30 jaar na Heizeldrama: wie waren de Belgische slachtoffers?

Jarenlang is veel aandacht gegaan naar de 32 Italiaanse slachtoffers, maar vaak wordt vergeten dat niet alleen Italianen stierven. Het Heizeldrama: vandaag 30 jaar geleden.

Vandaag, 29 mei 2015, is het precies dertig jaar geleden dat tijdens het Heizeldrama 39 doden vielen. Sport/Voetbalmagazine reconstrueert in het nummer van deze week het verhaal van gewone mensen die op het verkeerde moment op de verkeerde plaats waren, die vrolijk vrienden en familie uitwuifden, op weg naar wat een sportief feest moest worden, maar nooit terugkeerden.

Op die warme woensdagavond in mei 1985 troffen Juventus en Liverpool mekaar in de finale van de Europabeker voor Landskampioenen, nu Champions’ League. Een uur voor de aftrap braken rellen uit in vak Z, toen Engelse hooligans chargeerden en het hek forceerden dat hun vakken X en Y scheidden van vak Z. Daarbij brak paniek uit in het vak, waar vooral families hadden plaatsgevonden. Bij die paniek stortte een muur in en werden mensen vertrapt. Vak Z was bedoeld als buffer tussen de eretribune en het Engelse vak. Daarom waren de tickets (300 frank, ofte 7,5 euro) alleen te koop in België. De bedoeling was dat het vak gevuld zou geraken met neutrale Belgische fans. Maar omdat de interesse in België te klein was en de vraag vanuit Italië te groot, liep het even anders en kregen vele Italiaanse fans tickets voor vak Z in handen. Tijdens de rellen die amper een paar minuten duurden, greep de politie, die zich vooral buiten het stadion bevond, niet in. Op verzoek van de autoriteiten ging de wedstrijd later wel door, om veiligheidsredenen (Juventus won met 1-0, maar dat is in het kader van wat zich die avond afspeelde maar een detail).

Al die jaren is veel aandacht gegaan naar de Italiaanse slachtoffers, maar vaak wordt vergeten dat niet alleen Italianen stierven. Van de 39 slachtoffers hadden er 32 de Italiaanse nationaliteit. Er was één Noord-Ier, twee Fransen en vier Belgen. Wie op zoek gaat naar wie de slachtoffers waren, kan terecht bij uitstekend gedocumenteerde Italiaanse bronnen, onder meer het boek van Francesco Caremani (‘Heysel, le verità di una strage annunciata‘, in het Italiaans)), de uiterst verzorgde website over de Italiaanse slachtoffers (www.saladellamemoriaheysel.it, in het Italiaans) en het boek van de Franse journalist Jean-Michel Leclaire (Heysel)

Over de Belgische slachtoffers (Dirk Daeninckx, Alfons Bos, Jean-Michel Walla, Willy Chielens) valt amper iets terug te vinden en werd de afgelopen dertig jaar ook nauwelijks iets gepubliceerd. Hun aanwezigheid in de internationale vermelding blijft beperkt tot het afdrukken van de namen, waarbij die van Dirk Daeninckx uit Tielt ook nog eens vaak verkeerd geschreven is (als Dirk Daenincky).

Italië wil herinneren, België wil vergeten

Vrijdagavond om 19 uur verzamelen vertegenwoordigers van de Belgische fanclubs van Juventus en het comité dat de nagedachtenis van de Italiaanse slachtoffers verzorgt (www.associazionefamiliarivittimeheysel.it) in een informele wake aan het monument op de hoek van de hoofdtribune aan het Koning Boudewijnstadion. Dat monument werd pas in 2005 geplaatst en ingewijd in een ceremonie met de nabestaanden van de slachtoffers en de toenmalige burgemeester Freddy Thielemans.

Daarvoor weigerde de Brusselse overheid elk verzoek tot een officiële herdenking, al vanaf de eerste verjaardag. Toen AC Milan als eerste Italiaanse club na het drama het stadion bespeelde (tegen KV Mechelen) en wanneer later de Italiaanse nationale ploeg in het toen al verbouwde Koning Boudewijnstadion tijdens Euro 2000 België trof, werd een minuut stilte of een rouwband door de Belgische autoriteiten geweigerd. België heeft altijd de hele zaak, waar het als organiserend land een slechte beurt maakte, willen vergeten, terwijl men van Italiaanse kant vooral de herinnering wil koesteren, als eerbetoon aan gewone mensen die op een absurde manier om het leven kwamen.

In het kader van de plannen voor het nieuwe stadion staat nog niet vast wat er met het monument (met de namen van de 39 slachtoffers) gaat gebeuren.