Anderlecht en Standard proberen elk op hun manier voet aan de grond te krijgen in het China van president en voetbalfreak Xi Jinping. Standard officialiseerde onlangs zijn verhouding met de Chinese voetbalbond, terwijl ze bij Anderlecht hopen om hun trainingsmethoden te vermarkten. China zelf is bereid om veel geld te investeren in België.
Op 25 april bekrachtigt Standard zijn partnerschap met de Chinese Football Association (CFA) en wordt het in één klap het derde trainingscentrum op het Europese continent. De eerste sporen van de Luiks-Chinese connectie komen in november 2013 aan de oppervlakte.
In die periode maakt Sudpresse gewag van een mogelijke verkoop van het stamnummer 16 aan Speed Media, een investeringsfonds uit Hongkong waar een groot Amerikaans oliebedrijf in schuilgaat dat tot op vandaag niet naar buiten wil treden. De belangen van die geheimzinnige groep worden in Luik behartigd door Stéphane Di María, een tweederangsmakelaar die omschreven wordt als een achterneef van Angel Di María en eind deze maand als lijsttrekker opkomt voor de beweging Listes Destexhe.
‘Ik heb Roland Duchâtelet een keer of zes ontmoet’, bevestigt Di Maria. ‘Maar ik heb enkele journalisten in de waan gelaten dat het heel concreet was. De overname werd wellicht belemmerd omdat er te veel vennootschappen in het spel zaten. Meneer Duchâtelet was bovendien al vergevorderd met de huidige directie.’
De Chinezen vragen zich af hoe een klein land als België derde is kunnen worden op het WK.
Het maandblad Marianne Belgique ontdekt dat het project niets meer is dan een lege doos en de onderhandelingen worden snel in de kiem gesmoord door Duchâtelet. ‘We hebben geïnteresseerde kopers onderworpen aan een complete check-up. Ze waren niet betrouwbaar en het had dus geen zin om verder te gaan’, aldus de ex-voorzitter van de Rouches. Het verhaal was van korte duur, maar het riep wel herinneringen op aan een periode waarin de Belgische velden het speelterrein waren van de Chinese fantast Zheyun Ye. Operatie Propere Handen is het bewijs dat België nog niet definitief gebroken heeft met zijn duistere verleden. Intussen is het ‘Middenrijk’ bezig met de oprichting van enkele filialen in Europa om zijn eigen voetbaltalent te ontwikkelen. Met één oog lonkt China naar België, dat wereldfaam verwierf dankzij de Rode Duivels.
Chinese handdruk
In Roeselare heeft China al een antenne. Het was een kwestie van tijd voor de Chinezen hun tentakels zouden uitslaan. De samenwerking tussen de Chinese voetbalbond en Standard hing al maanden in de lucht en met een gedenkplaat op een muur van de Académie Robert-Louis Dreyfus werd alles geofficialiseerd. De handdrukken die eind april werden uitgewisseld op de heuvels van Sart-Tilman leken wel een metafoor voor een op til staande ruilhandel. Na Praag en Madrid, waar China al over een pied-à-terre beschikt, zal ook Luik verschillende nationale selecties uit China verwelkomen zoals is overeengekomen in het contract van onbepaalde duur dat de twee partijen tekenden. Recent verbleven de Chinese U18 en hun Franse trainersstaf tien dagen in Luik om te profiteren van de knowhow van Standard op het vlak van coaching. Standard haalt uiteraard profijt uit de samenwerking: het zal extra inkomsten aanboren en het hoopt op termijn een talentje te ontdekken. ‘De Chinezen vroegen zich af hoe een klein land als België met amper 11 miljoen inwoners derde is kunnen worden op het laatste WK’, vertelt Michel De Waele, politicoloog aan de ULB en een specialist inzake voetbal en politiek. ‘Het intrigeert hen. Ze laten ons echter niet veel keuze. Zij investeren waar ze denken dat het goed kan uitpakken.’
De wintertransfer van Marouane Fellaini naar Shandong Luneng heeft het waardeoordeel over de Luikse academie en de Belgische jeugdopleiding in haar geheel alleen maar positief beïnvloed. De basis werd in het seizoen 2017/18 gelegd, toen Axel Witsel naar Tianjin Quanjian verhuisde en met zijn transfer naar Dalian Yifang in de zomer van 2018 bouwde Yannick Carrasco de reputatie van België verder uit.
De trein was al een tijdje vertrokken en Standard heeft in werkelijkheid niet veel meer gedaan dan zijn wagon aangehaakt bij de rest van het peloton. China is cool. Dat hadden ze in Spanje al jaren geleden door. Tal van voetbalclubs zoals Atlético Madrid, Rayo Vallecano of Espanyol Barcelona werken samen met of zijn in handen van Chinese multinationals. De tweede club uit Barcelona heeft met Wu Lei zelfs het pronkstuk van het voormalige keizerrijk in de vitrine staan. In januari kondigde de aan expansiedrang lijdende Javier Tesba, voorzitter van de Liga de Fútbol Profesional (LFP), een samenwerkingsverband over vier jaar aan met de Chinese Super League. De Duitsers gingen een stap verder: in 2017 werden de U20 van China geïntegreerd in de Regionalliga Südwest, het vierde echelon. Oorspronkelijk stonden er zestien duels op het programma, maar het project werd na de eerste match drastisch ingekort wegens pro-Tibetaanse demonstraties in de tribunes.
Politieke agenda
In april 2016 laat de Chinese voetbalbond zijn tanden zien en onthult het zijn ambitieus plan aan de wereld. Het mikt op 50 miljoen leden tegen 2020, tegen 2030 wil het een trainingscomplex bouwen met een tribune voor 10.000 toeschouwers en tegen 2050 moet het land een referentie zijn op voetbalvlak. In die tijdsspanne wil China – hou u vast – een vaste klant zijn op het WK, als gastland fungeren en het toernooi minstens één keer winnen. De aspiraties van China blijven echter in een embryonale fase hangen. Het nationale team zit zonder bondscoach na het snelle opstappen van Fabio Cannavaro – de Italiaan bleef amper twee matchen op post – en het bengelt op een troosteloze 74e positie op de FIFA-ranking netjes naast Panama. De aanmoedigingen van president Xi Jinping lijken niets uit te halen. ‘Je kunt de opwinding rond het voetbal in China niet los zien van de gigantische politieke agenda van de overheid’, zegt De Waele. ‘Het is vandaag ondenkbaar om een wereldmacht te zijn als je op voetbalvlak niets voorstelt. Een WK-overwinning van China zou zijn status van supermogendheid bekrachtigen.’
Een paar weken geleden werd Cao Zhongming, de Chinese ambassadeur in België, met veel egards ontvangen op de Académie Robert-Louis Dreyfus. ‘De aanwezigheid van de ambassadeur geeft aan dat het serieus is met Standard. We zijn bijzonder gelukkig dat we deze samenwerking tot stand hebben kunnen brengen’, aldus de persdienst van de Chinese ambassade. ‘China heeft nog veel te leren van een mooi voetballand als België.’
De ambassadeur werd niet toevallig geflankeerd door Willy Demeyer (PS). De burgemeester van Luik kon niet op het appel ontbreken. ‘Ik heb gemerkt dat Chinezen gevoelig zijn aan dit soort uiterlijke vertoningen. Maar je mag het belang voor ons niet onderschatten: dit is een manier om het internationale imago van Luik als toeristische stad en economische draaischijf te verankeren ten opzichte van China. Iets meer dan een jaar geleden heb ik een Chinese delegatie ontvangen om te bespreken welk soort projecten we kunnen ontwikkelen. En ik weet dat een aan sport gerelateerd partnerschap bij hen altijd kan uitmonden in iets anders. Wij maken deel uit van een team. De stad moet haar rol opnemen in wat een collectieve entente is en op termijn zal iedereen er iets aan verdienen.’
De innige relatie tussen Luik en China bloeide een paar decennia geleden helemaal open. In 2015 hervat de provincie Luik zijn betrekkingen met China en diept het een vriendschapscharter op dat in 1986 getekend werd met Fujian, een provincie gelegen in het zuidoosten van het land. Met de bouw van een internationale hub naast de luchthaven van Bierset door internetreus Alibaba is de economische convergentie een feit. De recente ontmoetingen tussen de twee premiers, Charles Michel en Li Keqiang, hebben de fundamenten alleen maar verstevigd.
Drie of vier keer per jaar mogen de academies waarmee we zullen samenwerken jongens naar Anderlecht sturen voor een proefperiode.
Exportproduct
‘De kwaliteit van onze expertise ligt heel hoog, maar dat beseffen we niet altijd’, beweert Thomas Reynders, adjunct-directeur Internationale Betrekkingen van de provincie Luik (BREL). ‘Op sommige domeinen kunnen we terugvallen op onze vakkennis, die internationaal erkend is en die de Chinezen niet hebben. Op voetbalvlak staat de Académie Robert-Louis Dreyfus symbool voor iets waar zij niet in beslagen zijn: de doorstroming van talenten. We krijgen nu de kans om hen op de rails te zetten.’
Sinds september ligt het tracé er perfect bij. Met dank aan Chris Van Puyvelde, die opstapte als technisch directeur van de Belgische voetbalbond om in China hetzelfde ambt te bekleden. Zijn doel? De werking van de Chinese federatie professionaliseren. Zijn transfer toont aan dat het moment is aangebroken om munt te slaan uit het succes van onze gouden generatie. Dat denkt ook Xavier Chen, ex-KV Mechelen, oud-international voor Taiwan en als speler drie jaar actief bij Guizhou Renhe: ‘In vergelijking met mijn periode wordt er in China meer op de langere termijn gewerkt’, zegt Chen. ‘Dat wil zeggen dat de overheidsinstanties voor de spiegel zijn gaan staan. België moet dit aangrijpen om zijn knowhow aan de wereld te tonen. Ik heb soms de indruk dat wij ons niet genoeg verkopen. Toch niet op mondiaal vlak. We moeten onze competenties nog meer exporteren.’
Met Chris Van Puyvelde heeft Anderlecht in China een persoonlijke ambassadeur om zijn Chinese plannen te ontvouwen. ‘We schieten flink op. De eerste prioriteit is het vormen van trainers’, vertelde Michael Verschueren in maart aan Sport/Voetbalmagazine. ‘We zouden van alles kunnen verkopen, maar ik wil onze methodologie verkopen, die een club zal toelaten om de beste Chinese voetballers op te leiden.’ In die optiek lanceert de directie vanaf volgend jaar het programma ‘Train the trainer’, een kant-en-klaar opleidingsmodel made in Neerpede. Een trainer die geselecteerd wil worden voor de cursus, moet minstens over een UEFA B-diploma beschikken en moet bereid zijn om 3000 euro neer te tellen voor een module die drie lesdagen per maand omvat. Het programma zal Anderlecht ook een pool opleveren waar het extra werkkrachten kan rekruteren met het oog op de verdere ontwikkeling van de merknaam RSCA. ‘China is een onmetelijk groot land en we zullen dus extra volk nodig hebben’, erkent Aaron Kanwar, het nieuwe gezicht van RSCA International ( ziekader). ‘De besten zullen de opportuniteit krijgen om voor Anderlecht te werken.’ De rest zal uitgestuurd worden naar het geboorteland van denker en filosoof Confucius om het paars-witte gedachtegoed te verspreiden.
Meerwaarde creëren
Tussendoor wil Anderlecht ook optreden als consultant. De verkoop van videomateriaal, een soort audiovisuele syllabus waar trainingssessies in één klik geraadpleegd kunnen worden, is daar een belangrijk onderdeel van. Afstandsonderwijs en onlinecoaching zijn de sleutelbegrippen voor Verschueren junior. Aangevuld met conventies met buitenlandse academies. ‘Drie of vier keer per jaar mogen de academies waarmee we zullen samenwerken jongens naar hier sturen voor een proefperiode’, zegt Verschueren. ‘Wie goed is, mag blijven. Een deel van de meerwaarde die wij gecreëerd hebben, zal terugvloeien naar de academie van herkomst. Over de eventuele schaarste aan talenten maak ik mij geen zorgen. Voor zover ik weet, wonen er meer dan een miljard mensen in China…’
Het enthousiasme over China wordt min of meer gedeeld door Bruno Venanzi, die ooit een Chinese crack op de kop wil tikken. Chen: ‘Wu Lei heeft de weg geëffend toen hij in januari bij Espanyol heeft getekend. Je kunt niet zeggen dat zijn transfer een succes is, maar zijn eerste doelpunt in La Liga heeft wel iets teweeggebracht in China. Chinese voetballers verdienen zeer goed hun brood in eigen land en dat is een groot probleem. Het merendeel heeft geen zin om zijn grenzen op te zoeken door in Europa te komen voetballen. Laat staan dat ze een verhuizing naar België zien zitten.’
Hao Zhang, die tijdens de zomermercato neerstreek aan de boorden van de Maas, is een uitzondering. De 20-jarige middenvelder wacht bij de U21 nog op zijn eerste speelminuten, maar zijn transfer moet gezien worden in een breder geheel. De rol van Star Union, dat de komst van Zhang gefaciliteerd heeft, is opmerkelijk. Star Union nodigde in augustus de U15 van Standard uit voor een toernooi in Sjanghai en drie maanden later tekende Pierre Locht, directeur van de Académie Robert-Louis Dreyfus, in diezelfde stad een overeenkomst met een lokale voetbalschool in het district Putuo.
Voor de jeugdploegen van Anderlecht is China ook geen onbekend terrein. In augustus 2017 wonnen de U17 de Suning Cup, genoemd naar de hoofdaandeelhouder van Inter, Suning Holdings Group, die ooit genoemd werd als overnemer van Excel Mouscron. Kortom: China is in stilte zijn web aan het spinnen in België. Jean-Michel De Waele tempert de hooggespannen verwachtingen. ‘Ik heb het gevoel dat veel mensen te snel willen gaan. In het beste geval zullen we over vijf tot tien jaar de tastbare resultaten zien van wat er nu opgestart is. Een beleid voeren op de lange termijn is wenselijk, maar geduld is niet de grootste kwaliteit van de gemiddelde Belgische voetbalbestuurder. Wat mij vooral opvalt, is het gebrek aan voetbalcultuur in China. Wanneer ik in China ben, zie ik Europese topclubs paraderen, maar ik zie geen kinderen voetballen in openbare parken. Voetbal wordt toch op straat gespeeld? Het voetbal kun je niet van bovenaf fabriceren. Het is altijd een volkssport geweest, bestaande uit een stevige basis van mensen die zich onder aan de sociale ladder bevinden.’
Anderlecht neemt zijn tijd
In september maakt een onbekende figuur zijn opwachting op Neerpede. Zijn naam? Aaron Kanwar, een Londenaar die aangeworven werd op aanraden van Michael Verschueren en die vanuit Brussel het nieuwe internationale departement van Anderlecht zal leiden. Kanwar heeft een verleden bij Nike, ATP en FedEx, en moet de branding van het merk RSCA in het buitenland verzorgen.
Anderlecht ging een eerste partnership aan met de Litouwse voetbalbond en nu willen de Brusselaars de Chinese markt inpalmen. ‘De Chinese markt zit complex in elkaar’, aldus Kanwar. ‘We nemen de tijd om de juiste partner te vinden. We weten dat één slechte keuze kan leiden tot een slechte relatie die lang zal aanslepen. De onderhandelingen duren lang omdat we aan tafel moeten zitten met de clubs, de voetbalbond en de lokale overheden. Elke provincie heeft haar eigen federatie en een eigen staatsapparaat. En de onderlinge verschillen zijn heel groot. In de marge van toekomstige samenwerkingsverbanden hebben we onlangs de Chinese ambassadeur in België uitgenodigd op een thuiswedstrijd. We horen tot vervelens toe dat we ons naar China moeten spoeden – onze socialemediakanalen zouden daar blijkbaar ontploffen. We zijn ons daarvan bewust, maar we mogen niet overhaast te werk gaan. Barcelona haalt veertig procent van zijn fanbasis in Azië. De verantwoordelijke voor de regio Azië bij Barcelona zei het mij onlangs nog: iedereen is in China aanwezig, maar momenteel zijn de winsten marginaal, omdat het veel geld kost om dergelijke projecten op te starten. Je moet investeren, een duurzaam ankerpunt vinden en mensen ter plaatse sturen. Maar je mag die reusachtige markt niet negeren. Het is gemakkelijker om in China iets op te richten dan in pakweg de VS. Daar moet je bijvoorbeeld ook het gevecht aangaan met bekende franchises uit de NBA, zoals de LA Lakers. In Zuid-Amerika zit je met Boca Juniors. In China is de concurrentie minder zwaar. Het is aan ons om onze visibiliteit in dat soort landen te vergroten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
