Dit weekend is topmakelaar Mino Raiola op 54-jarige leeftijd overleden. De Nederlander met Italiaanse roots had een cliënteel om u tegen te zeggen en had ook zo zijn eigen ideeën over de transfermarkt en de FIFA. ‘De FIFA is over. Dit is de start van een nieuw tijdperk en wij staan aan de basis.’
Dit interview verscheen in Sport/Voetbalmagazine van 29 januari 2020.
We zijn in het kantoor van Mino Raiola in het prinsdom. Een maand lang ging het in het leven van Raiola weer over de afronding van grote deals. Dat het in de media en bij de voetballiefhebbers vooral over de miljoenen euro’s gaat die worden betaald aan transfergeld, salaris en aan de commissie voor Raiola, is iets waar de Nederlandse Italiaan zijn schouders over ophaalt.
‘Ik wil niet arrogant doen, maar ik denk dat ik deze markt heb gecreëerd’, zegt Raiola haast trots. ‘Voetbal is show en entertainment geworden. Ik heb in de ruim 25 jaar dat ik actief ben, de voetbalmarkt uitgevonden. Het is inmiddels een gigantische industrie, die ik kleur heb gegeven door nooit mijn mond te houden en altijd voor mijn spelers te blijven staan.’
Hij vergelijkt het opengaan van de transferwindow met de première van een grote musical. ‘Het is 1 januari, het theater gaat open, het doek gaat omhoog en de voorstelling gaat beginnen’, visualiseert Raiola. ‘Maar achter de schermen zijn de hoofdrolspelers al een half jaar bezig geweest met repeteren. Dat is bij ons ook zo. Met Erling Haaland was ik al bijna een jaar bezig ( voor zijn transfer naar Borussia Dortmund, nvdr). Zijn vader ( oud-Noors international Alf-Inge Haaland, nvdr) is er nauw bij betrokken. Ik heb met een scala aan clubs gesproken, plannen aangehoord, bedragen gezien en onderhandeld. Daardoor kan Erling een weloverwogen beslissing nemen.’
De FIFA is net de maffia. Als je daar slecht over praat, ga je eraan.’ Mino Raiola
In het leven van Raiola rinkelt zijn telefoon bijna onophoudelijk. ‘De vraag die jouw lezers zich moeten stellen, is: wat doe je als die Europese topclub daadwerkelijk komt? Stel, Barcelona meldt zich voor een speler, hij krijgt een goed salaris en een heerlijk leven in de stad Barcelona bij een van de mooiste clubs in de wereld. Zeg dan maar eens ‘nee’. Het is zo makkelijk te roepen: het is veel te vroeg! Maar ik moet omgaan met het belang van iemands leven, niet alleen zijn voetbalcarrière.’
In zijn kantoor aan de kust van Monaco heeft Raiola een eigen werkkamer. In de ontvangstruimte hangen de shirts van een aantal van de sterren die hij begeleidt. Het rijtje toppers is indrukwekkend. For the Best, from the Best, staat er uiteraard op het tricot dat Zlatan Ibrahimovic hem heeft gegeven. Ze hebben allemaal een persoonlijke boodschap op het shirt gezet. Paul Pogba, Blaise Matuidi, Gianluigi Donnarumma, Mario Balotelli, Hirving Lozano, Moise Kean en Matthijs de Ligt. Voor Mino, lezen we op het Juventusshirt met nummer 4 en een kleine getekende pizzapunt als grap erbij.
Op tafel liggen boeken als Thinking, Fast and Slow, The School of Life en Wij Zijn Ons Brein van neurobioloog Dick Swaab. Verder zien we vooral kunst. Een lithografie van Andy Warhol, Tattooed Woman Holding a Rose, is het pronkstuk. Raiola vergelijkt zijn spelers vaak met kunstwerken of kunstenaars om dingen inzichtelijk te maken. ‘Zo is Paul Pogba een Basquiat. Jean-Michel Basquiat is een expressieve kunstenaar, een beetje rebels, net als Paul. En Matthijs is een Rembrandt. Uiteindelijk wordt de schets die je nu al ziet, een echte Rembrandt. Matthijs wordt De Nachtwacht en je ziet hem voor je ogen ontstaan. Ik hoor dat hij struggelt bij Juventus, maar ik zie dat Matthijs zich ontwikkelt. Hij is voor het eerst alleen bij een buitenlandse topclub met een andere cultuur. Hij was alleen de Ajaxcultuur gewend. Matthijs is als een olietanker, daarvan kun je niet verwachten dat hij ineens negentig graden draait. Dat gaat gestaag. Maar eenmaal op koers is hij niet meer te houden.’
In een ideale wereld zouden we geen makelaars nodig hebben.’ – Mino Raiola
Godfather van het voetbal
Mino Raiola spreekt liefst zeven talen, hij studeerde rechten en hij staat in nauw contact met iedereen die ertoe doet in de internationale voetbalwereld. In de afgelopen 25 jaar verdiende hij honderden miljoenen voor zijn spelers en dus ook voor zichzelf. Voor velen staat Raiola daarom voor alles wat voetbal lelijk maakt. Geld, geld en nog eens geld. Beeldvorming die nog eens werd versterkt door de Pogbadeal, waarbij Raiola volgens Wikileaks over vijf seizoenen 49 miljoen kon opstrijken toen Paul Pogba van Juventus naar Manchester United verkaste.
‘Ik heb niemand bij Manchester United met een pistool bedreigd om Paul Pogba terug te kopen’, zegt Raiola. ‘ Alex Ferguson is met gestrekt been erin gegaan tegen mij en Paul, dat mag, maar waar was hij toen zijn opvolgers Paul hebben teruggekocht? Die Pogbadeal komt altijd terug, omdat mijn vrienden van de FIFA schijt hebben aan de privacywetgeving om zo de publieke opinie te beïnvloeden. Het is heel vreemd dat ze het hebben over mijn fee, maar dat je de FIFA niet hoort als Ajax 150 miljoen euro vangt voor twee jongens. Dan is het top en heeft Ajax het goed gedaan.’
Zo’n deal zorgt wél voor de beeldvorming rond Raiola. Money Mino, Mino Rioola, Transfer Cowboy, het zijn weinig flatterende namen. Als we met Raiola – zwart-witte sneakers, joggingbroek, zwarte hoodie en donkere bril – door de straten van Monaco lopen, hebben we ook wel het gevoel met de Godfather van het voetbal op pad te zijn. Maar dan wel met een leuke en intelligente versie. ‘Niet te hard zeggen, want ik vind dat imago eigenlijk wel lekker’, lacht hij. ‘Eerlijk gezegd heb ik schijt aan mijn imago. Wat mijn familie, spelers en een paar vrienden van me vinden, is het enige wat me interesseert.’
FIFA-maffia
Raiola kreeg vorig jaar een wereldwijde schorsing van de FIFA opgelegd. Het internationale sporttribunaal CAS oordeelde dat die onrechtmatig was. De strijd is echter nog niet gestreden. Dit jaar neemt Raiola het samen met andere superzaakwaarnemers op tegen de wereldvoetbalbond. Zijn ultieme doel: een ander systeem naast dat van de FIFA introduceren.
Zijn aversie tegen de FIFA is niet nieuw en Raiola heeft die ook nooit verhuld. In 2015 wilde hij het al opnemen tegen Sepp Blatter om president te worden van de FIFA en de voetbalwereld rigoureus te veranderen. Raiola noemde de Zwitser ooit een ‘seniele dictator’ en zei: ‘Blatter is Noord-Korea, ik ben Zuid-Korea.’ Dat initiatief bloedde dood, nadat hij niet had voldaan aan de voorwaarden om zich kandidaat te kunnen stellen.
‘Je kunt twee dingen doen’, zegt Raiola nu. ‘Je kunt de FIFA bevechten. Dat is wat ik jaren heb gedaan. Met weinig succes, omdat ik de enige was die het aandurfde. Ik wilde de FIFA van binnenuit veranderen. Het eerste waarvoor ik zou hebben gezorgd, is dat iemand niet twee keer achter elkaar voorzitter kan worden. En het vervolgens zó open maken dat iedereen het kan worden op basis van kwaliteit. Maar dat kan niet, want dan maak je het speeltje van de incompetente FIFA-bestuurders kapot.
‘Dan gaan we dus voor optie 2: een nieuw systeem opzetten zodat er in elk geval een keuze is. Daar zijn we nu mee bezig. De FIFA is de FIFA, veel succes ermee. Wij willen er straks niets meer mee te maken hebben. We gaan het zelf doen. De FIFA is over, het oude systeem is over. Dit is de start van een nieuw tijdperk, wij staan aan de basis. Het is tijd voor een revolutie.’
Voordat Raiola ingaat op wie ‘wij’ dan zijn en wat het nieuwe systeem precies behelst, gaan we terug naar 9 mei van vorig jaar. Die dag werd de zaakwaarnemer om onduidelijke redenen voor drie maanden geschorst door de Italiaanse voetbalbond. Een straf die de FIFA al een dag later overnam en dus wereldwijd werd. Raiola mocht in die periode geen transfers doen. ‘Daar heb ik wel behoorlijke stress van gehad’, bekent hij. ‘Dat ik mijn licentie kwijtraakte in Italië, interesseerde me geen zak. Ik wist uit welke hoek het kwam en dat ze achter me aan zaten omdat ik had gezegd dat de Italiaanse voetbalbond een shitbond is. Dat vind ik nog steeds. De Italiaanse bond staat racisme oogluikend toe. Ze durven niet in te grijpen. Iemand diende een klacht over me in en ineens was ik geschorst. Als reden gaven ze dat ik Gianluca Scamacca had weggehaald bij een andere zaakwaarnemer, wat niet het geval was.
De voetbalmarkt is inmiddels een gigantische industrie, die ik kleur heb gegeven door nooit mijn mond te houden en altijd voor mijn spelers te blijven staan.’ – Mino Raiola
‘De FIFA heeft een aantal bestuurders in de gevangenis zitten, die zijn door de wereldvoetbalbond zelf nog altijd niet wereldwijd geschorst. Maar de FIFA schorste míj 24 uur na de Italiaanse ban om acht uur ’s avonds, terwijl ze nog niet eens wisten waarvoor ik die had gekregen. Bij de FIFA werkt niemand meer na 16 uur, dus ze hebben me gewoon gezocht. Waarom? Omdat ik een groot tegenstander ben van de FIFA als systeem. En ook van de mensen die er zitten en de baas zijn. Die houden het corrupte systeem namelijk in stand. Nog steeds. Toen ik jaren geleden riep dat de FIFA maffia is, werd ik uitgelachen en werd gezegd dat ik gek was. Ik bedoelde te zeggen: het heeft dezelfde vorm en structuur als de maffia. Het is één corrupte familie, niet gewelddadig, wel heel ondoorzichtig, gericht op het verwerven van macht en controle met grote consequenties voor het voetbal.
‘Wie er achter mijn ban zat? Gianni Infantino. Als je voorzitter bent van de FIFA, ben je hier ook verantwoordelijk voor. Maar dit is absoluut nog niet over. Ze hebben mij wereldwijd geschorst en we zijn nu aan het kijken in welk land we de FIFA het best kunnen aanpakken. Ze hebben me echt gekrenkt, maar ook weer aangetoond dat wat ik altijd heb gedacht waar is. Het is net de maffia. Als je daar slecht over praat, ga je eraan.’
De zaakwaarnemer van onder anderen De Ligt, Ibrahimovic en Pogba noemt het logisch dat Infantino achter de schorsing zat. ‘Hij wil toch alle zaakwaarnemers aan banden leggen en zijn eigen FIFA-bank beginnen waarmee transfers moeten worden afgehandeld? Infantino wil gewoon scoren bij het grote publiek, want de gigantische sponsorbedragen richting de FIFA wil hij níét aan banden leggen. Laten we dat nu eens doen; zetten we daar een top op. Of de commissies die personen ontvangen als ze sponsors aanbrengen. Hoor je ook niemand over.’
Totalitair communisme
Het onderwerp doet zichtbaar veel met Raiola. Hij vervolgt: ‘De regeringen staan toe toe dat een hoge concurrentie- en competitiemarkt waarin miljarden omgaan, wordt geregeerd door een corrupte monopolist. Dat is bij wet verboden. Net als kartelvorming. De FIFA wil terug naar het totalitaire communisme, ze respecteren de wetten niet die er zijn. Daarom moet er een tweede bond en een ander systeem naast mogen bestaan. Dat is mijn doel: ik wil helpen een betere voetbalwereld te creëren en dwing iedereen kritisch na te denken.’
Om tot verandering en volgens Raiola verbetering te komen, richtte hij samen met anderen afgelopen jaar het Football Agents Forum (FAF) op, een internationale vakbond voor spelers en zaakwaarnemers gezeteld in Zürich. Raiola werd door zijn collega’s gekozen tot president. Met superzaakwaarnemers onder wie Jorge Mendes ( Cristiano Ronaldo) en Jonathan Barnett van de Stellar Group en Rogun gaat hij de strijd met de FIFA aan. ‘De FIFA heeft geen rol in de toekomst en dat weten ze. Als clubs en spelers zich vinden in een nieuwe structuur heb je de FIFA niet nodig, of wel? De grote clubs zijn al jaren bezig zich te organiseren. Een Super League was er al bijna geweest. Kijk naar de NBA of de MLS, die hebben helemaal geen overkoepelende bond. Ze zijn een eigen organisatie. Waar hebben we een bond voor nodig?
Het oprichten van het FAF was volgens Raiola de eerste stap, met zijn partners is hij nu bezig het nieuwe systeem op te tuigen. ‘Ik denk dat het binnen twee jaar operationeel is. Dan kunnen clubs kiezen. Ik snap bijvoorbeeld niet waarom een transfer van een speler van FC Twente naar Verona via de FIFA moet. Kunnen we dat in Europa zelf niet? Als een speler naar de MLS gaat, gaat dat volgens de regels van de MLS, niet die van de FIFA. Dat kunnen ze in Europa ook doen, hè. Maar nee, hier willen ze de controle en een gedeelte van het geld. De FIFA draait alleen om macht en geld. Niet om het belang van voetbal.’
Als we stellen dat mensen toch vooral zullen denken dat Raiola dit doet om nog meer geld te verdienen, zegt hij: ‘Ik heb altijd dat activisme gehad. Ik kan niet tegen onrecht.’ En ijdelheid? ‘Het is niet mijn drijfveer. Maar ik hoop wel dat mijn zoon op een dag kan zeggen: ‘Mijn vader heeft de voetbalwereld veranderd.”
Hypocriet systeem
Het nieuwe systeem moet volgens Raiola in elk geval een stuk democratischer zijn dan de FIFA nu is. ‘Open en transparant, net zoals voetbal zelf is. De beste komt bovendrijven. Geen gesloten structuurtjes meer, alles op basis van kwaliteit. Als de markt zegt dat je het bewezen hebt, mag iedereen van mij president worden. In het nieuwe systeem maken we met elkaar, dus de spelers en de clubs, nieuwe regels en heel goede afspraken over transfers, de rechten en plichten van iedereen, solidariteitsbijdragen, et cetera.’
Wil hij dit omdat de FIFA de vergoedingen van zaakwaarnemers aan banden wil leggen? Als het aan Infantino ligt, mogen zij straks namelijk nog maar maximaal tien procent van de transfersommen en drie procent fee van het salaris van de speler ontvangen. ‘Wat mij betreft schaffen we het huidige transfersysteem meteen af’, countert Raiola. ‘Wij krijgen een percentage op wat de spelers verdienen en als we het transfersysteem afschaffen, is er vanuit clubs meer geld voor de spelers, lijkt me. Dit transfersysteem is mensenhandel. Het gaat mij om het belang van de speler en om aan te tonen hoe hypocriet het systeem is. Het zou moeten evolueren, maar dat gebeurt dus niet. De FIFA wil de zaakwaarnemers in een verdomhoekje stoppen, alleen maar om de aandacht af te leiden van alle andere problemen. Waarom hebben we het niet over de corruptie of over de prijzen van een kaartje op het WK? Over de torenhoge sponsorbedragen bij het WK of het nieuwe WK voor clubs die naar de FIFA gaan? En over het feit dat de FIFA geen belasting en btw wil betalen als een land een WK mag organiseren en zij er activiteiten ontplooien? Hoor je niemand over. Dat is toch raar? De FIFA komt alleen halen, brengen ho maar. Ja, een heel klein beetje geld naar al die bonden zodat ze weer worden herkozen.’
Mijn spelers behandel ik allemaal hetzelfde. Zij weten: als ik geen klik met je heb, dan doe ik het niet. Al heet je Maradona.’ – Mino Raiola
Raiola beseft dat een nieuwe bond met een nieuw systeem gemakkelijker wordt geaccepteerd als de grote Europese clubs meedoen. ‘Maar ik kan ze niet dwingen, met een mes op de keel zeggen: ‘Nu horen jullie bij ons.’ Ik kan ze wél een heel goed voorstel doen. Dan mogen zij kiezen wat ze een beter systeem vinden. Maar in ons voorstel staan de rechten van de spelers voorop.’ Ruim 25 jaar zit Mino Raiola in het vak, maar hij kan zich nog net zo opwinden als toen hij begon. ‘Ik ben voor niemand bang. Niet voor de FIFA, niet voor de UEFA en voor geen enkele club. Dat is het verschil tussen mij en de meeste andere zaakwaarnemers. Ik maak ruzie met Real Madrid als het nodig is. Ik heb ooit over Florentino Pérez gezegd dat hij spelers gebruikt als een paar handschoenen. Als ze niet bevallen, neemt hij een paar andere. Vond hij niet leuk, maar ik zeg het wel. Mijn hoofd zit vol informatie en het denken aan verandering en verbetering stopt nooit. Ik probeer een verschil te maken waar het kan. Maar je moet je gevechten wel kiezen. Voor mij staat het veranderen van de voetbalwereld nu op de eerste plaats.’
‘De beste zijn, is geil’
Onder internationale topvoetballers is Mino Raiola een statussymbool geworden. Net als de mooiste en duurste auto willen ze showen met de beste zaakwaarnemer. ‘Het is niet waar ik het voor doe, maar als dat zo is, dan is dat zo. IJdel? Niet op die manier. Wel in mijn vak. Ik wil de beste zijn. Waarom? Ambitie. Dat ik de mensen van wie ik hou, trots kan maken. Had ik als kind al. De beste zijn, is geil, dat is gaaf. En het is zo mooi om te zien wat ik ervoor terugkrijg.’
En dan heeft hij het niet over geld. ‘Vroeger dacht ik: als ik een miljoen heb verdiend, stop ik met werken. Toen ik alleen aan geld dacht, kreeg ik het niet voor elkaar. Toen ik iets ging doen wat ik heel leuk vond, had ik het snel verdiend. En als dat miljoen echt mijn target was geweest, was ik 24 jaar geleden wel gestopt. Het gaat helemaal niet om geld en tegelijkertijd weet ik dat het bij mij toch altijd over geld gaat. Bijna iedereen schreeuwt: ‘Raiola verdient te veel.’ Is dat zo? Het is veel, maar is het té veel? Ik heb alleen het geluk dat ik in een wereld zit die exponentieel is gegroeid. Voetbal is nu een miljardenindustrie.’
Raiola benadrukt dat zijn belang bij dat van de spelers zit. ‘Mijn spelers behandel ik allemaal hetzelfde. Zij weten: als ik geen klik met je heb, dan doe ik het niet. Al heet je Maradona. Ik kan niet puur zakelijk denken van: wat maakt het uit dat die gozer niet leuk is? Het is Messi, daar kun je miljoenen aan verdienen. Het lukt me niet. Daarom werk ik met mijn spelers ook niet met contracten. Als ik niet tevreden ben, moet ik weg kunnen. De relatie die ik heb, moet gebaseerd zijn op vertrouwen en respect. Dat kun je niet kopen. Maar spelers vertrouwen me, want ze blijven komen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
