelmatig switcht tussen spelformaties. Met een paar klikken in het systeem komen de op basis van statistische modellen beste spelers per rol, per land en indien gewenst per competitie tevoorschijn. Het systeem fungeert als filter om scouts gerichter op pad te sturen.
De zoektocht naar factoren waarmee het verschil kan worden gemaakt ten opzichte van concurrenten is voortdurend gaande. Brentford was veel clubs voor met het inhuren van een inworpcoach, stelde een speciale trainer voor hoekschoppen en vrije trappen aan en heeft zelfs een eigen slaapcoach in dienst. De Londenaren sloten in 2016 de jeugdopleiding, nadat zij de grootste talenten al op jonge leeftijd voor beperkte vergoedingen naar topclubs zagen vertrekken. Onderzoek wees uit dat de investeringen in de academie zich niet uitbetalen. De Brentford-leiding besloot juist fors te investeren in een reserveteam, dat gevuld is met voetballers uit de interessante scoutingsgebieden en waar de werkwijze en speelstijl worden nagebootst die ook bij het eerste elftal worden gehanteerd.
De promotie levert Brentford onder meer door televisie-inkomsten zo’n 157 miljoen euro op. Het betekent dat Benham en co kunnen doorschakelen. De Nigeriaanse middenvelder Frank Onyeka is al voor tien miljoen overgekomen van FC Midtjylland, de Noorse verdediger Kristoffer Ajer voor bijna zestien miljoen weggekocht bij Celtic en de Engelse jeugdinternational Myles Peart-Harris transfervrij overgenomen van Chelsea. Allemaal typische Brentford-aanwinsten. Een grote koerswijziging is ondenkbaar, Brentford versnelt juist op de ingeslagen weg. Benham zal emotie na de promotie opnieuw hebben gezien als grootste vijand.
Het avontuur in de topcompetitie begint voor Brentford op 13 augustus thuis tegen Arsenal. Die derby betekent de rentree van The Bees op het hoogste niveau na 74 jaar. Het vorig jaar geopende Brentford Community Stadium is het decor. Daar ziet Benham zijn droom uitkomen: zijn Brentford tegen het grote Arsenal, in de Premier League. Zijn wapens zijn ook in de échte voetbalwereld goud waard gebleken.
Drie Brentford-spelers om op te letten
Josh Dasilva (22)
Kwam als talent tot drie optredens in het eerste elftal van Arsenal en vertrok in 2018 transfervrij naar Brentford. Dasilva is daar uitgegroeid tot een dragende kracht, als technische box-to-box-middenvelder.
Bryan Mbeumo (21)
Viel op in de Ligue 2 bij Troyes en kwam twee jaar geleden naar West-Londen. Mbeumo is snel, behendig en heeft scorend vermogen.
Ivan Toney (25)
Verbrak vorig seizoen een Championship-record door 31 keer te scoren in de reguliere competitie. Toney is sterk in het meevoetballen en een koele afmaker – een complete spits dus.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
