MPH zat al eens bij Standard, tussen december 2000 en mei 2008. We blikken terug op zeven sleutelmomenten, want er was méér dan alleen maar die kampioenstitel.
Het was eenvoudig geluk dat Michel Preud’homme uitstraalde, toen hij Etienne Delangre opbelde, zo vertelt die vandaag: ‘Michel zei dat hij net aangekomen was uit Portugal. Hij had een auto gehuurd in Zaventem en moest die afleveren bij een verhuurfirma in Luik. Hij had iemand nodig om hem tot aan zijn hotel te rijden en dan naar het stadion van Standard, waar hij een afspraak had. Hij belde me om te vragen of ik hem kon voeren. We hadden destijds geregeld contact. Hij stelde me voor om in België te scouten voor Benfica. Gezien zijn vroegtijdige terugkeer uit Lissabon is dat niet doorgegaan.’
Zo verliep dus dag één van de eerste terugkeer van MPH naar zijn club van oorsprong. Hij zou er zeven jaar, vijf maanden en zeven dagen blijven, als trainer en als technisch directeur.
Moment 1 – 20 december 2000
Een donderslag bij heldere hemel. We wisten dat Standard een opvolger zocht voor Tomislav Ivic, de T1 die kampte met hartproblemen. Maar Michel Preud’homme weer naar België halen? Nochtans zijn er elementen die zijn terugkeer begrijpelijk maken. Er is de bestuurswissel bij Benfica en hij voelt zich meteen minder in zijn sas als directeur internationale betrekkingen. Bovendien heeft zijn vrouw zin om terug te keren naar België. Hij is altijd contact blijven houden met Luciano D’Onofrio. En vooral: hij wou opnieuw wat actie. Bij zijn voorstelling legt hij uit dat hij het veldwerk mist: ‘Sinds anderhalf jaar breng ik vooral tijd door in mijn kantoor en in vliegtuigen. Ik ben bijna vergeten welke kleur gras heeft.’
Kort voor zijn terugkeer maakte Ranko Stojic in de Vlaamse pers gewag van de mogelijkheid om Preud’homme op te nemen in zijn team van spelersmakelaars. Maar die heeft zin in wat anders. Hij tekent voor drieënhalf jaar. Anderhalf jaar zal hij trainen om dan vervangen te worden door Robert Waseige en zelf technisch directeur te worden.
Bepaalde methodes van MPH wekken verbazing. Hij staat zijn spelers bijvoorbeeld toe dat ze samen een glas wijn drinken. Later legt hij ons dat uit: ‘Ik had een paar snuiters in mijn groep. Laurent Wuillot, Ivica Mornar, Robert Prosinecki, Michaël Goossens… Ik had liever dat ze een glas dronken met de staf dan in het geniep op hun kamer. Dat was wel tegen mijn natuur, maar het was een goeie zaak omdat ik zo weer de sfeer in de groep kreeg.’
Hij is wel even bijgelovig gebleven als ervoor, toen hij speler was: ‘Geen sprake van dat ik een voet zet op de lijnen van het veld. Als de pers het paneel voor het interview zo neerzet dat ik op een lijn moet staan, dan mogen ze op hun kop gaan staan maar dan doe ik dat interview niet zolang ze dat paneel niet verplaatst hebben.’
In zijn begindagen als trainer gebeurt het nog weleens dat hij onder de lat gaat staan. Niet erg lang evenwel, omdat hij stilaan spieren verliest en minder goed wordt. ‘En ik wilde het beeld nalaten dat ik tijdens mijn carrière toonde: die bal pak ik! Vergelijk het met de nabestaanden van een overledene die het lijk niet willen zien omdat ze de herinnering willen bewaren van de persoon toen die nog leefde.’
Jaren later zal Ivica Dragutinovic ons vertellen: ‘Ik heb nooit begrepen waarom Preud’homme er na anderhalf jaar mee ophield trainer te zijn om technisch directeur te worden. Hij was zo goed begonnen. Ik snapte het niet.’ MPH zou zelf op die vraag antwoorden: ‘Ik kon het niet meer opbrengen om met spelers te werken die een slechte mentaliteit hadden. Toen ik trainer werd, merkte ik niet dezelfde ingesteldheid die ik als speler kende, met gasten die zich identificeerden met hun club. Ik moest mezelf op die manier te veel geweld aandoen om te blijven functioneren als trainer, dus hield ik ermee op. Door technisch directeur te worden heb ik wat meer afstand genomen en de tijd die nodig was om de mentaliteit van tegenwoordig te aanvaarden.’
Moment 2 – 16 september 2002
In zijn eerste (onvolledige) seizoen als trainer leidde Preud’homme Standard naar de derde plaats. Een jaar later eindigt de club als vijfde. MPH kiest ervoor om technisch directeur te worden. Robert Waseige maakt zijn grote comeback op de bank van Sclessin. Voor vijf wedstrijden slechts. Hij overleeft de rampzalige start niet, de slechtste in vijftig jaar: 1 op 15.
Het meest verrassende aan het ontslag van Waseige is dat hij de steun behoudt van de mannen die de club dagelijks runnen: directeur Alphonse Costantin, Luciano D’Onofrio en Michel Preud’homme. Maar zij moeten buigen voor de beslissing van de beheerraad. ‘Een virtuele beheerraad, een lege doos’, verklaart Waseige de dag erop in de pers. Hij zegt dat hij de mensen die zijn kop hebben doen rollen, zelf niet eens kent: Robert Louis-Dreyfus en Reto Stiffler – ‘de voorzitter uit de Zwitserse bergen’, zoals Waseige hem noemt. Zij zijn niet aanwezig op de persconferentie waar het ontslag wordt bekendgemaakt. Dat laten ze over aan Costantin en Preud’homme. Die laatste verklaart: ‘ Dominique D’Onofrio zal de interim doen. Dat kan zes dagen zijn, zes weken of zes maanden. Ik heb hem anderhalf jaar in mijn staf gehad en dat ging erg goed. Dat hij niet eerder hoofdcoach geworden is, komt alleen door zijn familienaam. Ja, ik weet dat het misschien een verrassende redenering is, maar het is wel waar.’ DD zal bijna vier jaar aan het hoofd van de ploeg blijven staan.
Moment 3 – 30 augustus 2006
Een nieuwsflash van persbureau Belga: ‘Michel Preud’homme nieuwe trainer Standard’. Drie dagen na zijn mededeling dat het ontslag van Johan Boskamp ‘niet aan de orde’ is, neemt hij zelf diens job over. Hij zegt: ‘Ik ben nu sterker dan in 2001 toen ik in dit vak begon. Destijds zat mijn spelerscarrière er net op. Ondertussen heb ik veel bijgeleerd als technisch directeur. Ik heb ook mijn diploma behaald en ik heb me aangepast aan de nieuwe mentaliteit van voetballers. Toen ik er in 2002 mee stopte, was ik opgelucht, ik wilde niet meer op het veld staan. Maar in de loop der jaren is de goesting teruggekeerd. Mijn club had me nodig en ik kon niet weigeren.’
Zijn leven verandert compleet. Hij verlaat zijn bureau in het stadion en geeft ook zijn functies bij de bond op (vicevoorzitter, lid van het uitvoerend comité en vertegenwoordiger van Standard bij de Pro League).
Het ontslag van Boskamp komt er na een gemiste start in de competitie en de uitschakeling tegen Steaua Boekarest in de voorrondes van de Champions League. Van de tweede plaats die Dominique D’Onofrio het jaar voordien behaald heeft, blijft niks over. In zijn tweede mandaat als trainer zal Michel Preud’homme Standard eerst naar een derde plaats leiden en vervolgens naar de titel.
Moment 4 – 26 mei 2007
Michel Preud’homme kan zijn eerste trofee winnen als trainer. Standard neemt het op tegen Club Brugge in de finale van de Belgische beker. In de competitie hebben de Rouches het beter gedaan en ze zijn ook ongeslagen in de onderlinge confrontaties. De lichten staan op groen. MPH maakt zijn keuzes en besluit onder meer om Milan Rapaic niet in de groep op te nemen. ‘Het is niet prettig om aan zo’n speler te moeten zeggen dat hij niet in de selectie zit voor een finale. Gelukkig is Rapaic niet alleen een groot voetballer maar ook een groot mens. Hij begreep mijn argumenten en accepteerde mijn beslissing. Als technisch directeur en als trainer bewaar ik alleen goede herinneringen aan hem.’ Ook Ricardo Sá Pinto zit trouwens niet in de kern.
De finale draait uit op een zwarte avond voor de coach. Brugge maakt het enige doelpunt van de wedstrijd, via Manasseh Ishiaku. Bovendien brengt MPH bijna de hele tweede helft door in de tribune. Joos Valgaeren tackelt in de grote rechthoek Milan Jovanovic, maar de scheidsrechter fluit niet en dat maakt Preud’homme woedend. Hij komt in aanvaring met de vierde ref, die dat laat weten aan de hoofdscheidsrechter. Voor die vierde ref, Peter Jordens, is het de laatste match in zijn carrière. Aan het eind van de avond zegt hij: ‘Ik vind die uitsluiting spijtig voor Michel, zeker omdat we altijd goed overeenkwamen. Maar ik kon niet anders dan het incident signaleren.’
Op de persconferentie en nadien tegenover de supporters in Luik, lucht Preud’homme zijn hart. eerst zegt hij dat de wedstrijdomstandigheden tegen zaten en dan: ‘We wilden jullie de beker schenken, maar sommigen wilden dat niet.’
Moment 5 – 21 oktober 2007
Michel Preud’homme gaat opnieuw met Olivier Renard werken. Het doet ons terugdenken aan een scène uit een bepaalde Mons-Standard, in de kleedkamers na de wedstrijd. Renard windt zich niet op, zijn toon blijft rustig. Maar de inhoud van wat hij zegt is explosief: ‘Ik ben niet ontgoocheld, ik ben gedegouteerd.’
De context. Standard is een sneltrein in het begin van het seizoen. Renard heeft de eerste zeven wedstrijden gespeeld: zes overwinningen en een gelijkspel. Hij is op geen foutje te betrappen geweest. En hij zit in de kern van de Rode Duivels. Hij was even out met een kleine blessure, maar voor de match in Bergen is hij weer fit. Toch zit hij op de bank en Aragón Espinoza blijft in doel staan. Renard gaat er slecht mee om. ‘Het wordt moeilijk om sommige mensen nog goeiedag te zeggen.’ Het is duidelijk over wie hij het heeft. ‘De trainer heeft een verklaring gegeven, maar ik heb er zelfs niet willen naar luisteren.’ En hij richt zijn pijlen nog hoger. ‘Heeft het bestuur druk gezet om Espinoza te laten staan? Ik hoop van niet.’
Michel Preud’homme laat de uithaal niet passeren. Hij schorst Renard voor één wedstrijd en zegt: ‘Die straf komt van de coach. Hij heeft de afspraken binnen de groep niet gerespecteerd. Ik heb regels opgelegd en iedereen moet die volgen.’ Maar de carrière van Renard in Luik is voorbij. In december vertrekt hij naar KV Mechelen. Niet uitgeleend maar definitief verkocht. Standard zal kampioen worden zonder hem.’
Moment 6 – 20 april 2008
Op weg naar de eerste titel van Standard in 25 jaar waren er verschillende sleutelmomenten. Voor Michel Preud’homme begint alles vanaf de eerste trainingen van de zomer. Hij heeft zijn spelers verteld dat ze in de titel moeten geloven. Ongeloof binnen en buiten de groep. Enkele weken voor de fameuze beslissende match op Sclessin tegen Anderlecht begint men Standard te verwijten dat het niet meer zijn gebruikelijke spel speelt. ‘Sommige mensen hebben alles geprobeerd om ons uit evenwicht te brengen. Men heeft zelfs een astroloog geraadpleegd die zei dat Standard uiteindelijk toch geen kampioen zou worden.’ De dag voor de wedstrijd laat MPH zich ontvallen: ‘Ik hoor dat Standard in een dip zit en dat mijn spelers schrik hebben. Neen, wij hebben geen schrik! Zeg mij welke speler van Standard schrik zou kunnen hebben als hij in een bomvol Sclessin binnenkomt?’
Op de dag van de wedstrijd staat hij heel vroeg op. En hij doet een schietgebedje. ‘God, alstublieft, geef ons de titel, want mijn spelers verdienen die echt.’ Het vervolg: een 2-0 met twee goals van Dieumerci Mbokani en de lauwerkrans. ‘Deze titel is mooier dan alles wat ik in mijn lange carrière als speler gewonnen heb’, erkent Preud’homme. ‘De weg is lang geweest, met veel hindernissen. Wat we gepresteerd hebben, is een klein mirakel.’ Slechts één zwarte bladzijde dat seizoen, geeft hij later toe: ‘Mijn grootste ontgoocheling is dat we niet tot het einde zijn kunnen gaan in de beker. Standard had een unieke kans om de eerste dubbel in zijn geschiedenis te pakken.’ Het was tegen Gent, in de terugmatch van de halve finales, dat het mis ging. ‘Milan Jovanovic kon geen drie wedstrijden per week spelen, Dieumerci Mbokani was geschorst. Ik had maar één spits over, Igor de Camargo, maar hij werd ziek op de vooravond van de match. Ik had niemand meer vooraan. Als we ons gekwalificeerd hadden, waren we drie dagen later kampioen geworden en had ik drie weken gehad om de ploeg weer op te lappen voor de finale. En in de staat van genade waarin we verkeerden, was alles mogelijk.’
Moment 7 – 27 mei 2008
Het einde. Voortijdig, maar je voelde het aankomen. Enkele uren na de titel zegt Preud’homme, die einde contract is, dat zijn toekomst bij Standard onzeker oogt. ‘Het bestuur wil wachten tot mei om te onderhandelen. Dat respecteer ik.’ Eind mei kondigt hij zijn vertrek aan. ‘Ik heb de indruk dat er voor mij bij Standard geen project meer is weggelegd. De club wou dat ik bleef om ons te kwalificeren voor de Champions League en een nieuwe titel te halen, maar daarna was er niks meer.’
Er is ook, en misschien vooral, het feit dat Standard hem slechts een contract voor één jaar aanbiedt. In Gent ligt er een van drie jaar klaar.
In juni 2009, ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag, ontmoeten we hem om hem de vragen voor te leggen van vijftig mensen die hem goed kennen. Dominique D’Onofrio stelt de volgende vraag: ‘Heb je er geen spijt van dat je het nieuwe contract dat Standard je aanbood, niet hebt ondertekend?’ Het antwoord van MPH: ‘Neen. Wanneer ik een beslissing neem, is die altijd goed doordacht en dan blijf ik daarbij. Ik heb bij Standard verwezenlijkt wat ik bij mijn komst had beloofd: de club weer naar de top brengen. Op het eind van vorig seizoen vond ik dat mijn taak volbracht was. Ik vond dat het tijd was voor anderen om het over te nemen. Ik heb deze club alles gegeven wat ik kon: als trainer, als technisch directeur, als afgevaardigde van Standard bij de voetbalbond. In juni was er voor mij niks meer te doen, dus ben ik met een gerust hart vertrokken.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
